ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش

واقعیت بورس ،قمار یا سرمایه گذاری ؟ فتوای 13 تن از مراجع تقلید در سال 1400

اجازه بدید اول صحبت های تند دکتر حسن عباسی را پیرامون بورس با هم بشنویم . سپس به حلال و حرام بودن بورس می پردازیم.

از صحبت های دکتر عباسی و اشارات غیر مستقیم مراجع تقلید ،این مفهوم برداشت می شود که اگر بورس را شبیه به قمار فرض کنیم ، پس بورس حرام است اما درصورتی که تفاوت هایی با قمار و شرط بندی برای ان قائل شویم ، با خیال راحت حلال است .

پس بیایید اول کمی در مورد سوالات زیر فکر کنیم و سپس به بحث قمار بپردازیم؟؟

• آیا بورس از نظر شرعی حلال است یا حرام؟ واقعا چرا ؟
• آیا بورس قمار به حساب می آید ؟
• حکم شرعی در بازار بورس چیست ؟
• ایا نوسان گیری در بورس حرام است ؟
• حکم شرعی نوسان گیری در بازار بورس چیست ؟

سوالات بالا شاید سوالات شما هم باشد . در این روز های سخت اقتصادی که سرمایه گذاران عام جامعه در بورس غوقایی به پا کردند ، سوالات بسیار زیادی در مورد احکام بورس و آداب درست معاملات آن ایجاد شده است . همانطور که میدانید بازار بورس نیز همانند تمامی مشاغل ، خوب و بد دارد و گاهی سوده و گاهی ضرر ده است . وجود این گونه ریسک ها در بازار سهام و بورس ، باعث شده که سوالات بسیاری در مورد احکام دینی ان ایجاد شود . اغلب افرادی که به تازگی با بورس آشنا شده اند برایشان این سوال به وجود آمده که ایا بورس حلال است یا حرام ؟ ایا بورس قمار است و تفاوت ان با قمار چسیت ؟ مگر سود ما از جیب شخص دیگری تامین نمیشود پس چرا حلال است ؟ ایا واقعا سود حاصله از ضرر شخص دیگری ایجاد میشود ؟

برای پاسخ به چنین سوال هایی ابتدا باید مقوله قمار را بررسی کنیم و سپس به تفاوت های بازار بورس با قمار بپردازیم .

داستان واقعی قمار و شرط بندی !!

حالا تعریف قمار چیه ؟؟

قمار به معنای بازی برای برد و باخت و غلبه بر شخص دیگری است . در قمار ، افراد برای شکست دادن شخص دیگری وارد بازی میشوند و برای برد و باخت شرط بندی میکنند . در یک تعریف کلی تر میتوان گفت که قمار به معنای ریسک بر سر شرف و مال خود برای به دست اوردن دارایی های دیگران ، ان هم احتمالا با فریب و نیرنگ است . قمار اغلب برای تفریح است نه کسب درامد و جالب است بدانید که قمار باز اغلب بازنده است تا برنده .

تفاوت بورس و قمار در چیست ؟

عمده تفاوت بورس و قمار در این میباشد که بورس یک بازار مولد است . سرمایه هایی که شما برای خرید و فروش سهام ها در بازار وارد میکنید ، به چرخه اقتصادی کشور کمک خواهد کرد . به عبارت دیگر خرید سهام مثلا یک شرکت داروسازی باعث شده این شرکت با افزایش نقدینگی بتواند خط تولید جدیدی راه اندازی کرده و باعث ایجاد کسب و کار و نابودی معضل بیکاری در جامعه گردد . با این تفاسیر نمیتوان بورس را به قمار شبیه نمود .

برای اطلاع از انتشار جدیدترین مقالات در مورد بورس و بررسی احکام شرعی آن ، لطفا شماره موبایلتون وارد کنید

موفقیت در بورس اصلا تصادفی نیست ولی قمار .

موفقیت در هیچ کجا تصادفی نیست ، حتی در بازار بورس ، ولی قمار تنها به شانس وابسته است . آموزش بورس به شما کمک خواهد کرد که بتوانید بهترین بازدهی از سرمایه خود و ریسکی کنترل شده داشته باشید ولی در قمار به این صورت نیست . همه چیز بر مبنای شانس است .

احکام و فتوای برخی مراجع در مورد بورس ، فارکس و ارزهای دیجیتال در برنامه زنده

حکم شرعی بورس از دیدگاه 13 مرجع تقلید :

* نظر رهبر انقلاب ، حضرت آیت الله خامنه ای در مورد بازار بورس

بورس همانند دیگر بازار ها است . یعنی مانند دیگر بازارها معاملات مختلفی انجام میشود. پس هیچ مشکلی از نظر شرعی ندارد مگر آن که معامله ای نا مشروع صورت گیرد که در این صورت حرام است .

شماره دفتر: 32241193-031

* نظر حضرت ایت الله مکارم شیرازی در مورد معاملات بورس

با وجود این که در این بازار قیمت ها بالا و پایین میشود، قمار محسوب نمیشود، پس درآمد از بورس حلال است. چون اسلام خرید و فروش کالا را جایز دانسته است .

پس از نظر ایشان کاملا حلال محسوب میشود .

نشانی دفتر: اصفهان، چهارراه شکر شکن، خیابان احمد آباد، خیابان شهید توانا، پلاک 105

شماره دفتر: 32253600-031

* نظر حضرت ایت الله نوری همدانی در مورد خرید فروش در بازار بورس

خرید و فروش در بازار بورس مشکلی ندارد و حلال است .

نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 33، پلاک 16

شماره دفتر: 37741850-025

* نظر حضرت آیت الله سیستانی در بازار بورس

اگر خرید سهام شرکتی از نظر شرعی حرام باشد پس حرام است و جایز نیست. ولی اگر سهام شرکت از نظر شرعی یعنی کالایی که حلال باشد را خرید و فروش کنیم حلال است و مشکلی ندارد .

شماره دفتر: 37741415-025

شماره پیامک: 10008507500

* نظر حضرت آیت الله وحید خراسانی در مورد بورس

خرید و فروش سهام شرکت ها در صورتی جایز است که سود حاصل شرکت از نظر شرعی حرام نباشد. در این صورت سود بورسی حلال است .

نشانی دفتر: قم، خیابان شهدا، کوی 23، پلاک 21

شماره دفتر: 37742445-025

* فتوا ایت الله بهجت در مورد خرید فروش سهام و بورس

اگر مال موجود خریدارى مى شود، مانعى ندارد وگرنه باید واجد شرایط عقود شرعیه اى ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش از قبیل شرکت یا مضاربه باشد

نشانی دفتر: قم، خیابان ارم، کوی 16، پلاک 27، طبقه دوم

شماره دفتر: 37743271-025

* حکم شرعی ایت الله صافی گلپایگانی در بورس

به طور کلی معاملات بورسی چنانچه با اجتماع جمیع شرایط صحت و لزوم باشد فی نفسه مانعی ندارد .

شماره دفتر: 37479-025

شماره پیامک: 30007479

* فتوا و نظر ایت الله سید محمدصادق روحانی در مورد بورس

متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید

نشانی دفتر: ایران، قم، خیابان ارم، حسینیه امام صادق (ع)

شماره دفتر: 37743538-025

* حکم شرعی ایت الله سید موسی شبیری زنجانی بازار بورس

معاملات سهام، اگر در قالب قراردادهای واقعی( نه صوری) و مطابق احکام شرع باشد جایز است و سود این معاملات حلال است و در فرض شک در حلال بودن و حرام بودن سهم بنابر حلیت سهام گذاشته می شود.

نشانی دفتر: قم، بلوار بهار، کوچه شماره 6
شماره دفتر: 37740323-025

* حکم شرعی ایت الله عباس محفوظی در مورد بازار بورس

متاسفانه فتوای ایشان در باب بورس را پیدا نکردیم . لطفا با دفتر ایشان تماس بگیرید

* فتوا و نظر ایت الله جعفر سبحانی در حلال بودن بورس

خريد سهام شركت ها و بانك ها، به شرط اين كه بانك ربوى نباشد، اشكال ندارد. والله العالم

چهار راه شهداء، ابتداي صفائيه، مؤسسه امام صادق (ع) ، دفتر آيت الله العظمي سبحاني
تلفن : 7743151-025
فاکس : 7743151-025
پایگاه رسمی آیت الله سبحانی

* حکم شرعی ایت الله محمداسحاق فیاض در مورد بورس

خرید وفروش سهام شرکتها در بازار بورس مانعی ندارد. اگر سرمایه و راس مال آن از حلال باشد. وهمچنین تعاملاتش حلال باشد. ودر این مورد فرقی بین سهام عادی وممتاز نیست.

* حکم شرعی و نظر ایت الله جوادی آملی در مورد بازار بورس

متاسفانه فتوا ایشان در باب بازار بورس پیدا نکردیم . اگر از فتوا ایشان اطلاع دارید در قسمت نظرات بیان کنید

آدرس : قم : خیابان صفائیه ـ کوچه 19 ـ پلاک 7؛ دفتر معظم له
کدپستی: 37137-43733
تلفن: (41-42-43)02537841840
فکس: 02537744768

سوالات مختلف شرعی در مورد بورس

1- با خرید و فروش سهم در بورس آیا نیاز به پرداخت خمس داریم ؟

سود حاصل خرید و فروش در بورس جز درآمد شخص قرار گرفته و باید خمس آن را پرداخت کند . در سال یک روز را برای محاسبه خمس سهام خود قرار دهید.

2- آیا میتوانیم سهام بورس خود را وقف کنیم؟

سهام بورس قابل وقف است.

3- آیا سهمی که در روز خرید کنیم و در همان روز بفروشیم قمار به حساب می آید؟

در صورتی که معامله هم واقعی و هم از نظر شرعی حلال باشد، در هر زمان میتوانید آن را بقروشید پس قمار محسوب نمیشود.

4- ایا سود کسب شده توسط واسطه های بازار بورس یا کارگزاری ها حلال است ؟

به خاطر این که کارگزاری ها ، نماینده قانونی یا وکیل سهامداران در بازار بورس هستند پس سود دریافت شده به عنوان اجرت ، حلال و مجاز است

معرفی صندوق های سرمایه گذاری

یک نهاد مالی است که با منابع حاصل از انتشار گواهی سرمایه‌گذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایه‌گذاری می‌کند و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌ هستند. صندوق های سرمایه گذاری فرصت مناسبی هستند برای افرادی که فرصت، تخصص و منابع مالی محدودی دارند و می توانند با استفاده از دانش و تجربه و منابع در دسترس موسسان صندوق از فرصت های موجود در بازار سرمایه استفاده ببرند.

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و . که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. انواع صندوق های سرمایه گذاری به شرح زیر می باشد:

1- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: بازدهی بالاتر از بانک | ریسک‌پذیری پایین | حداقل سود تضمین شده | پرداخت منظم سود رد بازه های معین |قابلیت نقد شوندگی

بالا | دارای ضامن(نهاد مالی) نقد شوندگی

2- صندوق سرمایه گذاری سهامی

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. ۳۰% باقی‌مانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا : ریسک بیشتر از صندوق های درآمد ثابت | حداقل سود تضمین شده| مناسب افراد پرمشغله | مدیریت حرفه ای صندوق توسط

3- صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه گذاری می‌شود.

مزایا: میزان ریسک مابین صندوق های درآمد ثابت و صندوق های درسهام | ریسک متوسط | دارای ضامن نقد شوندگی | حداقل سود

تضمین شده ندارند

۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می‌شود. عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توانند از هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری قبلی باشند.

مزایا : ریسک های متفاوت براساس معاملات برحسب عرضه و تقاضا | خرید و فروش این صندوق ها در بورس بر میزان نقدشوندگی

آن ها تاثیر خواهد داشت

۵- صندوق‌های سرمایه گذاری در طلا

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته ‌شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند .

۶- صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان

صندوق‌های سرمایه‌ گذاری زمین و ساختمان، صندوق‌هایی هستند که سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به‌ منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی جذب می‌کنند. با این کار امکان استفاده سرمایه‌گذاران خرد از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم می‌شود.

۷- صندوق‌های سرمایه گذاری پروژه

صندوق‌ سرمایه‌ گذاری پروژه، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی سرمایه‌گذاران را برای تأمین مالی پروژه‌های صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب می‌کنند. هدف از تشکیل این نوع صندوق‌ها، جمع‌آوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمع‌آوری ‌شده به ساخت و بهره‌برداری انواع پروژه‌های دارای توجیه است.

۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری

. افرادی که قصد حمایت از اهداف نیکوکارانه را دارند، به‌جای پرداخت پولی که پس از یک‌بار پرداخت و هزینه شدن به پایان می‌رسد، در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود ناشی از این سرمایه‌گذاری به‌صورت همیشگی به آن هدف اعطا می‌شود. البته فرد می‌تواند بخشی از سود ناشی از این سرمایه‌گذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.

۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه

صندوق‌هایی که بر ایده‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.

۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی

بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهم‌های شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگه‌داشتن بازار می‌شود.

۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری ‌شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند.

فرصت جدید پولسازی در بورس

سازمان بورس در یک گام بلند از هفته آینده ابزار اختیار معاملات سهام را راه‌اندازی می‌کند. پیش از این وعده راه‌اندازی این ابزار از سوی رئیس جدید سازمان بورس داده شده بود که با اجرایی شدن آن می‌توان انتظار تسریع حرکت بورس تهران به سمت استاندارد‌های بین‌المللی را داشت.

در اطلاعیه منتشرشده، به شروع کار قراردادهای اختیار خرید و فروش سهام یا آپشن از روز یکشنبه 28 آذر اشاره شده است. این ابزار در شرایط کنونی تنها در بخش اختیار خرید و برای سهام سه شرکت ملی مس ایران، ایران خودرو و فولاد مبارکه فعال خواهد بود. فروش اختیار خرید اما، در ابتدای کار فقط توسط سهامدار عمده و صندوقهای سرمایهگذاری انجامپذیر است. پیش از این کارشناسان بازار سرمایه بارها به جای خالی ابزار نوینی که در بازارهای بینالمللی به وفور استفاده میشوند، در معاملات بورس تهران اشاره کرده بودند. در شرایط کنونی شروع به کار این ابزار میتواند علاوهبر ایجاد فرصت جدید برای کسب سودآوری در بازار سهام کشورمان به افزایش میزان تحلیلپذیری بازار سهام نیز کمک ویژهای کند. همچنین در فضای بورس تهران که در سالهای اخیر نوسانات شدیدی را تجربه کرده است، راهاندازی ابزار «اختیار معامله» میتواند قدرت پوشش ریسک سرمایهگذاران را ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش به همراه آورد.

سازمان بورس در یک اقدام رو به جلو قصد دارد که معاملات اختیار سهام را از هفته آینده راهاندازی کند. بر اساس اطلاعیهای که بعد از ظهر روز سهشنبه از سوی سازمان منتشر شد، قراردادهای اختیار معامله سهام در بورس تهران با قراردادهای اختیار معامله خرید روی سهام پایه شرکتهای ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان و ایران خودرو، روز یکشنبه مورخ 28 آذرماه آغاز به کار میکند. کارشناسان بازار طی سالهای گذشته بارها به جای خالی ابزار معاملات قراردادهای آتی و اختیار در بازار سهام کشورمان اشاره کرده بودند. پیش از این امکان انجام معاملات آتی سکه وجود داشت. طی هفته جاری پس از راهاندازی معامله اختیار سکه اخباری از راهاندازی قراردادهای اختیار خرید برای سهام برخی از شرکتها نیز به گوش رسید. در نهایت نیز اخبار از شروع به کار معاملات اختیار خرید و فروش از یکشنبه هفته آینده حکایت داشتند.

امکان کاهش میزان ریسک سرمایهگذاری در سهام، افزایش میزان تحلیل بازار و برآورد انتظارات بازار از آینده سهام از جمله این موارد است. در این میان فضای معاملاتی برای کسب سود بیشتر نیز وجود خواهد داشت. فراهم آوردن فضایی برای عدهای که قصد کسب سودهای بیش از حد معمول دارند میتواند ریسک نوسانات بالا را از سوی این افراد در سهام پایه کم کند. علاوهبر این نگاه تحلیلی به آینده و همچنین انتظار برای حرکت سهام در دوره میانمدت میتواند مانع از جولان این دسته از سرمایهگذاران در حالت معمول سهام شود. در ادامه به ارائه خلاصهای از قوانین معاملاتی و همچنین ساز و کار معاملات آتی خواهیم پرداخت. این گزارش بر مبنای موارد بیان شده از سوی سازمان بورس بهصورت خلاصه مطرح میشود.

شروع به کار قراردادهای اختیار خرید

به گزارش روابط عمومی بورس تهران قراردادهایی که از روز یکشنبه راهاندازی میشوند از نوع اختیار خرید بوده و سرمایهگذاران میتوانند فقط نسبت به اخذ موقعیت خرید در نمادهای ایجاد شده اقدام کنند و اخذ موقعیت فروش تنها به منظور بستن موقعیتهای خرید قبلی اخذ شده، امکانپذیر خواهد بود. بر این اساس سبک اعمال قراردادها از نوع اروپایی بوده، به این معنا که فقط در سررسید قابلیت اعمال خواهند داشت. همچنین نحوه اعمال قراردادها بهصورت غیرخودکار است. به این ترتیب که دارندگان موقعیت بازخرید در صورت تمایل به اعمال باید درخواست اعمال خود را از طریق کارگزار مربوطه و مطابق با قرارداد مشتری-کارگزار، به اتاق پایاپای اعلام کنند. در ضمن تسویه در قراردادهای اختیار معامله سهام به سه صورت صرفا نقدی، اول نقدی بعد فیزیکی و صرفا فیزیکی امکانپذیر است. در دوره سه ماه اول آغاز معاملات قراردادهای اختیار معامله و در راستای کمک به توسعه بازار قراردادهای اختیار معامله سهام، کارمزد همه ارکان بهجز کارگزار، صفر در نظر گرفته شده است. سرمایهگذاران محترم میتوانند برای کسب اطلاعات بیشتر به دستورالعمل قراردادهای اختیار معامله سهام مصوبه 17/ 09/ 1395 هیاتمدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه کنند.

بر اساس اطلاعیه سازمان امکان معامله قراردادهای اختیار خرید در بازار وجود خواهد داشت و تا اطلاع ثانوی قراردادهای اختیار فروش شروع به کار نخواهد کرد. قراردادهای اختیار خرید میان فروشندگان این قراردادها و خریداران منعقد میشود. بر اساس قواعد کنونی بهنظر میرسد تنها نهادهای حقوقی مانند صندوقهای سرمایهگذاری و همچنین شرکتهای کارگزاری میتوانند در نقش فروشنده اختیار خرید سهام فعال باشند. این فروشندگان وجهی را بهعنوان وجه تضمین که بر اساس دستورالعمل صادره از ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش بورس تعیین میشود، در نظر خواهند گرفت. بر اساس قواعد کنونی به نظر میرسد تنها نهادهای حقوقی مانند سهامداران عمده و صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند در نقش فروشنده اختیار خرید سهام فعال باشند. این فروشندگان مبلغی را به عنوان وجه تضمین که بر اساس دستورالعمل صادره از بورس تعیین میشود، در نظر خواهند گرفت. بر اساس اظهارنظر مسوولان این مبلغ مطابق با نمونههای جهانی در صورتی که نقدی باشد معادل 100 درصد تعهدات فروشنده اختیار است در دیگر موارد مانند اوراق مشارکت و همچنین توثیق سهام نیز باید ریسک نقدشوندگی در نظر گرفته شود؛ در نتیجه مبلغ تضمین بیشتر خواهد بود.

این وجه تضمین برای موقعیت فروش قرارداد اختیار معامله خرید برابر است با مبلغ حاصل از فروش قرارداد اختیار به علاوه A درصد قیمت پایانی لحظهای سهم پایه ضربدر اندازه قرارداد منهای مقدار در زیان بودن قرارداد اختیار معامله. از طرفی وجه تضمین اولیه نباید از مبلغ حاصل از فروش قرارداد اختیار به علاوه B درصد قیمت اعمال ضربدر اندازه قرارداد کمتر باشد. از طرفی خریدار این موقعیت مبلغی را بابت خرید این قراردادها میپردازد. (درصدی از قیمت سهام) در این میان تا تاریخ سررسید امکان بستن موقعیت اختیار خرید با معامله این اختیار وجود خواهد داشت، در نتیجه موقعیت باز اختیار خرید سهم مورد نظر به خریدار جدید منتقل میشود. در ادامه مثالهایی از روند انجام این معاملات در بازار آورده شده است. در این مثالها به امکان کسب سود بیشتر و همچنین کاهش میزان ریسک سرمایهگذاری در سهام اشاره شده است. علاوهبر این دو موضوع برآورد انتظارات و تحلیل بازار میتواند به افزایش عمق بازار کمک کند. در نتیجه میزان تحلیل نیز با افزایش عمق بازار بیشتر خواهد شد. رشدهای بیش از حد قیمت یک سهم در حالیکه قیمت قراردادهای آتی بیانگر انتظار رشدهای کمتر این سهم است میتواند بر قیمت سهم فشار وارد کند. این موضوع مانع از جولان هیجانات ممتد در بازار سهام خواهد شد.

مکانیزم معاملاتی اختیار خرید و فروش سهام

برای مثال سرمایهگذاری اختیار خرید 10هزار سهم از یک شرکت را در قیمت توافقی 100تومان با سررسید 2 ماهه خریداری میکند. حال بهازای این خرید، بهعنوان مثال سرمایهگذار مبلغ 50 هزار تومان بهعنوان وجه اولیه پرداخت میکند (به ازای هر سهم 5 تومان). درصورتیکه در زمان قرارداد قیمت سهم پایه 110 تومان باشد، سرمایهگذار میتواند با اعمال قرارداد خود سودی معادل 100 هزار تومان را کسب کند. فرض کنید در روز عقد این قرارداد قیمت پایه هر سهم معادل 100 تومان باشد. حال اگر سرمایهگذار بخواهد با سرمایه اولیه (50 هزار تومان) سهام این شرکت را در معاملات عادی روزانه بازار خریداری کند تنها میتوانست 500 سهم را به پرتفوی خود اضافه کند. در نتیجه سودی که در تاریخ سررسید و با قیمت بازاری سهم (110 تومان فرضی) تنها سود 5 هزار تومانی به سرمایهگذار میرسید. بر این اساس این ابزار امکان کسب سودهای بیش از حد معمول مطابق با میل فعالان بازار را فراهم میکند. درصورتیکه قیمت پایانی سهم در سررسید از قیمت توافقی قرارداد کمتر باشد، وجه پرداخت اولیه از سوی خریداری اختیار خرید نزد فروشنده باقی خواهد ماند.

از سوی دیگر با افزایش تعداد قراردادها میتوان برآوردی از روند انتظارات بازار به دست آورد. البته این موضوع نیازمند تکمیل شدن فرآیند معاملات قراردادهای اختیار با امکان انجام معامله قراردادهای فروش است. در این شرایط خریدار اختیار فروش سهام برای مثال قبل در قیمت 100 قرارداد را منعقد میکند. بابت انعقاد قرارداد 10 تومان هزار سهمی از این شرکت مبلغ 3 هزار تومان را پرداخت میکند. حال درصورتیکه قیمت سهم در تاریخ سررسید قرارداد 90 تومان باشد، خریدار اختیار فروش سهام میتواند با اعمال آن سود معادل 100 هزار تومان را کسب کند. از طرفی درصورتیکه قیمت سهم از بیش از قیمت توافقی قرارداد باشد مبلغ اولیه پرداختی نزد فروشنده خواهد ماند. در این شرایط بازار میتواند تحلیل مناسبی را از روند آتی قیمت سهم داشته باشد؛ درصورتیکه قیمت قراردادهای اختیار از قیمتهای روزانه سهم پایه کمتر باشد، در نتیجه انتظار برای کاهش قیمت سهم وجود دارد. خرید و فروش قراردادهای اختیار خرید و اختیار فروش سهام افزایش تحلیل فعالان بازار را به دنبال خواهد داشت و میتواند شدت نوسانات را کنترل کند.

مثال دیگری درخصوص قراردادها نیز قرارداد استردال نام دارد. امکان پوشش نوسانات قیمت سهم چه در مسیر صعودی و همچنین نزولی را فراهم کند. در این خصوص سهامدار یک شرکت را در نظر بگیرید که از نوسانات شدید سهم در آینده بیمناک است. بر این اساس سرمایهگذار قرارداد خرید اختیار خرید را برای سهمی 110تومان تنظیم میکند و همچنین قرارداد اختیار فروش سهم را در همین قیمت خریدار میکند. در این شرایط فرض کنید مبلغ 5 تومان بهازای هر قرارداد پرداخت کند. حال در تاریخ سررسید اگر قیمت سهم در بازار معادل 110 تومان باشد زیان 10 تومانی را متقبل میشود (حداکثر میزان زیان از بابت قرارداد اختیار خرید و فروش) که البته باید با سود حاصل از افزایش ارزش واقعی پرتفوی مقایسه شود. از سوی دیگر اگر قیمت سهم به 90تومان ریزش کند این سرمایهگذار 20 تومان بابت اعمال قرارداد اختیار فروش سود خواهد کرد که این مبلغ از هزینه اولیه خرید اختیار (معادل 10) کم شده و 10 تومان سود برای سهام باقی خواهد ماند. بر این اساس امکان کاهش ریسک برای سهامداران نیز وجود خواهد داشت.

موثرترین تکنیک‌های مدیریت ریسک در بورس

موثرترین تکنیک‌های مدیریت ریسک در بورس: در ظاهر کسب سود بدون انجام شغلی خاص و تنها با سرمایه‌گذاری، بسیار جذاب است، اما خطرات بسیاری نیز سرمایه ما را تهدید می‌کنند، این ریسک‌ها می‌توانند، سرمایه اولیه ما را به نابودی بکشاند، از این رو مدیریت ریسک در بورس، از مواردی است که باید آن را به صورت جدی مورد توجه قرار داد تا خطرات این بازار کنترل شده و سرمایه ما با کاهش ارزش کمتری روبرو شود.

فهرست مطالب این مقاله

آکادمی نیک درس امیدوار است که مشتاقانه به مطالعه این مقاله بپردازید.

انسان از دیرباز تاکنون به دنبال کسب درآمد و سود از طریق سرمایه‌گذاری و با استفاده از دست مزدی است، که با فعالیت‌های روزانه و در قالب شغل به آن‌ها دست پیدا کرده است؛ بوده است. در ظاهر کسب سود بدون انجام شغلی خاص و تنها با سرمایه‌گذاری، بسیار جذاب است، اما خطرات بسیاری نیز سرمایه ما را تهدید می‌کنند؛ این ریسک‌ها می‌توانند، سرمایه اولیه ما را به نابودی بکشاند؛ ازاین‌رو مدیریت ریسک، از مواردی است که باید آن را به‌صورت جدی موردتوجه قرارداد تا خطرات این بازار کنترل‌شده و سرمایه ما با کاهش ارزش کمتری، روبرو شود. در ادامه به بررسی مدیریت ریسک در بورس می‌پردازیم.

خطراتی که سرمایه ما را در بازارهای سرمایه به دلیل نوسانات قیمت مورد تهدید قرار می‌دهند را ریسک گویند. ویژگی اصلی بازارهای سرمایه نوسانات قیمتی آن است، این نوسانات سبب سرمایه‌گذاری می‌شوند تا درنتیجه افزایش قیمت، سوددهی حاصل شود؛ در این میان کاهش قیمت نیز باعث ضربه به سرمایه ما می‌شود، یکی از اقداماتی که سرمایه‌گذاران در بدو ورود باید آن را اجرا کنند؛ انجام فرایند مدیریت ریسک به بهترین شکل ممکن است؛ در جهت تحقق این امر به مدیریت ریسک در بورس خواهیم پرداخت.

مدیریت ریسک در بورس

مجموعه اقدامات و اعمالی که در جهت کاهش میزان خطراتی که دارایی ما را مورد تهدید قرار می‌دهند، انجام می‌شوند؛ فن‌های مدیریت ریسک می‌گویند، فن‌های مدیریت ریسک در بورس به دودسته کلی تقسیم می‌شوند؛ ابزارهای مشتقِ و روش‌های کنترل‌کننده

آکادمی نیک درس امیدوار است که مشتاقانه به مطالعه ادامه این مقاله بپردازید.

ابزارهای مشتقِ

ابزارهای مشتقِ شامل گزینه‏ های است که به ما توانایی‌هایی در جهت اداره معاملات با امکانات متفاوت را می‌دهد؛ قراردادهای اختیار معامله، قراردادهای آتی و اوراق اختیار فروش تبعی از ابزارهایی هستند که در اختیار کاربران قرار می‌گیرند.

خطراتی که سرمایه ما را در بازارهای سرمایه به دلیل نوسانات قیمت مورد تهدید قرار می‌دهند را ریسک گویند. ویژگی اصلی بازارهای سرمایه نوسانات قیمتی آن است، این نوسانات سبب سرمایه‌گذاری می‌شوند تا درنتیجه افزایش قیمت، سوددهی حاصل شود؛ در این میان کاهش قیمت نیز باعث ضربه به سرمایه ما می‌شود، یکی از اقداماتی که سرمایه‌گذاران در بدو ورود باید آن را اجرا کنند؛ انجام فرایند مدیریت ریسک به بهترین شکل ممکن است؛ در جهت تحقق این امر به مدیریت ریسک در بورس خواهیم پرداخت.

قراردادهای اختیار

قراردادهای اختیار تحت عنوان قراردادهای اختیار فروش و قراردادهای اختیار خرید، به افراد فروخته می‌شوند؛ فرض کنید شما ۵۰ سهم که ارزش هر سهم ۲۰ دلار است خریداری کرده‌اید؛ و پیش‌بینی شما از بازار افزایش قیمت و فروش هر سهم آن به قیمت ۲۵ دلار در سال آینده می‌باشد؛ پس شما ۱۰۰۰ دلار سرمایه‌گذاری کرده‌اید و انتظار ۲۵۰ دلار سود را در طی سال دارید؛ اما احتمال کاهش قیمت و ضرر نیز وجود دارد، و شما در صورت ریزش، پیش‌بینی سقوط تا ۱۳ دلار را در نظرخواهید گرفت.

برای همین موضوع شما اقدام به خرید قراردادهای اختیار فروش در قیمت ۱۷ دلار می‌کنید، قراردادهای فروش هزینه‌ای به‌اندازه ۳ تا ۷ درصد سرمایه اولیه بر روی دست شما خواهند گذاشت، فرض ما در این معامله ۴ درصد است، که ۴۰ دلار است. پس در صورت ریزش تا هر قیمتی کمتر از ۱۷ دلار شما می‌توانید سهم‌های خود را به قیمت ۱۷ دلار به فروش برسانید.

قراردادهای آتی

قراردادهای آتی همان‌طور که از اسم آن مشخص است به تغییرات مالی در آینده می‌پردازند؛ این قراردادها در بیشتر موارد کالاهایی ازجمله فلزات و محصولات کشاورزی را شامل می‌شوند؛ اما سهام‌های مختلف نیز مشمول این قراردادها می‌شوند، فرض بعدی ما به خرید قراردادی آتی در خصوص سهام یک کمپانی است؛ که ارزش هر سهم آن ۱۰ دلار است.

شما قرارداد آتی خریدی را در بازه زمانی شش‌ماهه آینده و در قیمت ۱۲ دلار خریداری کرده‌اید، حال اگر شش ماه بعد، ارزش این سهم به ۲۰ دلار افزایش پیدا کند؛ شما می‌توانید با قرارداد آتی خود هر سهم آن را ۱۲ دلار خریداری کنید.

روش‌های کنترل‌کننده مدیریت ریسک در بورس

این روش‌ها شامل فرایند و اعمالی هستند، که از میزان ریسکی که معامله‌های ما را تهدید می‌کند می‌کاهند؛ در ادامه به معرفی این موارد که از مدیریت ریسک در بورس به‌حساب می‌آیند؛ می‌پردازیم.

قانون یک درصد: بسیاری توصیه می‌کنند که نباید بیش‌تر از یک درصد سرمایه واردشده به معامله، وارد محدوده ضرر شود. در مواردی می‌توان محدوده ضرر را تا دو درصد نیز افزایش داد.

قانون ۳۰ درصد: حداکثر میزان سرمایه واردشده به هر معامله نباید بیش‌تر از ۳۰ درصد تمام سرمایه ما در بازار باشد. در حقیقت شما نباید تمام سرمایه خود را وارد یک یا دو معامله کنید، بلکه سرمایه خود را به نسبت‌های مختلفی تقسیم کنید.

مشخص کردن حد ضرر و حد سود: توصیه می‌شود برای معامله‌های خود حد ضرر و سود را مشخص کنید، تا در هنگام ضرر از مقدار آن بکاهید و در هنگام سود، طمع به سراغ شما نیاید و دچار خسران نشوید. و سود به‌دست‌آمده را ذخیره کنید.

تشکیل سبد: شما می‌توانید با تشکیل سبد و خریداری سهام شرکت‌های مختلف در گروه‌ها و صنایع متفاوت سرمایه خود را به‌صورت یکنواخت پراکنده کنید. و در بخش‌های مختلفی اقدام به سرمایه‌گذاری کنید.

۱- خرید شرکت‌های باثبات، یک سری از شرکت‌ها تغییرات و نوسانات قیمتی کم‌تری در بازار سرمایه نسبت به سایرین دارند. و از خطر کم‌تری نسبت به سایر شرکت‌ها بهره می‌برند.

خرید سهام کالاهای اساسی: این کالاها به دلیل نیاز همیشگی مردم به آن‌ها، تقاضا برای آن‌ها همیشه وجود دارد. و هیچ‌گاه از عدم تقاضا رنج نمی‌برند.

برنامه‌ریزی: : شما باید برای سهام خریداری‌شده خود، برنامه‌ریزی مشخصی داشته باشید؛ و آن‌ها را بر اساس میزان ریسک رتبه‌بندی کنید.

منابع:

جمع بندی

اگر قصد سرمایه‏ گذاری در بازارهای مالی را دارید، حتماً از ریسک و خطرات آن نیز آگاه هستید؛ در این بین روش‌ها و ابزاری‌هایی نیز هستند که باعث کنترل این خطرات می‌شوند؛ به شما توصیه می‌شود که با استفاده متنوع و متفاوت از این ابزارها به کاهش این خطرات بپردازید. و از میزان ریسکی که سرمایه شما را هدف قرار داده است بکاهید.

آکادمی نیک درس امیدوار است که بتواند گامی کوچک در کمک به شما عزیزان برای به دست آوردن مهارت در حرفه‌های مختلف داشته باشد. قدر تک‌تک لحظه‌ها را بدانید و شادباشید.

نصیحت های یک معامله گر اختیار معامله

نصیحت های یک معامله گر اختیار معامله: افسانه ای بین همه تریدرها وجود دارد که میگویند اختیار معامله ها پیچیده و خطرناک هستند. ولی، واقعیت این است که اختیار معامله‌ها چیزی بیش از ابزاری برای پوشش ریسک سهام به روش‌های مختلف نیستند.طبقه بندی اختیار معامله ها در رده ابزار های دشوار ، بسیار آسان است. اما دانستن تنها چند ویژگی اساسی در مورد اختیار معامله ها، آنها را بسیار مفید و قابل درک می کند. هر کسی( یعنی همه ) می توانند اختیار معامله ها یاد بگیرد و بدانند که چگونه با اطمینان آن را معامله کنند .

نکته ۱: اختیار معامله ها را باید واقعاً به عنوان یک افزونه ای بروی سهام در نظر گرفت

به عنوان یک معامله گر، آیا تا به حال در موقعیتی بوده اید که مطمئن نباشید باید سهامی را نگه دارید یا آن را بفروشید ؟ هر کسی که قبلا معامله کرده است مطمئناً با این سؤال روبرو شده است و اغلب اوقات، داشتن اختیار معامله هایی با انعطاف پذیری بالا ، مورد نیاز شماست در زمانی که تصمیم گیری برای سرمایه گذاری شما با شکست مواجه شده است.

در معاملات سهام پایه، شما محدود به رشد سرمایه در روند صعودی با خرید سهام و همچنان رشد سرمایه در روند نزولی با فروش منظور شورت کردن یا سل گرفتن(در بازارهای خارج از ایران) سهام هستید. تنها راه شما برای یک معامله در سود بستگی به توانایی شما در حدس زدن درست جهت سهام نهفته است، در حالی که با اختیار معامله ها، می توانید با ریسک کلی کمتر و هزینه سرمایه کمتر ترید خرید و یا فروش(شورت)داشته باشید. این فقط کمی از مزیت های بسیار اختیار معامله است. اما نکته اصلی در اینجا این است که اختیار معامله ها چیزی نیست جز امکانات بیشتری، که معامله گران در جعبه ابزار خود برای بیان یک ایده سرمایه گذاری دارند.

نکته ۲: اختیار معامله ها می توانند جهت شانس را به نفع شما تغییر دهند

باور کنید، اختیار معامله ها می توانند به شما این امکان را بدهند که شانس را به نفع خود بکشید ، به این معنی که می توانید استراتژی معاملاتی را طوری بچینید که احتمال سودآوری شما بیشتر از ۵۰% باشد. و این استراتژی ها معاملاتی ریسک بیشتری در مقایسه با معاملات سهام ندارند.در واقع، آنها می توانند خطر شما را کاهش دهند. این نوع تنظیمات، اختیار معامله ها را بسیار سودمندتر از معاملات سهام می کند.

وقتی سهامی را می‌خرید، باید قیمت سهام افزایش یابد تا سود کنید. وقتی سهامی را می فروشید(منظور شورت کردن)، باید قیمت سهام پایین بیاید تا سود کنید. بنابراین تصور کنید، شما نسبت به رشد یک سهام خوش‌بین هستید و اکنون می‌توانید در صورت افزایش، ثابت ماندن یا کاهش کم قیمت سهام، درآمد کسب کنید. اینجاست که اختیار معامله ها می توانند برای چیدن یک پورتفوی موفق حیاتی باشند.

اکثر افراد موافقند که وارن بافت وقتی شانس موفقیت در معامله را به نفع خود می داند تصمیمی برای سرمایه گذاری می گیرد. چیزی که ممکن است ندانید این است که او یکی از بزرگترین کاربران اختیار معامله ها در جهان است. در صورت استفاده صحیح، اختیار معامله‌ها فرصت‌های زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهند که به شما در تجارت برتری می‌دهد. و همه ما می خواهیم با مزیت بیشتری معامله کنیم.

نکته ۳: ترس و طمع می تواند به معنای سودهای بزرگ و یا حتی زیان های باورنکردنی برای معامله گران اختیار معامله باشد

یک استراتژی پرریسک از ضرب المثل زیر حاصل می شود و می تواند سود اورد باشد:ضرب المثل “ترس وقتی دیگران حریص هستند و حریص وقتی دیگران می ترسند”. مواقعی وجود دارد که پیش بینی سهام به شدت تیره و تار است و نسبت ریسک به بازدهی به خوبی برای معامله گر آپشن بوجود می آید. اغلب، معامله در جهت خلاف جمع می تواند شانس را به نفع شما تغییر دهد. همه ما شاهد رشد قیمت سهام در رویداد های خبری و یا سر و صدای بازار و غیره بوده‌ایم و این همان دلیل سود آوری می تواند باشد ولی باریسک بالاتر. دانش استفاده از اختیار معامله‌ها در طول چنین رویدادهایی می‌تواند امکانات تجارت جذابی را ارائه ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش دهد که در آن حرص و ترس فرصتی را برای سرمایه‌گذار باهوش فراهم می‌کند.

هنگامی که این فرصت ها خود را نشان می دهند، محاسبه نتایج تمام سناریوهای ممکن(استراتژی های موجود با توجه به نماد های پرمعامله) از همان ابتدا می تواند راهنمای راه باشد، و زمانی که همه شرایط مهیا است ، زمان عکس العمل فرا رسیده است. سرمایه گذار صبور می داند چگونه از نوسانات سهام پایه استفاده کند. شما همیشه در طرف برنده معامله نخواهید بود، اما اگر به طور مداوم به دنبال سناریوهایی باشید که شما را در موقعیتی قرار دهد که احتمال کسب سود بیشتری برای شما بسازد، در درازمدت جلوتر خواهید بود. سرمایه گذاری یک بازی طولانی مدت است، تغییر نگرش شما از “قمارباز” بودن و تبدیل شدن به “معامله گر امن”، مزیتی است که برای موفقیت نیاز دارید و معامله بروی اختیار معاملات این را به شما میدهد.

نکته ۴: اختیار معامله ها می توانند ارزش پورتفو را افزایش دهند به شکلی که هیچ ابزار دیگری این قدرت را ندارد

افزایش پورتفولیو لزوما به معنای احتمال افزایش ریسک نیست. میتوان از اختیار معامله ها برای کاهش ریسک و افزودن ارزش پرتفوی استفاده کرد، که با معامله سهام امکان پذیر نیست. در معاملات اختیار مواقعی وجود دارد که افزایش پورتفو تضمین شده است و مواقعی تضمین شده نیست. نکته کلیدی این است که نسبت به اتخاذ تصمیمات درستی که در درازمدت به نفع پروتفوی شماست، هوشیار باشید. خواه هدف شما رشد ثابت، درآمد محور یا کوتاه مدت باشد، اگر معاملات مناسب با شانس بیشتر انجام دهید،موفقیت خواهید شد.

هنگام تصمیم گیری برای ارتقاء سبد خود، هدفی که واقعاً باید برای آن تلاش کنید ثبات رشد و حفظ سرمایه است. زمان هایی برای یک سبد معامله گر اختیار معامله وجود دارد که سبد رشد میکند، و زمان های وجود دارد که یک سبد تحت فشار قرار می گیرد و درحال افت و یا ضرر دادن است. توانایی تشخیص این زمان ها با یک ذهن روشن بسیار مهم است. درست همانطور که یک مکانیک خودرو به اندازه ابزارهایش خوب است، معامله گر آپشن باید از ابزار مناسب در زمان مناسب برای افزایش سبد خود استفاده کند.

نکته ۵: صبر راه معامله‌گران اختیار معامله‌ها است

معاملات خوب، معاملات بد، معاملات برنده و معاملات بازنده وجود دارد. معاملات خوبی وجود خواهد داشت که به شکست می انجامد (و این اشکالی ندارد)، و معاملات بدی وجود خواهد داشت که برنده می شوند. نکته کلیدی این است که متوجه شوید که بیشترین احتمال موفقیت در انجام معاملات خوب، محکم و سالم نهفته است.

یکی از زمینه‌هایی که معامله‌گران سهام و معامله‌گران اختیار معامله باید در آن تلاش کنند،صبر است .آنها احساس می‌کنند که نیاز دارند همیشه فعالانه معامله کنند. که بسیار اشتباه است . صبر در معاملات آپشن نیز تفاوتی ندارد. اگر برنامه ای برای بازی ندارید و بی پروا معامله می کنید، احتمالاً از این کار خارج خواهید شد. و اگر زیاد منتظر می‌مانید تا فرصت ها از ریسک و سود حاصل از خرید اختیار فروش دست برود ، سرعت رشد شما کم خواهد بود.

شناسایی تفاوت بین معاملات خوب و معاملات بد، بیشتر شبیه نبرد است. هنگامی که شروع به تمرکز بر تجارت هوشمندانه کردید، میانگین معاملات موفق شما شروع به افزایش خواهد کرد. بهترین تجار و معامله‌گران اختیار معامله لزوماً با استعدادترین نیستند. برتری آنها در تمرکز استعدادهای خود بر روی معاملات خوب است.