جریان‌های تجاری و تراز تجاری

حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه به چهار میلیارد دلار افزایش یافت

مسکو - ایرنا - گمرک روسیه روز دوشنبه اعلام کرد که حجم مبادلات تجاری این کشور و جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۱ با جهش ۸۱.۷ درصدی به بیش از چهار میلیارد دلار رسید.

به گزارش ایرنا از مسکو، سرویس گمرک فدرال روسیه (FCS) اعلام کرد: گردش مالی تجاری بین روسیه و ایران برای سال ۲۰۲۱ افزون بر ۴.۰۳۵ میلیارد دلار بوده است که افزایش ۸۱.۷ درصدی را نسبت سال قبل نشان می دهد.

بر اساس این گزارش صادرات روسیه به ایران با افزایش ۲.۲ برابری به ۳.۰۶۸ میلیارد دلار، واردات این کشور از ایران با افزایش ۲۱.۴ درصدی به ۹۶۷.۳ میلیون دلار رسید.

سهم ایران از کل گردش مالی تجارت خارجی فدراسیون روسیه در دوره گزارش از ۰.۴ درصد در سال گذشته به ۰.۵ درصد افزایش یافته است.

در مجموع تراز مثبت تجارت خارجی روسیه در سال ۲۰۲۱ به ۱۹۷.۳ میلیارد دلار رسید که ۸۸.۴۴ درصد (یا ۹۲.۶ میلیارد دلار) بیشتر از سال ۲۰۲۰ است.

صادرات کالا از فدراسیون روسیه در دوره گزارش به ۴۹۳.۳ میلیارد دلار و واردات هم ۲۹۶.۱ میلیارد دلار افزایش یافته است. بنابراین، گردش مالی تجارت خارجی فدراسیون روسیه در سال ۲۰۲۱ با ۳۷.۹ درصد افزایش به ۷۸۹.۴ میلیارد دلار رسید.

اساس صادرات روسیه در سال ۲۰۲۱ به طور سنتی محصولات سوخت و انرژی بوده است که سهم آن در ساختار کالایی صادرات به ۵۴.۳ درصد رسیده است. در ساختار کالایی واردات، ماشین آلات و تجهیزات بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند.

طبق گزارش گمرک روسیه، در ساختار تجارت خارجی این کشور در سال ۲۰۲۱، اتحادیه اروپا با ۳۵.۹ درصد بیشتر مبلادت تجاری را با روسیه داشته است. کشورهای سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا–پاسفیک (APEC) و کشور های اتحادیهٔ کشورهای مستقل همسود (C.I.S) در رده های بعدی تجارت با روسیه بوده اند.

شرکای تجاری اصلی روسیه در سال ۲۰۲۱ چین با گردش مالی ۱۴۰.۷ میلیارد دلار، آلمان ۵۷ میلیارد دلار، هلند ۴۶.۴ میلیارد دلار، ایالات متحده ۳۴.۴ میلیارد، دلار، ترکیه ۳۳ میلیارد دلار، ایتالیا ۳۱.۴ میلیارد دلار، جمهوری کره جریان‌های تجاری و تراز تجاری ۲۹.۹ میلیارد دلار، انگلیس ۲۶.۷ میلیارد دلار، لهستان ۲۲.۵ میلیارد دلار و فرانسه ۲۲ میلیارد دلار بوده است.

ابزارهایی برای مثبت نگهداشتن تراز تجاری

تا پایان آذر ماه سال جاری با تراز تجاری مثبت روبرو بوده ایم، اما این مثبت بودن به معنای فاصله گرفتن از ارقام منفی نیست بلکه به معنای نزدیک شدن به تراز تجاری یکسان است. از سویی با نوسانات بازار ارز و نزدیک شدن نرخ فعلی دلار به نرخ واقعی پیش بینی می شود که واردات کالا کاهش و صادرات رشد چشمگیر داشته باشد.

نتیجه این امر مثبت باقی ماندن تراز تجاری و تبیین سیاست های اقتصاد جریان‌های تجاری و تراز تجاری مقاومتی است. همچنین بخش تولید با ظرفیت های خالی بیشماری روبرو است که همچنان دست نخورده باقی مانده این بخش ها هم نیازمند سرمایه گذاری و هم نیازمند ثبات نرخ ارز هستند تا بتوانند وارد بازارهای هدف شده و جایگاه خود را تثبیت کنند.

بنابراین در حال حاضر تنها رویدادی که میزان تولید یا توقف را تعیین میکند کنترل نوسانات نرخ ارز و حمایت از تولیدکنندگان برای بازیابی ظرفیتهای از دست رفته است.

البته نباید از نظر دور داشت که کالاهای صادراتی باید به گونه ای قیمت گذاری شوند که در نهایت سود و منفعتی اصولی و منطقی برای صادرکننده داشته باشد در غیر این صورت صادرکننده نیز کالاهای خود را در بازارهای داخلی عرضه می کند، این موضوع باعث اشباع شدن بازار داخلی در نهایت کاهش تولید می شود.

در اینباره تغییرات رو به رشد نرخ ارز برای صادرات سودمند و واردات زیان ده است، پس به منظور کنترل واردات باید تدابیری اتخاد شود تا ارز ارزان در اختیار واردکنندگان قرار نگیرد و همه در یک محیط رقابتی به فعالیت خود ادامه دهند چرا که رونق فعالیت کارخانه ها، بهره گیری از ظرفیت های خالی، ایجاد اشتغال و. در گرو حمایت از بخش تولید است.

برقراری مراودات بین المللی بانکی نیز یکی دیگر از عوامل جریان‌های تجاری و تراز تجاری رشد تجارت و همچنین اقتصاد است، اگر روابط بانکی متعارفی وجود نداشته باشدکه مجبور به استفاده از سیستم غیر بانکی باشیم، باید هزینه های گزافی جدا از قیمت تمام شده کالاها برای نقل و انتقالات مالی پرداخت کنیم، این موضوع مانعی برای حضور در عرصه بین المللی می شود.

دولت یازدهم با دستاورد برجام تا حدودی مراودات بین المللی با بانک های کوچک را ایجاد کرد اما نباید به این موضوع اکتفا کرد چرا که ظرفیت های تجاری کشورمان نیازمند بانک های بزرگ و بنام بین المللی است. همچنین حل مسائل بانکی در گرو مسایل سیاسی است. با توجه به اجرایی شدن برجام باید بانک های ایرانی وارد عرصه بین المللی شوند که اگر بانک های ایرانی وارد این حوزه نشوند نمیتوانیم جایگاه اصلی و مطلوب تجاری کسب کنیم.

تهاتر یا پیمان های پولی، عضویت در WTO و توافق های دو یا چند جانبه با کشورهای همسایه نیز از دیگر عوامل رشد تراز تجاری است که با ادامه برنامه های اقتصادی دولت یازدهم دستیابی به آنها دور از ذهن نیست.

بیلان تجارت ایران و روسیه

دنیای اقتصاد : آمار و ارقام از تجارت ایران و روسیه طی سال‌های ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و دو ماهه۱۴۰۱ حاکی از آن است که تراز تجاری با این کشور طی بازه‌های مورد بررسی به نفع روس‌ها بوده‌ و صادرات ایران به این کشور قابل توجه نیست. حال آنکه مقامات دو طرف عزم جدی برای توسعه روابط با یکدیگر دارند. پوتین در پنجمین سفر خود به تهران که پس از جنگ اوکراین و تحریم‌های یک‌جانبه غرب بود، نشان داد درصدد است روابط با تهران را هر چه زودتر به سطح شراکت استراتژیک برساند.

به دنبال سفر ولادیمیر پوتین به تهران، مبادلات تجاری 26ماهه ایران و روسیه بررسی شد. براساس داده‌های موجود در تمام این دوره، منحنی تراز تجاری به نفع مسکو در حرکت بوده است. البته این رویداد در شرایط تحریمی ایران چندان دور از ذهن نیست. روسیه در دوران تحریم جزو 15 کشور مهم شریک تجاری بوده و در این مدت مهمترین اقلام اساسی از جمله غلات از مبدا آن به ایران وارد شده است. بدین ترتیب برمبنای آمار منتهی به اردیبهشت 1401 سازمان توسعه تجارت ایران، مجموعه مبادلات 26 ماه ایران و روسیه، 4میلیارد و 164میلیون دلار است. در این مدت یک‌میلیارد و 152میلیون دلار کالا و خدمات از ایران به مقصد روسیه صادر شده است و در مقابل 3میلیارد و 12میلیون دلار کالا وارد شده است.

البته ایران به دنبال کسب حجم بیشتری از بازار 100میلیارد دلاری روسیه است. بازاری که مشتاق کالاهایی همچون مصالح ساختمانی، محصولات دریایی، لبنیات، پوست، خرما، خشکبار، چرم، لباس، کیف و کفش ایرانی است. بر همین اساس نیز سیاستگذار به دنبال تاسیس مرکز توسعه تجارت ایران در روسیه است تا 80 درصد کالاهای مبادله‌ای بین دو کشور تحت عنوان تجارت آزاد انجام شود. رویدادی که روس‌ها نیز نسبت به آن علاقه‌مند هستند. البته روسیه پیش از تحریم تمایل چندانی به گسترش تجارت با تهران نداشت، زیرا 60درصد تجارت روسیه با اروپا و 20درصد با چین بود. اما درحال حاضر شاهد چرخش این کشور برای گسترش مبادلات اقتصادی و تجاری با تهران هستیم. تجارتی که زیرساخت‌ها آن هنوز با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است. به باور کارشناسان موضوع انتقال ارز، عدم شناخت تجار ایرانی از بازار روسیه، مسایل گمرکی، بیمه‌ای، حمل‌و‌نقل و لجستیک از جمله مهمترین چالش‌های پیش روی گسترش تجارت دو کشور است. هرچند به گفته مقامات دولت ایران، با تاسیس سفارت تجاری ایران در مسکو بخش زیادی از چالش‌های موجود حل خواهد شد. در این بین موضوع شناخت بازار روسیه به عهده بخش خصوصی است. بازار روسیه بازاری سنتی همچون بازار عراق نیست و ورود بدون شناخت سبب دافعه می‌شود. بر این اساس ضرورت دارد تجار ایرانی این بازار و توزیع‌کنندگان آن را بشناسند. طبق اطلاعات موجود در سال‌های گذشته توزیع کالاهای ایرانی در روسیه توسط کشورهای ثالث انجام می‌شد. این رویداد باید تغییر کند تا ایران بتواند تراز تجاری را به نفع خود تغییر دهد.

مبادلات ایران و روسیه در 26 ماه

براساس داده‌های منتهی به اردیبهشت 1401 سازمان توسعه تجارت ایران، مجموعه مبادلات 26 ماه ایران و روسیه 4میلیارد و 164میلیون دلار بوده. در این مدت یک‌میلیارد و 152میلیون دلار کالا و خدمات از ایران به مقصد روسیه صادر و در مقابل 3میلیارد و 12میلیون دلار کالا وارد شده است. در این مدت کمترین میزان صادرات ایران به لحاظ ارزشی در فروردین 1401 گزارش شده؛ این رقم 22 میلیون دلار بوده است. در ضمن کمترین میزان واردات ایران از روسیه به لحاظ ارزشی در مهر 1399 بوده؛ میزان واردات ایران در آن زمان 42میلیون دلار بوده است. در این میان بیشترین میزان صادرات ایران به مقصد روسیه در شهریور 1399 اتفاق افتاده است.

40درصد رشد تجارت ایران و روسیه

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، در پایان سفر کاری خود به ایران درباره گسترش روابط اقتصادی بین روسیه و ایران گفت: زمینه‌های همکاری امیدوارکننده‌ای، از جمله توسعه زیرساختار‌ها، وجود دارند.به گزارش خبرگزاری «نووستی»، وی یادآور شد: طی شش ماه گذشته، تجارت بین روسیه و ایران 40 درصد رشد داشته و این یک شاخص بسیار خوب است. ما عرصه‌های امیدوارکننده خوبی داریم. روابط روسیه و ایران با سرعت خوبی در حال توسعه است و ارقام تجاری رکوردشکنی به ثبت رسیده است.

تجارت ترجیحی 700 قلم کالا

در نشست مقامات ایرانی با هیات‌های روسی که به دنبال سفر پوتین به تهران برگزار شد، رئیس سازمان توسعه تجارت از تاسیس مرکز توسعه تجارت ایران در روسیه به عنوان سفارت تجاری ایران خبر داد و گفت: این امکان وجود دارد که ۸۰درصد کالاهای مبادله‌ای بین ایران و روسیه تحت عنوان تجارت آزاد انجام شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، علیرضا پیمان‌پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت، با بیان اینکه آمار تقریبی که از مراجع و سامانه‌های بین‌المللی داریم نشان می‌دهد که کشور روسیه صادرات و واردات قابل‌توجهی دارد، گفت: بر این اساس واردات روسیه حدود 132میلیارد دلار بوده است. کشور روسیه به واسطه صادرات قابل‌توجه نفت و گاز و غلات، تراز مثبت تجاری دارد.

وی افزود: اگر نگاهی به کالاهای وارد‌شده به روسیه بیندازیم، می‌بینیم کشورهایی که روسیه آنها را غیردوست اعلام کرده است، 80میلیارد دلار صادرات دارند. این عدد برآورد ما در سال گذشته است. در حقیقت یک بازار با حجم بسیار بالا در نزدیکی ایران وجود دارد. این بازار اهمیت‌ استراتژیک نیز دارد. برآورد روسیه نیز به جای 80میلیارد دلار عددی حدود 100میلیارد دلار بوده است، بدین معنا که ما یک بازار 100میلیارد دلاری داریم که می‌توانیم استفاده کنیم.

رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه ما کالاهای وارداتی را تفکیک کردیم و در بخش قابل‌توجهی از این کالاها مزیت داریم، گفت: مواد غذایی و کالاهای مربوط به لوازم خانگی از جمله این موارد هستند. این آمارها در حالی مطرح می‌شود که در سال گذشته با وجود رشد صادرات، حدود 570میلیون دلار سهم ما از صادرات به روسیه بوده است. این رقم بسیار پایین است.

وی به چالش‌های توسعه تجارت با روسیه نیز پرداخت و افزود: مساله اصلی این است که ویژگی‌ها و فرصت‌های اصلی بازار روسیه مشخص شود. ضمن اینکه توزیع‌کنندگان اصلی بازار روسیه با تجار ایرانی آشنا شوند. در سال‌های گذشته شاهد بودیم که توزیع کالاهای ایرانی در روسیه توسط کشورهای ثالث انجام می‌شد.

پیمان‌پاک با اشاره به اینکه باید تفاوت بازار روسیه را با بازارهای سنتی ایران مانند عراق مشخص کنیم، گفت: بازار روسیه متفاوت است و این در حالی است که ورود بدون شناخت سبب دافعه خواهد شد. ممکن است این موضوع سبب شود تجار تصور کنند نمی‌توان در بازار روسیه موفق شد اما این موضوع غلط است. ما تلاش کردیم با اعزام هیات‌های تجاری به روسیه و برعکس، نیاز‌های کالایی روسیه را به‌درستی شناسایی کنیم.

وی تاکید کرد: این موضوع محدود به مسکو نبوده و تلاش شده از جمهوری‌های مختلف روسیه در آن شرکت کنند. تا امروز بیش از 24 هیات رفت‌و‌آمد داشته‌اند. در حال حاضر باید از ظرفیت‌های اتحادیه‌ها و اتاق‌های بازرگانی استفاده کنیم. گرچه ایراداتی به عملکردها وارد است اما در حال حاضر انتظار داریم نهادهایی مانند اتاق بازرگانی یا اتاق تعاون وظیفه ساماندهی تجار بخش خصوصی را به عهده داشته باشند. با ایجاد سامانه‌های مشخص و همکاری طرف مقابل امیدوار هستیم ارتباط خوبی بین تجار دو کشور برقرار شود. شیوه اعزام هیات‌ها و مجموعه‌های مختلف نیز در اطلاعیه‌های سازمان توسعه تجارت وجود دارد و از سوی اتاق‌ها نیز اطلاع‌رسانی می‌شود.

پیمان‌پاک افزود: مساله دیگر ما حضور جریان‌های تجاری و تراز تجاری در نمایشگاه‌های روسیه است. در شهریورماه امسال یک نمایشگاه تخصصی از توانمندی‌های ایران در روسیه برگزار خواهد شد. همچنین نمایشگاه‌های تخصصی دیگری نظیر قطعات خودرو در حال برنامه‌ریزی است. برنامه ما این است که در تمامی نمایشگاه‌های تخصصی که در روسیه برگزار می‌شود پاویون تخصصی داشته باشیم.

معاون وزیر صمت موضوع دیگر را ارتباط پلتفرم‌ها خواند و گفت: اگر بخواهیم یک پلتفرم ایرانی را در روسیه گسترش دهیم به سرمایه‌گذاری زیادی نیاز خواهد بود. ما تلاش کردیم با آماده کردن قراردادها و ارتباطات بین پلتفرم‌های ایرانی و روسی شرایط را برای همکاری دو طرف فراهم کنیم. به این ترتیب برخی فرایندها نظیر ایجاد سفارش و ارسال آنها تسهیل خواهد شد.

وی با بیان اینکه بحث بعدی توسعه ارتباطات تجاری است، افزود: مرکز گسترش تجارت روسیه در ایران فعال شده است. همچنین مجوز ایجاد مرکز تجارت ایران در روسیه نیز صادر شده و اتاق تعاون متولی آن است. این مجموعه قرار است در حوزه کمک به انتقال ارز، خدمات بیمه‌ای و کلیه اقدامات موردنیاز تجار برای صادرات و واردات کالا به تجار ایرانی کمک کند. در حقیقت این مجموعه به عنوان سفارت تجاری جمهوری اسلامی ایران در روسیه فعال خواهد شد.

رئیس سازمان توسعه تجارت تاکید کرد: پس از ارتباط تجار و برقراری قراردادها دولت باید برخی اقدامات مانند تسهیل انتقال ارز، مسائل گمرکی، حمل‌و‌نقل و لجستیک رخ دهد.

وی افزود: یکی از موضوعات اصلی بحث لجستیک است. کشتیرانی خزر اقدامات بسیار خوبی انجام داده و تحولات خوبی رخ داده است. مسیرهای جدید نیز طی شده است. بحث لایروبی گمرک آستارا نیز مطرح است. سفارش‌گذاری لازم برای خرید کشتی رورو انجام شده است. در حوزه بانکی نیز اقدامات بسیار خوبی با همکاری میربیزنس بانک انجام شده و هزینه نقل‌و‌انتقال ارز به‌شدت کاهش یافته است. منابعی نیز برای اعتبار خریدار به میربیزنس بانک منتقل خواهد شد. علاوه‌بر اعتبار، صندوق تضمین صادرات نیز فعال است و به تجار خدمات‌رسانی خواهد کرد.

پیمان‌پاک توضیح داد: در بحث صندوق ضمانت صادرات قراردادی با صندوق اگزیای روسیه آماده شده و به‌زودی نهایی می‌شود تا در نهایت دو طرف بتوانند اعتبارسنجی لازم را انجام دهند و بیمه‌نامه‌های صادراتی را ایجاد کنند. به صورت همزمان در حال پیگیری چیزی شبیه ال سی هستیم، اما تا زمانی که بتوانیم فرایند مربوط به آن را آماده کنیم می‌توانیم از بیمه‌نامه‌های این‌چنینی استفاده کنیم. وی در خصوص استفاده از رمزارزها برای تسهیل تجارت دو کشور گفت: در استفاده از رمزارز‌ها نیز با طرف روسی به توافقات خوبی رسیده‌ایم تا بتوانیم هم با تحریم‌ها مقابله کنیم و هم اینکه اعتماد لازم در معاملات داشته باشیم. در حال حاضر در خصوص 700 قلم کالا تجارت ترجیحی داریم که برای یک سال تمدید شده است.

علاقه‌مندی روس‌ها

در این نشست‌ها خسرو حسن‌بیگوف، نماینده مرکز صادرات روسیه در تهران، با اشاره به اینکه در حال حاضر دیدارهای ما با طرف‌های ایرانی یک ساختار منظم پیدا کرده است، گفت: اولویت کاری ما در توسعه صادرات روسیه توسعه روابط با ایران و برقراری روابط برابر بین تجار ایرانی و روسی است. در زمان حاضر بسترهای مناسبی برای توسعه صادرات روسیه در حوزه محصولات غذایی، روغن‌های خوراکی، غلات، تجهیزات مربوط به حوزه انرژی، سیستم‌های کشاورزی و موارد دیگر فراهم شده است. وی ادامه داد: شرکت‌های روسی آمادگی لازم را دارند تا پیشنهادهای خود را با قیمت‌های رقابت‌پذیر ارائه کنند. همچنین در حوزه هوشمندسازی شهرها و ساختمان‌سازی و مصالح امکان همکاری وجود دارد. در خصوص تامین امنیت سایبری نیز علاقه‌مند به همکاری هستیم. شرایط امروز جهانی به ما یادآور می‌شود که باید همکاری‌های خود را در این زمینه افزایش دهیم. تلاش کردیم تا توانمندی‌های طرف ایرانی را در نظر بگیریم. نماینده مرکز صادرات روسیه در ایران تاکید کرد: در زمینه محصولات فناورمحور نیز اعلام می‌کنیم که پذیرای محصولات ایرانی هستیم و آمادگی خود را نیز برای صادرات محصولات مورد‌نیاز ایران اعلام می‌کنیم. به‌زودی مرکز توسعه صادرات روسیه در ایران بازگشایی خواهد شد. امیدوار هستیم با این اتفاق میزان تبادلات تجاری با ایران افزایش پیدا کند.

9 سند همکاری گمرکی

مدیر کل همکاری‌های بین‌الملل گمرک ایران نیز با اشاره به جزئیات ۹ سند همکاری گمرکی ایران و روسیه، از درخواست گمرک روسیه برای معرفی تاجران معتبر در سه حوزه خبر داد.

حسین کاخکی افزود: در حال حاضر با گمرک روسیه 9 سند در دستور کار داریم که بخشی از آن در دست اجراست و بخشی نیز برای انجام تعاملات گمرکی ایران و روسیه منعقد شده است. یک سند همکاری متقابل با روسیه داریم که این امکان را به وجود آورده که بتوانیم اسنادی که نیاز به استعلام دارد به صورت مستقیم مبادله کنیم.

وی افزود: سند بعدی، سند تبادل آمار تجارت خارجی بین دو کشور است. همچنین سندی نیز در خصوص مقابله با تخلفات اداری و گمرکی منعقد شده است. در این بحث قاچاق گمرکی و تخلفات گمرکی وجود دارد. در بحث‌های آموزشی نیز سندی بین دو کشور وجود دارد. سند بسیار مهم دیگری که در جریان مذاکرات اخیر منعقد شده، این امکان به وجود آمده تا تجار معتبر توسط دو کشور معرفی شوند. بر این اساس ممکن است دو کشور برای این افراد تسهیلاتی را در حوزه ترخیص و تعرفه در نظر بگیرند.

کاخکی در خصوص چالش موضوع ارزش کالا گفت: در نشستی که در روسیه داشتیم، واردکنندگان گله داشتند که گمرک روسیه ارزش بالایی برای کالاها در نظر می‌گیرد. ما یک سند محاسبه ارزشی را آماده کردیم تا 25 قلم کالای اصلی صادراتی ما به روسیه حداقل و حداکثر ارزشی داشته باشند تا حداقل مشکل را در این زمینه داشته باشیم. سند دیگری نیز در خصوص تسهیل تجارت روسیه، ایران و آذربایجان وجود دارد. مدیرکل همکاری‌های بین‌المللی گمرک ایران گفت: آخرین اقدام انجام‌شده نیز این است که گمرک روسیه از ما درخواست کرد تا صادرکنندگان مربوط به محصولات ردیف هفت، هشت و 21 تعرفه را بدهیم. آنها اسامی جریان‌های تجاری و تراز تجاری صادرکنندگان مجاز را می‌خواستند تا ریسک را به حداقل برسانند. ما نیز یک لیست 10نفره را ارائه کردیم. صادرکنندگان محصولات ردیف‌های اعلام‌شده می‌توانند در سایت سازمان گمرک ایران ثبت‌نام کنند. پس از بررسی افراد واجد شرایط را به گمرک روسیه اعلام خواهیم کرد. طرف روسی نیز برخی شرکت‌ها را برای ارتباط شرکت‌های ایرانی معرفی می‌کند و صادرکنندگان می‌توانند از این امکان استفاده کنند.

تسویه روبل تجار ایرانی با نرخ بازار متشکل

کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، با بیان اینکه در گذشته اراده دو طرف چندان بر گسترش روابط نبود، گفت: ما بنادر و گذرگاه‌های مرزی مختلف روسیه را بررسی کردیم. وقتی مرزهای زمینی را نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که تنها یک مسیر زمینی از طریق آذربایجان به روسیه وجود دارد. وقتی مرز را بررسی می‌کنیم می‌گویند روزانه 300 کامیون امکان عبور دارند. این رقم در شرایطی است که سه کشور ایران، ترکیه و آذربایجان، هر سه از این گذرگاه استفاده می‌کنند. در حقیقت ما حدود 80 کامیون عبوری خواهیم داشت. بندر مخاچ‌قلعه ظرفیت بالایی ندارد و بندر ولگا نیز مدت‌هاست لایروبی نشده است. در بخش ریلی نیز شاهد ورود اولین قطار از روسیه با 49 واگن بودیم. در بحث زمینی نیز در بخش داغستان روسیه شرایط مناسبی نیست.

وی ادامه داد: روسیه نیز تمایل زیادی برای گسترش تجارت با ایران نداشت، چرا که 60درصد تجارت روسیه با اروپا و 20درصد با چین بود. درحال‌حاضر اراده وجود دارد اما زیرساخت‌ها وجود ندارد. ما در یک نقطه تاریخی قرار داریم و دولت دو کشور بر گسترش روابط تاکید دارند. در بحث‌های جاده‌ای و بندر مخاچ‌قلعه طرح‌های توسعه‌ای خوبی در نظر گرفته‌اند. رئیس‌جمهور روسیه در دیدارهای خود در ایران بر بحث کریدورها تاکیدات زیادی داشت.

متاسفانه در داخل ایران شناخت خوبی از بازار روسیه وجود ندارد. تشنگی نسبت به کالاهای ایرانی وجود دارد. در بخش مصالح ساختمانی روسیه نیازهای زیادی دارد. ملاقاتی با وزیر ساخت‌وساز روسیه داشتیم و او در هر دو دیدار گفت که ما به مصالح ساختمانی نیاز داریم. چندین هلدینگ بزرگ روسیه در حوزه ساخت‌و‌ساز به سراغ ما آمدند و گفتند که به غیر از مصالح ساختمانی به سنگ سرامیک و‌. نیز نیاز داریم. در بحث آبزیان روسیه 5میلیارد دلار واردات دارد و در بحث میگو و ماهی نیاز زیادی وجود دارد. در حوزه لبنیات نیز به همین شکل است. در حوزه کیف و کفش نیز نیاز زیادی وجود دارد. روسیه 7میلیارد و 900میلیون دلار واردات پوشاک داشت که این میزان به‌شدت کاهش یافته است. ما توان تولیدی زیادی نداریم اما اگر در هر یک از این موارد بتوانیم چندین میلیون صادرات انجام دهیم، تولید داخل متحول خواهد شد. در حوزه زیرساخت‌ها تلاش‌های زیادی از سوی هر دو دولت در حال انجام است. سفیر ایران در روسیه با اشاره به اینکه در زمان حاضر براساس توافق تجار ایرانی وقتی با روسیه تجارت می‌کنند روبل آنها در روسیه باقی می‌ماند، گفت: ما روبل با نرخ بازار متشکل با تجار تسویه می‌کنیم. روز گذشته روبل نیز به عنوان ارز معتبر در سامانه بانک مرکزی قرار گرفت.

اهمیت بهبود تراز تجاری میان ایران و ترکیه

ایسنا/البرز رئیس اتاق بازرگانی البرز با اشاره به اهمیت برپایی پاویون اختصاصی معرفی محصولات این استان در نمایشگاه‌های بین‌المللی از جمله ترکیه گفت: یک هدف مهم از این تصمیمات بهبود تراز تجاری ایران با ترکیه است.

به گزارش ایسنا، پرهام رضایی در دیدار با سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول با تاکید بر اهمیت گسترش سطح تعاملات میان فعالان اقتصادی طرفین در حوزه روابط بین‌الملل اظهار کرد: به یقین برگزاری وبینارها و دیگر دوره‌های آموزشی قبل از اعزام هیات‌های تجاری نقش مهمی در آشنایی فعالان اقتصادی با ظرفیت‌های کشور مقصد ایفا می‌کند و در صورت برنامه‌ریزی برای اعزام هیات های تجاری به ترکیه اتاق البرز آماده برگزاری چنین دوره هایی است.

وی ادامه داد: صندوق پژوهش و فناوری البرز در کنار پارک علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان این استان از ظرفیت های بالایی برای معرفی شرکت های فعال در این زمینه برخوردار هستند و اگر بستر لازم برای برگزاری نمایشگاه های خارجی فراهم شود، اتاق بازرگانی البرز برای آماده سازی مقدمات آن اقدام خواهد کرد.

رئیس اتاق بازرگانی البرز پیشنهاد داد که به طور مشترک توسط صندوق پژوهش و فناوری البرز در کنار انجمن شرکت های دانش بنیان طرحی را به منظور برگزاری نشست های B۲B برای تولید محصولات مشترک و یا انتقال تکنولوژی با کشورهایی نظیر ترکیه پیاده سازی کنند.

وی گفت: حدود ۶۵ درصد کارخانه های آرایشی- بهداشتی کشور در البرز فعال است، شرکت های تولید کننده قطعات خودرو این استان نیز از ظرفیت بالایی برخوردار هستند، انتظار ما این است که با کمک سفارتخانه ها زمینه حضور واحدهای تولیدی کشور به ویژه البرز در نمایشگاه های بین المللی فراهم شود.

رضایی با اشاره به اهمیت برپایی پاویون اختصاصی معرفی محصولات البرز در نمایشگاه های بین المللی از جمله ترکیه گفت: به یقین تجار ایرانی نیز از این موضوع استقبال خواهند کرد، چند شهر ترکیه از ظرفیت بالایی برای برپایی چنین نمایشگاه هایی برخوردار هستند و یک هدف مهم از این تصمیمات بهبود تراز تجاری ایران با ترکیه است، چون بر مواردی مانند کم شدن نوسات ارزی اثرگذار خواهد بود.

از شرکت های دانش بنیان ایرانی به منظور حضور در رقابت های تجاری بین المللی حمایت می شود

در این دیدار جواد معبودی فر سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در استانبول با اشاره به بخشی از صحبت های رئیس و معاون اول موسیاد از حمایت صنعتگران، تجار و فعالان صنعتی مسلمان گفت: بر اساس همین صحبت ها با توجه به اعلام آمادگی البرزی ها، برگزاری نمایشگاه ها و رویدادهای بین المللی در ترکیه به منظور حضور شرکت های ایرانی را می توان در دستور کار قرار داد.

وی با این توضیح که در نشست های مشترک میان فعالان اقتصادی ایران و ترکیه می توان به نتایج موثر و هدفمندی دست یافت، گفت: شرکت های دانش بنیان با وجود ظرفیت هایی مانند نیروهای شاغل تحصیل‌کرده و قدرت خلق ایده های نو سرمایه ای ندارند و باید از سوی دولت و سرمایه گذاری بخش خصوصی حمایت شوند

سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در استانبول عنوان کرد: در کنار استانبول شهری جریان‌های تجاری و تراز تجاری مانند ازمیر که در مرکزیت شهرهای حاشیه دریای اژه قرار دارد ظرفیت خوبی برای ایجاد و برپایی نمایشگاه معرفی محصولات ایرانی است..

وی با اشاره به ضعف شرکت های ایرانی در معرفی محصول و تولیدات خود در نمایشگاه های بین المللی عنوان کرد: تنها برخی شرکت ها ظرفیت های تولیدی خود را در قالب ارائه کاتالوگ به شرکت های ترکیه ای معرفی می کنند.

معبودی فر گفت: ظرفیت های شرکت های البرزی به ویژه دانش بنیان ها باید در قالب فایل های ویدئویی یا بروشورهای تبلیغاتی به هنگام حضور در نمایشگاه های خارجی به بازدیدکنندگان ارائه شود، به عبارتی فرصت های بازاریابی و فروش محصول برای تولیدکنندگان و صنعتگران البرز از این طریق حاصل می شود.

آماده سازی بستر همکاری میان شرکت های ایرانی و ترکیه‌ای در بحث انتقال تکنولوژی و فناوری

در ادامه این گفتگو کوروش جعفری رایزن اقتصادی ایران در ترکیه نیز توضیح داد: مزیت های نسبی و مطلقی که در زمینه های صادرات در البرز وجود دارد باید معرفی شود و سفارت در این زمینه و همچنین حضور در نمایشگاه های کشور ترکیه با فعالان اقتصادی استان البرز همکاری خواهد کرد.

وی اضافه کرد: در بحث انتقال تکنولوژی و فناوری میان شرکت هایی از ایران و ترکیه از جمله انرژی های تجدیدپذیر و یا جریان‌های تجاری و تراز تجاری تامین ماشین آلات صنعت نساجی و یا خودرو نیز آماده ایجاد بسترهای لازم هستیم.

جعفری تاکید کرد: نیاز است که اطلاعاتی در خصوص مزیت های صادراتی البرزدر اختیار مسئولان وزارت امور خارجه از جمله رایزن های اقتصادی سفارت خانه ها قرار داده شود، در ترکیه نمایشگاه های متعددی از جمله در حوزه صنایع غذایی بر پا می شود که می توانیم اطلاعات لازم از جمله زمان برگزاری و مجریان نمایشگاهی را در اختیار فعالان تولیدی و صنعتی البرز قرار دهیم.

تعامل و همکاری میان بخش های دولتی و خصوصی به بهبود شرایط اقتصادی کمک می کندیدالله مالمیر نائب رئیس اتاق بازرگانی البرز نیز در این نشست با تاکید بر اینکه باید به دانش و توانمندی های شرکت های ایرانی در تولید دستگاه ها و ماشین آلات خطوط تولیدی اطمینان شود، گفت: بخش خصوصی شرکت های فعال خوبی در این زمینه دارد و امکانات نیز برای آنها فراهم است، فقط باید به تولیدکنندگان مورد نظر بیشتر بها داده شود و از آنها حمایت کنیم.

وی ادامه داد: باید رفت و آمدها در سطح سفارتخانه ها با سفرا و رایزن های اقتصادی بیشتر شود و به ویژه هنگام عقد قراردادها و پیشبرد مذاکرات تجاری صنعتگران شاهد حضور آنها در چنین دیدارهای مهم تجاری باشیم.

نائب رئیس اتاق بازرگانی البرز افزود: امروز مشکل مهم در کشور ما مسئله اقتصاد است و با تعامل و همکاری میان بخش های دولتی و خصوصی می توان به بهبود شرایط اقتصادی موجود کمک کرد.

وی با اشاره به اهمیت انتخاب رایزن های اقتصادی در سقارتخانه ها از میان اعضاء اتاق های بازرگانی گفت: نیاز است که پیشروان حوزه اقتصاد باید افرادی از همین حوزه باشند.

ضرورت رفع موانع پیش روی فعالیت شرکت های دانش بنیان درکشور

در ادامه شاهین ظهوری عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی البرز و صندوق پژوهش و فناوری این استان با اشاره به اهمیت تقویت فعالیت شرکت های دانش بنیان ایرانی گفت: فعالان این حوزه از دانش بالایی برخوردار هستند و باید بستر و فضایی کافی برای پیشرفت این شرکت ها در بخش تجاری سازی فراهم شود.

وی توضیح داد: در صورت راه اندازی نمایشگاه بین المللی همانند موسیاد در دیگر شهرهای ترکیه و حضور شرکت های ایرانی از جمله دانش بنیان در این عرصه گام مهمی در راستای معرفی ظرفیت های تولیدی و صنعتی البرز برداشته می شود.

وی در ادامه بر اهمیت حضور نمایندگانی از پارک علم و فناوری البرز و یا صندوق پژوهش و فناوری این استان در اعضای هیات های تجاری اعزامی به دیگر کشور جهت آماده سازی بستر حضور شرکت های دانش بنیان در نمایشگاه های بین المللی تاکید کرد.

در این نشست فائق زرافشان رئیس انجمن شرکت های دانش بنیان البرز و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان نیز افزود: به شرکت های دانش بنیان فعال در ایران از جمله البرز باید این فرصت داده شود که بتوانند توانمندی و ظرفیت های خود را معرفی کنند.

وی با اشاره به اهمیت بهبود فضای داخلی تولید برای شرکت های دانش بنیان به منظور تقویت حضور این شرکت ها در عرصه صادرات افزود: اگر موانع پیش روی فعالیت های تولیدی این شرکت ها در درون کشور مرتفع نشود، تلاش برای معرفی آنها در عرصه بین المللی درست نیست، چون ممکن است به مهاجرت آنها به دیگر کشورها از جمله منطقه منجر شود.

زرافشان در ادامه بر ایجاد یک نمایشگاه دائمی و ثابت جهت حضور و فعالیت شرکت های دانش بنیان ایرانی تاکید کرد.

پیش بینی رئیس کمیسیون اقتصادی درباره تراز تجاری کشور

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از تعیین راهکارهای بازگشت منابع حاصل از صادرات خبر داد.

محمدرضا پورابراهیمی داورانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در تشریح نشست مشترک با رئیس بانک مرکزی، اعضای اتاق بازرگانی و نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی که صبح امروز (10 آبان) برگزار شد، گفت: پیرو برگزاری جلسات مشترک کمیسیون اقتصادی مجلس با فعالان اقتصادی در سراسر کشور، آخرین نشست با فعالان اقتصادی استان آذربایجان شرقی برگزار شد.

وضعیت صادرات محصولات کشاورزی یکی از موضوعات بسیار مهم مطرح شده در این جلسات بود. در همین راستا امروز جلسه‌ای با حضور رئیس بانک مرکزی، نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی، اتاق بازرگانی و اعضای کمیسیون اقتصادی برگزار و چند محور بسیار مهم برای افزایش ظرفیت صادرات کشور مد نظر قرار گرفت.

وی افزود: اصلی‌ترین موضوع مطرح شده در جلسه امروز، بررسی نحوه بازگشت منابع ارزی ناشی از صادرات و نرخ تسویه صادرات و همچنین تعهدات ارزی سنوات گذشته بود. ابتدا پیشنهاد سازمان توسعه تعاون در خصوص نحوه تسویه تعهدات ارزی مطرح شده که می‌تواند نرخ ارز بازار نیمایی را تقویت کرده و با مشوق‌های صادراتی، صادرات غیر نفتی به ویژه محصولات کشاورزی را تقویت کنیم.

وی اظهار کرد: پیشنهاد دومی که از ناحیه کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح شد، ایجاد بازار توافقی در خصوص محصولات کشاورزی از طریق حواله بود. خوشبختانه تجربه اجرایی شدن بازار توافقی جریان‌های تجاری و تراز تجاری اسکناس با اقدام بانک مرکزی نتیجه داده و این تجربه می‌تواند در بخش های دیگری نیز تا سقف‌های مشخص اجرایی شود. همچنین پیشنهاد رئیس بانک مرکزی در خصوص امکان ارائه حواله های ارزی به بانک مرکزی و در مقابل آن رویکرد تسویه اسکناس از طریق بازار توافقی اسکناس در داخل کشور به عنوان یکی از موضوعات بسیار مهم مورد توافق قرار گرفته و مقرر شد بررسی کارشناسی و اجرایی آن در دستور کار قرار گیرد.

پورابراهیمی عنوان کرد: روش های تسویه از طریق تهاتر حواله با فعالانی که واردات کشور را انجام می‌دهند و صادرات در برابر واردات و روشهایی که می‌تواند موجب تسویه با شیوه غیرنقدی ‌شود که در کمیسیون مورد بررسی قرارگرفته و مقرر شد با هماهنگی بانک مرکزی، اتاق بازرگانی و اتحادیه تخصصی صادرات و سازمان توسعه تجارت که در این موضوع بسیار مهم مسئولیت دارد، جمع بندی لازم انجام گیرد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: پیش بینی می‌کنیم با وجود همکاری‌هایی که میان دولت و مجلس، کمیسیون اقتصادی، بانک مرکزی، سازمان توسعه تجارت و نمایندگان اتاق بازرگانی شکل گرفته ظرف مدت یک هفته آینده جمع بندی نهایی و اولویت‌ها مشخص شده و نظر فعالان اقتصادی و صادرکنندگان که موتور اصلی جریان صادراتی کشور هستند، شاهد اتفاقات مثبتی باشیم. لذا با وجود همکاری‌ها، صادرات کشور در بخش محصولات کشاورزی نسبت به سال گذشته حتما افزایش پیدا خواهد کرد. همانطور که وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز مطرح کردند، پیش بینی ما این است که تراز تجاری کشور که سالها منفی بوده به عدد برابری رسیده و از سال آینده وارد تراز تجاری مثبت شویم./فارس