چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟

اقتصاد

فرایند خرید عرضه اولیه و زمان فروش آن

خرید عرضه اولیه در بورس معمولا از جمله فعالیت هایی است که به سرمایه گذاران تازه وارد برای خرید و فروش سهام پیشنهاد میشود چرا که عرضه های اولیه به خاطر جذابیت قیمتی مورد استقبال سرمایه گذاران واقع شده و در چند روز ابتدایی شاهد رشد قبمت آن می باشیم. بخش های قبل گفتیم که سرمایه گذاری در بورس دارای مزایای فراوانی می باشد و هر فردی در کنار شغل خود می تواند یک درآمد دومی را هم داشته باشد. برای خرید عرضه اولیه هر سرمایه گذاری باید داری کد معاملاتی باشد.

تعریف عرضه اولیه در بورس

به طور کلی شرکت هایی که برای اولین بار وارد بازار سرمایه می شوند اصطلاحا عرضه اولیه می شوند. شرکت ها قبل از ورود به بازار سرمایه ممکن است شرکت دولتی و یا خصوصی باشند ولی به محض ورود به بازار سرمایه، سهامی عام می شوند و عده ای زیادی از خریداران سهام این شرکت، مالک آن و به اصطلاح سهامدار می شوند. زمانی که شرکتی قصد ورود به بورس را دارد بعد از طی کردن مراحل پذیرش تاریخ برای ورود آن به بازار سرمایه در نظر گرفته می شود که معمولا این تاریخ ۲ چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ روز کاری قبل از عرضه باید توسط سایت فرابورس ایران و یا سایت بورس اطلاع رسانی شود که در واقع زمان عرضه اولیه سهام است.

نحوه خرید عرضه اولیه چگونه است

برای خرید عرضه اولیه به دو صورت انلاین و آفلاین میتوان اقدام نمود. در خرید آفلاین سرمایه گذار باید قیمت و حجم در خواستی ( همانطور که در اطلاعیه عرضه اولیه عنوان شده است) خود را وارد سامانه معاملاتی کند تا کارگزار نسبت به خرید عرضه اولیه برای شخص اقدام کند. در خرید عرضه اولیه به صورت آنلاین سرمایه گذار باید در زمان تعیین شده توسط بورس اقدام به خرید سهام کند که شرح آن به صورت کامل آورده شده است. به عنوان مثال در شکل زیر اطلاعیه عرضه اولیه داروسازی اوه سینا در نماد داوه نشان داده شده است که در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۹۷ عرضه اولیه می شود.

برای خرید عرضه اولیه سرمایه گذار باید درخواست قیمت و حجم را وارد سامانه معاملاتی کند. در خصوص قیمت و حجم باید گفت که سرمایه گذار نمی تواند درخواست خود را به هر قیمت و حجمی وارد سامانه کند بلکه باید درخواست حجم و قیمت خود را طبق اطلاعات منتشر شده در آگهی عرضه اولیه وارد سامانه کند.

آیا از دو کارگزاری میتوان عرضه اولیه خرید
در خصوص چگونگی خرید عرضه اولیه در بازار سرمایه این سوال در بین سرمایه گذاران تازه وارد وجود دارد که ایا میتوان از چند کارگزاری عرضه اولیه خرید یا خیر؟ پاسخ خیر است چرا که هر سرمایه گذار با کد بورسی خود صرفا میتواند یک بار عرضه اولیه را خریداری کند و امکان خرید عرضه اولیه از یک کد بورسی در چند کارگزاری امکان پذیر نمی باشد.

شرایط خرید عرضه اولیه : عرضه اولیه را با چه قیمتی بخریم

در خرید عرضه اولیه نمیتوان قیمت و حجم را به صورت دلخواه وارد سامانه معاملاتی کرد. بلکه هر عرضه اولیه دارای شرایطی می باشد که در مثال توضیح داده شده است. به عنوان مثال در آگهی عرضه اولیه شرکت داوه حجم در نظر گرفته شده توسط هر سرمایه گذار حقیقی و حقوقی ۷۰۰ سهم و دامنه قیمت تعیین شده در محدوده ۳۰۰۰الی ۳۳۰۰ می باشد. حال سرمایه گذار میتواند حداکثر ۷۰۰ سهم را وارد سامانه کند و اگر ۱ سهم هم بیشتر وارد سامانه معاملاتی کند با خطا مواجه می شود و امکان خرید عرضه اولیه نیست. از طرفی ممکن است برخی از عرضه اولیه ها به دلیل بزرگ بودن شرکت به نقدینگی فراوانی نیاز داشته باشد و سرمایه چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ گذار به هر دلیلی نتواند آن را تامین کند. به همین دلیل در این حالت می تواند تعداد کمتری از سهم را برای خرید وارد سامانه معاملاتی کند.

در خصوص پیشنهاد قیمت در خرید عرضه اولیه هم باید به یک نکته توجه کرد. برای سرمایه گذارانی که اطلاعات چندانی نسبت به ارزش گذاری سهم شرکت ندارند بهتر است قیمت مطلوب برای خرید را از شبکه های اجتماعی معتبر استعلام کنند که نظر تحلیلگران بر روی چه قیمتی است. اما رایج است که سرمایه گذاران بالاترین قیمت پیشنهاد شده در اگهی را به عنوان قیمت عرضه اولیه در نظر میگیرند و دلیل آن هم معمولا به دلیل سود ده بودن عرضه اولیه می باشد و همه سرمایه گذاران تمایل دارند عرضه های اولیه را هر چند با مبلغ کم خریداری کنند.

معمولا زمان دقیق عرضه اولیه در همان روز در قسمت ناظر بازار در صفحه همان نماد قرار میگیرد ولی معمولا زمان عرضه اولیه ساعت ۱۰ الی ۱۲ می باشد. هر سرمایه گذاری در بازه زمانی تعیین شده می تواند سفارش خود را وارد سامانه معاملاتی کند و هیچگونه تقدم و تاخری در زمان سفارش وجود ندارد. یعنی فرقی نداره شما ساعت ۱۰ سفارش خود را وارد سامانه کنید یا ۱۰:۳۰ یا ۱۱:۰۰ . چرا که بعد از ساعت در نظر گرفته شده عرضه انجام می شود و همه سرمایه گذاران به نسبت مساوی سهام را خریداری می‌کنند.

ممکن است گاهی در اطلاعیه پذیرش تعداد سهم در نظر گرفته شده ۵۰۰ سهم باشد ولی پس از اینکه عرضه انجام می شود میبینید که به شما ۳۵۰ سهم رسیده است و علت آن نیز قائده تسهیم به نسبت در عرضه اولیه می باشد. به عنوان مثال در عرضه اولیه بالا تعداد کل سهام ۲۰ میلیون برگ سهم باشد و کل تقاضای سیستم نیز ۲۰ میلیون برگ سهم باشد در این صورت به هر سرمایه گذار ۲۰۰ سهم می رسد ولی اگر تقاضا بیشتر از مقدار عرضه سهم ( در این مثال ۲۰ میلیون برگ سهم می باشد ) تعداد سهامی که به هر شخص می رسد کمتر از ۲۰۰ سهم می باشد که باید مد نظر سرمایه گذاران قرار گیرد.

بهترین زمان برای فروش عرضه اولیه چه وقت است

مهم ترین سوال در بین سرمایه گذاران این است که عرضه اولیه را در چه زمانی به فروش برسانند. از آنجا که اگر سهم به قیمت مناسبی عرضه شود معمولا رشد قیمت آن در طی چند روز اتفاق می افتد و به همین دلیل تمایلی برای فروش سهم در ابتدا وجود ندارد. اما برای سرمایه گذارانی که اطلاع درستی از ارزش سهم ندارند بهتر است که در صورت عرضه شدن صف خرید ، سهم خود را نیز به فروش برسانند. البته فروش سهم نیز در عرضه اولیه قوانینی دارد که در کتاب ” سهام نخرید مگر با شناخت رفتار و روانشناسی بازار ” منتشر شده و در آن توضیح داده شده است.

آیا خرید عرضه اولیه همیشه سودآور است

با توجه به توضیحات فوق میتوان گفت که هر سرمایه گذار تازه وارد به بورس می تواند عرضه اولیه را در بازار خریداری کند و از این محل سود خوبی را کسب کند و به این ترتیب با خرید عرضه اولیه با بازار سرمایه بیشتر اشنا شود. البته گاهی اوقات هم شرکت های تازه وارد با قیمت مناسبی کشف قیمت نمی شوند و به همین دلیل سود مناسبی نصیب سرمایه گذار نمیکنند که تعداد شرکت هایی که با قیمت نامناسب عرضه میشوند بسیار کم می باشد. بهتر است که سرمایه گذاران تازه وارد به بورس برای سرمایه گذاری در بورس ابتداآموزش های لازم را کسب کنند و سپس وارد این بازار شوند.

آیا خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی امکان پذیر است

در خصوص خرید عرضه اولیه در بین سرمایه گذاران این سوال وجود دارد که آیا بدون نقدینگی هم میتوان عرضه اولیه را از کارگزاری ها خریداری کرد یا خیر. در این خصوص باید گفت که برخی از کارگزاری ها این امکان را برای مشتریان خود فراهم کرده اند که بدون داشتن نقدینگی عرضه اولیه را خریداری کنند. در این کارگزاری ها معمولا فروش سهام نیز توسط کارگزاری انجام می شود و ممکن است کارگزاری در موعد مقرر سهام را بفروشد ولی سهم بعد از آن چندین روز رشد کند. از آنجا که خرید عرضه اولیه به نقدینگی زیادی نیاز ندارد بهتر است خرید و فروش خود را در کارگزاری معتبر انجام دهید و درگیر خدمات اینچنینی و در عوض کارگزاری بدون خدمات مناسب نباشید

زمان فروش عرضه اولیه ها

با ما همراه باشید تا دو ترفند بسار مهم رو بهتون اموزش بدیم.

تشخیص موج دوم برای شما دشوار باشد و نتوانید ان را تشخص بدهید در این ویدئو به شما توضیح می دهم که چطور می توان از عرضه های اولیه با یک ترفند زیرکانه کلی سود گرفت . یک سری ترفند و ریز کار هایی هست که باعث میشود ما موج دوم را تشخبص دهیم اون موج دوم متواند سود بیشتری نسبت به موج اول به افرادی که دارای هوش مالی هستند بدهد اما نه برای همه سهامی که عرضه اولیه می شوند.

یکی از ویژگی های موج های دوم این است که بنیاد سهم باید خوب باشد(سهم خوشنامی باشد) ما باید پیش بینی ها را مطالعه کنیم و بعد تحلیلی کنیم که موج دوم ایا بهینه هست یا نه بخریم یا نخریم زمانی که این تحلیلی را انجام میدهیم باید مدام پیش بینی کنیم که این نمودار در چهز مانی هست و کی باید خریداری ود و کی باید به فروش برسد. موج دوم سود از عرضه اولیه ها

دلایل رشد قیمت سهم بعد از عرضه اولیه

• محدودیت تعداد سهام قابل خرید
• محدودیت تعداد سهام عرضه شده
• فضای عمومی بازار: زمانی که فضای عمومی بازار مثبت باشد همه امیدوار هستند، افراد کمی حاضر به فروش می‌شوند.

۴ فاکتور پیش‌بینی میزان بازدهی عرضه اولیه‌های اخیر

• درجه اهمیت
• میزان نقدینگی اختصاصی کد
• وضعیت بنیادی سهم
• وضعیت صنعت

بهترین زمان فروش عرضه اولیه ها

از نگاه تئوری

قیمت فروش عرضه اولیه سهام به نحوی مشخص میشود که خریداران عرضه اولیه حداقل از بازدهی ۱۰ تا ۲۰ درصدی آن بهره‌ ببرند.

شرکت‌هایی که تصمیم دارند به بورس وارد شوند به واسطه ی نهادهای مالی مانند شرکت‌های تأمین سرمایه و یا شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری که چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ مورد تائید سازمان بورس هم هستند ارزش‌گذاری می‌شوند. بعد از ارزش گذاری شرکت توسط نهادهای مورد تایید سازمان بورس، سهامداران عمده بر اساس ارزش ذاتی به‌دست‌آمده قیمتی را برای ورود به بورس به سازمان بورس ارائه می‌دهند.

از نگاه عمل

همیشه انچه در عمل رخ میدهد با آنچه از نظر تئوری بیان میشود متفاوت است و فروش عرضه اولیه سهام از منظر عمل دارای جزییات بیشتری است.چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟

در این راستا نشانه‌هایی وجود دارد که می‌تواند زمان مناسب خروج از سهم را به ما اطلاع دهد که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت:

رسیدن به بازدهی ۲۰درصدی

بیشتر سهامی که برای اولین بار در بورس عرضه می‌شوند، بازدهی حدود ۲۰درصدی را نصیب سهامداران می‌کنند به این ترتیب با احتساب سقف نوسان مثبت ۵درصدی روزانه، باید با بعد از ۴روز از زمان عرضه، در انتظار فروش سهم بود.البته در این میان استثنا نیز وجود دارد به‌طوری‌که برخی از نمادها در دومین روز از عرضه نیز سقف ۵درصدی نوسان مثبت را نیز طی نمی‌کنند و این موضوع آلارمی است برای خروج هر چه سریع‌تر از سهم.

توجه به صف‌های خرید زمان فروش عرضه اولیه ها

از آنجا که در روز نخست عرضه اولیه، تعداد بالایی از سهامداران برای خرید اقدام می‌کنند، تبعا تعداد کمی نصیب هر کد معاملاتی می‌شود. بنابراین سهامداران در روزهای آتی به خرید سهم اقدام کرده و در واقع صف خریدی را روزانه برای آن شاهد خواهیم بود.شاید در طول هر روز سهامدار عمده شرکت اقدام به عرضه سهم و کاستن از این صف خرید داشته باشد، ولی مجدد صف برای آن تشکیل می‌شود.هر زمان که دیگر صف خریدی برای سهم باقی نماند و به تعادل رسید، می‌توان نشانه‌ای از این امر برای فروش برداشت کرد. موج دوم سود از عرضه اولیه ها

توجه به عوامل بنیادی

یکی دیگر از موارد توجه به گزارش‌های عملکرد شرکت و تحلیل‌های بنیادی از سوی شرکت‌های کارگزاری و تحلیلگران است.خوشبختانه با گسترش فضای مجازی، قبل و بعد از هر عرضه‌ای تعداد زیادی گزارش تحلیلی منتشر شده که محدوده ارزندگی سهم در آن قابل مشاهده است.

توجه به روند کلی بازار زمان فروش عرضه اولیه ها

بازار سهام مانند هر فعالیت اقتصادی دیگر دارای دوره‌های متفاوتی از رکود، رشد ، رونق و در نهایت نزول دارد و این سیکل طی زمان به صورت متوالی اتفاق می‌افتد.اگر شرکتی در زمان رکود و یا نزول بازار عرضه شود معمولاً به دلیل خروج سرمایه حجم تقاضا برای عرضه اولیه افت پیدا می‌کند و به همین دلیل چون جو عمومی بازار منفی هست تعداد روزهای مثبت در سهام عرضه اولیه پایین‌تر از دوران رونق خواهد بود.

در دوران رونق و صعود شدید بازار قضیه برعکس است از آنجایی که حجم نقدینگی بزرگی در بازار در جریان است عموماً تقاضای سنگینی برای سهام ایجاد می‌شود که در نهایت می‌تواند برای مدت طولانی شاهد تشکیل صف‌های خرید سنگین در آن سهم باشیم.

موج دوم سود از عرضه اولیه ها

قدیمی‌ترهای بورس احتمالا با اصطلاح موج‌های مختلف عرضه اولیه و تلاش برای کسب سود در موج‌های بعدی سهام تازه‌وارد آشنایی خوبی دارند.پایان موج نخست صعود عرضه اولیه زمانی رخ می‌دهد که تعداد معاملات در بازار اوج می‌گیرد یا به اصطلاح می‌توان گفت موعد هضم عرضه اولیه در بازار فرامی‌رسد.رویه هضم عرضه اولیه بدون دخالت سهام‌دار عمده در نقش حامی سهام می‌تواند احتمال شروع موج دوم را افزایش دهد.اما باید توجه داشت نمی‌توان انتظار صعود قطعی سهام پس از پایان موج نخست را داشت و در چنین شرایطی است که باید حداقل آگاهی از عرضه‌های اولیه وجود داشته باشد.

بررسی‌‌ عرضه‌های اولیه از نگاه بازاری و همچنین بنیادی دارای اهمیت است و بر این اساس بار دیگر تاکید می‌شودتحلیل‌های ارائه‌شده از عرضه‌های اولیه بیش از آنکه به زمان خرید مرتبط باشد برای کسب سود پس از موج نخست عرضه اولیه اهمیت دارد.عرضه‌های اولیه در بیشتر موارد سودده‌ بوده و بازدهی بالایی نصیب سهامداران می‌کند.از بازه زمانی رشد قیمتی سهم به‌طور پیوسته تا رسیدن به نخستین زمان کاهش قیمت را به اصطلاح موج اول رشد قیمتی یاد می‌کنند.

ممکن است سهمی ۴روز متوالی با نوسان مثبت حداکثری ۵درصدی روبرو شود و به این ترتیب در موج نخست به بازدهی ۲۰درصدی برسد و ممکن است موج اول آن حتی تا بیش از ۱۰۰درصد سود نیز همراه باشد.حال برخی از نمادهای تازه وارد به بازار سهام پس از کسب بازدهی در موج اول، یک روند نزولی و یا متعادل را تجربه کرده و مجدد به فاز رونق و صعود بازمی‌گردند.این روند به موج دوم رشد قیمتی معروف است که شرایط مناسبی برای کسب سود بیشتر برای سهامداران به ارمغان می‌آورد. موج دوم سود از عرضه اولیه ها

عرضه عمومی چیست؟ چگونه انجام می شود؟

عرضه عمومی چیست؟ چگونه انجام می شود؟ سهام، یکی از برجسته ترین ابزارهای سرمایه گذاری متعلق به شرکت ها است و هر از چند گاهی برای فروش عرضه می شوند. در این صورت بخشی از حق مالکیت سهام به سرمایه گذاران داده می شود.

صرف نظر از اینکه شرکت ها به کدام بخش تعلق دارند، هدف همه این است که با گذشت زمان رشد کنند. با افزایش مداوم حجم تجارت، وضعیت آسان تر شده است. با افزایش فعالیت های تجاری در طول سال ها، مناطق جدیدی برای سرمایه گذاری پدیدار شده است. سرمایه گذاران حق انتخاب از بین بسیاری از گزینه ها را کسب کرده اند.

در مورد سامانه تحلیل بازار بیشتر بدانید.

بورس تهران، که وظیفه اجرای فعالیت های بورس اوراق بهادار را در کشور ما بر عهده دارد، برای شرکت های بزرگی که سهام آنها در این بازار معامله می شود از اهمیت بالایی برخوردار است. به این ترتیب، سرمایه گذاران بازار سهام حتی می توانند حقوق مشارکت با یک شرکت مشهور جهان را بدست آورند. اما برای فروش، سهام شرکت باید به عموم عرضه شود.

فرایند عمومی شدن علاوه بر ارائه مزایایی برای شرکت ها، حق دریافت سهمی از سود را می دهد.

عرضه عمومی چیست؟

فرایندی که عرضه عمومی نامیده می شود به تشخیص شرکت ها انجام می شود. در کوتاه ترین تعریف، عرضه عمومی سهام شرکت برای خرید و فروش است. به این ترتیب، شرکتها و منابع مالی آنها توسط بسیاری از سرمایه گذاران در سهم های کوچک خرید و فروش می شود. سرمایه گذاران سهامدار شرکت ها می شوند.

سهم همه شرکت هایی که در حال حاضر در بورس تهران معامله می شوند، شرکت هایی هستند که در آن زمان به عموم عرضه می شد. یعنی این معامله در بازار سهام انجام می شود. آنچه ما باید از این معامله بفهمیم، فراخوانی است که توسط شرکت هایی با ارزش بازار مشخص شده است تا سرمایه خود را به روی سرمایه گذاران باز کنند.

شرکت هایی که می توانند عرضه عمومی داشته باشند، شرکت های سهامی هستند. به عبارت دیگر، به لطف این برنامه، شرکت ها می توانند تمام دارایی های خود را در قطعات کوچک بفروشند. اما برای انجام این کار، این فرآیند نمی تواند به یکباره اتفاق بیفتد. ابتدا، اعلام رسمی مورد نیاز است.

بنابراین، شرکت ها پول نقد خود را برای سرمایه گذاری جدید یا پرداخت بدهی های قدیمی تأمین می کنند. بنابراین، نیاز به تامین مالی فراهم می شود. اگر سهام یک شرکت به صورت عمومی معامله شود، این نشان می دهد که عرضه عمومی انجام شده است.

اگر به پیامدهای این وضعیت در دراز مدت فکر کنیم، قطعاً می توان نتیجه گرفت که این یک ابتکار مثبت برای شرکت ها است. با این حال، فرآیند تصمیم گیری برای عمومی شدن برای شرکت ها ساده نیست.

عرضه اولیه و ثانویه

عرضه عمومی می تواند به دو صورت برای شرکت ها انجام شود. اول عرضه عمومی اولیه و دوم عرضه عمومی ثانویه است. تفاوت این دو مورد کاملاً مشخص است.

عرضه اولیه عمومی، معامله ای است که توسط شرکت هایی انجام می شود که قبلاً در بورس عمومی معامله نشده بودند. شرکت هایی که این معامله را انجام می دهند در گروه شرکت هایی قرار می گیرند که تا زمان انتشار عمومی برای عموم بسته هستند. پس از انجام معامله، آنها عمومی می شوند.

شرکت های عرضه کننده عمومی ثانویه شرکت هایی هستند که قبلاً سهام خود را برای فروش عرضه کرده اند. با این حال، در عرضه اولیه، نرخ پایین عمومی شدن شرکت را مجبور به انجام دومین عرضه می کند.

به عنوان مثال؛ شرکتی که ابتدا ۳۰ سهم از شرکت را برای عموم باز کرد، می تواند با ۱۹ سهم دیگر به منظور جذب منابع مالی جدید به بازار عمومی برود و کل نرخ شناور آزاد خود را به ۴۹ افزایش دهد. در چنین حالتی، معامله انجام شده توسط شرکت به عنوان عرضه عمومی ثانویه تعریف می شود.

برخی از شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران با ارائه سهام خود به عموم مردم توانستند زندگی تجاری خود را ادامه دهند. مفاهیمی مانند “درآمد حاصل از عرضه عمومی“، که معمولاً در اخبار مالی با آن روبرو می شویم، نشان می دهد که چقدر این مفهوم برای شرکت ها اهمیت دارد.

علاوه بر این، شرکت های دیگر از بخش های مختلف این فرصت را پیدا کردند تا شرکای جدیدی را با این روش بدست آورند. در عین حال تمایل به افزایش درآمد خود داشتند.

چگونه در IDO شرکت کنیم؟ آموزش سرمایه‌گذاری در توکن‌های دیفای

در دنیای رمز ارزها، جذب سرمایه پروژه‌ها از طریق پیش‌فروش ارزهای دیجیتال، در ابتدا در قالب عرضه اولیه کوین (ICO) و سپس عرضه اولیه صرافی (IEO) ارائه می‌شدند؛ اما اکنون با پیشرفت حوزه امور مالی غیرمتمرکز یا Defi، عرضه اولیه دیفای (IDO) ابداع شده است که از طریق پلتفرم‌هایی که با این روش به پیش فروش توکن‌های دیفای می‌پردازند، انجام می‌شود. در این مقاله به موارد مورد نیاز برای شرکت در عرضه اولیه دیفای، مزایا و معایب IDO، مزایای استفاده از لانچ پدهای عرضه اولیه و در آخر، به آموزش شرکت در IDOهای پلتفرم پولکااستارتر (PolkaStarter) می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

شرکت در عرضه اولیه دیفای (IDO)

عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز که با نام عرضه اولیه دیفای نیز شناخته می‌شود، روش جدیدی برای جمع‌آوری سرمایه برای یک پروژه بلاکچینی است که امکان فروش مستقیم توکن به کاربران را فراهم می‌کند. تفاوت کلیدی این نوع عرضه اولیه در مقایسه با سایر روش‌ها، این است که توکن‌های ارائه شده در IDO در بستر یک صرافی غیرمتمرکز یا DEX عرضه می‌شوند.

در حقیقت عرضه اولیه دیفای، جانشین عرضه اولیه کوین (ICO)، که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به محبوبیت رسید و پس‌ از آن عرضه اولیه صرافی‌های متمرکز (IEO) که در اواخر سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به بازار آمد، شده است.

همان‌طور که از اسم این نوع جذب سرمایه مشخص است، IDOها به صرافی‌های متمرکز متکی نیستند. البته در این مسیر، موانعی برای ورود پروژه‌ها و سرمایه‌گذاران خُرد وجود دارد.

علاوه بر این جای تعجب ندارد که عرضه اولیه دیفای با پروژه‌هایی متمرکز بر Defi و حریم خصوصی که هدف آنها تمرکززدایی است و همچنین توکن‌های غیر قابل معاوضه (NFT) که به‌ اندازه دیفای پرطرفدار هستند، در حال یافتن محبوبیت زیادی میان کاربران است.

پروژه‌های کوچک‌تر در عرضه اولیه دیفای، راحت‌تر می‌توانند سرمایه اولیه خود را نسبت به سایر روش‌ها جمع‌آوری کنند؛ یکی از دلایل این موضوع، دسترسی سرمایه‌گذاران خُرد به این پروژه‌هاست.

موارد مورد نیاز برای شرکت در IDO

شرکت در IDO، به پیش‌خرید توکن‌های پلتفرم لانچ پد و اندکی شانس در قرعه‌کشی احتیاج دارد. لانچ پدهای اصلی صرافی‌های غیرمتمرکز که در بلاکچین‌هایی چون اتریوم، بایننس اسمارت چین، پولکادات، سولانا و کاردانو فعالیت می‌کنند، چندین ویژگی مشترک دارند. یکی از آنها لیست سفید (Whitelist) است. از آنجا که IDOها در مقایسه با IEOها و ICOها سرمایه کمتری جمع‌آوری می‌کنند، مجبورند تا تعداد خریداران و تعداد توکن‌هایی که هر شخص می‌تواند خریداری کند را محدود کنند.

به‌ طور کلی برنده شدن در یک وایت لیست، مستلزم داشتن حداقل مقدار مورد نیاز توکن‌های بومی پلتفرم لانچ پد مورد نظر است. معمولا افراد به این شیوه یک‌ بار می‌توانند برنده شوند. علاوه بر این، برخی از لانچ پدها به مشتریان، این امکان را ارائه می‌دهند تا با سهام‌گذاری (Staking) توکن‌هایشان و کمک به نقدینگی، وارد لیست سفید شوند.

همان‌طور که گفتیم شرکت در عرضه اولیه دیفای محدودیت‌های خاص خود را دارد. به‌ طور کلی ورود به Whitelist مستلزم اجرای سیاست شناخت و احراز هویت مشتری (KYC) توسط این پلتفرم‌هاست. علاوه بر این، برای برخی از کشورها از جمله آمریکا، عراق، کوبا، کره شمالی، ونزوئلا و ایران محدودیت وجود دارد و بیشتر IDOها به ساکنین این کشورها اجازه مشارکت نمی‌دهند.

شایان ذکر است که برای شرکت در عرضه اولیه دیفای، به یک کیف پول وب ۳.۰ مانند متامسک احتیاج خواهید داشت.

IDO چه مزایایی دارد؟

IDO پروژه‌ها را از هزینه‌ها و کنترل‌های اعمال‌ شده توسط صرافی‌های متمرکز راحت می‌کند. اولین و مهم‌ترین مزیت عرضه اولیه‌های دیفای، تأمین فوری نقدینگی است؛ توکن‌های فروخته‌ شده از این طریق بلافاصله در صرافی غیرمتمرکز میزبان لیست شده و معاملات آنها آغاز خواهد شد. این مزیت مهمی نسبت به ICOها و IEOها است که به صلاحدید تصمیم به لیست کردن توکن‌ها می‌گیرند.

مورد دوم کاهش هزینه‌هاست. IDOها کارمزدهای زیادی که توسط صرافی‌ها برای ICO و IEO دریافت می‌شود را ندارد.

مزیت سوم، رعایت برابری برای تمامی سرمایه‌گذاران است. در عرضه اولیه کوین و عرضه اولیه صرافی‌های متمرکز، توکن‌ها از قبل استخراج ‌شده‌اند و اغلب پیش‌فروش می‌شوند؛ مطلبی که سرمایه‌گذاران خُرد را از مراحل اولیه معاملاتی خارج می‌کند. اما در IDOها، بستری برای تمام سرمایه‌گذاران فراهم شده است.

برای مثال لانچ پدهای مخصوص IDO همچون پلتفرم پولکااستارتر (Polkastarter) و BSCStarter محدودیت‌هایی برای عرضه توکن‌ها قرار می‌دهند. این کار از خارج شدن سرمایه‌گذاران خرد به‌وسیله نهنگ‌ها و ربات‌ها جلوگیری می‌کند؛ اتفاقی که در IDOهای اولیه به‌وفور رخ داد.

در نهایت، پروژه‌های عرضه‌ شده از طریق عرضه اولیه دیفای دیگر احتیاجی به انتظار ندارند، تا پیش از شروع معاملات توسط صرافی‌ها مورد بررسی قرار بگیرند. این مطلب برای پروژه‌های کوچک‌تر و در حال رشد بسیار مهم است؛ چرا که جمع‌آوری سرمایه را به‌ مراتب برای آنها ساده‌تر کرده است.

در عوض، پروژه‌ها متکی به اعضای فعال جامعه هستند که از قابلیت ردیابی درون زنجیره‌ای (On-Chain Traceability) و قراردادهای هوشمند عمومی برای بررسی پروژه‌ها استفاده می‌کنند.

معایب عرضه اولیه دیفای

تمرکززدایی به‌طور طبیعی عدم کنترل را به همراه دارد؛ این موضوع به این معنی است که پروژه‌ها کمتر مورد بررسی قرار می‌گیرند یا در برخی موارد، دسترسی به IDOها دشوار خواهد بود.

همه این‌ها بدان معناست که یافتن لانچ پدی مطمئن با امکان بررسی موارد کلاه‌برداری و سیاست احراز هویت بسیار مهم است. حتی برخی از این پلتفرم‌ها پشتیبانی بازاریابی ارائه می‌دهند که چندان هم با آنچه رقبای متمرکزشان ارائه می‌دهند بی‌شباهت نیست.

به‌ هر حال، برای سرمایه‌گذار مهم است که به امنیت سرمایه‌هایی که داخل یک پروژه جمع آوری شده، توجه ویژه‌ای شود. از آنجا که برخلاف ICOها و IEOها تمرکز عرضه اولیه دیفای بر توکن‌های کوچک‌تر است، شرکت در آن اغلب با چالش‌هایی رو به‌ رو خواهد بود. پروژه‌های محبوب اغلب اوقات سریعا به فروش می‌روند یا توسط افرادی، بیش‌ از حد خریداری می‌شوند. البته همان‌طور که گفتیم، پلتفرم‌های لانچ‌پدی که برای IDOها استفاده می‌شوند، با گذاشتن محدودیت‌هایی این چالش‌ها را تا حد زیادی برطرف کرده‌اند. این محدودیت‌ها شامل میزان خرید توکن جدید با یک مقدار حداکثری توکن بومی شبکه است؛ مثلا یک پلتفرم تعیین می‌کند که خریداران یک توکن در IDO می‌توانند تا حداکثر ۱۰ بایننس کوین (BNB) آن را خریداری کنند.

با وجود پروژه‌های ویژه، ترکیب تعداد کم توکن‌ها همراه با نقدینگی فوری حاصل از لیست شدن سریع، می‌تواند سود زیادی را نصیب کاربران کند.

استفاده از لانچ پدهای IDO چه مزایایی دارد؟

LaunchPadها برای پروژه‌ها، نظارت و اعتبار را به ارمغان می‌آورند. علاوه بر این، نقدینگی مورد نیاز برای حمایت از معاملات اولیه نیز به‌وسیله این پلتفرم‌ها مهیا می‌شود.

یکی از مزایای مهم لانچ پدها، اعتبار است. برای مثال، لانچ پدهایی چون پولکااستارتر (Polkastarter) و یا داک دائو (DuckDAO) به‌ دقت در رابطه با پروژه‌هایی که می‌پذیرند دقت می‌کنند و همین باعث شده تا اعتبار پروژه‌های پذیرفته‌ شده در این پلتفرم‌ها دو چندان شود. این پلتفرم‌ها همچنین با تشویق تامین‌کنندگان نقدینگی با توکن‌های بومی خود که برای برنده شدن در Whitelist مورد نیاز است، اطمینان می‌دهند که عرضه اولیه دیفای راه‌اندازی شده، نقدینگی کافی را داشته باشد.

نحوه شرکت در IDOهای پولکااستارتر

Polkastarter شرکت در قرعه‌کشی‌های IDO را برای کاربران کم‌هزینه‌تر کرده است. یکی از ویژگی‌های اصلی پولکااستارتر، استفاده از استخرهای مبادلاتی با قیمت معین است، که با تعیین قیمتی ثابت برای تبادل توکن‌ها، مشارکت فردی در IDOها را محدود می‌کند؛ این موضوع مشارکت تعداد افراد بیشتر برای ساختن جوامعی از پذیرندگان اولیه مربوط به این پروژه‌ها را تضمین می‌کند.

پولکا استارتر دو راه برای شرکت در عرضه اولیه دیفای به کاربران خود ارائه می‌دهد؛ راه اول نگه‌ داشتن توکن بومی این پلتفرم یعنی POLS است. هر ۲۵۰ توکن POLS یک بلیط شانس در قرعه‌کشی IDO است.

علاوه بر این، با داشتن توکن‌های پولس بیشتر و به لطف سیستم تقویت جدید، برنده شدن نیز آسان‌تر می‌شود. به‌ عنوان‌ مثال، ۱۰۰۰ واحد POLS شانس برنده شدن را ۱.۱ برابر می‌کند. داشتن ۳۰۰۰۰ پولس نیز علاوه بر ۱.۲۵ برابر کردن شانس قرعه‌کشی، محدودیت عدم شرکت در IDOهای دیگر را برای هولدرها غیرفعال می‌کند.

راه دوم برای شرکت در عرضه اولیه دیفای پولکااستارتر، تأمین نقدینگی است. قفل‌ کردن جفت ارزهای ETH/POLS در صرافی یونی سواپ و یا BNB/POLS در صرافی پنکیک سواپ می‌تواند کاربران را برای شرکت در عرضه اولیه‌های دیفای در پولکااستارتر یاری کند.

فرصت جدید دیگر، توزیع آتی NFT است که به هولدرهای POLS این امکان را می‌دهد تا با استیک کردن توکن‌هایشان در صرافی‌ها برای NFT، به استخرهای نقدینگی انحصاری دسترسی پیدا کنند.

نحوه کسب درآمد از شرکت در عرضه اولیه دیفای PolkaStarter

همانطور که قبلا اشاره کردیم، برای شرکت در IDO پولکااستارتر، شما نیاز به حداقل ۲۵۰ توکن پولس دارید، که می‌توانید آن را از یونی سواپ یا پنکیک سواپ خریداری کنید. قیمت POLS در زمان نگارش مقاله، ۱.۸۱ دلار است؛ بنابراین برای شروع، شما نیاز به ۴۵۲ دلار سرمایه نیاز دارید. در هر کدام از توکن‌های جدیدی که در IDO لیست می‌شوند، برای خرید نیاز به کوین مربوط به شبکه اصلی خود دارند؛ برخی از آنها بر روی شبکه اتریوم هستند که برای خرید آنها باید کوین ETH پرداخت کنید، برخی بر روی شبکه پالیگان هستند که برای آنها نیاز به توکن MATIC دارید و برخی نیز روی شبکه بایننس اسمارت چین هستند که آنها را باید با کوین BNB خریداری کنید. شبکه این توکن‌ها را می‌توانید از گوشه بالا سمت راست کادر پیدا کنید. در تصویر زیر، این بخش با کادر قرمز مشخص شده است.

تصویر بالا، توکن‌هایی را نشان می‌دهد که جذب سرمایه آنها به اتمام رسیده است. برای مثال، پروژه PolyTrade را باز می‌کنیم.

در گوشه بالا سمت راست، نوشته شده که هر ۱ توکن MATIC معادل چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ ۹ توکن TRADE (توکن بومی پروژه PolyTrade) است، که با توجه به قیمت MATIC، می‌توان قیمت این توکن را برآورد کرد. قیمت متیک در زمان نگارش مقاله، ۱.۳۸ دلار است؛ بنابراین قیمت توکن TRADE حدود ۰.۱۵ دلار خواهد بود. یعنی شما این توکن را با ۱۵ سنت در IDO خریداری می‌کنید.

در کادر قرمز وسط تصویر، نوشته شده که این عرضه اولیه ۱۲ روز قبل (یعنی در تاریخ ۱۸ آگوست ۲۰۲۱) شروع شده است. در بخش Pool Details نیز تاریخ توزیع توکن (۱۹ آگوست ۲۰۲۱) را به همراه حداکثر میزان خرید شما نوشته شده است. حداکثر میزان خرید توکن ترید، ۱۴۸.۱۴۸۱۵ متیک است؛ یعنی با قیمت ۱.۳۸ دلار توکن MATIC، شما حداکثر می‌تواند به اندازه ۲۰۴ دلار خرید کنید. در تصویر زیر، روند قیمتی توکن TRADE را می‌بینید. زمانی که در تاریخ ۱۹ آگوست ۲۰۲۱ این توکن در بین خریداران توزیع شد، قیمت آن از حدود ۰.۱۵ دلار به ۰.۳۲ دلار رسید؛ یعنی حدود دو برابر.

در بالای صفحه اصلی پلتفرم PolkaStarter می‌توانید توکن‌های Upcoming را ببینید. در تصویر زیر می‌بینیم که پروژه Polinate در ۱ روز بعد وارد عرضه اولیه دیفای می‌شود. همچنین حداکثر مقداری که می‌توانید توکن این پروژه را بخرید، نوشته شده است که در این مورد، ۲۵۰ دلار است؛ با کلیک بر روی این پروژه، وارد سایت آن می‌شوید و می‌توانید تحقیقات لازم را انجام دهید و بعد تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرید. همچنین در پایین سمت راست تصویر زیر،‌ می‌توانید بر روی Get Notified کلیک کنید و نام و ایمیل خود را وارد کنید تا به محض لیست شدن یک پروژه جدید در IDO پولکااستارتر، از وجود آن خبردار شوید.

جمع بندی

عرضه اولیه دیفای جدیدترین روش عرضه اولیه است که جایگزین عرضه اولیه کوین و عرضه اولیه صرافی‌های متمرکز شده است. این نوع عرضه عمومی توکن‌ها برای جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌های جدید بسیار مفید است. شرکت در عرضه اولیه دیفای چالش‌های خود را دارد؛ برای شرکت در IDOها لازم است از قبل توکن‌های بومی پلتفرم لانچ پد را خریداری کرده و اندکی شانس برای برنده شدن قرعه‌کشی داشته باشید. همیشه در نظر داشته باشید که سرمایه‌گذاری همواره با ریسک همراه است و هیچ راهی وجود ندارد که شما حتما همیشه سود دریافت کنید. یکی از مزایای پولکااستارتر این است که از مدت‌ها قبل، اعلان می‌دهد که چه پروژه‌ای قرار است در عرضه اولیه وارد شود و شما زمان کافی برای تحقیق درباره آن را دارید.

عرضه اولیه سود است یا ضرر؟

مساله این است که چند وقتی می‌شود فعالان و کارشناسان حوزه بورس نسبت به روند عرضه‌های اولیه در بورس گلایه‌مندند.

اقتصاد

مثل همیشه گوش شنوایی نیست. این شاید محور اصلی صحبت‌ها و گلایه‌های فعالان حوزه بورس در رابطه با عرضه‌های اولیه است. سوژه‌ای که سهامداران خرد آن‌طور که فعالان حوزه بورس به آن نگاه می‌کنند و دغدغه‌شان است، توجهی ندارند. مساله این است که چند وقتی می‌شود فعالان و کارشناسان حوزه بورس نسبت به روند عرضه‌های اولیه در بورس گلایه‌مندند.

همین یکی دو روز پیش بود که امیر سیدی از فعالان حوزه بورس در توییتر خود به روند عرضه‌های اولیه در بازار ایران انتقاد کرد و نوشت: «در عرضه‌های اولیه معمول در دنیا، پول فروش سهام به ترازنامه شرکت می‌رود، یعنی به گونه‌ای به عنوان پشتوانه سهام شرکت در بازار ثانویه با تامین مالی آن شرکت عمل می‌کند، سهامدار عمده هم معمولا تا ۶ ماه حق فروش سهام ندارد، اینجا همان روز اول سهامدار عمده پول را از بازار خارج می‌کند.» او همچنین به این موضوع پرداخت که «۵هزار میلیارد تومان خروج پول از بازار فقط در هفته گذشته بدون تمهید خاصی در این باره از سوی سازمان بورس، با وجود مشکلات ناشی از عرضه‌های اولیه در سال گذشته!» این توییت چند ساعتی بعد از انتشارش مورد توجه دیگر فعالان حوزه بورس قرار گرفت و گلایه‌ها و انتقادها نسبت به این موضوع بالا گرفت.

از یک طرف بهروز حق‌شناس از تحلیلگران بازارهای مالی بیان کرد که «وقتی زیرساختش رو ندارید مجبورید تو یک روز دوتا دوتا عرضه اولیه بذارید؟» و از طرف دیگر علی خان‌پایه از فعالان حوزه بورس نوشت: «۸۰ درصد سهم‌هایی که در این دو سال عرضه کرده‌اید ارزش دلاری آن‌ها، ۳۰درصد زیر قیمت عرضه شماست. والله هیچ‌کس نمی‌داند چه خبره یا خودش را می‌زند به ندانستن. سهامدار عمده، بازار گردان، صندوق، کارگزاری، تامین سرمایه.» سعید درخشانی هم نوشت که «به نظر می‌رسد عرضه اولیه‌ها و خروج نقدینگی بازار مقصر اصلی افت بازار در چند روز اخیر هستند، در یک هفته ۵ هزار میلیارد تومان عرضه اولیه داشتیم که همه آن از بازار خارج شده است. بهتر است سازمان بورس شرایط بازار را رصد کند؛ نه به آن شوری سال ۹۹ که آن همه پول آمد اما چیزی عرضه نشد و نه به این وضع فعلی.» موضوع به جایی رسید که برخی از فعالان حوزه بورس و کارشناسان به این مساله پرداخته‌اند که راه‌حل چیست.

برخی نوشتند: «کافی است قبل از عرضه اولیه یک افزایش سرمایه از صرف سهام به قیمت اسمی به میزان سهام عرضه اولیه انجام بشود و به عنوان سهام خزانه به ترازنامه شرکت برود.» برخی دیگر به این مساله پرداختند که بهتر است سازمان بورس با جدیت بیشتری شرایط بازار را رصد کند. اما گلایه‌ها خیلی به سمت سازمان بورس نرفت و نگاه‌ها بیشتر مقایسه‌ بازار ایران با دیگر کشورهای دنیا بود و این پرسش که چه باید کرد و چه می‌توان کرد، خیلی چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ در میان فعالان حوزه بورس مطرح شد. در این گزارش این سوال را با کارشناسان متخصص در حوزه بورس مطرح کردیم که به نظرشان نحوه عرضه‌های اولیه در بازار کشورمان چه اشکالاتی دارد؟ و راه‌حل‌هایی که برای دوری از این اشکالات پیشنهاد می‌دهند چه مواردی است؟ اینجا بازهم یک هم زبانی در میان کارشناسان وجود دارد؛ زمان‌بندی مناسب و ارائه بایدها و نبایدها و گرفتن تعهد از شرکت‌هایی که می‌خواهند عرضه اولیه بشوند.

به زمان‌بندی عرضه‌های اولیه توجه شود

زمان‌بندی از آن دست مسائلی است که کارشناسان حوزه بورس در موضوع عرضه‌های اولیه روی آن توافق دارند. به اعتقاد آنها باید به این مساله به طور کامل و دقیق دقت کرد چرا که در روند رشد یا ریزش بازار تاثیرگذار است. بهمن فلاح، کارشناس حوزه بورس به این موضوع اشاره می‌کند و ایراد عرضه‌های اولیه در بازار کشورمان را نبودن زمان‌بندی مناسب می‌خواند که به اعتقاد او «متناسب با حجم و ارزش معاملات نیست.» فلاح در توضیحاتی که در رابطه با این موضوع بیان می‌کند، می‌گوید که هر عرضه اولیه‌ای به اندازه حجم و نقدینگی‌ای که دارد باید متناسب با بازار باشد و همچنین باید ارزش معاملات در آن مقطع متناسب با ارزش عرضه اولیه باشد.

به اعتقاد او این مساله باعث چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ می‌شود که نقدینگی از بازار کوچ کند به سمت عرضه‌های اولیه برود و چون خارج می‌شود، این نقدینگی نه تنها در ترازنامه شرکت‌ها لحاظ نمی‌شود بلکه به بازار هم بر نمی‌گردد.» فلاح همچنین به بازارگردانی اشاره می‌کند و می‌گوید که «بازار گردانی‌ای که برای این عرضه‌های اولیه در نظر گرفته شده است، قاعدتا چون خود این عرضه اولیه‌ها ۲۰ درصد زیر ارزش ذاتی عرضه می‌شوند، این بازارگردانی هم قاعدتا علی‌السویه است و بود و نبود آن فرقی به حال بازار نمی‌کند.» شایان کرمی هم به مساله زمان‌بندی عرضه‌های اولیه در صحبت‌هایش اشاره می‌کند و می‌گوید که «با توجه به اینکه بازار ما مشکل نقدینگی دارد، اینکه در چه زمانی و چه شرکت‌هایی را با چه ارزش‌هایی پذیرش می‌کنیم و عرضه اولیه انجام می‌دهیم دارای اهمیت است که روی جریان بازار اثرگذار نباشد.»

او در ادامه صحبت‌هایش عرضه‌های اولیه در هفته‌های گذشته را از جمله عوامل تاثیرگذار در خرابی بازار این هفته معرفی می‌کند اما از این موضوع غافل نمی‌شود که عوامل دیگری هم در خرابی بازار اثرگذار بوده است که از آن جمله به «نزدیک بودن به سال مالی برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و سال مالی برخی از شرکت‌های کارگزاری که اعتباراتشان را تسویه می‌کنند» اشاره می‌کند. مهدی ساسانی، کارشناس حوزه بورس هم از دیگر افرادی است به مساله زمان‌بندی عرضه‌های اولیه می‌پردازد و در صحبت‌هایش می‌گوید که از خردادماه عرضه اولیه خاصی نداشته‌ایم اما در یکی دو هفته گذشته که عرضه اولیه‌ها هفته‌ای دو تا سه بار انجام می‌شود، باعث شده است که این عرضه‌ها به بازار فشار وارد و نقدینگی زیادی را از تابلوی معاملات خارج کند. در نهایت او در توضیح صحبت‌هایش در این بخش به این چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ مساله اشاره می‌کند که «این نقدینگی از بازار توسط سهامداران عمده خارج می‌شود و به بازار با این کسری معاملات فشار وارد می‌شود که نتیجه‌اش بهم ریختن نظم بازار است.»

محدودیت برای خروج پول

ابهام در خروج پول‌ها از بازار سرمایه هم از دیگر موضوعاتی است که کارشناسان و فعالان حوزه بورس به آن اشاره می‌کنند. ساسانی با توضیح این مساله که مشکلی که وجود دارد روی سازوکار چگونه می توان از عرضه اولیه سود کرد؟ عرضه و نبود زیرساخت‌ها و نبود قانونی برای اینکه این عرضه‌ها چگونه مدیریت شوند است، می‌گوید که باید «برای آن فردی که عرضه اولیه را انجام می‌دهد تمهیداتی در نظر گرفته شود.» این کارشناس حوزه بورس با اشاره با این مساله که در بازار ایران چنین تمهیداتی را نداریم و فرد می‌تواند نقدینگی را صرف امور دیگر کند، توضیح می‌دهد که «می‌توان زمانی که شرکت‌ها می‌خواهند پذیرش شوند لیستی از بایدها و نبایدها برای آنها فراهم کرد که سهامشان عرضه شود یا می‌توانیم ساختاری برای آنها تدوین کنیم که با این ساختار و تعهدات پذیرش شوند چرا که باید مشخص شود که با این پولی که از بازار خارج می‌کنند، می‌خواهند چه کاری انجام دهند.» کرمی، کارشناس حوزه بورس هم به این مساله اشاره می‌کند و می‌گوید که «سهامداران عمده پس از عرضه پول خود را از بازار خارج می‌کنند و باید برای این موضوع یک محدودیتی ایجاد شود که پول بعد از مدتی محدودیت از بازار خارج شود.»

روش عرضه‌ها تغییر کند

«بوک بیلدینگ» یکی از ایرادهای کار است. این نظر شایان کرمی، کارشناس حوزه بورس است. او معتقد است که این روش عرضه برای زمانی بوده که خیلی‌ از افراد با بازار سرمایه آشنایی نداشته‌اند. به اعتقاد او این روش برای همان زمان مناسب بوده که با استفاده از آن بتوان مخاطب‌های خرد بیشتری را جذب بازار سرمایه کرد. اما حالا کرمی معتقد است که «خیلی‌ها با معنا و محتوای بازار سرمایه آشنایی پیدا کرده‌اند و دیگر روش بوک بیلدینگ برای شرایط بازار سرمایه کشورمان مناسب نیست.» او در ادامه توضیحاتش در این بخش می‌گوید که باید به روش‌های سابق برگشت که یکی از آنها این است که به کارگزارها اجازه بدهند آنها سهم‌ها را تخصیص بدهند و با این کار «افرادی که توان مالی بالایی دارند و گردش‌های به مراتب بیشتری داشته‌اند می‌توانند سهم بیشتری در عرضه‌های اولیه پیدا کنند که همین موضوع می‌تواند بازار را کمتر خراب کند.»

عرضه‌های اولیه پاسخگوی تقاضای بازار

یکی دیگر از ایرادهایی هم که بهمن فلاح، کارشناس حوزه بورس در رابطه با عرضه‌های اولیه مطرح می‌کند این است که عرضه‌های اولیه به این معنی جا افتاده که بعد از عرضه اولیه دیگر هیچ عرضه‌ای انجام نمی‌شود و صرفا اگر ۵ تا ۱۰ درصد شرکت‌ها در روزی که عرضه اولیه انجام می‌شود، عرضه شود و ۱۰ تا ۱۵ روز بعد هیچ عرضه‌ای بر اساس تقاضای بازار انجام ندهند، یک تقاضای کاذبی در صف‌های خرید شکل می‌گیرد که ناشی از عدم‌عرضه حقوقی‌ها بعد از روزهای عرضه اولیه شکل می‌گیرد و البته رشد قیمتی کاذبی هم شکل می‌گیرد که یک پروژه باخت-باخت است. او در ادامه توضیحات خود به این موضوع اشاره می‌کند که «شرکت‌های حقوقی باید متعهد شوند که بعد از این که سهم عرضه اولیه شد فردای عرضه اولیه یا دو تا سه روز بعد جوابگوی تقاضای بازار باشند.» به اعتقاد او عرضه‌های اولیه باید به سمت تعادل برود اما اگر این اتفاق رخ ندهد، در روند بازار و نقدشوندگی اختلال و ایراد وارد می‌کند که «این ایراد متوجه سومدیریت در عرضه‌های اولیه است.» او در این بخش از صحبت‌هایش به صورت واضح به این مساله اشاره می‌کند که «معنی ندارد شرکتی عرضه اولیه شود و هم در روز عرضه بخش زیادی از نقدینگی را جذب کند و هم بعد از عرضه اولیه، تقاضا را پاسخگو نباشد، بلکه باید به این مسائل متعهد بشوند.»

دامنه‌نوسان و امید به مدیریت سازمان بورس

در کنار تمام این توضیحات، انتقادها و پیشنهادها، کارشناسان حوزه بورس راهکار و چشم‌اندازی هم برای آینده دارند. یکی از این راهکارها که بهمن فلاح به آن اشاره می‌کندحذف دامنه نوسان و مدیریت سازمان بورس است. او می‌گوید که متاسفانه چون دامنه نوسان در مقطع فعلی محدود است هیچ راهکاری نداریم بلکه باید موضوع عرضه‌های اولیه از طرف سازمان مدیریت شود. مهدی ساسانی هم در این خصوص می‌گوید از زمانی که آقای دهقان دهنوی به سازمان بورس آمده‌اند، تغییرات خوبی در بازار سرمایه ایجاد شده است و نگاهی مثبت را برای ما ایجاد کرده‌اند. اگر چه انتقادهای زیادی به مساله صندوق‌ها وارد است اما می‌شود تمهیداتی حتی برای ناشر هم ایجاد کرد و می‌توان شرایط عرضه اولیه و جلوگیری از ابهام را تسهیل کرد.