جلالی: بیش از ۸۰ درصد حوادث سایبری اخیر بدون پیچیدگی بود
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: دشمن با تهدید ترکیبی به میدان آماده است و از لایههای مختلف استفاده میکند که یکی از اینها نفوذ یا تهدید از درون است و مسوول و کسی که در یک سازمان، اَدمین است و اطلاعات، اختیار و دسترسی دارد باید کنترل مضاعف شود.
ایرنا نوشت: رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: بیش از ۸۰ درصد حوادث سایبری اخیر پیچیدگی نداشت و به این دلیل رخ داد که در آن دستگاهها، چهارچوبهای اولیه امنیتی را رعایت نکرده در حالیکه اِشکال و راه حل آنها هم معلوم بوده است.
غلامرضا جلالی روز چهارشنبه در روز نخست همایش پدافند شیمیایی خراسان سرمایه گذاری در سازهها و نهادها رضوی در مشهد با اشاره به هک شدن سامانه شهرداری تهران، افزود: هک سامانه شهرداری تهران که در تابستان رخ داد به دلیل وجود ۳۰۰ دسترسی اَدمین بود که میتوانست هر کاری را انجام دهد.
وی ادامه داد: اَدمین، در کنترل سیستمهای اداری به اندازه مدیرعامل یا بیشتر اختیارات دارد. باید کسی که میخواهد ادمین اداری باشد صلاحیت امنیتی وی استعلام شود تا مشخص باشد فرمان کار دست چه کسی قرار گرفته است.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان این که مدیران باید نسبت به مسایل سایبری زیر مجموعه خود اطلاعات لازم را کسب کنند، اظهار داشت: وقتی زیرساختها مورد حمله سایبری قرار میگیرد یعنی نوع جدیدی از جنگ آغاز شده و از نظر شرعی لازم است حداقل اطلاعات سایبری را داشته باشیم و در این خصوص در همه حوزهها آمادگی داریم همه نیازهای آموزشی را به دستگاهها ارائه دهیم.
وی افزود: دشمن با تهدید ترکیبی به میدان آماده است و از لایههای مختلف استفاده میکند که یکی از اینها نفوذ یا تهدید از درون است و مسوول و کسی که در یک سازمان، اَدمین است و اطلاعات، اختیار و دسترسی دارد باید کنترل مضاعف شود.
جلالی گفت: دشمنان در حملات سایبری به دنبال ضربه به جاهایی هستند که بیشترین خدمت را ارائه میدهند چنانکه قبلا به سامانه سوخت حمله کردند.
وی افزود: از دیگر اقدامات دشمن این است که از طریق رسانه، کارهایی که انجام میدهد بزرگنمایی میکنند. کار رسانه دشمن نفت ریختن روی مشکلات اولیه است. به میزانی که فضای افکار عمومی دست دشمن است به همان میزان، قدرت اراده مردم دست وی قرار دارد از این رو امیدواریم حوادث اخیر فضای مجازی را نظاممند کند.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور ادامه داد: توسعه آشوب و اغتشاش و ناامنی تهدیدات ترکیبی دشمن است و کلید آن آسیبپذیری سایبری است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ضعف ما عامل حمله دشمن میشود، افزود: پس شهرهای موشکی برای صلح است و برای این که دشمن بداند قوی هستیم.
جلالی با بیان این که آمریکا در حوزه نظامی با کسی تعارف ندارد، ادامه داد: بعد از دفاع مقدس، در بخشهای مختلف زمینی، هوایی و دریایی به بازدارندگی رسیدهایم و هم اکنون هم از ظرفیت و امکانات نظامی برخوردار هستیم و هم اراده برخورد نظامی داریم.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور اظهار داشت: این که دشمن در برابر ما نمیتواند گزینه نظامی را انتخاب کند ناشی از اثر قدرت ما بر اوست و پایگاه و شهر موشکی نشانگر توانایی نظامی کشور و عامل بازدارندگی است.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در خصوص موضوع همایش با اشاره به اهمیت صنایع شیمیایی، گفت: صنایع شیمیایی و پتروشیمی صنایع دارای ظرفیت خطر هستند و الگوی اینها با دیگر صنایع بی خطر متفاوت است و ایمنی آنها مهم است، اما نظام مهندسی ما یک سازه پرخطر و بی خطر را با یک الگو میسنجد که اشتباه است.
همایش پدافند شیمیایی خراسان رضوی امروز و فردا با حضور مدیران و کارشناسان این حوزه در مشهد در حال برگزاری است.
افغانستان در شاخص جهانی گرسنگی شش پله سقوط کرد
افغانستان در جدیدترین شاخص جهانی گرسنگی شش پله سقوط و در رده ۱۰۹ از میان ۱۲۱ کشور جهان قرار گرفته است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ براساس جدیدترین گزارش شاخص جهانی گرسنگی شاخص افغانستان در رده ۱۰۹ جهانی گرسنگی قرار گرفته است.
شاخص جهانی گرسنگی ابزاری برای اندازه گیری جامع گرسنگی در سطوح جهانی، منطقه ای و ملی است، نمرات آن بر اساس مقادیر چهار شاخص مؤلفه یعنی سوءتغذیه، کوتاه قدی کودک و مرگ و میر کودکان است. نمره این شاخص بر روی یک مقیاس ۱۰۰ امتیازی محاسبه می شود.
افغانستان در شاخص جهانی گرسنگی امسال ۲۹.۹ نمره کسب کرده است.
براساس جدیدترین گزارش شاخص جهانی گرسنگی، ۲۹.۸ درصد مردم افغانستان دچار سوء تغذیه و ۵.۸ درصد کودکان قبل از سن پنج سالگی جان شان را از دست میدهند، همچنین ۳۸.۲ درصد کودکان زیر سن پنج سال از کوتاه قدی رنج میبرند.
در این گزارش آمده است که افغانستان دچار خشکسالی، بیثباتی سیاسی و اقتصادی، فقر شدید و اثرات افزایش جهانی قیمت مواد غذایی و نفتی ناشی از جنگ در اوکراین است.
گزارش سالانه شاخص جهانی گرسنگی از سوی دو سازمان غیر انتفاعی اروپایی تهیه میشود.
از طرف دیگر رسانه های هندی نیز اعلام کردند که این کشور در شاخص گرسنگی در رده 107 قرار دارد و تنها یک کشور آسیایی یعنی افغانستان در وضعیت وخیمتری از این کشور قرار دارد.
اخیرا دفتر هماهنگکننده امور بشردوستانه سازمان ملل متحد یا اوچا از افزایش فقر در افغانستان هشدار داده است.
اوچا در توییتی گفته است که ۹۰ درصد مردم افغانستان در حال حاضر غذای کافی ندارند و نیمی از مردم افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.
پیشتر نیز کمیته بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرد که فقر یک تهدید جدی برای شهروندان افغانستان است.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ در توئیتی نوشت: «برای جلوگیری از وخامت بیشتر وضعیت به سرمایهگذاری بیشتر در افغانستان نیاز است.»
به گفته کمیته بینالمللی صلیب سرخ، دهها هزار تن در افغانستان شغل خود را از دست داده و برای گذراندن زندگی با مشکلات زیادی مواجه هستند و در صورت عدم کمک های جهانی با مشکل مواجه خواهند شد.
چندی پیش نیز شماری از سازمانهای کمکرسان بینالمللی با هشدار از فرارسیدن زمستان سخت، درخواست کمک مالی بیشتری به مردم افغانستان کردند.
پیشتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل اعلام کرده است که بیش از نیمی از جمعیت افغانستان به کمکهای بشردوستانه و حفاظت از زندگی نیازمند هستند.
مصرف گاز در ایران بیشتر از میانگین جهانی است / به دولت پیشنهاد دادیم تعرفه مشترکان پرمصرف افزایش پیدا کند
وزیر نفت در جلسه علنی مجلس: مصرف گاز در ایران بیشتر از میانگین جهانی است / به دولت پیشنهاد دادیم تعرفه مشترکان پرمصرف افزایش پیدا کند خانه اخبار اقتصادی کدخبر: 834095 ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ ۰۹:۳۴:۱۶ لینک کپی شد رکنا سیاسی: وزیر نفت گفت: روند شدت مصرف انرژی و گاز در کشور ما بیشتر از مصرف انرژی در سطح جهان است و علاوه بر این لازم است سرمایه گذاری در بخش گاز ارتقا یابد. به گزارش رکنا به نقل از خانه ملت ، بررسی گزارش کمیسیون انرژی در مورد ناترازی تولید و مصرف گاز طبیعی در کشور با حضور وزیر نفت امروز ( سه شنبه ) در دستور کار صحن علنی مجلس قرار گرفت. جواد اوجی در جلسه علنی امروز مجلس و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی در خصوص ناترازی مصرف گاز در کشور بیان کرد: بیش از ۷۰ درصد انرژی کشور به وسیله گاز تامین میشود و از سوی دیگر روند شدت مصرف انرژی بیشتر از میانگین شدت مصرف انرژی در سطح جهانی است. این روند نیز با رشد اقتصادی همخوانی ندارد. در حوزه تامین امنیت انرژی کشور تراز بین عرضه و تقاضای گاز طبیعی یکی از مولفههای کلیدی به شمار میرود که امروز در مجلس مورد بحث قرار گرفته است. در بحث تولید گاز بیش از ۷۵ درصد تولید گاز خام از میدان پارس جنوبی و نزدیک به ۲۰ درصد آن از میادین مستقل گازی و پنج درصد آن در میادین مستقل صورت میگیرد. وی اظهار کرد: علی رغم اینکه در برنامه ششم توسعه مقرر شده بود روزانه معادل یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب تولید گاز خام داشته باشیم اکنون تولید روزانه ما ۸۵۰ میلیون متر مکعب است. عدم سرمایه گذاری در توسعه میادین گازی سبب این عقب ماندگی در تحقق برنامه ششم شده است. وزیر نفت تصریح کرد: در فصل تابستان پیک مصرف در بخش خانگی ۱۶۰ تا ۱۷۰ میلیون متر مکعب میباشد اما در فصل زمستان این رقم به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون متر مکعب میرسد یعنی چهار برابر مصرف در فصل گرم سال از سوی دیگر بیش از ۸۳ درصد سوخت مورد نیاز نیروگاهها از گاز تامین میشود. در حالیکه در سطح جهان تنها ۲۳ درصد سوخت نیروگاهها از گاز تامین میگردد. در بخش خانگی شاهد رشد ۶ درصدی مصرف گاز هستیم و در حوزه صنایع سالانه پنج درصد و در بخش نیروگاهی ۶ درصد رشد مصرف گاز داریم. رشد شدت مصرف انرژی نسبت به نرم جهانی آن نیز بیش از دو برابر است. اوجی در ادامه تاکید کرد: با توجه به عرضه و تولید گاز ما در فصل سرد سال حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب ناترازی در حوزه گاز داریم. در شروع به کار دولت سیزدهم ما در تامین سوخت مورد نیاز نیروگاهها با چالشهایی مواجه بودیم که با لطف پروردگار و همت نمایندگان مرتفع شد. ناترازی مصرف گاز ۲۴۰ میلیون متر مکعب در فصل سرد سال بود و تعرفه مشترکان پرمصرف نیز از سال ۹۴ تغییری نکرده بود. از همان روزهای آغازین اقدامات قابل توجهی انجام شد. وی گفت: همچنین در آغاز دولت سیزدهم با وضعیتی روبرو بودیم که بیش از ۴ هزار ناوگان سوخت بر از دستور کار خارج شده بود که وزارت نفت یک سری اقدامات جهادی را در دستور کار خود قرار داد. ما در همان ماههای کاری خود تعمیرات خطوط انتقال گاز را در دستور کار قرار دادیم و تولید حداکثری گاز را داشتیم به گونهای که نزدیک به ۷۰۵ میلیون مترمکعب گاز از میدان پارس جنوبی برداشت کردیم. به دولت پیشنهاد دادیم در قالب بودجه ۱۴۰۲ تعرفه مشترکان پرمصرف افزایش پیدا کند اوجی با اشاره به اینکه علاوه بر این ظرفیت مخازن نیروگاهی خود را افزایش دادیم، گفت: در زمینه دیپلماسی انرژی هم مذاکرات خوبی انجام دادیم و موفق شدیم ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز از ترکمنستان وارد کشور کنیم. ما برنامههایی را تدوین کردیم که در فصل سرد امسال نیز از این وضعیت ناترازی گاز به خوبی عبور کنیم. وزیر نفت تصریح کرد: امسال برای اولین بار فاز ۱، فاز ۱۱ پارس جنوبی را بهره برداری خواهیم کرد. همچنین برای مصرف بهینه و مدیریت تقاضای گاز پیشنهاداتی به دولت در قالب بودجه ۱۴۰۲ دادیم تا تعرفه مشترکان پرمصرف افزایش پیدا کند. وی خاطرنشان کرد: در صورتی که سرمایه گذاری در حوزه گاز افزایش یابد، ما شاهد ناترازی گاز نخواهیم بود. متأسفانه عدم سرمایه گذاری در حوزه گاز طی سالهای گذشته باعث شده است که ناترازی گاز را شاهد باشیم و تقاضای بنده آن است که ۱۰ درصد از سهم صندوق توسعه ملی برای توسعه و سرمایه گذاری در بخش گاز ایجاد شود. خانه اخبار اقتصادی کدخبر: 834095 ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ ۰۹:۳۴:۱۶ لینک کپی شد اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید: قیمت گذاری دستوری دلیل اصلی عقب ماندگی اقتصاد ایران است / علت افت سهام سرخابی ها آیا این خبر مفید بود؟ 0 0
«آب» اصلی ترین چالش پیش روی استان قزوین
اولین نشست از سلسله نشست های «قزوین در مسیر تحول دانش بنیان» با محوریت آینده آب در استان قزوین برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، شب گذشته دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) میزبان اولین نشست از سلسله نشست های «قزوین در مسیر تحول دانش بنیان» با محوریت آینده آب در استان قزوین بود.
در این گردهمایی تخصصی که با حضور مسئولین کشوری و استانی، اساتید دانشگاهی، پژوهشگران، دانشجویان و صاحب نظران همراه بود، حاضرین طرح ها، پیشنهادات و انتقادات خود را نسبت به چالش های موجود در حوزه آب استان قزوین ارائه کردند.
بیژن نظری رئیس دانشکده آب و کشاورزی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) به عنوان یکی از سخنران این نشست با تاکید بر ضرورت شکل گیری عزمی جدی و همگانی در مقابله با چالش های آبی، اظهار کرد: «آب» سرمایه ملی است و همه در برابر آن مسئول هستیم.
وی افزود: در این میان تفاوتی بین دانشجو، مسئول، کشاورز، صنعتگر، باغدار و مردم عادی وجود ندارد و همه در حفظ آن سهیمیم.
این استاد دانشگاه با اشاره به تاثیرگذاری آب در تمام حوزه های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی کشور، سرمایه گذاری در سازهها و نهادها گفت: مسئله برداشت بی رویه از سفره و افت آب های زیرزمینی علاوه بر قزوین دامنگیر تمام مناطق کشور است، مگر استان گیلان که نیازی به برداشت از آب های زیرزمینی ندارد و یا استان هایی که از ابتدا از نعمت سفره های زیرزمینی بی بهره بوده اند .
وی اضافه کرد: حمایت از حق آبه های کشاورزی و محیط زیستی می تواند منابع آب را حفظ کند.
رئیس دانشکده آب و کشاورزی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) ضمن هشدار در خصوص تبعات خطرناک حفر چاههای جدید در مناطق ممنوعه، افزود: مسئله افت آب های زیرزمینی و فرونشست زمین در نهادهای مختلف، اسناد بالادستی، سیاستهای کلی نظام و قوانین مورد توجه ویژه قرار گرفته و ماموریت اصلی پژوهشی دانشگاه نیز حل مسئله آب است که برای تحقق این مهم باید به پژوهش جدی در حوزه کشاورزی و صنایع کمآببر بپردازیم.
نظری در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت توسعه کم آب بر برای استان قزوین اشاره کرد و گفت: اقتصاد کم آب بر، کشاورزی کم آب بر و صنایع کم آب بر بسیار حائز اهمیت است. در تایید و ارزیابی هر طرح و پروژه ای باید کم آب بر بودن آن در اولویت توجه قرار گیرد و در این خصوص باید به دانش و فناوری مجهز باشیم و مدیریت نرم افزاری در این قضیه بسیار حائز اهمیت است.
وی تاکید کرد: بر این اساس نیز معتقدیم کشاورزان با رویکرد دانش بنیانی می توانند به جای سود ۵۰ هزار تومانی از یک متر مکعب، به درآمد یک میلیون تومانی در همان مقیاس برسند.
حمید سینی ساز از سازمان همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری نیز دیگر سخنران این نشست تخصصی بود.
وی در ابتدای سخنان خود از عدم شفافیت داده ها در حوزه آب انتقاد کرد و گفت: وقتی آگاهیم که عمده تلفات آب در کشور از ناحیه تبخیر است چرا آب در سریع ترین حالت ممکن وارد سفره های زیرزمینی نمی شود که نه جاری شود و خسارت بزند و نه تبخیر شود و از دسترس خارج شود.
سینی ساز تصریح کرد: چرا داده های حوزه آب به صورت شفاف در اختیار عموم قرار نمی گیرد، اینها مسائلی است که ذهن پژوهشگران و کارشناسان را درگیر کرده و باید نسبت به رفع آن تدبیری اندیشیده شود.
وی افزود: وقتی متولی امور آب کشور از محل آب فروشی درآمد بیشتری دارد ترجیح می دهد بخشی از درآمد خود را خرج مقصر تراشی کند و طی دهه های متمادی در ذهن مردم و رسانه ها فرو کند که بخش کشاورزی مقصر اول و آخر کم آبی در کشور است چرا چون آن بخش کمترین میزان آب بها را پرداخت می کند و اگر این آماده سازی ذهن ها صورت گیرد با کم کردن سهم آب کشاورزی، مردم و جامعه هیچ گارد ذهنی برای این موضوع نخواهند داشت و این تصمیم را می پذیرند.
سینی ساز ادامه داد: آبخیزداری در کشور مهیا نمیشود به دلیل اینکه پول در آن نیست؛ کمترین پولی که برای سد سازی نیاز است مبلغی بالغ بر ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان است، در حالی که با انجام عملیات آبخیزداری با یک هزارم این قیمت می توان آب را ذخیره کرد و از تبخیر آن جلوگیری و از نرخ تبخیر به موجودی آب قابل دسترس اضافه کرد.
این مسئول بیان کرد: در صورتی که آبخیزداری انجام شود دیگر آن سازه های غول پیکر و گران قیمت سدها بی ارزش جلوه می کند و یک دیواره خالی است که همه سوال می کنند چرا اینقدر برای این ها هزینه شده است.
وی تاکید کرد: ساختار کشور به تعارض منافع دامن می زند چون درآمد دارد و از اعلام شفاف داده ها جلوگیری می کند تا مشت مسئولان در برابر پژوهشگران باز نشود و این مشکلی است که تمام ادوار دولت با آن روبرو بودند.
سینی ساز یکی از عوامل افزایش مصرف آب را توسعه صنایع برشمرد و گفت: در برخی مقاطع تصمیمات کلان مدیریتی باعث ایجاد مهاجرت یا انگیزه مهاجرت به شهرها شده است بی آنکه پیش بینی برای تامین آب و غذا و اشتغال آن مهاجران صورت گرفته باشد.
این عضو سازمان همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری ادامه داد: ما به گسترش صنایع افتخار می کنیم بدون آنکه از عواقب بدی که در پی این تصمیمات است آگاه باشیم. صاحبان صنایع به فکر ترجیح منافع اند و دغدغه ای برای معضلات مهاجرت و تخصیص تسهیلات برای زندگی کارگران صنایع ندارند.
وی تصریح کرد: راه اندازی صنایع و توسعه شهرکهای صنعتی افراد را مجبور به مهاجرت به شهرها و اسکان در نزدیکی صنایع کرده است. جمعیت کثیری که امروزه در شهرها ساکن اند ، نتیجه ورود مهاجرانی است که از روستاها و شهرهای کوچک در پی کار به شهرها مهاجرت کرده اند بدون آنکه زیرساخت لازم برای حضور آنها ایجاد شده باشد.
سینی ساز اضافه کرد: در حل مسئله آب باید بررسی کنیم که چند درصد شاغلین صنایع استان قزوین بومی استان هستند. در صنایعی که با سرمایه ای عظیم احداث شده و آلایندگی های آن برای اهالی آن شهر و زیست بوم است چند درصد سرمایه گذاری در سازهها و نهادها توانسته برای شهروندان خود ایجاد اشتغال کند. آیا صنایع به میزان هزینه هایی که برای کشور در پی دارند، ارز آوری و مصرف بهینه امکانات را در دستور کار خود قرار داده اند.
همچنین میثم پیله فروش معاون اقتصادی استاندار قزوین نیز در این نشست اظهار کرد: دولت سیزدهم در نخستین روزهای کاری خود از سند تحول دولت مردمی رونمایی کرد و آن را مرجعی برای فعالیت های نهادهای دولتی و خصوصی کشور قرار داد و به پیوست آن برای هر یک از استان های کشور اهرمی تحولی در نظر گرفت و در این میان سهم استان قزوین «تحول دانش بنیان» بود.
وی افزود: این انتخاب بیانگر عملکرد مطلوب دانشگاه ها، مراکز آموزشی، بنیاد نخبگان، پارک ها و مراکز علم و فناوری در استان قزوین است.
معاون اقتصادی استاندار قزوین ادامه داد: بر همین اساس تحول دانش بنیان در دستور کار استان قرار گرفته و اتفاقات خوبی در مسئله آب در حال وقوع است.
پیله فروش گفت: با سیاست گذاری صورت گرفته در مدیریت اقتصادی استان، طی یک سال گذشته هیچ صنعت آب بری در قزوین مستقر نشده و سقف ۲۵ متر مکعب به متقاضیان صنایع و گردشگری اختصاص یافته است.
وی با اعلام اینکه بر اساس آمایش میدانی بالغ بر ۸۰ درصد از مصرف آب استان در حوزه کشاورزی است، بیان کرد: به همت دولت سیزدهم آب شرب از طالقان به آبیک منتقل شد و در ادامه راه باید به تاکستان برسد.
این مقام مسئول اضافه کرد: اگر همه آبی که از طالقان اختصاص یافته برای شرب استان تخصیص داده شود، آینده بخش کشاورزی که بخش مهمی از آن مبتنی بر آب کانال است چه خواهد شد و این اتفاق چه تاثیری بر کشاورزی دشت قزوین خواهد گذاشت.
معاون اقتصادی استاندار قزوین گفت: آیا کشاورزی قزوین تحمل این تحول دانش بنیان را دارد؟ آیا از رودخانه های عظیم استان می توان حق آبه ای برای کشاورزی در نظر گرفت؟ چه کار ملی و استانی برای انتقال حقابه دشت قزوین از رودخانه شاهرود باید صورت پذیرد؟ اینها از جمله سوالاتی هستند که در مسئله آب استان باید به پاسخ های متقن و مستندی برسند.
گفتنی است در ادامه این نشست جمعی از صاحبنظران، دانشجویان و پژوهشگران نیز به تشریح نظرات، طرح ها و پیشنهادات خود پرداختند.
اولین تصویر «نور» در تلسکوپ رصدخانه ملی ایران ثبت شد + تصاویر
با ثبت نخستین نور تلسکوپ ۳.۴ متری رصدخانه ملی ایران، آخرین گام در مرحلۀ تجمیعِ زیرمجموعههای تلسکوپ و تکمیل بزرگترین طرح علمی ایران برداشته شد.
به گزارش شهرآرانیوز، طرح رصدخانه ملی ایران نخستین طرح کلان علمی کشور در حوزه علوم پایه است که پژوهشگاه دانشهای بنیادی با تکیه بر دانش و فناوری بومی شده و با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه به اجرا در آورده است.
این طرح، گام مهمی در توسعه نجوم و کیهانشناسی رصدی و ایجاد و توسعه فناوریهای مرتبط به آن در بخش اپتیک، مکانیک و کنترل محسوب میشود.
دریافت "نخستین نور" آغاز مجموعهای از فعالیتهاست که هدف از آنها شناخت رفتار اپتیکی، کنترلی و مکانیکی تلسکوپ و سنجش ویژگیهای اصلی تلسکوپ نظیر ابعاد لکه نوری در کانون و قابلیت کنترلیِ آن مانند هدفگیری و رهگیری تلسکوپ و همچنین عملکرد اپتیک فعال است.
این فرآیند با انجام تنظیمات نهایی تلسکوپ و تجمیع نرمافزارها به بهرهبرداری علمی از تلسکوپ منتهی میشود.
دادههای تصاویر اولین نور نشان میدهد که تلسکوپ در ابتدای فرآیند، کیفیت تصویر ۰.۸ ثانیه قوسی منطبق بر دید نجومیِ متوسط سایت رصدی گرگش را در کانون اصلی و در گستره میدان دید ۲ دقیقه قوسی فراهم میکند. تصویر سیستم جفتکهکشان برخوردی Arp ۲۸۲ در فاصله ۳۲۰ میلیون سال نوری برای ثبت نخستین نور جسم فراکهکشانی نشاندهنده قابلیتهای فنی این تلسکوپ در نخستین شب رصد فنی است.
تصاویر نخستین نور این تلسکوپ انسجام مجموعههای اپتیک، مکانیک، سخت افزار و نرم افزار کنترل در یک پیکربندی متشکل از دهها هزار قطعه مکانیکی و الکترونیکی را نشان میدهد. در حال حاضر تلسکوپ اجرام آسمانی را با دقت بهتر از یک ثانیه قوسی (در زمان نوردهی ۱۰ دقیقه) رهگیری میکند که به مراتب بهتر از میزان تعیین شده در اسناد طراحی است. همچنین سامانه اپتیک فعال بطور مطلوب قابلیت حذف ابیراهیهای اپتیکی از طریق تغییر شکل آینه اولیه و جابجایی آینه ثانویه را به نمایش گذاشتهاند.
طرح رصدخانه ملی ایران از سرمایه گذاری در سازهها و نهادها سال ۱۳۸۱ با آغاز مطالعات مکانیابی آغاز شد و از سال ۱۳۸۸ در مسیر طراحی قرار گرفت. این طرح با پشت سر گذاشتن موفق طراحی تفصیلی در سال ۱۳۹۶ وارد مرحله ساخت شد و با وجود دشواریهای اقتصادی، مسیر اجرای آن ادامه یافت و با وجود همهگیری ویروس کووید ۱۹ ساخت و نصب محفظه تلسکوپ در سال ۱۳۹۹ و نصب و راه اندازی سازۀ تلسکوپ در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ به انجام رسید.
ساخت و راه اندازی سامانۀ پیچیده لایه نشانی در سال ۱۴۰۱ به اتمام رسید تا شیشههای صیقل داده شده به آینه تبدیل شوند. این سامانه بزرگترین سامانه لایه نشانی در شرایط خلا بالاست. با انتقال و نصب آینه اولیه و ثانویۀ تلسکوپ، مهمترین و حساسترین مرحلۀ اجراییِ این طرح به انجام رسید تا در مهرماه ۱۴۰۱ بر اساس برنامه تعیین شده قبلی نورگیری این تلسکوپ محقق شود.
تلسکوپِ اصلی رصدخانه ملی ایران، تلسکوپ اپتیکی با قطر آینۀ اصلی ۳۴۰ سانتیمتر (وزن ۴۰۰۰ کیلوگرم) و آینۀ ثانویه ۶۰ سانتی متر از ترکیب اپتیکی کاسگرین و سازه مکانیکی از نوع سمتی-ارتفاعی بهرهمند است. این ترکیب برای اغلب تلسکوپهای با ابعاد متوسط تا بسیار بزرگ در سالهای اخیر بکار گرفته شده است. این تلسکوپ از آخرین فناوریها در کنترل حرکت محورها و همچنین کنترل آینه اولیه و ثانویه استفاده میکند. وزن سازه تلسکوپ حدود ۹۰ تن است.
در سال ۱۴۰۱ تکمیل روکش آسفالت جاده اختصاصی رصدخانه ملی ایران به طول ۱۱.۵ کیلومتر و همچنین خط انتقال برق و فیبرنوری به قله ۳۶۰۰ متری گرگش انجام شد.
پژوهشگاه دانشهای بنیادی بر ضرورت «اهتمام و حوصله» در برنامهریزی و اجرای طرحهای بزرگ علمیِ مشابهِ رصدخانه ملی ایران تاکید میکند. طرحهایی که به دلیل ناشناختههای فنی و اجرایی و همچنین به لحاظ وسعت عملیات فنی و مهندسی، به پیگیری طولانی نیاز دارند. چنین طرحهایی منشاء تحولات مهم در علم و فناوری و صنایع در کشور هستند.
پژوهشگاه دانشهای بنیادی از همه دستگاههای اجراییِ حامی، سازمانها، شرکتهای خصوصی و دولتی و همچنین از مدیران و اشخاص حقیقی که در اجرای این طرح مشارکت کردند، قدردانی میکند.
تصویر سیستم جفت کهکشان Arp ۲۸۲ (کهکشان بزرگتر با نام NGC ۱۶۹ و همدم آن با نام IC ۱۵۵۹) در صورت فلکی آندرومدا (امراه مسلسله) در فاصله ۳۲۰ میلیون سال یکی از نخستین تصاویر ثبت شده توسط تلسکوپ ۳.۴ متری رصدخانه ملی ایران است. این تصویر یکی از تصاویر ثبت شده در فرآیند سنجش قابلیتهای فنی تلسکوپ است.
دیدگاه شما