جهت‌یابی بورس در پایان بهار

پاسارگاد

دلار با ۵۰ تومان افزایش روی عدد ۲۷ هزار و ۲۵۰ تومان قرار گرفت، ولی سکه ۱۰۰ هزار تومان افت را ثبت کرد و به بهای ۱۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید. با وجود افت سکه در روز آخر تابستان، این فلز گرانبها بیشترین بازدهی را در سه ماه دوم سال کسب کرد. فلز گرانبهای داخلی در تابستان حدود ۶۵ درصد افزایش را به‌ثبت رساند که بسیار بیشتر از شاخص‌کل بورس و دلار بود. شاخص‌کل بورس در سه ماه دوم سال به رشد‌ ۲۵‌ درصدی اکتفا کرد و بازدهی دلار نیز در نزدیکی محدوده ۴۳درصد قرار گرفت.

به گفته فعالان، سکه در سه ماه دوم تابستان از سوی دو عامل مهم مورد‌حمایت قرار گرفت: اولی رشد بهای دلار و دومی، افزایش ارزش طلا در بازارهای جهانی که در مقطعی حتی به بالای ۲‌هزار دلار نیز رسید. یکی از دلایل افت فلز گرانبهای داخلی در آخرین روز شهریورماه هم همین نزول بهای طلا بود. در واقع در حالی‌‌که دیروز دلار به سکه علامت افزایشی می‌داد، ارزش اونس با افت خود سکه را به سوی نرخ‌های پایین‌تر هدایت می‌کرد. البته بخشی از افزایش قیمت سکه در تابستان هم از سوی عوامل بنیادی حمایت نمی‌شد و بیشتر ناشی از عوامل روانی بود. همین موضوع هم جهت‌یابی بورس در پایان بهار باعث شد که برای قیمت سکه حباب شکل بگیرد. در صورتی‌که اونس و دلار طی روزهای آتی گران نشوند، احتمال افت بیشتر در بازار سکه وجود دارد. برخی تحلیلگران باور دارند ، تضعیف شاخص دلار در بازارهای جهانی ممکن است بر حباب سکه اثر داشته باشد.

درست است که سکه در سه ماه دوم سال پیشتاز بازارها شد، ولی اگر بازدهی همه بازارها در مجموع ۶ ماه ابتدایی سال را بررسی کنیم، این شاخص‌کل بورس بوده است که با اختلاف زیادی نسبت به سایر بازارها در صدر قرار می‌گیرد. شاخص‌کل بورس در نیم سال اول سال ۹۹ حدود ۲۱۲ درصد افزایش را به ثبت رساند. این در حالی بود که در همین بازه زمانی سکه حدود ۱۱۸ درصد افزایش قیمت داشت و دلار نیز تنها ۶۹ درصد افزایش را به ثبت رساند. به عبارت دیگر می‌توان گفت شاخص‌کل بورس در سه ماه ابتدایی سال چنان افزایشی را به‌ثبت رساند که موجب شد این شاخص در مجموع ۶ ماه نیز بر صدر‌جدول بازدهی قرار بگیرد. تابستان زمانی بود که سایر بازارها به‌تدریج سعی کردند رشد خود را با شاخص‌کل بورس هماهنگ‌تر کنند. در این میان، به اعتقاد بسیاری از فعالان وضعیت بازارها در پاییز بیشتر وابسته به اتفاقات سیاسی آتی خواهد بود.

از بهار آرام تا تابستان ناآرام

رشد قیمت دلار و سکه در فصل بهار آرام بود و قیمت‌ها پله‌پله بالا می‌رفتند. دلار در انتهای اسفندماه در محدوده ۱۶‌هزار و‌۱۰۰تومان قرار گرفته بود ولی در فصل بهار توانست خود را تا نرخ ۱۹‌هزار تومان بالا ببرد. در تابستان سرعت رشد قیمت دلار بیشتر شد و این ارز توانست خود را تا سطح ۲۷‌هزار تومانی بالا ببرد. دلار در تمام طول تاریخ خود چنین سطح قیمتی را به چشم ندیده بود و در روزهای انتهایی شهریورماه در حال جابه‌جایی سقف‌های قیمتی بود. به این ترتیب، دلار که در بهار حدود ۱۸‌درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده بود، در فصل تابستان بازدهی خود را به عدد ۴۳‌درصد رساند.

در بازار سکه نیز چنین روایتی حکم‌فرما بود. سکه تمام‌بهار آزادی در انتهای سال ۹۸ روی عدد ۶ میلیون و ۲۰ هزار تومان به‌کار خود پایان داد، ولی در بهار توانست تا انتهای کانال ۷ میلیون تومانی بالا برود و روی عدد ۷ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان قرار بگیرد. این کانال‌شکنی‌ها موجب شد که بازدهی سکه در بهار به‌۳۱‌‌درصد برسد. سرعت رشد سکه در تابستان بیشتر شد. این فلز گرانبها در همان تیرماه توانست از سد روانی و محکم ۱۰ میلیون تومان عبور کند و پس از اینکه کمی در مردادماه از لحاظ رشد قیمتی آرام گرفت، در شهریورماه با قدرت دوباره رشد خود را از سر بگیرد و حتی کانال ۱۳‌میلیون تومان را هم فتح می‌کند. سکه به لطف چنین کانال‌شکنی‌هایی در تابستان حدود ۶۵درصد افزایش را ثبت کرد و در صدرجدول بازدهی قرار گرفت.

اتفاقات مهم در بازار ارز

اولین اتفاق مهم در تابستان سال ۹۹، ضرر سنگین خالی‌فروشان ارزی در اواخر تیرماه بود. روز بیست ‌و هشت تیرماه، دلار طی یک روز هزار تومان افزایش یافت و به بهای ۲۵ هزار و ۱۰۰ تومان رسید. این افزایش در حالی رخ داد که بسیاری از معامله‌گران انتظار افت قیمت دلار را داشتند و به همین واسطه در موقعیت فروش قرار گرفته بودند. افزایش روز ۲۸ تیرماه موجب شد که بسیاری از معامله‌گران فروشنده دچار ضرر سنگینی شوند و برای مدتی از بازار کنار بروند. دیگر اتفاق مهم تابستان که وضعیت بازار ارز و سکه را تحت‌تاثیر قرار داد، ‌اعلام خبری توسط رئیس‌جمهور مبنی بر گشایش در اقتصاد ایران بود. پیرامون این خبر جوسازی زیادی در بازارها صورت گرفت، به‌طوری‌که دلار طی یک‌روز ۲ هزار و ۱۰۰ تومان از ارزش خود را از دست داد. در حالی‌که عده‌ای انتظار داشتند به واسطه این خبر دلار به زیر ۲۰ هزار تومان برود و سکه در زیر سطح ۱۰ میلیون تومانی قرار بگیرد، با این حال، خیلی زود مشخص شد که وعده گشایش اقتصادی قرار نیست به‌زودی محقق شود، در نتیجه مسیر بازارها عوض شد و با شروع شهریورماه، سرعت رشد سکه و دلار تندتر شد. بازارساز در ابتدا رشد قیمت دلار را به رسمیت نشناخت و سعی کرد با قیمت‌های پایین اقدام به عرضه ارز توسط صرافی‌های بانکی کند. با این حال این مساله نه‌تنها جلوی رشد قیمت دلار را نگرفت، بلکه موجب شد که صف‌های طولانی در برابر صرافی‌های بانکی شکل بگیرد. این صف‌ها تنها زمانی در بازار جمع شدند که بازارساز حاضرشد قیمت صرافی‌های بانکی را به بازار آزاد نزدیک کند. در روزهای انتهایی شهریوماه، دلار بیشتر تحت‌تاثیر اخبار سیاسی مربوط به فعال‌شدن مکانیزم‌ماشه قرار گرفت و با جوسازی روانی به‌سوی قیمت‌های بالا حرکت کرد.

بازگشت وال‌استریت به مسیر رشد ارزش

شاخص‌های بورسی ایالات متحده آمریکا هفته منتهی به روز جمعه سیزدهم ماه مه را افزایشی به پایان رساندند، با این وجود این هفته نیز وال‌استریت با عقبگرد هفتگی ارزش روبرو شد. در شرایط کنونی سوال اصلی آن است که افزایش ارزش شاخص‌های بورسی در روز پایانی هفته ادامه‌دار یا متوقف می‌شود.

به گزارش اکوایران، وال استریت روز پایانی هفته گذشته را افزایشی به اتمام رساند، البته این افزایش ارزش نتوانست از عقبگرد هفتگی شاخص‌های اصلی بازار سهام ایالات متحده آمریکا در هفته منتهی به روز جمعه سیزدهم ماه مه جلوگیری کند.

شاخص S&P500 شمشین هفته ضرر متوالی هفتگی را به پایان رساند و به این ترتیب این شاخص بورسی طولانی‌ترین روند شکست از پاییز 2012 را تجربه کرد. شاخص نزدک نیز هفته اخیر را با ضرر به پایان رساند و به این ترتیب این شاخص بورسی طولانی مدت‌ترین زیان پس از بهار 2011 را به ثبت رساند. شاخص داوجونز نیز با عقبگرد ارزش برای هفتمین هفته متوالی با بیشترین دوره افت ارزش پس از اواخر زمستان 1980 روبرو شد.

بازار وال‌استریت افزایشی می‌ماند؟

اگرچه شاخص‌های اصلی بازار سهام هفته منتهی به روز جمعه سیزدهم ماه مه را کاهشی به پایان رساندند، اما روند نوسان ارزش در روز جمعه متفاوت بود به نحوی که در این روز شاخص نزدک با افزایش 3.8 درصدی، شاخص S&P500 با رشد 2.39 درصدی و شاخص داوجونز با افزایش 1.47 درصدی روبرو شد.

حال این سوال مطرح است که بازگشت بازارها به مسیر رشد ارزش، ادامه‌دار می‌شود؟ آیا سرمایه‌گذاران به این باور رسیده‌اند که عقبگرد قیمتی در بازار به پایان رسیده و یا این افزایش ارزش در بازار تثبیت نمی‌شود.

الیور پورشه، معاون ارشد Wealthspire Advisors در نیویورک جهت‌یابی بورس در پایان بهار گفت: اگر یک یا دو هفته دیگر روند کاهش ارزش شرکت‌های سرمایه‌ای ادامه‌دار شود، تعجب نخواهم کرد. اما برای اظهار نظر دقیق باید بازار را به شکل زیربنایی دید؛ چیزی که امروز عیان است آن است که سهام برخی شرکت‌های مطرح به شدت افت کرده است.

سیاست‌های کنترل تورم در ایالات متحده نتیجه‌بخش شد

جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، روز پنجشنبه توسط سنای ایالات متحده برای دور دوم برای ریاست بانک مرکزی آمریکا تایید شد. وی پس از ابقا در این مسند از عزم بانک مرکزی ایالات متحده برای مقابله با تورم گفت و افزود معتقد است که اقتصاد آمریکا می‌تواند از رکود در امان بماند.

ظرف هفته گذشته 4 داده اقتصادی ایالات متحده آمریکا یعنی میزان رشد دستمزد، CPI، PPI و قیمت‌های واردات اعلام شد. این آمارها نشان از آن دارد که تورم آمریکا در ماه آوریل نسبت به ماه قبل اندکی کاهش داشته و بنابراین تورم در ماه مارس به اوج خود رسیده است. به این ترتیب می‌توان اذعان کرد که افزیاش نرخ بهره در کنترل تورم در ایالات متحده در حال نتیجه دادن است.

پیتر توز، رئیس مشاور سرمایه‌گذاری چیس در شارلوتزویل، ویرجینیا، گفت که پاول جدیت در کنترل تورم داشت؛ وی متعهد است که تورم را کنترل کند، حتی اگر این سیاست تا حدی دردناک باشد.

یخبندان بورس در آغاز بهار | ارزش معاملات خرد سهام به کف ۱۵ماهه سقوط کرد

بورس یک روز منفی دیگر را ثبت کرد و این‌بار ارزش معاملات سهام نیز به کمترین سطح از ۲۱ دی ۹۸ سقوط کرد.

دنیای‌اقتصاد | بورس یک روز منفی دیگر را ثبت کرد و این‌بار ارزش معاملات سهام نیز به کمترین سطح از ۲۱ دی ۹۸ سقوط کرد. شرایطی که سبب شده است نقدشوندگی سهام به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل شود. مقصر اصلی این وضعیت نابسامان اما چیزی نیست جز دامنه نوسان. این محدودیت که در حالت متقارن نیز متهم صف‌نشینی بورس‌بازان و ناکارآیی بازار معرفی شده بود، از ۲۵ بهمن‌ سال گذشته نامتقارن شد تا در مقابل سنگین شدن صف‌های خروج از ارزش دادوستدها کاسته شود. نسبت گردش پولی از زمان کاهش حد نوسان قیمت‌ها تاکنون به شدت کاهش یافته و حالا سهامداران از حق مسلم خود در به فروش رساندن سهام محروم شده‌اند. سیاست‌گذار نیز به رغم تاکید شورای عالی بورس بر تصمیم‌گیری درخصوص افزایش دامنه نوسان، همچنان دست روی دست گذاشته و به بهانه فراهم نبودن زیرساخت‌ها، یخبندان معاملاتی را به بازار تحمیل کرده است. این در حالی است که کارشناسان تنها راه بازگشت تعادل به گردونه معاملات بورسی را حذف یا جهت‌یابی بورس در پایان بهار حداقل افزایش دامنه نوسان می‌دانند.

صف‌نشینی سهامداران در سمت فروش سهام همچنان ادامه دارد. روز یکشنبه شاخص کل بورس تهران با افت بیش از یک درصدی که بیشترین میزان کاهش این نماگر از 18 بهمن‌ماه99 بود، مواجه شد و در محدوده یک میلیون و 269 هزار واحد قرار گرفت. این روزها بازار سهام شاید بیشترین آسیب را از اجرای دامنه نوسان نامتقارن پذیراست. جایی که ارزش معاملات خرد سهام به کمترین میزان در 15 ماه اخیر رسیده است و در عوض شاهد سنگین شدن صفوف فروش هستیم.روز گذشته ارزش معاملات خرد در بورس تهران به زحمت 1230 میلیارد تومان را ثبت کرد و در فرابورس (مجموع بازارهای اصلی و بازار پایه) کمتر از 600 میلیارد تومان بود. این کمترین رقم ثبت شده برای دادوستد سهام از 21 دی‌ماه سال 98 به شمار می‌رود.به جرات می‌توان گفت همین میزان اندک معاملات نیز به دلیل اجبار سهامداران حقوقی به خرید سهام محقق شده است. پولی که در نهایت از جیب مردم در جهت تلاش برای متعادل کردن بازاری خرج می‌شود که با ابهامات موجود، چشم‌انداز مشخصی ندارد. حتی اگر سهام در سطوح فعلی ارزنده نیز تلقی شوند، نباید تله ارزندگی را از یاد برد. تله‌ای که عنوان می‌کند مهم نیست سهم چه قیمتی دارد مهم این است که تا چه زمان افت می‌کند. ارقام مزبور در حالی رقم خورده که انباشته شدن سفارش‌ها برای خروج از گردونه معاملات سهام به سنگین شدن صفوف فروش در قریب به اتفاق نمادهای معاملاتی انجامیده است. کاهش صفوف فروش از 4هزار میلیارد تومان در میانه بهمن‌ماه به 2687 میلیارد تومان در دادوستدهای روز گذشته نیز به معنای کاهش تعداد فروشندگان نیست بلکه به نظر می‌رسد از ناامیدی سهامداران در خصوص به فروش رفتن سهامشان نشات می‌گیرد.اعداد و ارقامی که به وضوح از اوضاع و احوال نامساعد این روزهای بازار سهام و سهامداران حکایت دارد.

بازاری که دیگر نقد نیست

یکی از مهم‌ترین مزایای بازار سهام که آن را نسبت به دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری متمایز می‌کند، قابلیت نقدشوندگی آن است. برای پی بردن به عمق وضعیت نابسامانی که این روزها در بورس تهران موج می‌زند می‌توانیم از نسبت گردش پولی (turnover ratio) استفاده کنیم. این نسبت یکی از معروف‌ترین نسبت‌هایی است که توضیح‌دهنده توانایی بازار در جذب معاملات بزرگ بدون ایجاد نوسان شدید در قیمت‌ها است و با تقسیم جمع ارزش معاملات یک بازار بر متوسط ارزش کل آن بازار در یک دوره زمانی خاص محاسبه می‌شود. اطلاعات به دست آمده از بانک جهانی نشان می‌دهد میانگین جهانی نسبت مذکور با وجود کاهش طی جهت‌یابی بورس در پایان بهار سال‌های اخیر در حال حاضر حول و حوش 100 درصد است. رقمی که نشان می‌دهد در بازه مشخص مورد بررسی، تمامی سهام معامله شده در بازار حداقل یک‌بار دست به دست شده‌اند. بورس تهران اما فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در دوره اوج بازار سهام یعنی 5 ماه ابتدایی سال 99 (ابتدای سال 99 تا 19 مرداد) نسبت گردش پولی این بازار کمی بیشتر از 60 درصد بود که با شروع اصلاح قیمت‌ها این نسبت نیز کاهشی شد.اگر بازه زمانی را برای بررسی میزان نقدشوندگی سهام 19 مرداد تا 25 بهمن‌ماه یعنی زمان اجرایی شدن دامنه نوسان نامتقارن بگیریم، نسبت گردش پولی بورس تهران به 4/ 40 درصد می‌رسد. با کاهش محدوده نوسان قیمت‌ها و قفل شدن نقدینگی در صف‌های فروش سنگین اما گردش پولی این بازار نیز به شکل محسوسی کاسته شده واز زمان اجرای قانون تا اینجای کار رقم 19 درصد را نشان می‌دهد. به جرات می‌توان گفت شاید اگر این روزها کسی به جای سهام، ملک داشت با سرعت بیشتری می‌توانست آن را نقد کند.

این روزها سهامداران از حق مسلم خود یعنی فروش سهام آن هم در شرایطی که نمی‌توان چشم‌انداز روشنی از آینده این بازار داشت و در مقابل هر روز تورم، ارقام جدیدی را ثبت می‌کند، محروم شده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در پایان سال ۹۹، بیشترین «تورم متوسط و نقطه به نقطه پایان سال در یک دهه اخیر» ثبت شده است. براساس آمارهای رسمی، میزان تورم متوسط در ماه 4/ 36 درصد و تورم نقطه‌ای نیز 7/ 48 درصد برآورد شده است. این در حالی است که در هیچ‌یک از ماه‌های پایانی دهه ۹۰، این میزان از تورم‌ نقطه‌ای و متوسط گزارش نشده بود و به همین دلیل اسفندماه ۹۹ بر قله تورمی دهه ۹۰ قرار گرفته است. در این شرایط دارندگان ریال در صدد حفظ ارزش اسمی سرمایه خود هستند. قابلیت بالای نقدشوندگی در بازار سهام یکی از محرک‌هایی است که می‌توانست در این شرایط نقدینگی‌های سرگردان را جذب این بازار ‌کند. در حال حاضر اما در کنار ابهامات موجود چه در فضای اقتصادی و چه سیاسی، دامنه نوسان نامتقارن نیز شرایط را برای بورس‌بازان سخت‌تر کرده است تا هر روز در همان دقایق نخستین پیش‌گشایش به امید رهایی یافتن از اصلاحی فرسایشی که 8 ماه است دامن بازار را گرفته، به صف‌های فروش پناه می‌برند و در پایان ساعت کاری تنها تعداد معدودی می‌توانند به هدف خود یعنی خروج از بازار سهام نائل شوند. هدفی که این روزها رویای برخی از سهامداران شده است.

در سمت مقابل نیز سرمایه‌گذارانی هستند که قیمت‌های فعلی را ارزنده می‌پندارند اما از ترس گرفتار شدن در تله نقدشوندگی، در نقش خریدار ظاهر نشده و در انتظار تغییر سیاست‌ها نشسته‌اند. متهم اصلی این شرایط اما در کنار تمام نقص‌های موجود و فقر ابزار‌ها، محدودیتی خودساخته به نام دامنه نوسان است که در همان شکل گذشته خود (مثبت و منفی 5 درصد) نیز بازار سهام کشور را ناکارآمد کرده بود و حالا نامتقارن شدن آن و کاهش کف ریزشی، قفلی بر نقدشوندگی این بازار زده و هیچ کلیدی برای آن نمی‌توان یافت. شورای عالی بورس که خود در 25 بهمن‌ماه 99، تصمیم به اجرایی کردن دامنه نوسان نامتقارن گرفت در آخرین جلسه‌ای که در سال گذشته تشکیل داد، موافقت خود را با افزایش دامنه نوسان اعلام کرد و تصمیم‌گیری در خصوص زمان و میزان این افزایش را بر عهده سازمان بورس گذاشت. با وجود این اما به نظر می‌رسد تعطیلات نوروزی سیاست‌گذاران همچنان ادامه دارد و هیچ نشانه‌ای از تلاش برای رفع مشکل این روزهای بورس‌بازان مشاهده نمی‌شود و تنها رنگ قرمز تابلوی معاملاتی بازار سهام است که خودنمایی می‌کند.

30 روز متوالی فروش حقیقی

از دیگر ارقامی که دیروز توجه فعالان بازار سهام را به خود جلب کرد، خالص فروش مثبت حقیقی‌ها برای سی‌امین روز متوالی بود. به عبارتی از زمان نامتقارن شدن دامنه نوسان تنها در یک روز آن هم به دلیل رشد نرخ دلار بود که حقیقی‌ها خریدار بودند. دیروز سهامی به ارزش 589 میلیارد تومان (مجموع بورس و فرابورس) از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران عمده بازار سهام افزوده شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حالی از ابتدای سال‌جاری تا ۱۹ مرداد ماه یعنی درست زمانی که شاخص کل بورس تهران به اوج تاریخی ۲ میلیون و ۷۸ هزار واحد رسید، شاهد ورود بیش از 108 هزار و 600 میلیارد تومان پول تازه از سوی معامله‌گران حقیقی به گردونه معاملات سهام (مجموع بورس و فرابورس) بودیم که همزمان با نزولی شدن شاخص سهام و کاهش بی‌وقفه قیمت‌ها سهامداران با همان هیجانی که در ورود به بازار از یکدیگر سبقت می‌گرفتند این‌بار در صف‌های فروش نشسته‌اند. ماحصل این رفتار خروج بیش از 74 هزار و 360 میلیارد تومان پول حقیقی از سهام بورسی از 20 مردادماه تا روز گذشته بود. تنها در 31 روز کاری گذشته (از زمان اجرایی شدن دامنه نوسان نامتقارن) رقم خروج حقیقی‌ها به 12 هزار و 430 میلیارد تومان رسیده است که حدود 17 درصد از کل رقم خارج شده از بازار است. همین رقم خارج شده نیز در نتیجه خرید دستوری سهامداران عمده بازار محقق شد و با توجه به قفل شدن نقدینگی در صف‌های فروش و نبود خریدار شاید همین مقدار از سهامداران نیز نمی‌توانستند در نقدکردن پرتفوی خود موفق باشند.

بورس به هسته سخت رسید/ ملاقات با اقامتگاه جدید

برخی اعتقاد دارند بورس به هسته سخت رسیده و برای دوره ای در مرز یک میلیون و 300 هزار و کانال یک میلیون و 200 هزار در نوسان خواهد بود.اما برخی می گویند شاخص بورس باید برای اقامت در طبقات پایین تر از سطوح کنونی آماده شود.

به گزارش اقتصادنیوز، عادل فردوسی پور را می‌شناسید، احتمالا گفته شود فردوسی پور چه دخلی دارد به جهت‌یابی روند بورس. البته خود ارتباطی ندارد اما کتابی را ترجمه کرده است به نام هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی اقتصاددان سوئیسی.

دوبلی به زبان ساده خطاهای سرمایه‌گذاری را به سرمایه‌گذاران گوشزد می‌کند. برای سرمایه‌گذار این روزهای بازار سهام شاید مقدمه طولانی حوصله سر بر باشد. پس مستقیم سر اصل مطلب باید رفت.

بیشتر بخوانید:

خطای هزینه هدررفته؛ چرا باید گذشته را فراموش کنی

دوبلی در این کتاب می‌گوید: «سرمایه‌گذاران اغلب قربانی خطای هزینه‌ هدررفته‌ هستند. بیشتر وقت‌ها، تصمیم‌های تجاری‌شان را بر اساس قیمت خرید می‌گیرند." آن‌ها می‌گویند:"پول بسیار زیادی به خاطر این سهام ازدست‌داده‌ام. الآن نمی‌توانم بفروشمش." به اعتقاد دوبلی این استدلال غیرمنطقی است. قیمت خرید نباید هیچ نقشی داشته باشد. مهم عملکرد آینده‌ی سهام ( و آینده‌ی عملکرد سرمایه‌گذاری‌های جایگزین) خواهد بود. دوبلی اعتقاد دارد: به شکل طعنه‌‌آمیزی، هر چه سهام ضرر بیشتری بدهد، سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری برای نگه‌داشتنش دارند.او به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کند: ادامه دادن یک پروژه‌ی بی‌ارزش جهت‌یابی بورس در پایان بهار تنها اتفاق دردناک را به تأخیر می‌اندازد و ظاهر را کماکان حفظ می‌کند.

اثر کنکورد در سرمایه‌گذاری

یکی از اتفاق‌های دردناک پروژه کنکورد بود که نمونه‌ی بارز یک پروژه‌ی ناموفق دولتی است. هر دو طرف قرارداد- بریتانیا و فرانسه - از مدت‌ها قبل می‌دانستند تجارت این هواپیمای مافوق سرعت صوت هرگز به‌صرفه نبوده، اما کماکان به‌صرف مبالغ هنگفت ادامه دادند، شاید فقط برای حفظ ظاهر. رها کردن پروژه به‌منزله‌ی پذیرفتن شکست بود. به همین دلیل، اغلب خطای هزینه‌ی هدررفته را اثر کنکورد هم می‌نامند. این خطا منجر به اشتباهات پرهزینه و فاجعه‌آمیزی در قضاوت‌ها می‌شود. آمریکایی‌ها، به همین دلیل، به حضورشان در جنگ ویتنام ادامه دادند. تفکرشان این بود "ما تا الآن خیلی چیزها را قربانی این جنگ کرده‌ایم. اشتباه است اگر منصرف شویم."

خطای هزینه هدررفته در بورس

شاخص کل بورس از نقطه اوج خود در 19 مرداد تا روز گذشته نزدیک به 40 درصد از بازدهی خود را از دسته داده است. این رقم برای شاخص کل هم‌وزن که تصویر کامل‌تری از بازار می‌دهد نیز در حدود 30 درصد است. سرمایه‌گذاری که در نقطه اوج وارد بازار سهام شده است تاکنون در معرض ریسک از دست دادن چنین درصدی از سرمایه خود است. فقط در روز 19 مرداد که قله تاریخی بورس به‌حساب می‌آید بیش از 2400 میلیارد تومان پول وارد بازار شده است. خریداران سهم در آن تاریخ در اوج خریده‌اند. با توجه به میزان نزول شاخص‌ها به نظر می‌رسد این گروه که اکنون در زیان سنگینی هستند دو راه بیشتر ندارند یا سهم را نگه‌دارند شاید گشایشی شود یا اگر آینده‌ای برای آن جهت‌یابی بورس در پایان بهار متصور نیستند بفروشند و بازیان از بازار خارج شوند.

اتفاقی که در بورس افتاده از هیچ‌کدام نیست بلکه حالت تردید است روزی که در یک بازار دارایی نوسانی ایجاد می‌شود صف‌های خرید در بورس شلوغ می‌شود و روز دیگر که نوسان تعدیل می‌شود صف‌ها فروش پرتراکم می‌شود. تردید و دودلی بورس را بیشتر دچار تشویش کرده و نتیجه آن در اتفاقات امروز دیده می‌شود. اتفاقاتی که برخی می‌گویند موجب شده حتی سهم‌های ارزنده بازار هم دچار شوک منفی شوند. در واقع آنهایی که حفظ ظاهر کرده امروز از ترس زیان بیشتر در حال پایین کشیدن تمامی سهم های با خود به زیر هستند فارغ از آنکه آینده سهم را بررسی کنند.

می‌توانید نظر یک کارشناس بازار سرمایه در خصوص این سوال که «اصلاح بورس تا کی ادامه می‌یابد» را در ویدئوی «اکوایران» ببینید.

پیش‌بینی بورس روز چهارشنبه

ناظر بورس دیروز دوباره دست‌به‌کار شد و سقف مجاز خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را از ۱۵ به ۲۰ درصد است و این در حالی است که از ابتدای سال تا مرداد، حداکثر سقف مجاز این صندوق‌ها کاهشی بود و تا کف 5 درصد هم رسید. اما حال که بازار نیازمند نقدینگی است تمامی امور نظارتی کنار گذاشته تا نقدینگی به بورس بازگردد.همچنین درصد اعتبار مجاز مشتریان کارگزاری با ۵۰ درصد افزایش از ۲۰ به ۳۰ درصد تغییر کرد.

فعالان بازار می‌گویند اگر این دو تصمیم به مرحله اجرا برسد می‌تواند نقدینگی جدید به بازار تزریق کرده و به بهبود سفارش‌ها در سمت تقاضا منجر شود.

برخی امیدوار هستند این دو خبر مثبت بازار را در مرز یک‌میلیون و 300 هزار واحد نگه دارد.اما گروه بدبین در بازار سرمایه که حتی مواقعی که شاخص در اوج بود نظر به ریزش بورس داشتند از دیروز حرف‌های جدید می‌زنند. این گروه تا دیروز بر نزول بازار اجماع داشتند اما از دیروز در بین این طیف نیز انشقاق دیده می‌شود.

برخی می‌گویند بورس فعلاً در کانال یک‌میلیون و 200 هزار و یک‌میلیون و 300 هزار در نوسان خواهد بود اما گروهی دیگر در انتظار ملاقات شاخص با کانال یک‌میلیون هستند.با این حساب مرز امروز مرز مهمی است اگر شکسته شود احتمالاً گروه مردد را دوباره به خروج از بازار تحریک کند اما مقاومت آن می‌تواند فعلاً روند را متعادل نگه دارد.

البته کارشناسان اعتقاددارند حرکت دلار هم در نزول سهام صادراتی و به‌تبع آن ریزش شاخص می‌تواند مؤثر باشد. اگر در بازار امروز دلار نتواند صعود خاصی را تجربه کند بازار تا 13 آبان با تعدیل دلار روند خود را تطبیق می‌دهد.

آنچه از پیش‌بینی‌ها برمی‌آید رسیدن شاخص به هسته سخت است، اگر این هسته نیز عبور کند شاید طیف دوم بدبینان به تحقق پیش‌بینی خود امیدوار باشند.

بورس در انتظار تابستان رویایی

شاخص کل بازار سرمایه اولین روز کاری خود را در فصل تابستان با سبزپوشی آغاز کرد و با رسیدن به فصل مجامع شرکت‌ها می‌توان امید بیشتری به رشد بورس داشت.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل، شاخص کل بازار سرمایه اولین روز کاری خود را در فصل تابستان با سبزپوشی آغاز کرد و با رسیدن به فصل مجامع شرکت‌ها می‌توان امید بیشتری به رشد بورس داشت. بازار در حال حاضر ارزندگی بسیار خوبی دارد اما با سوءاستفاده‌هایی که طی زمان گذشته در بورس به وجود آمد امیدواری چندانی برای تزریق نقدینگی هنگفت توسط سهامداران وجود ندارد و از سویی رییس دولت سیزدهم وعده‌های خوبی در جهت حمایت از این بازار داده که بنابر احتمال می‌تواند کارساز باشد.

شاخص کل بازار سرمایه روز گذشته در حدود 1.5 درصد رشد کرد، همچنین صف‌های فروش به حداقل رسید. برخی از کارشناسان و تحلیلگران بازار سهام این رشد را ناشی از نشست خبری دیروز سیدابراهیم رییسی می‌دانند و براین عقیده‌اند که صحبت‌های هرچند کوتاه رییس دولت جدید کارساز بوده و باعث شده سهامداران نسبت به تالار شیشه‌ای امیدوار شوند اما برخی دیگر از کارشناسان و تحلیلگران می‌گویند بازار سرمایه در حال جهت‌یابی است و احتمالا با پایان ماه جاری وضعیت به‌طور کل تغییر کند و رشد روز گذشته ربطی به صحبت‌های رییس دولت جدید ندارد.

در حال حاضر بازار سرمایه دارای ارزندگی بسیار خوبی است اما برای سهامداران زیان‌دیده جذاب نیست. جذابیت بازار سرمایه زمانی ایجاد می‌شود که اعتمادسازی و برنامه‌ریزی برای این بازار وجود داشته باشد.

بررسی نشان می‌دهد که با توجه به نزدیک شدن به زمان مجامع بورسی، میل چندانی در سهامداران برای فروش وجود ندارد، در این میان افرادی که دانش اقتصادی و بورسی بیشتری با تحلیل‌های متعدد برخی از سهام را در قیمت پایین خریداری می‌کنند و چندهفته پس از برگزاری مجمع و دریافت سود با قیمت بالاتری در بازار به فروش می‌رسانند، این خرید برای سود بیشتر در مجمع باعث شده که صف‌های خرید کمی جان بگیرند از حالت قفل خارج شوند.

از سوی دیگر نرخ دلار نیز تأثیر عمده‌ای بر روی سهام کامودیتی محور دارد و طی روزهای گذشته نرخ دلار بر روی قیمت 23 الی 24.500 هزار تومان نوسان داشته که این نوسان بر روی محدوده خاص می‌تواند نشان‌گر تعیین نرخ دلار برای بورس باشد. البته تعیین یا رسیدن به این نرخ با توجه به تغییر دولت و مذاکرات وین کمی سخت و شاید تا آخر یا میانه‌های تابستان زمان به خود اختصاص دهد اما می‌توان با توجه به داده‌های موجود گفت که نرخ دلار مشخص شده برای بازار در میان 21 الی 25 هزار تومان است و متغیرهای اقتصادی اجازه کاهش نرخ دلار جهت‌یابی بورس در پایان بهار به کمتر از 20 هزارتومان را نمی‌دهند. به‌طور کلی می‌توان گفت که آینده بورس نسبت به دیگر بازارهای مالی روشن، رشد و سوددهی در میانه 30 الی 40 درصد (با توجه به متغیرهای سیاسی-اقتصادی اکنون) رخ خواهد داد.

بازار سرمایه جذاب نیست

به عقیده یکی از کارشناسان بازار سرمایه، بازار ارزندگی خوبی جهت‌یابی بورس در پایان بهار دارد اما جذاب نیست و تا زمانی که در مذاکرات وین نتایج قابل‌توجهی را نبینیم متغیر اصلی بازار همان متغیرهای درون‌زای شرکت‌ها مثل برنامه‌های توسعه‌ای خواهند بود و در مواردی هم بازارهای جهانی می‌توانند به عنوان عامل بیرونی مهم باشند. در حال حاضر ابهامات اصلی درباره فاکتور اصلی رشد بازار یعنی جهت‌یابی بورس در پایان بهار نرخ دلار وجود دارد و همانطور که مذاکره‌کنندگان گفته‌اند توافقات حاصل شده اما باید منتظر نتایج مثبت و منفی آن باشیم.

برخی از افراد دلار ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان را قابل پیش‌بینی می‌دانند اما این ارقام منطقی نیستند و برای نرخ دلار همان محدوده ۲۲ تا ۲۵ هزار تومان قابل‌تصور است و باید به این نکته توجه کرد که اگر دلار در این محدوده‌ها هم بچرخد باز هم بازار پتانسیل رشد را ندارد. P/E و سایر فاکتورهای ارزشیابی برای بازار یک وضعیت ساید و با ثبات را پیش‌بینی می‌کنیم و جهت کلی بازار به سمت نمادهای خاص حرکت می‌کند. گروه‌هایی مثل غذا و دارو با توجه به اینکه ارز تدریجی در آنها در حال حذف شدن است رشد خوبی را در آنها شاهد خواهیم بود اما باید بدانیم که نرخ دلار که بازوی اصلی رشد بازار است قدرت خودش را از دست داده است.

خیلی از افراد بازار را در حال حاضر ارزنده می‌دانند اما باید توجه کرد که علاوه بر ارزندگی جذابیت برای سرمایه‌گذاری هم در آن وجود دارد؟ با طرح این مساله باید گفت که بازده مورد نظر سرمایه‌گذار متفاوت از بازده مورد انتظار از یک دارایی است و فهم این نکته شاه کلید سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی است و الان بازار ما به لحاظ قابلیت در فاکتورهای بنیادی وضعیت خوبی را دارد اما برای سرمایه‌گذاری جذاب و قابل توجه نیستند. نرخ دلار در بازار به ثبات رسیده است اما با همین قیمت‌ها هم پتانسیل رشد را نخواهد داشت و بازار به سمت تک نمادهای خاص حرکت می‌کند.

حضور پررنگ حقیقی‌ها در تالار شیشه‌ای

شاخص کل در بازار بورس روز گذشته یعنی سه‌شنبه، یکم تیرماه ۱۸ هزار و ۲۳۲ واحد رشد داشت که درنهایت این شاخص به رقم یک‌میلیون و ۱۸۶ هزار واحد رسید. برپایه معاملات این روز بیش از ۱۰ میلیارد و ۵۵۷ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۷۲ هزار و ۷۹۰ میلیارد ریال داد و ستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با سه‌هزار و ۱۵۴ واحد افزایش به ۳۷۳ هزار و ۱۸۳ واحد و شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۲ هزار و ۲۴ واحد رشد به ۲۳۹ هزار و ۴۷۲ واحد رسید.

شاخص بازار اول ۱۵ هزار و ۷۵۴ واحد رشد و شاخص بازار دوم ۲۸ هزار و ۶۲۴ واحد افزایش داشتند.علاوه بر این در بین همه نمادها، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس «فارس» با ۲ هزار و ۸۴ واحد، ملی صنایع مس ایران «فملی» با یک‌هزار و ۴۵۲ واحد، فولاد مبارکه اصفهان «فولاد» با ۹۵۴ واحد، بانک ملت «وبملت» با ۸۹۷ واحد، معدنی و صنعتی گل گهر «کگل» با ۸۲۶ واحد، ایران‌خودرو «خودرو» با ۷۲۵ واحد، پالایش نفت اصفهان «شپنا» با ۷۰۴ واحد، نفت و گاز پتروشیمی تامین «تاپیکو» با ۶۱۲ واحد، گروه مپنا «رمپنا» با ۶۱۱ واحد، توسعه معادن و فلزات «ومعادن» با ۵۰۵ واحد و شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی «شستا» با ۴۹۸ واحد تأثیر مثبت بر شاخص بورس داشتند.

در مقابل، بین‌المللی محصولات پارس «شپارس» با ۱۳۷ واحد، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید «وامید» با ۱۲۱ واحد، شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت استان کرمان «وسکرمان» با ۱۱۹ واحد، لبنیات پاک «غپاک» با ۱۰۱ واحد، ایران دارو «دایران» با ۹۴ واحد، صنایع سیمان دشتستان «سدشت» با ۷۸ واحد، آهنگری تراکتورسازی ایران «خاهن» با ۵۴ واحد، داده‌گستر عصر نوین های‌وب «های وب» با ۳۳ واحد، صنایع آذرآب «فاذر» با ۳۲ واحد، داروسازی روز دارو «دروز» با ۲۸ واحد و نفت پارس «شنفت» با ۲۸ واحد تأثیر منفی را بر شاخص بورس داشتند.

بر پایه این گزارش، در چهارمین روز کاری هفته شرکت لیزینگ کارآفرین «ولکار»، ملی صنایع مس ایران «فملی»، صنعت غذایی کورش «غکورش»، ایران خودرو «خودرو»، شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی «شستا»، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو «خگستر» و فرآوری معدنی اپال کانی پارس «اپال» در نمادهای پرتراکنش قرار داشتند. گروه خودرو هم در معاملات امروز صدرنشین برترین گروه‌های صنعت شد و در این گروه ۲ میلیارد و ۹۲۵ میلیون برگه سهم به ارزش ۶ هزار و ۴۶ میلیارد ریال دادوستد شد.

روز سه شنبه شاخص فرابورس نیز بیش از ۱۰۹ واحد افزایش داشت و بر روی کانال ۱۷ هزار و ۴۲۸ واحد ثابت ماند. همچنین در این بازار یک میلیارد و ۴۷۵ میلیون برگه سهم به ارزش ۲۲ هزار و ۳۹۰ میلیارد ریال دادوستد شد. روز گذشته شرکت هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه «میدکو»، پتروشیمی تندگویان «شگویا»، صنعتی مینو «غصینو»، سهامی ذوب‌آهن اصفهان «ذوب»، فرابورس ایران «فرابورس»، بیمه پاساگارد «بپاس»، توسعه مولد نیروگاهی جهرم «بجهرم»، پتروشیمی زاگرس «زاگرس»، گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی «سمگا»، پالایش نفت لاوان «شاوان»، صنایع ماشین‌های اداری ایران «مادیرا»، مدیریت انرژی تابان‌هور «وهور»، بیمه سامان «بساما»، پلیمر آریا ساسول «آریا» و توکاریل «توریل» تأثیر مثبت بر شاخص فرابورس داشتند.