به عبارت دیگر الیوت سیستمی معرفی کرد که به معاملهگران امکان یافتن قلهها و درهها را میدهد. یعنی در بحبوحهٔ این بینظمیهای قیمت، الیوت نظمی پیدا کرد.
امواج الیوت در تحلیل تکنیکال | به زبان ساده (+ فیلم آموزش رایگان)
در آموزشهای پیشین از مجموعه بورس و بازار سرمایه مجله فرادرس، در مطالبی با عنوان «آموزش بورس رایگان | گام به گام برای همه | به زبان ساده» و «بورس چیست ؟ آموزش بورس (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» مفاهیم بازار بورس و اصطلاحات رایج آن را بیان کردیم. همچنین در مطلب «آموزش تحلیل تکنیکال بورس رایگان (+ دانلود فیلم آموزش رایگان)» با تحلیل تکنیکال آشنا شدیم و گفتیم که نظریه امواج الیوت یکی از ابزارهای آن است. در این آموزش «امواج الیوت» (Elliott Wave) را معرفی میکنیم.
فیلم آموزش رایگان امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
فیلم آموزش رایگان امواج الیوت به صورت گام به گام، در کادر بالا، به سوالات شما در خصوص کاربرد امواج الیوت در تحلیل تکنیکال، به زبان ساده و به صورت گام به گام پاسخ میدهد.
برای پخش و مشاهده ویدئو روی دکمه پلی یا تصویر بالا کلیک کنید.
تاریخچه نظریه امواج الیوت
«رالف نلسون الیوت» (Ralph Nelson Elliott) در دهه 1930 نظریه امواج الیوت را توسعه داد. الیوت معتقد بود بازار بورس که تصور میشد رفتاری تصادفی و آشوبناک دارد، در حقیقت از الگوهایی تکراری تبعیت میکند.
نظریه امواج الیوت در حقیقت برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی ارائه شده است. بدین صورت که در حرکات قیمت سهام و در رفتار معاملهگران میتوان امواج را مشخص کرد. سرمایهگذاران در تلاش برای سودآوری از روند بازار به نوعی «سوار بر موج» هستند. برای مثال، یک حرکت بزرگ توسط صاحبان خانه برای جایگزینی مستأجران فعلی خود با مستأجران جدید که شرایط بهتری دارند، به عنوان یک «موج تأمین مالی مجدد» عمل میکند.
الیوت پس از آنکه مجبور شد به دلیل بیماری بازنشسته شود، وقتش را به تحلیل بازار اختصاص داد. او در 75 سالگی مطالعات خود را روی نمودارهای شاخص سالانه، ماهانه، هفتگی و روزانه موجود و نمودارهای ساعتی و نیمساعتی که خودش ساخته بود، آغاز کرد. الیوت قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی، پیشبینی و سرمایهگذاری در این الگوهای امواج را تشریح کرد. این کتابها، مقالهها و نامهها در مجموعهای به نام “R.N. Elliott’s Masterworks” در سال 1994 چاپ شده است. «الیوت وِیو اینترنشنال» (Elliott Wave International) بزرگترین شرکت مستقل تجزیه و تحلیل مالی و پیشبینی بازار در جهان است که تجزیه و تحلیل و پیشبینی بازار در آن، بر اساس مدل الیوت انجام میشود.
البته الیوت متوجه این نکته بود که این الگوها هیچ قطعیت کاملی در مورد حرکت قیمتهای آینده ندارند، بلکه تنها به تحلیل بازار آینده کمک میکنند. در واقع، از امواج الیوت میتوان در ارتباط با سایر روشهای تحلیل تکنیکال از جمله شاخصهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص خرید و فروش استفاده کرد. معاملهگران ممکن است در یک زمان مشخص تعابیر مختلفی از ساختار امواج الیوت در یک بازار داشته باشند.
ماهیت امواج الیوت
الیوت بیان کرد که روند در قیمتهای مالی ناشی از روانشناسی غالب سرمایهگذاران است. وی دریافت که نوسانها در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فراکتال یا «امواج» در بازارهای مالی ظاهر میشود. نظریه الیوت تا حدودی به «نظریه داو» (Dow Theory) شباهت دارد، زیرا هر دو میگویند که قیمت سهام در قالب امواج حرکت میکند. از آنجا که الیوت ماهیت «فراکتالی» بازارها را نیز به رسمیت شناخت، توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فرکتالها ساختارهایی ریاضی هستند که در مقیاسهای کوچکتر بینهایت بار تکرار میشوند. الیوت کشف کرد که ساختار الگوهای قیمت سهام بورس به همان گونه است. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد چگونه میتوان از این الگوهای تکراری به عنوان شاخصهای پیشبینی کننده بازار آینده استفاده کرد.
برای آشنایی با این ابزار تکنیکال جذاب، میتوانید فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را نیز مشاهده کنید. در این فیلم آموزشی، نظریه اموج الیوت با شروع از سطح پایه تدریس شده و کاربرد آن در عمل مورد بررسی قرار گرفته است. از طریق لینک زیر میتوانید این فیلم آموزشی را مشاهده کنید.
برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال + اینجا کلیک کنید.
تفسیر نظریه امواج الیوت
الیوت پیشبینیهای دقیقی از بورس سهام را مبتنی بر ویژگیهای قابل اعتماد و کشف شده در الگوهای امواج انجام داد. طبق نظریه آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت الیوت، یک «موج انگیزشی» (Motive Wave)، که در کل در جهت روند بزرگتر حرکت میکند، همیشه در الگوی خود پنج موج دارد. از سوی دیگر، «موج اصلاحی» (Corrective Wave) در جهت مخالف روند اصلی است و سه موج دارد. همچنین، الگوها خود را در مقیاسهای همیشه کوچکتری به نام «اینفینیتوم» (Infinitum) تکرار میکنند.
در بازارهای مالی، میدانیم که «آنچه بالا میرود، باید پایین بیاید»، زیرا حرکت قیمت بالا یا پایین همیشه با یک حرکت مخالف دنبال میشود. رفتار قیمت نیز به انگیزشها و اصلاحها تقسیم میشود. روندهای انگیزشی جهت اصلی قیمتها را نشان میدهند، در حالی که اصلاحات در خلاف جهت روند اصلی حرکت میکند.
الگوی امواج الیوت
نظریه امواج الیوت به صورت زیر تبیین میشود:
- پنج موج در جهت روند اصلی حرکت میکنند و به دنبال آن سه موج در یک اصلاح رخ میدهند (در کل، یک حرکت ۵-۳). این حرکت پنج-سه یا ۵-۳ سپس به دو زیربخش از حرکت موج بالاتر بعدی تبدیل میشود.
- الگوی زیرین 5-3 ثابت است، اگرچه طول هر موج ممکن است متغیر باشد.
نمودار زیر را در نظر بگیرید که از هشت موج با برچسبهای 1، 2، 3، 4، 5، B ،A و C تشکیل شده است (پنج موج رو به بالا (در جهت روند اصلی) و سه موج رو به پایین) .
امواج 1، 2، 3، 4 و 5 انگیزش را تشکیل میدهند و امواج B ،A و C تشکیل دهنده اصلاح هستند. پنج موج مربوط فاز انگیزشی، به نوبه خود، موج 1 را درجه بعدی بزرگتر شکل میدهند و سه موج اصلاحی نیز تشکیل دهنده موج 2 درجه بزرگتر بعدی هستند. شکل زیر، به خوبی ماهیت فراکتالی امواج را نشان میدهد.
موج اصلاحی به طور معمول دارای سه حرکت مشخص است: دو حرکت در جهت اصلاح اصلی (A و C) و دیگری در مقابل آن (B). امواج 2 و 4 در تصویر بالا اصلاح هستند. ساختار امواج اصلاحی به طور معمول به صورت شکل زیر است.
توجه داشته باشید که در تصویر بالا، امواج A و C در جهت روند در یک درجه بزرگتر حرکت میکنند و بنابراین، انگیزشی هستند و از پنج موج تشکیل شدهاند. در مقابل، موج B مخالف روند اصلی است و بنابراین اصلاحی است و از سه موج تشکیل شده است. تشکیل موج انگیزشی، و به دنبال آن موج اصلاحی، درجه موج الیوت را تشکیل میدهد که از روندها و تقابلها تشکیل شده است.
همانطور که از الگوهای تصویر بالا مشاهده میکنید، پنج موج همیشه به سمت بالا حرکت نمیکنند و به طور مشابه، سه موج همیشه به سمت پایین حرکت نخواهند کرد. این روند اصلی صعودی یا نزولی است که جهت امواج را مشخص میکند.
درجه امواج الیوت
طبق نظریه امواج الیوت، امواج را میتوان در ۹ درجه و از بزرگترین به کوچکترین، به صورت زیر دستهبندی کرد:
- اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)
- ابرچرخه (Supercycle)
- چرخه (Cycle)
- اصلی یا اولیه (Primary)
- متوسط (Intermediate)
- کوچک (Minor)
- ریز (Minute)
- بسیار ریز (Minuette)
- کوچکتر از بسیار ریز (Sub-Minuette)
به دلیل ماهیت فراکتالی امواج الیوت، همواره امواج بزرگتر و کوچکتری از موارد بالا وجود دارد. برای استفاده از این نظریه در معاملات، یک معاملهگر میتواند یک موج انگیزشی با روند صعودی را مشخص کند، در ابتدای روند سهم مورد نظر را بخرد و در موقعیت مناسب، بعد از تکمیل الگوی پنج موج آن را بفروشد.
قواعد امواج الیوت
در هر زمان، ممکن است بازار در الگوی اصلی پنج موج قرار داشته باشد و از آنجا که الگوی پنج موج شکل اصلی روند بازار است، تمام الگوهای دیگر را نیز تحت تأثیر آن هستند.
«قوانین» خاصی وجود دارد که حاکم بر الگوی پنج موج است. این سه قانون به شرح زیر هستند:
- قانون اول: موج 2 نمیتواند بیش از 100 درصد موج 1 تغییر کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است موج ۲ موج اصلاحی قابل انتظار نباشد و در واقع میتواند در جهت یک موج انگیزشی با درجه بزرگتر قرار گیرد.
- قانون دوم: موج 3، که اغلب نمایانگر قویترین قسمت چرخه است، نمیتواند از موج 1 و موج 5 کوتاهتر باشد.
- قانون سوم: موج 4 نمیتواند از سقف موج ۱ عبور کند. اگر این اتفاق بیفتد، آخرین حرکت بازار باید بخشی از یک موج انگیزشی بزرگتر باشد که میتواند به بالاتر یا پایینتر پیشرفت کند.
مثالی از امواج الیوت
در سادهترین شکل، نمودار هفتگی سهام شرکت «اپل» (Apple) نمونهای از الگوی پنج موج است. البته، این بدین معنا نیست که مرحله جدید اصلاحی در حال رخ دادن است. ورود به اصلاح به اندازه موج پنجم بستگی دارد و با توجه به رابطه نظریه امواج الیوت و سطوح فیبوناچی میتوان به طور دقیقتر آن را بررسی کرد.
جمعبندی
در این آموزش، گفتیم که نظریه امواج الیوت بیان میکند روند بازار یک الگوی تکراری و به بیان بهتر فراکتالی دارد. هر یک از امواج الیوت با درجات مختلف تکرار میشوند و یک چرخه کامل موج در واقع از هشت موج تشکیل شده است. این هشت موج دو مرحله یا فاز را تشکیل میدهند: (1) فاز انگیزشی که پنج موج است و (2) یک فاز اصلاحی که سه موج دارد. به دلیل ماهیت فراکتالی بازار، هر فاز خود یک موج است.
امواج فاز انگیزشی معمولاً با اعداد ۱ تا ۵ نشان داده میشوند. موج اصلاحی نیز معمولاً توسط حروف A و B و C نشان داده میشود. بسته به روند اصلی حرکت، فازهای انگیزشی و اصلاحی میتوانند صعودی یا نزولی باشند.
فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
برای آشنایی بیشتر با تحلیل امواج الیوت، پیشنهاد میکنیم فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال را مشاهده کنید. این آموزش ۵ ساعت و ۵۵ دقیقهای در پنج درس تدوین شده است. در درس اول، مقدمهای بر امواج الیوت در تحلیل تکنیکال ارائه شده و مفاهیمی مانند تئوری داو، تئوری آشوب، فراکتالها، تک موجها و درجه موج بیان شده است. درس دوم این آموزش مربوط به شناسایی فاز انگیزشی و درس سوم مربوط به شناسایی فاز اصلاحی در روند حرکت قیمت سهم است. قواعد مربوط به امواج الیوت نیز در درس چهارم مورد بحث قرار گرفتهاند. نسبتهای فیبوناچی در الیوت نیز موضوع درس پنجم است. در نهایت، فصل ششم به جمعبندی مطالب اختصاص یافته است.
- برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال+ اینجا کلیک کنید.
سخن پایانی
همانطور که در ابتدای مطلب نیز اشاره شد، پیش از این در مجله فرادرس به مبحث تحلیل تکنیکال و ضرورت یادگیری آن برای حضور در بازار بورس و سرمایه پرداخته بودیم. در این نوشتار نیز، سعی کردیم به صورت خلاصه یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، یعنی امواج الیوت را معرفی کنیم. در همین راستا، مروری داشتیم بر تاریخچه امواج الیوت و بعد از آن نیز به ترتیب الگو، درجه و قواعد مرتبط به این مبحث را مرور کردیم.
اگر شما نیز در این رابطه دیدگاهی دارید یا پرسشی در ذهنتان است که بیپاسخ مانده، آن را از طریق بخش نظرات در ادامه صفحه با ما و سایر خوانندگان مجله فرادرس مطرح کنید. بدیهی است که نظرات و پرسشهای شما سبب خواهند شد تا این مطلب به مرور زمان کاملتر و بهتر شود.
سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایهگذاری، تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آنها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهرهبرداری از این نوشتار با هدف سرمایهگذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، میتوانید فهرست این مطالب را ببینید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
با نظریه امواج الیوت آشنا شوید
نظریه امواج الیوت یکی از مهمترین روشهای تحلیل بازار است. با استفاده از این نظریه میتوان به بررسی پشتپرده حرکات بازار پرداخت و رفتار قیمت را تجزیه و تحلیل کرد. مبنای این روش آن است که بازار، با همان الگوهایی که در یک بازه زمانی طولانیتر (درجه بالاتر) رفتار میکند، در بازههای زمانی کوچکتر (درجه پایینتر) نیز رفتار میکند. این الگوها سرنخهایی درباره اتفاقات آینده بازار به معاملهگران میدهند. طبق این تئوری، مهم نیست چه بازه زمانی را تجزیه و تحلیل میکنید؛ حرکات بازار از الگوهای مشابهی پیروی میکنند. نظریه امواج الیوت در دهه 1930 توسط رالف الیوت مطرح شد و در دهه 1970 توسط روبرت پرستر محبوبیت پیدا کرد. بر اساس نظریه امواج الیوت رفتار افراد، الگوها و روندهایی که در بازار میبینیم را شکل میدهد. مبنای شکلگیری این الگوها، روانشناسی جمعی افرادی است که در بازار مشارکت دارند. این الگوها نه تنها در بازار، که در هر آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت زمینهای که بحث تصمیمگیری انسان مطرح است، ظاهر میشوند. به عنوان مثال ممکن است قیمت مسکن، روند مد و یا تعداد افرادی که تصمیم میگیرند هر روز از مترو استفاده کنند، از این نظریه تبعیت کند.
امواج
الیوت معتقد بود روند کلی قیمتها در بازار سرمایه، ناشی از خصوصیات روانشناختی اغلب سرمایهگذاران است. او متوجه شد که نوسانات مربوط به ویژگیهای روانشناسی بخش عمده سرمایهگذاران، به همان شکل در بازار سرمایه و به صورت موج ظاهر میشود. نظریه امواج الیوت تا حدودی به نظریه داو شباهت دارد. در هر دو نظریه قیمت سهام به شکل موجی حرکت میکند. با این حال الیوت توانست ماهیت فراکتالی بازارها را نیز تشخیص دهد و جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. او توانست از این الگوهای تکراری به عنوان شاخصهای پیشبینیکننده بازار استفاده کند.
پیشبینی بازار بر اساس الگوهای موجی
الیوت بر اساس ویژگیهای قابلاعتماد و اثبات شده الگوهای موجی، پیشبینیهای دقیقی را در بازار بورس انجام داده است. در نظریه امواج الیوت ، موج ایمپالسیو یا پیش رو که همسو با روند اصلی حرکت میکند، همیشه 5 موج را در الگوی خود نشان میدهد. از طرف دیگر، امواج اصلاحی برخلاف جهت روند اصلی بازار عمل میکنند. الیوت در دهه 1930 از این ساختار فراکتال بازارهای مالی پرده برداشت. چند دهه بعد از او، دانشمندان توانستند فراکتالها را تشخیص داده و آنها را به صورت ریاضی نشان دهند. منظور از فراکتال، ساختارهای ریاضی هستند که تا بینهایت و در مقیاسهای کوچک تکرار میشوند. ما میدانیم که در بازارهای مالی، هر چیزی که بالا رود، باید یک زمانی پایین بیاید. زیرا حرکت قیمت به بالا یا پایین، همیشه با یک حرکت متضاد دنبال میشود. حرکت قیمت به دو بخش روند و اصلاحات تقسیم میشود. روندها جهت اصلی قیمت را نشان میدهند، در حالی که اصلاحات برخلاف جهت روند حرکت میکنند.
تفسیر نظریه امواج الیوت
بر اساس نظریه امواج الیوت اگر قیمت روند صعودی داشته باشد، این حرکت به صورت سه گام اصلی انجام میشود. پله سوم مهمترین و بزرگترین پله است که بیشتر حجم معاملات در این بخش انجام میشود. بیشترین ظرفیت سودآوری نیز در این پله وجود دارد.
به بیان سادهتر، روند اصلی بازار از پنج موج اصلی تشکیل شده است. امواج 1، 3 و 5 همسو با روند اصلی بازار، و امواج 2 و 4 برخلاف آن میباشند. موج سوم مهمترین موج در نظریه امواج الیوت است. مهمترین دغدغه افرادی که از نظریه امواج الیوت برای تحلیل تکنیکال بازار سرمایه استفاده میکنند، تشخیص به موقع موج سوم است.
امواج ایمپالسیو
همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید، سه مورد از زیرموجها (1، 3 و 5) به سمت بالا و دو موج (2 و 4) به سمت پایین حرکت میکنند. به امواج 1 و 3 و 5 ایمپالسیو گفته میشود که در جهت روند بازار و یک درجه بزرگتر از آن حرکت میکنند. امواج 2 و 4 نیز موجهای اصلاحی هستند که درخلاف جهت روند بازار حرکت میکنند. با توجه به اینکه موج ایمپالسیو تمایل دارد درجهت روند اصلی حرکت کند، تفسیر آن سادهتر است. سه قانون برای تشکیل موج، در نظریه امواج الیوت وجود دارد که باید در نظر گرفته شود:
- موج 2 همیشه کمتر از 100% موج یک را برگشت میدهد.
- موج 4 همیشه کمتر از 100% موج 3 را اصلاح میکند.
- موج 3 همیشه از انتهای موج یک فراتر رفته و هیچ وقت به عنوان کوتاهترین موج دیده نمیشود.
اگر زیرموجهای ایمپالسیو، هر کدام 5 موج، و زیرموجهای اصلاحی هر کدام سه موج داشته باشند. موج بزرگ اصلی به شکل نمودار زیر به نظر میرسد. در این حالت، زیرموجهای ایمپالسیو هر کدام 5 موج دارند که درجهت روند بازار، یک درجه بزرگتر شدهاند. به این نوع الگو، ساختار 5-3-5-3-5 گفته میشود.
امواج اصلاحی
به طور کلی، موج اصلاحی همانطور که در نمودار بالا میبینید، به عنوان یک ساختار سه موجی به تصویر کشیده میشود. زیرموجهای ساختار سه موجی اصلاحی به صورت A، B و C نامگذاری میشود. این نامگذاری ممکن است تا حدودی گمراهکننده باشد، زیرا همه امواج اصلاحی دقیقاً از این ساختار سه موجی تبعیت نمیکنند. اگر به ساختار این موج نگاه کنید، متوجه میشوید که موج A و C هر دو یک درجه بالاتر از روند کلی بازار هستند (منظور از روند بازار در اینجا، روند بازار درجهت اصلاح قیمت است). به همین دلیل (درمورد این مثال کلی) آنها را به عنوان امواج ایمپالسیو در نظر میگیریم که هر کدام پنج موج دارند. موج B درخلاف جهت روند اصلاحی بزرگتر حرکت میکند، بنابراین به صورت سه موجی نشان داده میشود. این الگو به عنوان ساختار 5-3-5 نامگذاری میشود.
چرخه کامل نظریه امواج الیوت
ساختار کلی چرخه کامل نظریه امواج الیوت از ترکیب یک موج ایمپالسیو و یک موج اصلاحی تشکیل شده است. این الگو به عنوان یک ساختار هشت موجی نشان داده میشود. پنج موج درجهت روند اصلی بازار و به دنبال آن سه موج اصلاحی در جهت روند اصلاح بازار انجام میشود.
نمودار بالا توالی هشت موج را نشان میدهد. با دقت در این نمودار متوجه میشوید که حرکت قیمت از ابتدا تا انتها، بالاتر از قیمت آغاز شده به پایان میرسد (یعنی افزایش قیمت). بازارها به طور مداوم در حال نوسان هستند و طی روند تکامل خود، به صورت صعودی و نزولی حرکت میکنند. الیوت متوجه شد بازار بارها و بارها ساختار 5-3 را تکرار میکند. این پایه و اساس نظریه امواج الیوت او بود و ساختار چرخه کامل امواج الیوت را توضیح میدهد. پس از یکبار پایان چرخه، این روند دوباره شروع میشود. پیشبینی میشود پس از پایان امواج اصلاحی، بازار یکبار دیگر پنج موج ایمپالسیو را تکرار کند. البته این بدان معنا نیست که لزوماً پنج موج رو به بالا و سه موج رو به پایین باشند. در روند نزولی، الگو به سمت پایین حرکت کرده و اصلاح میشود. یعنی پنج موج نزولی و سه موج رو به بالا وجود خواهد داشت.
نمودار بالا این ساختار هشت موج را در یک بازار رو به کاهش نشان میدهد. همانطور که میبینید نقطه پایان آن پایینتر از جایی است که شروع شده است. اگر این الگو را در نمودار دیدید، بسته به روند کلی نمودار، ممکن است انتظار ایجاد پنج موج رو به پایین دیگر را داشته آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت باشید. البته فراموش نکنید که این فقط یک موج ساده ایمپالسیو و اصلاحی است. همه بازارها پیشرفت کرده و اصلاح میشوند. نظریه امواج الیوت انواع خاصی از الگوها را معرفی میکنند که در بازار به طور مداوم تکرار میشوند. در شکل زیر چرخه کامل نظریه امواج الیوت نشان داده شده است. در نظریه امواج الیوت حرکت صعودی قیمت آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت از نقطه A تا B در قالب 5 موج متوالی انجام میشود که موجهای 1 و 3و 5 همسو با روند هستند و موجهای 2 و 4 از نوع اصلاحی و برخلاف روند عمل میکنند. با رسیدن به نقطه B، نمودار وارد فاز نزولی و اصلاحی میشود. بخش اصلاحی نیز از 3 موج اصلاحی تشکیل شده است. این توالی یک چرخه کامل الیوت را نشان میدهد که بارها و بارها به دنبال هم تکرار میشوند.
روندهای نزولی نیز به همین صورت است. با این تفاوت که 5 موج اصلی به سمت کاهش قیمت میروند و سپس سه موج اصلاحی حالت صعودی پیدا میکنند.
طبیعت فراکتال
با توجه به نمونههای ذکر شده، میبینیم که امواج الیوت ساختار تو در تو و متداخلی دارند. به طوری که هریک از امواج به نوبه خود بخشی از یک مجموعه بزرگتر امواج الیوت است. به عبارت دیگر هر چرخه خودش بخشی از یک چرخه بزرگتر است و چرخه بزرگتر نیز بخشی از یک چرخه بزرگتر از خود است و این روند تا بینهایت ادامه دارد. به این ساختار متداخل که هر موج در حکم ریز موجی از امواج بالاتر است، ساختار فراکتالی امواج الیوت میگویند.
کلام آخر
معاملهگرانی که از نظریه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال خود استفاده میکنند معتقدند پیشبینی بازار به این سادگی نیز نیست. دانشمندان، بازار سرمایه را به یک درخت تشبیه کردهاند، اما مفهوم این تشبیه آن نیست که هر کسی بتواند به سادگی مسیر هر شاخه را پیشبینی کند. از نظر عملی، به کار گرفتن نظریه امواج الیوت نیز مانند سایر روشهای تحلیل تکنیکال نیاز به آموزش و مهارت دارد. اگر تصمیم به آموزش امواج الیوت گرفتهاید، آکادمی دکتر ژند بسته آموزش امواج الیوت به زبان ساده را تهیه کرده و در اختیار علاقهمندان قرار داده است. در پکیج آموزش امواج الیوت به طور کامل با امواج الیوت و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال آشنا خواهید شد. برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.
الیوت چیست
یکی از روش های تحلیل بازار های مالی میباشد که مورد استفاده بسیاری از معامله گران جهان میباشد . ما در این مقاله قصد داریم به صورت کلی به معرفی این روش تحلیلی بپردازیم.
رالف نلسون الیوت
رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott)، یک حسابدار حرفهای و تحلیلگر بازار سرمایه در کشور آمریکا بود که سالهای زیادی را به بررسی دادههای مربوط به سهامهای مختلف گذراند.
او در دهه 1930 و در زمان بازنشستگی خود شروع به تحقیق کردن در مورد بازارهای مالی نمود و در همین حین متوجه الگوهای موجی تکرارشوندهای را در حرکات قیمت سهام و رفتارهای معاملهگران شد، پس از این مشاهدات ،الیوت به این نتیجه رسید که بازار سهام، رفتار آشفته ندارد و دارای یک الگوی تکراری میباشد که بر اساس آن رفتار میکند و این حرکات ناشی از تاثیرات بیرونی بر احساسات معاملهگران میباشد.
از این رو و با توجه به اینکه او این الگوها را در بازارهای مالی بسیار زیاد مشاهده کرده بود، نظریه خود را بهعنوان یک ابزار بالقوه برای پیشبینی حرکات قیمت آتی بازار، پیشنهاد کرد.
شاید بتوان گفت که دلیل اصلی این شخص برای طراحی این فرضیه ،نظریه نیوتن میباشد: همانطور که نیوتن در قانون خود اعلام کرد، هر عملی، عکسالعملی دارد؛ بنابراین، برای هر حرکتی در بازار سرمایه، یک اصلاح وجود دارد.
نظریه امواج الیوت، در سال 1935 مورد توجه عموم معاملهگران قرار گرفت و اولین کتابی که در زمینه تحقیقات الیوت منتشر شد، کتاب اصل موج (The Wave Principle) بود.
نظریه الیوت کمک میکند تا بهتر حرکات آینده قیمت بهتر پیشبینی شود و بر اساس این نظریه اگر بتوان الگوهای تکراری قیمتها را به درستی تشخیص داد، آنگاه میتوان جهت حرکت قیمت را به خوبی تشخصی داد ازاین رو نظریه امواج ، برای معاملهگران بسیار جذاب است.
این نظریه تا حد زیادی شبیه به نظریه چارلز هنری داو (Charles Henry Dow) میباشد که ممکن است الهامگرفته از نظریه داو باشد.
از امواج الیوت برای توصیف و تحلیل نوسانات قیمت در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی مانند بورس استفاده میشود. در حقیقت این امواج سه هدف اصلی دارند:
۱. پیشبینی مسیر حرکت بازار
۲. مشخص کردن نقاط بازگشت
۳. راهنمایی گرفتن به منظور ورود و خروج از موقعیتهای معاملات
توضیح ساده و روان تئوری امواج الیوت در بازارهای مالی
در این قسمت از سری مقالات آموزش فارکس، به بررسی امواج الیوت میپردازیم. با ایران بروکر در این مقاله همراه باشید.
آشنایی با رالف نلسون الیوت
رالف نلسون الیوت حسابدار و مؤلف آمریکایی که یکی از بنیانگذاران نوین تحلیل تکنیکال است. الیوت بازار سهام را به مدت ۷۵ سال را تجزیه و تحلیل کرد. او از طریق دادههایی که به دست آورد کشف کرد که بازار سهام که گمان میشد رفتار بینظمی دارد، در واقع چندان هم بینظم نیست.
وقتی به سن ۶۶ سالگی رسید بالاخره شواهد (و اطمینان) کافی به دست آورده بود تا کشف خود را به دنیا معرفی کند.
او نظریهٔ خود را در کتابی به نام قانون امواج منتشر کرد.
به گفتهٔ او بازار چرخههای تکراری را طی میکند که این چرخهها حاصل احساسات سرمایهگذاران است. و احساسات سرمایهگذاران نیز تحت تأثیر روانشناسی غالب تریدرها در آن زمان، و عوامل خارجی مثل رسانههای خبری از جمله CNBC، بلومبرگ، ESPN است.
الیوت توضیح داد که نوسانات صعودی و نزولی قیمت به صورت یک الگوی تکراری ظاهر میشود. او به این تغییرات را «امواج» میگفت.
به عقیدهٔ او اگر بتوانید به درستی الگوهای تکرار شونده در قیمت را مشخص کنید، میتوانید پیشبینی کنید که قیمت در مرحلهٔ بعد چه تغییری خواهد داشت (یا نخواهد داشت).
همین است که باعث جذابیت بالای امواج الیوت برای تریدرها شده است.
این روش به آنها راهی برای شناسایی نقاط دقیق بازگشت قیمت را میدهد.
به عبارت دیگر الیوت سیستمی معرفی کرد که به معاملهگران امکان یافتن قلهها و درهها را میدهد.
یعنی در بحبوحهٔ این بینظمیهای قیمت، الیوت نظمی پیدا کرد.
البته مانند تمام مخترعین باید این کشف را از آن خود میکرد به همین دلیل نام بسیار اصیل «نظریهٔ امواج الیوت» را روی آن گذاشت.
فراکتال چیست؟
اما قبل از آن که وارد امواج الیوت شویم بهتر است ابتدا معنای فراکتالها را متوجه شویم.
اساساً فراکتالها ساختارهایی هستند که میتوانند به بخشهایی قسمت شوند که هر یک کپی بسیار مشابهی از کل است. ریاضیدانان به این خاصیت «خود تشابهی» یا «شباهت به خود» میگویند.
برای اینکه نمونههایی از ساختارهای فراکتالی بیابیم میتوانیم کمی به اطرافمان دقت کنیم. این مثالها در طبیعت فراوانند!
صدف یک فراکتال است. دانهٔ برف یک فراکتال است. صاعقه هم یک فراکتال است.
چرا که وقتی به هر ریزدانههای درون یک دانه برف نگاه کنید ساختار مشابهی با ساختار کل میبینید. همینطور در صدف یا در یک صاعقه. یا حتی در بسیاری از برگهای درختان.
مثلا برگ سرخس که از برگهای کوچک دیگری تشکیل شده، اگر به هرکدام از برگهای کوچک نگاه کنید، میبینید که شبیه برگ بزرگ هستند. و از طرف دیگر هر برگ شبیه درخت سرخس است.
یکی از ویژگیهای مهم امواج الیوت این است که فراکتال هستند.
امواج الیوت هم مانند صدفها، دانههای برف و صاعقه میتوانند به امواج الیوت کوچکتر تقسیم شوند.
امواج محرک یا ایمپالس در نظریه امواج الیوت
آقای الیوت نشان داد که بازار معاملاتی که روند دارد به صورت الگوی ۳-۵ حرکت میکند، این نام را نیز خود آقای الیوت بر این الگو گذاشت.
اولین الگوی ۵ موجی، امواج محرک یا پیشرو یا ایمپالس نامیده میشود.
آخرین الگوی ۳ موجی امواج اصلاحی یا corrective نام دارد.
در این الگو امواج ۱، ۳، ۵ محرک هستند یعنی با روند کلی پیش میروند در حالی که امواج ۲ و ۴ اصلاحی هستند.
توجه داشته باشید که امواج ۲ و ۴ را با الگوی اصلاحی ABC اشتباه نگیرید. (بعدا بیشتر در این باره توضیح میدهیم)
ابتدا نگاهی به الگوی محرک ۵ موجی داشته باشیم.
هنوز هم گیجکننده به نظر میرسد. بیایید کمی آن را رنگارنگ کنیم.
ما هر موج را همراه با شمارش آن به وسیلهی رنگ کدگذاری کردیم.
توصیف کوتاهی از اتفاقی که در طول هر موج میافتد.
برای نمونه از سهام استفاده میکنیم چون آقای الیوت از سهام استفاده کرده بود اما واقعاً مهم نیست در چه مورد باشد. میتوان از آن در مورد ارز، اوراق بهادار، طلا، نفت و … استفاده کرد. مهم این است که نظریهٔ موج الیوت را میتوان در بازار خرید و فروش ارز یا فارکس هم به کار برد.
موج ۱
نمودار در ابتدا رو به بالا حرکت میکند. دلیل این امر معمولاً تعداد نسبتاً کم افرادی است که ناگهان (به دلایل مختلف واقعی یا خیالی) حس میکنند که قیمت سهام ارزان است و در نتیجه بهترین موقع برای خرید است. این باعث افزایش قیمت میشود.
موج ۲
در این مرحله افراد کافی که در موج اصلی بودند فکر میکنند قیمت سهام بیش از حد بالاست و سود میکنند و در نتیجه سهمشان را میفروشند. این باعث میشود ارزش سهام پایین بیاید. اما سهام قبل از آن که دوباره معاملهٔ خوبی محسوب شود، به اندازهی قیمتهای پایین قبلی نمیرسد و سهام مجددا برای برخی معاملهگران خوشقیمت محسوب میشود.
موج ۳
این معمولاً طولانیترین و قویترین موج است. سهام توجه تودهٔ مردم را جلب کرده است. مردم بیشتر متوجه سهام شدهاند و مایلند آن را بخرند. این باعث میشود قیمت سهام بالاتر و بالاتر برود. این موج معمولاً از سقفی که در پایان موج ۱ ایجاد شد فراتر میرود.
موج ۴
معاملهگران سود میکنند و از معامله خارج میشوند چون سهام باز هم گران تلقی میشود. این موج معمولاً ضعیف است چون معمولاً مردم بیشتری سهام را میخرند و منتظرند «در زمان پایین آمدن قیمت» بخرند.
موج ۵
در اینجا بیشتر مردم وارد سهام میشوند و هیجان باعث این امر میشود.
معاملهگران و سرمایهگذاران دلایل مسخرهای برای خرید سهام میآورند و اگر با آنها مخالفت کنید از عصبانیت میخواهند شما را خفه کنند. اینجاست که سهام به حبابیترین حالت ممکن آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت خود میرسد. مخالفان شروع به فروش سهام به قیمت ارزان میکنند که باعث تشکیل الگوی ABC میگردد.
امواج محرک گسترده (Extended Impulse Waves)
نکتهٔ دیگری که باید در مورد نظریهٔ موج الیوت بدانید این است که یکی از سه موج محرک (۱، ۳ یا ۵) همیشه بزرگتر خواهد بود.
به بیان ساده همیشه یک موج است که صرف نظر از میزان، طولانیتر از دو موج دیگر است.
به گفتهٔ الیوت معمولاً موج پنجم است که بزرگتر میشود.
با گذشت زمان این سبک قدیمی نامگذاری موج تغییر کرد چون مردم بیشتر و بیشتری موج سوم را موج گسترده نامیدند.
امواج اصلاحی (اصلاح ABC) در نظریه الیوت
روندهای ۵ موجی اصلاح میشوند و با روندهای مخالف ۳ موجی معکوس میشوند.
به جای عدد از حروف برای نام گذاری موجهای اصلاحی استفاده میشود.
این مثال از الگوی بسیار جالب ۳ موجی اصلاحی را ببینید.
فقط به این خاطر که از بازار صعودی به عنوان مثال اصلی استفاده کردیم معنایش این نیست که نظریهٔ موج الیوت در مورد بازارهای نزولی صدق نمیکند.
همین الگوی ۳-۵ موجی میتواند به این شکل باشد:
انواع الگوهای موج اصلاحی
به گفتهٔ الیوت، ۲۱ الگوی اصلاحی ABC از ساده تا پیچیده وجود دارند.
شاید حفظ کردن تمام آنها دشوار باشد بخاطر همین بهتر است بدانید که از سه دستهی بسیار ساده تشکیل شدهاند که فهمشان آسان است.
بیایید نگاهی به این دستهها داشته باشیم.
مثالهای زیر در مورد روندهای رو به بالا صدق میکنند،
اما اگر آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت با روند رو به پایین سروکار دارید کافی است آنها را معکوس کنید.
دستهٔ زیگزاگ
زیگزاگها تغییرات بسیار شدید قیمت هستند که مخالف روند غالب پیش میروند.
موج B معمولاً در مقایسه با امواج A و C کمترین طول را دارد.
این الگوهای زیگزاگ ممکن است دو یا سه بار در یک اصلاح اتفاق بیافتند.
۲ تا ۳ الگوی زیگزاگ که به یکدیگر پیوند خوردهاند.
مانند تمام امواج دیگر هر یک از امواج در الگوهای زیگ زاگ را میتوان به الگوهای ۵ موجی تقسیم کرد.
دسته یکنواخت
یکنواختها امواج اصلاحی ساده و جنبی هستند.
در این امواج طول موجها عموماً برابر است و B معکوس A و C
دستهٔ مثلث
مثلثها الگوهای اصلاحی هستند که با خطوط روند همگرا یا واگرا محدود شدهاند. مثلثها از گروههای ۵ موجی تشکیل شدهاند که به صورت جنبی مخالف روند حرکت میکنند.
این مثلثها میتوانند، متقارن، نزولی، صعودی یا گسترده باشند.
موجهایی درون موج
همان طور که قبلاً گفتیم امواج الیوت فراکتال هستند. هر موج از موجهای کوچکتر تشکیل شده است.
بگذارید یک تصویر دیگر به شما نشان دهم.
میبینید که امواج ۱، ۳ و ۵ از الگوی حهشی ۵ موجی کوچکتری تشکیل شده در حالی که امواج ۲ و ۴ از الگوی اصلاحی ۳ موجی تشکیل شده است؟
همیشه به یاد داشته باشید که هر موج از الگوهای موج کوچکتر تشکیل شده است و الگو تکرار میشود.
برای آسان شدن نامگذاری این امواج، نظریهٔ موج الیوت مجموعهای از دستهها را برای امواج تعیین کرده که از بزرگ به کوچک مرتب شدهاند. اینها عبارتند از:
ابر چرخهٔ بزرگ از امواج ابر چرخه تشکیل شده و آنها از امواج چرخهای تشکیل شدهاند که شامل امواج اصلی میشوند.
امواج اصلی دارای امواج متوسط هستند که از امواج کوچک تشکیل شدهاند که شامل امواج ریز هستند که از امواج بسیار ریز تشکیل شدهاند.
در واقع هر کدام در دل دیگری جای میگیرد.
مثالهای واقعی برای درک امواج الیوت
خب، برای روشن شدن اینها بیایید موج الیوت را در نمودار واقعی ببینیم.
همان طور که میبینید، امواج درنمودار واقعی شکل بی عیب و نقصی ندارند.
به علاوه متوجه میشوید که گاهی سخت است که برای امواج نامی انتخاب کنید.
اما هر چه بیشتر به نمودارها نگاه کنید آموزش امواج اصلاحی در نظریه الیوت مهارت بیشتری پیدا میکنید.
به علاوه قرار نیست شما را تنها بگذاریم!
در بخشهای بعد توصیههایی در مورد شناسایی درست و آسان امواج ارائه میدهیم و به شما یاد میدهیم چطور با استفاده از امواج الیوت معامله کنید.
امواج اصلاحی یا Corrective در نظریه امواج الیوت
پس از روندهای 5 موجی، روندهای معکوس 3 موجی برای اصلاح روند ایجاد می شوند.
برای رهگیری مسیر اصلاح ، این بار به جای اعداد از حروف استفاده می شود.
در مثال زیر یک الگوی اصلاح 3 موجی اعلا را می بینید!
اینکه ما در مثال اصلی خود از بازار صعودی استفاده کرده ایم به این معنی نیست که تئوری امواج الیوت در بازارهای نزولی جواب نمی دهد.
همان الگوی 3-5 موجی می تواند به صورت زیر نیز باشد:
انواع الگوهای امواج اصلاحی
طبق گفته الیوت ، 21 الگوی اصلاحی ABC از ساده ترین تا پیچیده ترین آن وجود دارد.
شاید بگویید: “اوه 21 الگو؟ من نمی توانم این همه را حفظ کنم! اصول پایه نظریه امواج الیوت تا همینجا هم گیجم کرده! ”
سخت نگیر ، فرزندم. نکته قابل توجه و عالی در مورد امواج الیوت این است که برای معامله آن نیازی به داشتن سن قانونی نیست!
لازم نیست کارت شناسایی جعلی بگیرید یا همه 21 نوع الگوی اصلاحی ABC را حفظ کنید زیرا همگی آنها از سه ساختار بسیار ساده و قابل فهم تشکیل شده اند.
بیایید نگاهی به این سه ساختار یا آرایش بیندازیم. مثال های زیر برای روند های صعودی اعمال می شوند ، اما اگر با روند نزولی سر و کار دارید می توانید آنها را معکوس کنید.
آرایش زیگ زاگ
آرایش های زیگ زاگ حرکات قیمتی بسیار شیب دار هستند که عکس روند غالب حرکت می کنند.
در حالت معمول طول موج B در مقایسه با امواج A و C کوتاه تر است.
این الگوهای زیگ زاگ می توانند دو بار یا حتی سه بار در اصلاح اتفاق بیفتند (2 تا 3 الگوی زیگ زاگ متصل بهم).
همچون تمامی امواج ، هر یک از امواج موجود در الگوهای زیگ زاگ خود می توانند به الگوهای 5 موجی تقسیم شوند.
آرایش تخت (فلت)
آرایش تخت ، امواج اصلاحی ساده ی ساید هستند.
در آرایش تخت یا فلت ، طول امواج به طور کلی با هم برابر است ، در این آرایش موج B معکوس حرکت موجA بوده و موج C معکوس حرکت موج B است و حرکت آن را خنثی می کند.
می گوییم “به طور کلی” زیرا موج B گاهی اوقات می تواند فراتر از نقطه ابتدایی موج A رود.
آرایش مثلث
آرایش یا ساختار های مثلث الگوهای اصلاحی هستند که بوسیله ی خط روند های همگرا یا واگرا محدود می شوند.
مثلث ها از 5 موج تشکیل شده اند که عکس روند حالت ساید حرکت می کنند. مثلث ها می توانند متقارن ، نزولی ، صعودی یا گسترشی باشند. در مورد ساختار الگوی مثلث در مقالات قبلی آموزش فارکس توضیح دادیم.
دیدگاه شما