ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟


راه پرداخت: ۷۲۱۱۱ بیت‌کوین به نرخ امروز معادل ۹۳۷,۴۴۳,۰۰۰ دلار است که تصور می‌شود در گزارش هفت صبح در تبدیل این عدد اشتباهی صورت گرفته باشد.

مصاحبه با سلطان بیت‌کوین در ایران

با داغ شدن بحث بیت‌کوین بسیاری از افراد کنجکاو بوده‌اند که در کشورمان چه کسانی این ارز رمزنگاری شده را دنبال می‌کنند و سرمایه خودشان را در این راه به کار گرفته‌اند. فضای قانونی این ارزها به خصوص بیت‌کوین در ایران واضح نیست و نهاد قانون‌گذار برای آنها راه مشخصی را تعیین نکرده است. تنها جملاتی که مسئولان راجع‌به ارزهای رمزنگاری شده گفته‌اند، همگی سرشار از هشدار بوده است.

میثم فرزیان؛ هفت صبح / من و شما همین تازگی‌ها با بیت‌کوین آشنا شده‌ایم؛ یعنی درست از وقتی‌که در خبرها خواندیم چیزی به اسم پول الکترونیکی یا ارز رمزنگاری شده به وجود آمده و ارزش آن با سرعتی عجیب‌وغریب در حال بالا رفتن است. با این حال قبل از من و شما خیلی‌ها از مدت‌ها قبل دنبال کار را گرفته بودند. بالاخره شم اقتصادی است و هزار رحمت و منفعت. برخلاف آنهایی که فکر می‌کنند ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟ الان می‌شود پاچه‌های شلوار را بالا زد و مثل جویندگان طلا، کیلو کیلو سود به جیب زد، قدیمی‌ها میگویند کارکردن با بیت‌کوین خیلی هم ساده نیست. اطلاعات و سواد و وقت و … می‌خواهد.

دقیقاً به همین دلیل است که مسئولان و مدیران اقتصادی مملکت پشت سر هم اطلاعیه می‌دهند و هشدار پشت هشدار که مردم! مراقب باشید پول‌هایتان به باد نرود. اگر حرف آنها را قبول ندارید شاید صحبت‌های کسی که از سال ۹۲ مشغول سروکله‌زدن با سکه‌های مجازی بوده، بتواند قانعتان کند که نمی‌توان بی‌گدار به آب زد. این گفت‌وگو به‌شرط گمنام ماندن بیت‌کوین باز قصه انجام شده است.

راه پرداخت: ۷۲۱۱۱ بیت‌کوین به نرخ امروز معادل ۹۳۷,۴۴۳,۰۰۰ دلار است که تصور می‌شود در گزارش هفت صبح در تبدیل این عدد اشتباهی صورت گرفته باشد.

الان چقدر بیت‌کوین داری؟

۷۲ هزار و ۱۱۱ تا

۷۲ هزار و ۱۱۱ بیت‌کوین؟ به ریال حساب می‌کنی یا تومان؟

تعداد بیت‌کوین منظورم بود.

یعنی الان داریم با یک سوپر میلیاردر حرف می‌زنیم؟ به مقیاس دنیای واقعی چقدر پول داری الان؟

حدود ۱۳ میلیون دلار. البته این مقدار بالقوه است نه بالفعل.

بالقوه را از این نظر گفتم چون اگر تعریف ساده‌اش را در نظر بگیریم، در اصل بیت‌کوین اعتباری است که داری اما آیا این اعتبار همه جا مورد قبول است؟ اگر فراگیر شد و همه جا آن را شناختند، بله ارزش زیادی پیدا می‌کند اما الان در واقع این طور نیست. شما اکانتی داری که بر مبنای عددی شارژ شده. پول حقیقی و کاغذی با پشتوانه بانکی دادی و اکانتی خریدی که می‌گویند ارزش دارد. حالا جایی می‌توانی در زندگی واقعی از این اعتبار استفاده کنی؟ فعلاً آن‌قدری که ساده می‌توانی اکانتت را شارژ کنی، نمی‌توانی از اکانت شارژشده‌ات پولی بگیری.

در خارج از کشور مثلاً می‌توانی از دستگاه کارت‌خوان هم استفاده کنی یا حتی مثل عابر بانک پول نقد تبدیل شده برداری. آدمی که صاحب این اندازه بیت‌کوین در ایران است با مالک بیت‌کوین در خارج چقدر تفاوت دارد؟

اگر ما یک شهر آرمانی با ارزهای رمزنگاری شده را در نظر بگیریم، وضعیت فعلی ایران شاید زیر پنج درصد باشد ولی و مثلاً در کشورهای دیگر می‌شود روی ۳۰ تا ۴۰ درصد حساب باز کرد. در ایران فعلاً می‌توانی با آن بازی کنی تا عدد خوبی به دست بیاوری یا اینکه ارتباطات بالایی داشته باشی و بتوانی عددهای بزرگ را جابه‌جا کنی.

بازی کنیم؟ بازی کردن با بیت‌کوین یعنی چی؟

قضیه خیلی شبیه بورس است. من می‌توانم تحلیل کنم و پیش‌بینی کنم که قیمت در حال پایین آمدن است. پس شروع می‌کنم به خریدوفروش تا نشان دهم تقاضا وجود دارد. این یک جور بازی با پول به حساب می‌آید که در نوع خود هیجان هم دارد. البته که دسته دیگری هم هستند که یک راست سراغ ماینینگ می‌روند. این دسته از همان روز اول کلی کارت گرافیک و سخت‌افزار می‌خرند تا مثلاً در ماه عددی به دست بیاورند. یک زمانی در آمریکا بحث کشف طلا زیاد رایج بود. در آن داستان کی سود کرد؟ کسی که بیل و کلنگ میفروخت. الان شما سری به بازار سخت‌افزار بزنی، به سختی می‌توانی کارت گرافیک پیدا کنی.

خود تو هیچ وقت برای خرید بیت‌کوین پول نداده‌ای؟ ماین کردی؟

من یک بار در آوریل ۲۰۱۳ خریدم ولی درصد زیادی از موجودی‌ام را از ماین بقیه کوین‌ها و تبدیل آنها به بیت‌کوین کسب کردم چون بخشی از بقیه کوین‌ها را می‌توانی بعد از مدتی با بیت‌کوین عوض کنی

در آن زمان قیمت بیت‌کوین چقدر بود؟

حدود ۳۰۰ دلار بود. تقریباً می‌شد سال ۹۲ که قیمت دلار در آن زمان سه هزار تومان بود.

الان که قیمت بیت‌کوین این همه بالا رفته، هنوز می‌شود با ماین کردن، سرمایه به دست آورد؟

ماین ربط مستقیم به سختی شبکه و سختی شبکه ربط مستقیم به تعداد افراد در حال تلاش برای یک باید صد البته که الگوریتم و تعداد کوین و تعدا تراکنش هم دخالت دارد. برای شروع، ماین کردن در خیلی از شرایط اصلاً عاقلانه نیست مگر اینکه طرف برق مجانی و یک سری سرمایه زیاد اولیه داشته باشد. الان ماین کوین‌های دیگر خیلی خوب است و بعدش باید آنها را تبدیل به بیت‌کوین کرد. کوین‌هایی مثل اتریوم، بیت‌کوین کش، بیت‌کوین گلد، مونرو، زی کش، الکترونیوم و بقیه…

یعنی یک نفر که تازه‌کار است و تازه قصد افتادن در این وادی را دارد، چه کارهایی باید انجام دهد؟

اول اینکه باید مدت قابل توجهی را واقعاً صرف مطالعه کند. باید صددرصد آموزش‌ها را به زبان انگلیسی ببیند. اگر نمی‌تواند و متوجه انگلیسی نیست، به نظر من وارد نشود بهتر است چون با یک بازار جهانی روبه‌رو هستیم که اولین نیازش همین راه و روش ارتباط با بقیه و سایت‌های خارجی است. دومین پیش‌نیاز داشتن اطلاعات کامل از سخت‌افزارها، نحوه محاسبه میزان برق و انرژی و کلک‌های کاهش انرژی است. در مرحله بعدی باید تجهیزات خرید و یک هفته تست کرد. بعد از یک هفته نتایج را برای یک ماه درنظر بگیرید و حساب و کتاب کنید که دخل و خرج با هم می‌خواند یا نه. ضرر مالی که زیاد نیست اما بیشتر باید به هزینه برق توجه کرد. بعد از این‌ها تازه می‌توان استارت کار را زد.

گفتی کار بیت‌کوین غیر از سواد انگلیسی بالا و وقت آزاد، به سیستم کامپیوتری و سخت‌افزار خوب هم نیاز دارد. چه جور سیستمی لازم می‌شود؟

ما الگوریتم‌های مختلفی داریم؛ عموماً الگوریتم‌های کریپتونایت و Ethash نیاز به تعداد زیادی کارت گرافیک دارند، مثلاً هشت‌تا به بالا تا راندمان خوبی داشته باشند. الگوریتم مستقیم ۲۵۶-SHA به CPU نیاز دارد. البته که یک ترکیب خاص هم نیاز دارد.

حالا این‌همه دردسر متحمل شدیم، بابت چی؟ خریدوفروش بیت‌کوین در ایران وجود دارد؟

درواقع به‌صورت رسمی آزاد نیست. تا سال قبل می‌شد با صرافی‌های خاصی صحبت کرد اما الان ممنوع شده و آنها قبول نمی‌کنند. فروشش سخت است و آدم خاص خودش را می‌خواهد.

فروش سخت یعنی چی؟

فروش سخت یعنی این که عددهای مورد تقاضای مشتری‌ها کم است؛ مثلاً ۱۰۰ دلار در روز. در حد مشتری‌های بزرگ هم تخفیف زیاد می‌خواهند.

بیشترین پول واقعی که از این راه به دست آوردی چقدر بوده؟

بیشترین عدد برای تراکنش ۲۲ میلیون تومانی بوده. طرف حدود یک بیت‌کوین می‌خواست.

الان چه کسانی در ایران ممکن است، مشتری بیت‌کوین باشند؟

یکی از مبانی ارزهای دیجیتال این است که مشخصات اصلی گیرنده و فرستنده مشخص نیست. همه چیز براساس یک آدرس کیف پول انجام می‌شود اما مشخصات کارت بانکی و اسم و بقیه مشخصات درگیر نیست. یک سری سایت‌ها هستند برای خریدوفروش سیستم‌های وب. این‌ها نمی‌خواهند کسی بداند، کی هستند. مثلاً سایت خرید VPN هست یا سایت درخواست حمله دی داس به سایت یا حتی سایت دریافت آموزش‌های هک. این‌ها یک آدرس کیف پول گذاشته‌اند و میگویند فلان قدر بزن؛ تا تأیید بشود و کانفرم بخورد، سرویس را ارائه می‌دهند. البته دزدی و کلاه‌برداری هم زیاد است. طرف پول را بگیرد دیگر هیچ راهی برای پیگیری نیست. در روش دوم خرج کردن بیت‌کوین در ایران برای عددهای بزرگ کاربرد دارد. مثلاً با شرکت‌های چینی می‌شود وسیله خرید و وارد کشور کرد. البته ممکن است مشکل واردات پیدا کنید، مثلاً می‌دانم گوشی موبایل را نمی‌شود به این روش خرید ولی سخت‌افزار و قطعات کامپیوتری را چرا. روش دیگر که خیلی کثیف است، همان مورد استفاده در پول‌شویی و کارهای خلاف قانون و مقررات است.

کسی که در ایران بیت‌کوین دارد، در خارج از کشور چه چیزهایی می‌تواند با آن بخرد؟

با توجه به این که ما تحریم هستیم. مسلماً خرید سرویس‌های بدون نیاز به واردات فیزیکی گزینه اول است. در ایران می‌توان خیلی راحت از سرویس‌های مبتنی بر بیت‌کوین در بقیه کشورها بدون محدودیت جفرافیایی خرید کرد. در بعضی کشورها دیده‌ام حتی ATM هست و می‌توان به شکل قانونی این ارز مجازی را به کش تبدیل کرد.

تا به حال فکر کردی می‌توان بازاریابی کرد و بیت‌کوین‌ها را به شرکت‌های بزرگ فروخت؟

شرکت‌های بزرگ خیر، چون به‌صورت رسمی نیاز دارند تا مدارک مالی‌شان را برای مالیات ارسال کنند. با بیت‌کوین فعلاً نمی‌توان چنین کاری کرد، شاید شرکت بزرگ و شناخته شده‌ای بتواند باواسطه‌هایی، کاری با بیت‌کوین انجام دهد اما در حقیقت آنها هم درنهایت کار تبدیل ارز مجازی به پول نقد را انجام ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟ می‌دهند.

پس تو با بیت‌کوین‌هایی که داری فعلاً فقط VPN می‌خری؟ یا مثلاً استیکر برای تلگرام؟

نه! الان می‌شود از چندتایی سایت، هاستینگ و دامنه با بیت‌کوین خرید. می‌شود رفت نیجریه و ماشین خرید. توی خارج حتی پمپ بنزین با امکان پذیرش ارز دیجیتالی راه انداخته‌اند. ولی در ایران هنوز نمی‌توانیم چیز در درست و حسابی بخریم.

پس برای چی این همه دردسر می‌کشی؟ برای هیجان؟

اولش دردسر دارد ولی وقتی واردش شوی و راه و چاه کار را یاد بگیری، خودش جلو می‌رود، هیجان قوه محرکه است اما اتفاقاً طمع آدم را جلو می‌برد. قطعاً شرایط این‌طوری نمی‌ماند. این سیستم‌های بلاک چین و ارزهای مجازی نهادینه می‌شوند و این تازه شروع کار است. یک درصد هم فکر نمی‌کنم روزی این قضیه بیت‌کوین و ارز مجازی نابود شود.
روزی چقدر برای این کار وقت می‌گذاری؟

الان شاید یکی دو ساعت. شاید هم یک روزهایی اصلاً کاری به کارش نداشته باشم. یک مواقعی تنها آمار را نگاه می‌کنم تا ببینیم اوضاع خوب پیشرفته یا نه.

قبلاً چی؟ با چقدر میزان وقت توانستی این‌قدر بیت‌کوین جمع کنی؟

شاید آن اوایل که بالاخره تجربه نبود، مجبور می‌شدم تا صبح بیدار بمانم، باید مدام مراقبت می‌کردم دمای دستگاه بالا نرود. یا اینترنت قطع نشود. اگر استخر افت کرده باشد، باید سریع آن را عوضی کنی.

قطع شدن اینترنت خطر بزرگی است؟

سیستم ماین یک سری محاسبه‌گر را متصل می‌کند به یک استخر (Pool). وقتی اینترنت نباشد- یعنی نمی‌توانی. گاهی مرتب پیغام خطا می‌دهد و بعضی استخرها قطع و وصلی زیاد دارند. اگر درخواست ناقص فرستادی IT را بن می‌کنند. برای همین بهتر است از اشتراک اینترنت با پینگ مناسب استفاده کرد، کل کار خیلی حجم مصرف نمی‌کند؛ شاید در ماه ۵۰ مگابایت! ولی ثباتش مهم‌تر است.

برای ماینینگ استفاده می‌شود. در حقیقت به گروهی از استخراج‌کنندگان بیت‌کوین گفته می‌شود که با یکدیگر کار می‌کنند. باهم در تعامل هستند و به انجام بلاک‌ها و تقسیم کردن جایزه‌ها مشغول می‌شوند.

استخر ایرانی هم داریم؟

نه. آسیایی داریم ولی توی ایران هیچ استخری نیست

یک بار گفتی خریداران ایرانی دنبال تخفیف گرفتن هستند؛ یعنی چقدر تخفیف؟

طرف می‌گوید مثلاً ۱۰ تا بیت‌کوین می‌خرم اما با ۵۰ درصد تخفیف روی قیمت، در عوض کل پول را نقد می‌دهم، موارد این‌جور زیاد است که البته بیشتر یک واسطه یا همان دلال مسئله را مطرح می‌کند. این دلال روی خریدوفروش فاکتورسازی می‌کند تا سود خودش را بردارد. حتی مورد هست که تا ۹۰ درصد تخفیف خواسته باشند.

تا حالا چند تا مشتری داشتی؟

اگر بگویی چندتا دلال داشتنی بهتر است. یک نفر هست مدام خرید می‌کند و خودش آنها را بین بقیه یخش می‌کند. این‌جوری برای من هم بهتر است چون حوصله سروکله زدن با آدم‌های زیاد را ندارم.

الان فکر می‌کنی کارت ارزش زمانی را که برای ماین کردن صرف کردی داشته؟

جدای از همه اتفاق‌هایی که برای خیلی از مردم رخ می‌دهد و امکان دارد ضرر کنند، این‌که بیت‌کوین همه جا شناخته شده باشد، به نفع آنهایی است که خیلی وقت روی آن گذاشته‌اند. من فکر می‌کنم سال ۲۰۱۸ واقعاً ارزش وقتی‌که گذاشتم مشخص شود

آخرین مشتری‌ای که داشتی چه کسی بود؟

یک نفر که قصد داشت چند سری ماشین‌آلات معدن وارد کند. هنوز قیمت و قرارداد نهایی نشده ولی تعداد زیادی بیت‌کوین درخواست کرده بود.

راه پرداخت بهترین منبع شما برای دانستن هر چیزی درزمینه فناوری‌های مالی (فین‌تک) است. راه پرداخت به شما کمک می‌کند در جریان رویدادها و روندهای فین‌تک ایران و جهان قرار بگیرید. شما در راه پرداخت می‌توانید آخرین خبرها و تحلیل‌های نویسندگان و تحلیلگران ایرانی و خارجی را مطالعه کنید.

دلارهای بلوکه‌شده ایران واقعاً چقدر است؟

معمای اختلاف رقم دلارهای بلوکه شده ایران چیست؟ این روزها زیاد درباره این موضوع سخن گفته می‌شود و برخی به خلاف‌گویی در این زمینه آن متهم می‌شوند؛ ولی اصل ماجرا چیست؟ دو روزنامه به این پرسش، پاسخ داده‌اند. به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: از زمانی که توافق تاریخی 23 تیرماه به سرانجام رسیده است، […]

معمای اختلاف رقم دلارهای بلوکه شده ایران چیست؟ این روزها زیاد درباره این موضوع سخن گفته می‌شود و برخی به خلاف‌گویی در این زمینه آن متهم می‌شوند؛ ولی اصل ماجرا چیست؟ دو روزنامه به این پرسش، پاسخ داده‌اند.

به گزارش ایسنا، روزنامه ایران نوشت: از زمانی که توافق تاریخی 23 تیرماه به سرانجام رسیده است، همه با حساسیت زیادی نتایج این توافق بخصوص در حوزه اقتصاد را دنبال می‌کنند و منتقدان دولت نیز با حساسیتی دو چندان ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟ و البته با هدفی متفاوت رصد می‌کنند.

همان‌گونه که از ماه‌ها قبل نیز در تحلیل‌های کارشناسی مطرح می‌شد، یکی از نتایج ملموس توافق دستیابی ایران به دارایی‌های بلوکه شده خود است که طی سال‌های اخیر از آن بی‌نصیب بوده است. درباره رقم دارایی‌های بلوکه شده ایران در کشورهای خارجی تاکنون ارقام و اعداد متفاوتی نقل شده که دامنه این اعداد از 30 تا 150 میلیارد دلار در نوسان است. اما زمانی که ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی اواخر هفته گذشته میزان دلارهای بلوکه شده بانک مرکزی را 29 میلیارد دلار اعلام کرد، اختلاف این عدد با ارقامی که پیش از این و پیش از توافق هسته‌ای اعلام شده بود، ابهاماتی به وجود آورد که این ابهام از سوی برخی منتقدان چنان بزرگنمایی شد که گویی همانند دکل نفتی در دولت گذشته این دلارها گم شده است.

اما زمانی که سراغ تعاریف تخصصی و تفاوت‌های آن می‌روی همه چیز روشن می‌شود و دیگر ابهامی باقی نمی‌ماند. براساس گفته‌های رئیس کل بانک مرکزی مجموع دلارهای بلوکه شده قابل دسترسی بانک مرکزی حدود 29 میلیارد دلار است که 23 میلیارد دلار از این مبلغ در ژاپن، کره جنوبی و امارات بلوکه شده و 6 میلیارد دلار نیز در بانک‌های هند باقی مانده است. این در حالی است که برخی سخنان باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا را مبنی بر ذخایر ارزی 150 میلیارد دلاری ایران در کشورهای خارجی ملاک ارزیابی خود قرار می‌دهند و اختلاف این دو عدد را به حساب شفاف نبودن حساب‌های دولت می‌گذارند.

حال واقعیت این است که سیف رئیس کل بانک مرکزی رقم واقعی و قابل هزینه کرد ذخایر خارجی بانک مرکزی را اعلام کرده است و در صورتی که حجم ذخایر ارزی این بانک را به رقم اعلام شده وی یعنی 29 میلیارد دلار اضافه کنیم تقریبی همان رقم 120 میلیارد دلار به دست می‌آید. چه آنکه ذخایر ارزی بانک مرکزی که حجم آن در حدود 100 میلیارد دلار اعلام می‌شود، حتی در صورت آزادسازی و قابل دسترس بودن نیز به هیچ عنوان قابل هزینه کرد نیست. چراکه این ذخایر یک بار میان دولت و بانک مرکزی معامله شده و بانک مرکزی معادل ریالی آن را به دولت پرداخت کرده است و برای جلوگیری از آثار مخرب تورمی آن در حساب‌های بانک مرکزی فریز شده است. بنابراین، این ذخایر تنها دو کارکرد دارد که یکی پشتوانه پول ملی و دیگری به عنوان ضمانت وام‌ها و تسهیلات خارجی است.

در همین زمینه علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز ضمن تأیید سخنان رئیس کل بانک مرکزی، مبلغ 120 میلیارد دلار دارایی‌های بلوکه شده ایران را اغراق و نادرست خواند. به گفته وی بخشی از دارایی‌های ایران شامل 35 میلیارد دلاری می‌شود که در دولت قبل در اختیار شرکت نیکو قرار گرفت تا در طرح‌های نفتی هزینه شود. همچنین مبلغ 22 میلیارد دلار نیز وثیقه فاینانس‌های چین است.

از سوی دیگر نکته‌ای که نباید مورد غفلت قرار گیرد این است که از زمان توافقات اولیه طی مذاکرات هسته‌ای بخشی از دارایی‌های بلوکه شده ایران در اقساط مختلفی آزاد و به حساب بانک مرکزی واریز شد. بر این اساس در دوره نخست مبلغ 4.2 میلیارد دلار و در دور دوم مبلغ 2.8 میلیارد دلار از دلارهای بلوکه شده ایران آزاد شد. همچنین براساس توافق سوئیس ماهانه 700 میلیون دلار از این منابع آزاد شده که تاکنون رقمی در حدود 2.8 میلیارد دلار شده است. از سوی دیگر 13 تن طلایی که طی هفته‌های اخیر آزاد و به ایران منتقل شد نیز جزو دارایی‌های بلوکه شده ایران محاسبه می‌شود که ارزش دلاری آن بالغ بر یک میلیارد دلار می‌شود.

از طرف دیگر بنا بر توافقات صورت گرفته قبل از دستیابی به توافق نهایی، ایران قادر بود برای خرید کالاهای اساسی و دارو به هر میزانی که نیاز داشت از سایر کشورها و از منابع بلوکه شده خود در خارج استفاده کند. حال با درنظر گرفتن تفاوت تعاریف ذخایر و دارایی‌های بلوکه شده قابل هزینه‌کرد و همچنین منابعی که طی ماه‌های اخیر آزاد شده است، به این نتیجه می‌رسیم که هیچ اختلافی میان اعداد اعلام شده وجود ندارد.

به گزارش ایسنا، در همین رابطه، روزنامه خراسان آورده است: تفاوت 120 میلیاردی اعداد اعلام شده باعث شده است که عده ای اوباما را دروغگو بنامند و برخی انگشت اتهام را به سمت دولت روانه کنند. برخی می گویند: «تا دیروز که توافق نشده بود، میزان دارایی های بلوکه شده بالغ بر 100 میلیارد دلار بود اما امروز که توافق صورت گرفته است، این عدد 30 میلیارد دلار شده است. شاید هم بخشی از این دلارها گم شده است!»

برای پیگیری دلارهای (به ظاهر) گم شده بد نیست که صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی را با صحبت های اوباما مرور کنیم تا متوجه شویم این تفاوت از کجا نشات می گیرد. ولی‌الله سیف، وجوه بلوکه شده بانک ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟ مرکزی در خارج از کشور را 23 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: این منابع در ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه شده است. علاوه بر این، حدود 6 میلیارد دلار از منابع ایران هم در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی درنیامده است.

از صحبت‌های سیف این گونه بر می آید که مراد وی از دارایی‌های بلوکه شده دارایی‌های مربوط به دولت و بانک مرکزی است و دارایی‌های بلوکه شده شرکت‌های غیردولتی و دولتی را شامل نمی شود. برای مثال، ممکن است بخشی از دارایی‌های صادر کننده داخلی، در خارج از کشور بلوکه شده باشد و در آمارهای رئیس کل بانک مرکزی به حساب نیاید. با این حال رقم مشخصی از میزان دارایی‌های بلوکه شده شرکت‌های غیردولتی در دسترس نیست و نمی‌توان آن را مبنا قرار داد.

به گفته وزیر اقتصاد، 35 میلیارد دلار از این دارایی‌های بلوکه شده به شرکت نیکو مربوط می‌شود و ربطی به بانک مرکزی ندارد. علت دوم تفاوت ارقام ذکر شده مرکزی را می‌توان در فاینانس‌های چینی دنبال کرد. از آنجایی که کشور نمی‌توانست از درآمدهای فروش نفت خود بهره ببرد، بخشی از منابع ارزی خود را از اروپا به چین انتقال داد. همچنین بخشی از درآمدهای نفتی ایران حاصل از صادرات نفت به چین بود. بنابراین حجم زیادی از دارایی‌های ایران در چین بلوکه شده بود. از این رو ایران برای دور زدن تحریم‌ها، تصمیم گرفت تا از فاینانس استفاده کند. یعنی در ازای این منابع، مقرر شد که چین در ایران اقدام به سرمایه‌گذاری کند و کالا و خدمات به ایران صادر کند. به گفته مصباحی مقدم، این رقم حدود 22 میلیارد دلار است.

علت بعدی تفاوت فاحش در میان اعداد و ارقام را می‌توان در آزادسازی بخشی از منابع ارزی در جریان مذاکرات ذکر کرد. در جریان توافق ژنو مقرر شد که ایران در ازای انجام اقداماتی مشخص، بتواند 4.2 میلیارد دلار در یک دوره یک ساله و 2.8 میلیارد دلار در دوره تمدید 6 ماهه توافق ژنو از دارایی های بلوکه شده خود را آزاد کند. هم چنین در حدود دو سالی که مذاکرات هسته‌ای در جریان بود در مجموع 21 تن از طلاهای بلوکه شده ایران نیز آزاد شده که ارزش آن یک میلیارد و 100 میلیون دلار برآورد می‌شود.

با محاسبات ساده ریاضی و جمع اعداد 22 (فاینانس چینی)، 7 (آزادشدن دارایی‌های بلوکه شده ناشی از توافق ژنو)، 35 (مطالبات شرکت نیکو) و 1.1 (ارزش طلاهای آزاد شده) به رقم 65.1 میلیارد دلار می‌رسیم که تا حدی می‌تواند تفاوت 100 میلیارد دلار و 30 میلیارد دلار را توضیح دهد.

اگر مبلغ 150 میلیارد دلار اوباما را مبنای محاسبه قرار دهیم، می‌توان مابه‌التفاوت مبلغ باقی‌مانده را به اموال بلوکه شده ایران در آمریکا در دوره قبل از تحریم‌های اخیر ارجاع داد؛ اموالی که پس از انقلاب اسلامی ایران بلوکه شد.

اما آیا به راستی تنها فایده یا فایده بزرگ توافق هسته‌ای، آزادسازی ذخایر بلوکه شده است؟ و به واقع آزاد‌سازی این ذخایر تا چه اندازه می‌تواند برای اقتصاد مفید باشد؟ شاید بتوان فایده آزادسازی ذخایر ارزی بلوکه شده ایران در خارج را از دو جهت بررسی کرد.

منظر اول – افزایش نقدینگی

زمانی که دولت اقدام به فروش نفت می‌کند و ارز کسب می‌کند، برای تبدیل این ارزها به ریال به سراغ بانک مرکزی می‌رود و بانک مرکزی ارزها را دریافت می‌کند و به دولت ریال تحویل می‌دهد. از این رو، میزان پایه پولی و به تبع آن نقدینگی در کشور افزایش پیدا می‌کند و شاید بتواند آثار مثبتی بر جای بگذارد اما در کشور ما، بخشی از دارایی‌های بلوکه شده در خارج اثر خود را گذاشته است. یعنی معادل بخشی از ارزهای بلوکه شده ریال چاپ شده است لذا نمی‌توان بخشی از این ارزها را تبدیل به ریال کرد. برای مثال، بانک مرکزی بدهی‌های شرکت نیکو ناشی از صادرات نفت را دارایی تلقی کرده و اثر خود را گذاشته است و اثر نقدینگی آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده به همان 29 میلیارد دلار گفته شده توسط سیف خلاصه می‌شود.

منظر دوم – اثرگذاری بیشتر بر بازار ارز

حال اگرچه ارزهای موجود نمی‌تواند و نباید اثری بر نقدینگی بگذارد، اما قدرت عمل بانک مرکزی را در مقابله با شوک‌های ارزی افزایش می‌دهد؛ چراکه دارایی‌های ارزی بانک مرکزی افزایش پیدا کرده است و این افزایش توان بانک مرکزی را در تحت تاثیر قرار دادن بازار ارز افزایش می‌دهد. البته نباید فراموش کنیم که مسئولان بانک مرکزی بارها اعلام کرده‌اند که قصد کاهش نرخ ارز را ندارند و احتمالا نرخ ارز در همین حوالی باقی خواهد ماند.

تبدیل دلار به ویلا

با توجه به بحران ارزی در ایران و افت ارزش ریال افرادی که دلار یا سایر ارزهای خارجی را در اختیار دارند به دنبال خارج کردن سیستماتیک سرمایه خود از کشور هستند.

- به گزارش سایت قطره و به نقل ازپرسون ، با بروز بحران ارزی طی سال های اخیر، به طور مکرر گفته شده که ایرانی ها شروع به پس انداز میزان بسیار زیادی از ارز های خارجی در خانه های خود کرده اند، پدیده ای که حتی نامی هم برای خود یافته است: احتکار ارز خانگی .

در این مورد، اعداد متفاوتی هم ذکر شده و صد البته، هیچ گاه در مورد چگونگی اعلام آمار مربوط به میزان ارز خانگی در دست شهروندان ایرانی، اظهار نظر دقیقی صورت نگرفته است.

اما ایرانی ها واقعاً چقدر ارز در خانه های خود دارند؟ دلار چگونه نایاب شد تراز تجاری ایران طی دهه های اخیر همواره منفی بوده و چنانکه علم اقتصاد به ما می گوید، این یعنی ما طی این مدت، همواره به میزانی بیش از صادرات، واردات داشته ایم.

این روند البته در سال های اخیر تا حدی معکوس شده و اگر تحریم های نفتی و بانکی علیه اقتصاد ایران نبودند، ایران می توانست در چند سالِ متمادی تراز تجاری مثبت را هم تجربه کند.

دلیل البته روشن است: وقتی ارزِ خارجیِ کافی در اقتصاد وجود نداشته باشد، به طور طبیعی واردات هم بسیار محدود می شود و خروجیِ ارز از کشور (یا همان واردات) به شدت کاهش پیدا می کند.

تبدیل دلار به ویلا

همه حقوق این سایت برای قطره محفوظ است. قطره مسئولیتی در قبال محتوای مطالب ندارد.
تمامی خدمات این سایت، حسب مورد دارای مجوزهای لازم از مراجع مربوطه می باشند و فعالیت های این سایت تابع قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران است.

دلارهای بلوکه‌شده ایران واقعاً چقدر است؟

معمای اختلاف رقم دلارهای بلوکه شده ایران چیست؟ این روزها زیاد درباره این موضوع سخن گفته می‌شود و برخی به خلاف‌گویی در این زمینه آن متهم می‌شوند؛ ولی اصل ماجرا چیست؟ دو روزنامه به این پرسش، پاسخ داده‌اند.

به گزارش روزنامه ایران، از زمانی که توافق تاریخی 23 تیرماه به سرانجام رسیده است، همه با حساسیت زیادی نتایج این توافق بخصوص در حوزه اقتصاد را دنبال می‌کنند و منتقدان دولت نیز با حساسیتی دو چندان و البته با هدفی متفاوت رصد می‌کنند.

همان‌گونه که از ماه‌ها قبل نیز در تحلیل‌های کارشناسی مطرح می‌شد، یکی از نتایج ملموس توافق دستیابی ایران به دارایی‌های بلوکه شده خود است که طی سال‌های اخیر از آن بی‌نصیب بوده است. درباره رقم دارایی‌های بلوکه شده ایران در کشورهای خارجی تاکنون ارقام و اعداد متفاوتی نقل شده که دامنه این اعداد از 30 تا 150 میلیارد دلار در نوسان است. اما زمانی که ولی‌الله سیف رئیس کل بانک مرکزی اواخر هفته گذشته میزان دلارهای بلوکه شده بانک مرکزی را 29 میلیارد دلار اعلام کرد، اختلاف این عدد با ارقامی که پیش از این و پیش از توافق هسته‌ای اعلام شده بود، ابهاماتی به وجود آورد که این ابهام از سوی برخی منتقدان چنان بزرگنمایی شد که گویی همانند دکل نفتی در دولت گذشته این دلارها گم شده است.

اما زمانی که سراغ تعاریف تخصصی و تفاوت‌های آن می‌روی همه چیز روشن می‌شود و دیگر ابهامی باقی نمی‌ماند. براساس گفته‌های رئیس کل بانک مرکزی مجموع دلارهای بلوکه شده قابل دسترسی بانک مرکزی حدود 29 میلیارد دلار است که 23 میلیارد دلار از این مبلغ در ژاپن، کره جنوبی و امارات بلوکه شده و 6 میلیارد دلار نیز در بانک‌های هند باقی مانده است. این در حالی است که برخی سخنان باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا را مبنی بر ذخایر ارزی 150 میلیارد دلاری ایران در کشورهای خارجی ملاک ارزیابی خود قرار می‌دهند و اختلاف این دو عدد را به حساب شفاف نبودن حساب‌های دولت می‌گذارند.

حال واقعیت این است که سیف رئیس کل بانک مرکزی رقم واقعی و قابل هزینه کرد ذخایر خارجی بانک مرکزی را اعلام کرده است و در صورتی که حجم ذخایر ارزی این بانک را به رقم اعلام شده وی یعنی 29 میلیارد دلار اضافه کنیم تقریبی همان رقم 120 میلیارد دلار به دست می‌آید. چه آنکه ذخایر ارزی بانک مرکزی که حجم آن در حدود 100 میلیارد دلار اعلام می‌شود، حتی در صورت آزادسازی و قابل دسترس بودن نیز به هیچ عنوان قابل هزینه کرد نیست. چراکه این ذخایر یک بار میان دولت و بانک مرکزی معامله شده و بانک مرکزی معادل ریالی آن را به دولت پرداخت کرده است و برای جلوگیری از آثار مخرب تورمی آن در حساب‌های بانک مرکزی فریز شده است. بنابراین، این ذخایر تنها دو کارکرد دارد که یکی پشتوانه پول ملی و دیگری به عنوان ضمانت وام‌ها و تسهیلات خارجی است.

در همین زمینه علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز ضمن تأیید سخنان رئیس کل بانک مرکزی، مبلغ 120 میلیارد دلار دارایی‌های بلوکه شده ایران را اغراق و نادرست خواند. به گفته وی بخشی از دارایی‌های ایران شامل 35 میلیارد دلاری می‌شود که در دولت قبل در اختیار شرکت نیکو قرار گرفت تا در طرح‌های نفتی هزینه شود. همچنین مبلغ 22 میلیارد دلار نیز وثیقه فاینانس‌های چین است.

از سوی دیگر نکته‌ای که نباید مورد غفلت قرار گیرد این است که از زمان توافقات اولیه طی مذاکرات هسته‌ای بخشی از دارایی‌های بلوکه شده ایران در اقساط مختلفی آزاد و به حساب بانک مرکزی واریز شد. بر این اساس در دوره نخست مبلغ 4.2 میلیارد دلار و در دور دوم مبلغ 2.8 میلیارد دلار از دلارهای بلوکه شده ایران آزاد شد. همچنین براساس توافق سوئیس ماهانه 700 میلیون دلار از این منابع آزاد شده که تاکنون رقمی در حدود 2.8 میلیارد دلار شده است. از سوی دیگر 13 تن طلایی که طی هفته‌های اخیر آزاد و به ایران منتقل شد نیز جزو دارایی‌های بلوکه شده ایران محاسبه می‌شود که ارزش دلاری آن بالغ بر یک میلیارد دلار می‌شود.

از طرف دیگر بنا بر توافقات صورت گرفته قبل از دستیابی به توافق نهایی، ایران قادر بود برای خرید کالاهای اساسی و دارو به هر میزانی که نیاز داشت از سایر کشورها و از منابع بلوکه شده خود در خارج استفاده کند. حال با درنظر گرفتن تفاوت تعاریف ذخایر و دارایی‌های بلوکه شده قابل هزینه‌کرد و همچنین منابعی که طی ماه‌های اخیر آزاد شده است، به این نتیجه می‌رسیم که هیچ اختلافی میان اعداد اعلام شده وجود ندارد.

به گزارش ایسنا، در همین رابطه، روزنامه خراسان آورده است: تفاوت 120 میلیاردی اعداد اعلام شده باعث شده است که عده ای اوباما را ذخایر ارزی ایران واقعاً چه‌قدر است؟ دروغگو بنامند و برخی انگشت اتهام را به سمت دولت روانه کنند. برخی می گویند: «تا دیروز که توافق نشده بود، میزان دارایی های بلوکه شده بالغ بر 100 میلیارد دلار بود اما امروز که توافق صورت گرفته است، این عدد 30 میلیارد دلار شده است. شاید هم بخشی از این دلارها گم شده است!»

برای پیگیری دلارهای (به ظاهر) گم شده بد نیست که صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی را با صحبت های اوباما مرور کنیم تا متوجه شویم این تفاوت از کجا نشات می گیرد. ولی‌الله سیف، وجوه بلوکه شده بانک مرکزی در خارج از کشور را 23 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: این منابع در ژاپن، کره جنوبی و امارات متحده عربی بلوکه شده است. علاوه بر این، حدود 6 میلیارد دلار از منابع ایران هم در کشور هند وجود دارد که متعلق به دولت است و به مالکیت بانک مرکزی درنیامده است.

از صحبت‌های سیف این گونه بر می آید که مراد وی از دارایی‌های بلوکه شده دارایی‌های مربوط به دولت و بانک مرکزی است و دارایی‌های بلوکه شده شرکت‌های غیردولتی و دولتی را شامل نمی شود. برای مثال، ممکن است بخشی از دارایی‌های صادر کننده داخلی، در خارج از کشور بلوکه شده باشد و در آمارهای رئیس کل بانک مرکزی به حساب نیاید. با این حال رقم مشخصی از میزان دارایی‌های بلوکه شده شرکت‌های غیردولتی در دسترس نیست و نمی‌توان آن را مبنا قرار داد.

به گفته وزیر اقتصاد، 35 میلیارد دلار از این دارایی‌های بلوکه شده به شرکت نیکو مربوط می‌شود و ربطی به بانک مرکزی ندارد. علت دوم تفاوت ارقام ذکر شده مرکزی را می‌توان در فاینانس‌های چینی دنبال کرد. از آنجایی که کشور نمی‌توانست از درآمدهای فروش نفت خود بهره ببرد، بخشی از منابع ارزی خود را از اروپا به چین انتقال داد. همچنین بخشی از درآمدهای نفتی ایران حاصل از صادرات نفت به چین بود. بنابراین حجم زیادی از دارایی‌های ایران در چین بلوکه شده بود. از این رو ایران برای دور زدن تحریم‌ها، تصمیم گرفت تا از فاینانس استفاده کند. یعنی در ازای این منابع، مقرر شد که چین در ایران اقدام به سرمایه‌گذاری کند و کالا و خدمات به ایران صادر کند. به گفته مصباحی مقدم، این رقم حدود 22 میلیارد دلار است.

علت بعدی تفاوت فاحش در میان اعداد و ارقام را می‌توان در آزادسازی بخشی از منابع ارزی در جریان مذاکرات ذکر کرد. در جریان توافق ژنو مقرر شد که ایران در ازای انجام اقداماتی مشخص، بتواند 4.2 میلیارد دلار در یک دوره یک ساله و 2.8 میلیارد دلار در دوره تمدید 6 ماهه توافق ژنو از دارایی های بلوکه شده خود را آزاد کند. هم چنین در حدود دو سالی که مذاکرات هسته‌ای در جریان بود در مجموع 21 تن از طلاهای بلوکه شده ایران نیز آزاد شده که ارزش آن یک میلیارد و 100 میلیون دلار برآورد می‌شود.

با محاسبات ساده ریاضی و جمع اعداد 22 (فاینانس چینی)، 7 (آزادشدن دارایی‌های بلوکه شده ناشی از توافق ژنو)، 35 (مطالبات شرکت نیکو) و 1.1 (ارزش طلاهای آزاد شده) به رقم 65.1 میلیارد دلار می‌رسیم که تا حدی می‌تواند تفاوت 100 میلیارد دلار و 30 میلیارد دلار را توضیح دهد.

اگر مبلغ 150 میلیارد دلار اوباما را مبنای محاسبه قرار دهیم، می‌توان مابه‌التفاوت مبلغ باقی‌مانده را به اموال بلوکه شده ایران در آمریکا در دوره قبل از تحریم‌های اخیر ارجاع داد؛ اموالی که پس از انقلاب اسلامی ایران بلوکه شد.

اما آیا به راستی تنها فایده یا فایده بزرگ توافق هسته‌ای، آزادسازی ذخایر بلوکه شده است؟ و به واقع آزاد‌سازی این ذخایر تا چه اندازه می‌تواند برای اقتصاد مفید باشد؟ شاید بتوان فایده آزادسازی ذخایر ارزی بلوکه شده ایران در خارج را از دو جهت بررسی کرد.

منظر اول - افزایش نقدینگی

زمانی که دولت اقدام به فروش نفت می‌کند و ارز کسب می‌کند، برای تبدیل این ارزها به ریال به سراغ بانک مرکزی می‌رود و بانک مرکزی ارزها را دریافت می‌کند و به دولت ریال تحویل می‌دهد. از این رو، میزان پایه پولی و به تبع آن نقدینگی در کشور افزایش پیدا می‌کند و شاید بتواند آثار مثبتی بر جای بگذارد اما در کشور ما، بخشی از دارایی‌های بلوکه شده در خارج اثر خود را گذاشته است. یعنی معادل بخشی از ارزهای بلوکه شده ریال چاپ شده است لذا نمی‌توان بخشی از این ارزها را تبدیل به ریال کرد. برای مثال، بانک مرکزی بدهی‌های شرکت نیکو ناشی از صادرات نفت را دارایی تلقی کرده و اثر خود را گذاشته است و اثر نقدینگی آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده به همان 29 میلیارد دلار گفته شده توسط سیف خلاصه می‌شود.

منظر دوم - اثرگذاری بیشتر بر بازار ارز

حال اگرچه ارزهای موجود نمی‌تواند و نباید اثری بر نقدینگی بگذارد، اما قدرت عمل بانک مرکزی را در مقابله با شوک‌های ارزی افزایش می‌دهد؛ چراکه دارایی‌های ارزی بانک مرکزی افزایش پیدا کرده است و این افزایش توان بانک مرکزی را در تحت تاثیر قرار دادن بازار ارز افزایش می‌دهد. البته نباید فراموش کنیم که مسئولان بانک مرکزی بارها اعلام کرده‌اند که قصد کاهش نرخ ارز را ندارند و احتمالا نرخ ارز در همین حوالی باقی خواهد ماند.

مدیرعامل بایننس: صنعت رمزارزها به قوانین شفاف نیاز دارد

«چنگ‌پنگ ژائو» می‌گوید با توجه به سقوط صرافی FTX، دنیای ارزهای دیجیتال به قوانین جدید، شفاف و پایدار نیازمند است.

در دیجیاتو ثبت‌نام کنید

جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.

تازه‌های تکنولوژی

«چنگ‌پنگ ژائو»، مدیرعامل بایننس، بزرگ‌ترین صرافی رمزارزی دنیا در اجلاس رهبران گروه G20 خواستار قوانین جدید اما پایدار و شفاف در حوزه ارزهای مجازی شد.

به گزارش رویترز، چنگ‌پنگ ژائو در کنفرانسی در حاشیه رویداد G20 در اندونزی گفت: «ما در صنعت جدیدی قرار داریم و در هفته گذشته دیدیم که اوضاع چقدر می‌تواند در این صنعت دیوانه‌وار باشد. ما به مقرراتی در این زمینه نیاز داریم و باید این کار را به‌درستی و به شکلی پایدار انجام دهیم.»

ژائو باور دارد که صنعت رمز‌ارزها باید به‌صورت یکپارچه به دنبال محافظت از مشتریان و همه افراد حاضر در آن باشد. او معتقد است: «پس فقط پای رگولاتورها در میان نیست. رگولاتورها هم نقش دارند، اما این مسئولیت فقط متوجه آنها نیست.»

این اظهارات در شرایطی بیان می‌شود که صنعت رمز‌ارزها با سقوط صرافی FTX روبه‌رو شده و بسیاری از کاربران سرمایه‌های خود را از دست داده‌اند. ورشکستگی این صرافی خیلی از افراد را نسبت به امنیت دارایی‌ها در این حوزه دچار تردید کرده و ارزشمندی بسیاری از توکن‌ها را زیر سؤال برده است.

مدیرعامل بایننس

بایننس در نابودی FTX ایفای نقش داشت

صرافی FTX چند روز پیش درخواست اعلام ورشکستگی خود را ثبت کرد و به نظر می‌رسد که اخیراً هم هک شده است. بایننس یکی از شرکت‌هایی بود که گفته می‌شود در نابودی FTX ایفای نقش داشته و باعث بدتر‌شدن شرایط برای این شرکت شده است.

ژائو چندی قبل اعلام کرده بود که پذیرش توکن FTT متعلق به FTX را روی بایننس متوقف می‌کند و از سایر صرافی‌ها هم خواسته بود که این کار را انجام دهند. دیروز در مقاله‌ای داستان ظهور و سقوط FTX و بنیان‌گذار آن، «سم بنکمن-فرید» را برای شما تعریف کردیم که می‌توانید از طریق این لینک، مقاله مربوط به آن را بخوانید.

دولت‌های مختلف مدت‌هاست سعی دارند قوانینی را برای حوزه رمزارزها وضع کنند، اما هنوز دستاورد خاصی در این زمینه حاصل نشده است.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.