ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟

ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟

استهلاک : از نظر حسابداری به معنی سرشکن کردن بهای تمام شده یک دارائی به طریقی معقول و منظم به دوره های استفاده از دارائی
مبنای استهلاک :
1. بهای تمام شده
2. عمر مفید
3. ارزش اسقاط
که ردیف دو وسه براوردی و قضاوتی میباشد
در محاسبه ارزش اسقاط باید هزینه برچیدن و پیاده کردن دارائی نیز مد نظر قرار گیرد
ماخذ استهلاک عبارت از مابه التفاوت بهای تمام شده و ارزش اسقاط depreciation base
اغلب در عمل از محاسبه ارزش اسقاط صرف نظر میکنند
این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که برای متجانس شده ارزش اسقاط مبلغی که به عنوان ارزش اسقاط سالها قبل از تحقق ان براورد میشود از لحاظ نظری می بایست به ارزش فعلی تنزل یابد و زمانی که چنین روش اعمال شود مبلغ ارزش اسقاط بسیار ناچیز خواهد شده وشاید این یکی از دلایل صرف نظر نمودن ازمحاسبه ارزش اسقاط در محاسبه استهلاک در عمل باشد
روشهای استهلاک به دو دسته تقسیم میشوند :
1. استهلاک با روش ثابت سالیانه مانند خط مستقیم و روش مجموع سنوات
2. روش شتابدار که میزان استهلاک در سالهای نخست بیش از سالهای پایانی خواهد بود مانند روش مانده نزولی , روش نزولی دوبل و

در روش نزولی چون هر زمان که میخواهیم استهلاک را محاسبه کنیم از ارزش دفتری همان سال استفاده میکنیم به همین دلیل به ان روش نزولی میگویند و نیز چون در روش نزولی هیچگاه به مانده صفر نمیرسیم به همین دلیل در این روش ارزش اسقاط در محاسبات اعمال نمیشود
در روش نزولی محاسبه تا جائی انجام میشود که در یک سال به ارزش اسقاط برسیم و در زمانی که ارزش اسقاط برابر با صفر باشد محاسبه استهلاک را تا زمانی که به یک ریال برسیم ادامه میدهیم

درمواردی که شرایط زیر برقرار باشد استفاده از روش مستقیم نتیجه مطلوب میدهد

1. در مواردی که میزان کاهش در خدمات بالقوه اقتصادی در هر دوره یکسان باشد
2. درمواردی که میزان کاهش در خدمات بالقوه اقتصادی با گذشت زمان ارتباط مستقیم داشته باشد نا با میزان کارکرد ان
3. در مواردی که اصولا میزان استفاده از خدمات بالقوه اقتصادی در هر دوره یکسان باشد
4. در مواردی که هزینه نگهداری از دارائی در دوره های استفاده از ان یکسان باشد
معایب:
1. در این روش معمولا استهلاک ناشی از عامل زمان محاسبه میشود و ربطی به کارکرد ان ندارد درحالی که در بیشتر مواقع زمان وگذشت آن در تحصیل درامد موثر نیست

روش ساعات کارکرد:

این روش بر این فرض استوار است که اصولا عمر مفید دارائی در نتیجه کاربرد آن در عملیات یک موسسه تولیدی کاهش می یابد نه بر اثر گذشت زمان ، استفاده از این روش مستلزم این است که فایده و کارکرد یک دارائی تا زمان از کار افتادن و اسقاط آن برحسب تعداد ساعات کل کار براورد و انگاه نرخ استهلاک برای هرساعت کارمحاسبه شود

نقد روش ساعات کارکرد:
این روش را به دلیل مقابله درامد با هزینه ای که صرف میشود تا درامد تحصیل شود منطقی دانسته اند ولی چنانچه با توجه به استفاده از دارائی محصولی بدست نیاید رابطه مذکور ( مقابله درامد با هزینه ) مختل میشود
این روش را درمواردی توصیه کرده اند که نابابی های ناشی از پیشرفت دارائی عامل اصلی استهلاک نباشد و خدمات بالقوه مال در اثر استفاده از دارائی کاهش یابد ، همچنین در مواردی که میزان استفاده از مال و دارائی در دوره های مختلف تفاوت زیاده با هم داشته باشد کاربرد این روش موثر خواهد بود ولی استفاده از این روش در مواردی مانند ساختمان ، اثاثه ، مبل و ماشین تحریر اگر ناممکن نباشد عملی نیست ، بر عکس استفاده از این روش در مورد بعضی از اقلام مانند وسایل تحویل کالا و ماشین الات و دستگاهها ی حفر چاه مفید خواهد بود
روش میزان تولید :
این روش بر این فرض استوار است که استهلاک در درجه اول به میزان محصول تولید شده بستگی دارد ، در این روش بهای تمام شده دارائی را پس از کسر ارزش اسقاط بر تعداد محصولی که براورد به تولید ان میشود تقسیم میکنند و در نتیجه نرخ استهلاک یک واحد محصول به دست می اید ، در این روش و روش ساعات کارکرد نرخ استهلاک برای هر واحد محصول ثابت خواهد بود در حالی که در روش خط مستقیم استهلاک هر واحد محصول متغییر میباشد
نقد روش میزان تولید
این روش زمانی مطلوب خواهد بود که :
1. میزان تولید واقعی را بتوان اندازه گرفت
2. قدرت ومیزان تولید یک دارائی را بتوان با دقت قابل قبولی اندازه گیری نمود
3. کهنگی یا نابابی های ناشی از پیشرفت تکنولوژی عامل اصلی استهلاک نباشد
روش تعدیل میزان تولید

در این روش با تلفیق روش میزان تولید و خط مستقیم و با جرح و تعدیلاتی در ان روشی را ابداع نموده اند که به ان روش تعدیل میزان تولید میگویند ، در این روش چندین با توجه به سطوح مختلف تولید چندین براورد از عمر مفید دارائی میشود و سپس مقدار تولید هر دوره نشان میدهد که از کدام براورد عمر مفید باید برای محاسبه استهلاک استفاده نمود
در این روش با توجه به میزان تولید استهلاک هر سال محاسبه و از ارزش دفتری کسر میشود تا به ارزش اسقاط برسیم ، دلیل نامگذاری این روش به این جهت است که استهلاک هر سال با توجه به میزان تولید محاسبه میشود در حالیکه عمر مفید مال برحسب سال تعیین شده است

نقد روش تعدیل میزان تولید
در این روش اگر میزان تولید در هر سال ثابت بماند ، اثر استفاده از این روش مانند روش خط مستقیم خواهد بود ولی با افزایش تولید هزینه استهلاک نیز افزایش و باکاهش ان هزینه استهلاک کاهش می یابد، استفاده از این روش زمانی بهترین نتیجه را میدهد که عمر مال به میزان فعالیت تولیدی ان بستگی دارد و در عین حال براورد میزان جمع توان تولید دارائی در طول عمر ان دقیق و قابل اعتماد نباشد

ارزش خالص دارایی یا NAV چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

دارایی‌های خالص نشان‌دهنده‌ی ارزش کل هر شرکتی هستند و با کسر بدهی‌ها‌ از کل دارایی‌ها محاسبه می‌شوند. این محاسبات به منزله‌ی تصویر سریعی از موجودی شرکت به غیر از بدهی‌های آن هستند. محاسبات گوناگون دارایی خالص اطلاعات ویژه‌ای را درمورد وضعیت مالی شرکت ارائه می‌دهند. در این مطلب بررسی می‌کنیم که ارزش خالص دارایی یا NAV چیست و نحوه محاسبه NAV را با مثال توضیح می‌دهیم.

جدیدترین فرصت‌های شغلی شرکت‌های معتبر را در صفحه آگهی استخدام ببینید.

دارایی خالص یعنی چه؟

برخی اوقات، دارایی‌های خالص به ارزش خالص دارایی (NAV) اشاره می‌کند؛ با این حال، در بازار سهام NAV اغلب برای تعیین ارزش سهام فردی صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های مبادله‌ای یا ETF استفاده می‌شود. در مالکیت‌های انحصاری حقوق صاحبان دارایی برابر با ارزش خالص دارایی‌هاست که درمورد شرکت‌ها به عنوان حقوق صاحبان سهام گزارش شده‌است و برای افراد محاسبه‌ی ارزش خالص نامیده می‌شود.

سازمان‌های غیرانتفاعی باید صورت وضعیت مالی خود را گزارش دهند که شامل ارزش خالص دارایی است. در این گزارش دارایی‌های خالص به ۲ دسته‌ی «با محدودیت اهداکننده» و «بدون محدودیت اهداکننده» تقسیم می‌شوند. این موضوع به تنظیم‌کنندگان کمک می‌کند که مطمئن شوند سازمان‌های غیرانتفاعی بر اساس دستورالعمل‌های تعیین‌شده فعالیت می‌کنند.

هر نهادی که دارایی و بدهی دارد، می‌تواند دارایی خالص را محاسبه کند. این محاسبه‌ی مفیدی برای بیش‌تر سازمان‌هاست، زیرا زمینه‌ی مهمی از سلامت کلی کسب‌وکارها را فراهم می‌کند.

هرچه دارایی‌های خالص بیش‌تر باشند، وضعیت مالی کسب‌وکار بهتر است. بسته به نوع صنعت و ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ نحوه‌ی استفاده از دارایی‌های خالص، ممکن است در زمینه‌های مختلف به آن اشاره شود، اما پس از در نظر گرفتن بدهی‌ها، ارزش پایه‌ی دارایی‌های یک واحد تجاری ذکر خواهد شد.

اهمیت دارایی خالص

حال که تا حدودی توضیح دادیم NAV چیست و چه مفهومی دارد، در ادامه به اهمیت دارایی‌های خالص می‌پردازیم. دارایی‌های خالص از آن جهت مهم‌اند که تفاوت بین دارایی‌های یک واحد تجاری و بدهی‌های آن را مشخص می‌کنند. شرکت‌هایی که دارایی خالص مثبت دارند، ممکن است از نظر مالی سالم باشند؛ برعکس، اگر دارایی‌های خالص یک شرکت منفی باشد، به طور قطع مشکلات مالی خواهد داشت.

شرکتی که با وجود بدهی‌های سنگین، دارایی‌های بسیاری نیز دارد، می‌تواند آن‌ها را بفروشد تا تمام یا بخشی از بار بدهی خود را سبک کند. ممکن است مدیر مالی تصمیم بگیرد منابع را به مذاکره درباره‌ی بدهی، کاهش سود و مدیریت بهتر بدهی اختصاص دهد.

در نهایت، دارایی‌های خالص منفی می‌توانند تعیین کنند که آیا باید درمورد ورشکستگی برنامه‌ریزی کرد یا خیر. در صورتی که راه‌حل‌های گفته‌شده مؤثر نباشند، بدترین سناریوی ممکن رقم خواهد خورد.

نحوه‌ی محاسبه NAV

در ادامه‌ی مطلب می‌خوانید فرمول محاسبه NAV چیست.

دارایی خالص = کل دارایی‌ها - کل بدهی‌ها

مثال

اگر شرکتی ادعا کند که دارای ۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی دارایی و ۶,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی بدهی در ترازنامه است، دارایی خالص ۵,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی خواهد بود.

۵,۰۰۰,۰۰۰ = ۶,۰۰۰,۰۰۰ – ۱۱,۰۰۰,۰۰۰

در حالی که روش محاسبه‌ی دارایی‌های خالص را تمرین می‌کنید، در نظر بگیرید که ترازنامه‌ها ارزش دفتری را بیش از ارزش بازار منصفانه ذکر می‌کنند؛ بنابراین، ارزش کل دارایی‌های خالص ممکن است هنگام تبدیل به پول نقد برابر نباشد.

نمونه‌هایی از دارایی‌های خالص

حال که دریافتید NAV چیست و با نحوه‌ی محاسبه آن آشنا شدید، در ادامه مثال‌هایی را درمورد روش استفاده از دارایی‌های خالص آورده‌ایم:

ارزش خالص دارایی (NAV)

عبارت «ارزش خالص دارایی» در بین سرمایه‌گذاران محبوبیت بسیاری پیدا کرده‌است. معمولا هنگام محاسبه‌ی ارزش فردی سهام، ارزش دارایی‌های خالص این محاسبات را یک قدم جلو می‌برد، در حالی که می‌تواند به معنای تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها باشد.

در این زمینه ارزش خالص دارایی مساوی است با دارایی خالص/ تعداد کل ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ سهام.

مثال ۱

شرکت موسیقی کنسرتو (Concerto Music Company) در لاس‌وگاس یک شرکت عمومی در زمینه‌ی معاملات تجهیزات موسیقی است. مجموع دارایی آن‌ها ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار و شامل ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار بدهی و ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ سهم است.

دارایی‌های خالص شرکت موسیقی کنسرتو به شرح زیر هستند:

دارایی خالص = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ - ۳۰,۰۰۰,۰۰۰= ۷۰,۰۰۰,۰۰۰

ارزش خالص دارایی = ۷۰,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۷ /ارزش خالص دارایی در هر سهم

مثال ۲

شرکتی را درنظر بگیرید که از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولید‌کننده‌ی یخچال است. دارایی خالص شرکت ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی با بدهی ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی و ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ سهم است.

دارایی خالص = ۱۵۰,۰۰۰,۰۰۰- ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰

ارزش خالص دارایی = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی/ ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ = ۲.۸۶ واحد پولی/ ارزش ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ خالص دارایی هر سهم

افزایش ارزش خالص دارایی (NAV)

مثال

یک شرکت نرم‌افزاری را در نظر بگیرید که طی ۵ سال گذشته، ارزش خالص دارایی در ترازنامه برای آن به شرح زیر گزارش شده‌است:

• سال اول: ۲۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
• سال دوم: ۸۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
• سال سوم: ۱۲۴,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
• سال چهارم: ۲۱۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی؛
• سال پنجم: ۳۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد پولی.

این ارقام هنگامی که در گزارش‌های مالی ثبت می‌شوند، می‌توانند شامل نمودارهایی باشند که نشان‌دهنده‌ی حرکت مالی صعودی این شرکت به عنوان یک شرکت فناوری محبوب هستند. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که این شرکت باید بسیار فراتر از رقابت عمل کند تا شاهد رشد این نوع دارایی خالص در یک دوره‌ی پنج‌ساله باشد.

کاهش ارزش خالص دارایی (NAV)

مثال

یک فروشگاه خرده‌فروشی موسیقی و سرگرمی خانگی را در نظر بگیرید که طی ۵ سال گذشته، دارایی‌های خالص آن در ترازنامه به شرح زیر گزارش شده‌اند:

نمودار این ارقام افت شدیدی را نشان می‌دهد، بدین معنا که این فروشگاه عملکرد ضعیفی دارد. در صورت تداوم این روندهای مالی، ممکن است ورشکستگی را تجربه کند؛ بنابراین، متخصصان مالی برای ارائه‌ی دیدگاه‌ها درمورد وضعیت مالی شرکت از آن استفاده خواهند کرد.

بیانیه‌ی وضعیت مالی

وقتی از سازمان‌های غیر‌انتفاعی گفته می‌شود‌، بیانیه‌ی وضعیت مالی به جای ترازنامه به سازمان‌های تنظیم‌کننده ارائه می‌شود. این سند نحوه‌ی استفاده از کمک‌های مالی را با در نظر گرفتن دارایی‌های خالص شرح می‌دهد‌.

این کار را همراه با تقسیم دارایی‌های خالص با محدودیت یا بدون محدودیت انجام می‌شود که به نحوه‌ی استفاده‌ی اهداکنندگان از پول اشاره می‌کند.

اگر قرار است پول بدون محدودیت استفاده شود، هنگام محاسبه‌ی دارایی خالص لحاظ می‌شود. هزینه‌هایی مانند یک ساختمان اختصاصی که برای اهداف خاصی استفاده می‌شود، در دسته‌ی محدودیت‌ها قرار می‌گیرند.

ممکن است بیانیه‌ی وضعیت مالی به این شکل باشد:

• دارایی خالص بدون محدودیت اهداکننده: ۲۰,۰۰۰ واحد پولی؛
• دارایی خالص با محدودیت اهداکننده: ۸۰,۰۰۰ واحد پولی.

با ساختن یک رزومه حرفه‌ای، برای استخدام در بهترین فرصت‌های شغلی اقدام کنید.

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست و چه تفاوت‌هایی دارند؟

ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزش‌های اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارند؟ در این مطلب از سایت sdbroker به توضیح کامل ارزش اسمی و بازار می‌پردازیم.

سرمایه‌گذاری در بازار بورس و فرابورس نیازمند دانش کافی و آشنایی با اصطلاحات متعددی است که در این بازارها به کار می‌روند. اگر می‌خواهید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید، باید بدانید ارزش سهام چیست و انواع آن کدام‌اند، ارزش بازاری سهام چیست و تفاوت آن با ارزش اسمی سهام چیست. با توجه به اینکه بسیاری افراد از دو اصطلاح ارزش اسمی و ارزش بازاری به‌ جای یکدیگر استفاده می‌کنند یا آن‌ها را باهم مرتبط می‌دانند، در این مطلب به بررسی کامل مفهوم و نحوه محاسبه این دو ارزش سهام می‌پردازیم. با این‌ حال، به منظور افزایش آگاهی و آشنایی بیشتر شما با بازارهای بورس و فرابورس، نگاهی گذری به سایر انواع ارزش سهام نیز خواهیم داشت.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم سهام فرابورس چیست؟ کلیک کنید.

ارزش سهام چیست؟

ارزش سهام به انواع اسمی، ذاتی، بازاری و دفتری تقسیم شده و تعیین آن بر اساس روش‌های مختلف ارزش‌گذاری انجام می‌شود. بر اساس تجربه، بازار بورس با نوسانات زیادی همراه است و نتیجه بررسی قیمت روز سهام چندان قابل‌ اعتماد نیست. مقایسه انواع ارزش سهام، اطلاعات بیشتر و امکان پیش‌بینی روند قیمت سهام را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد و نقش پررنگی در انجام یک سرمایه‌گذاری منطقی و کم ریسک دارد. این اطلاعات همچنین به فعالان بازار بورس نشان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاری کوتاه و بلندمدت باید چه شرکتی را انتخاب کنند و سرمایه آن‌ها تا چه زمانی می‌تواند در امنیت باقی بماند.

ارزش اسمی سهام چیست؟ نحوه محاسبه ارزش اسمی سهام

زمانی که یک شرکت در بازار بورس آغاز به فعالیت می‌کند، تعدادی از سهام خود را به منظور جذب سرمایه به فروش می‌گذارد. ارزش هر سهم بر روی اوراق بهادار ثبت می‌شود. طبق قوانین بازار بورس ایران، مبلغ هر سهم باید برابر با یک هزار ریال یا 100 تومان ثبت شود. این قیمت، ارزش اسمی هر سهم در بازار سرمایه یا همان ارزش اسمی سهام است. بنابراین، می‌توان ارزش اسمی سهام را قیمت هر سهم منتشر شده دانست. حاصلضرب 100 تومان و تعداد ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ سهام شرکت، سرمایه آن شرکت در بازار بورس را نشان می‌دهد. در یک مثال ساده و غیرواقعی اگر یک شرکت 900 هزار سهم در بازار بورس مبادله کرده باشد، 90 میلیون تومان سرمایه در این بازار دارد. با در دست داشتن برگه سهام و انجام یک‌ ضرب ساده می‌توانید متوجه شوید ارزش اسمی سهام چیست و سرمایه‌ای که شرکت در بورس وارد کرده است را محاسبه کنید.

در هر برگه سهام، ارزش اسمی کل سرمایه شرکت و تعداد سهام منتشر شده در بازار بورس آورده می‌شود. درواقع اهمیت ارزش اسمی در کنار سایر انواع ارزش سهام مشخص می‌شود و به‌ تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای سنجش یک شرکت باشد. لازم به ذکر است که سهام تمام شرکت‌ها با قیمت 100 تومان به فروش نمی‌رسند. اغلب شرکت‌ها، سهام خود را با قیمتی بسیار بیشتر از این مبلغ به فروش می‌گذارند. در چنین مواقعی اصطلاحاً گفته می‌شود که سهام با صرف به فروش رسیده است. در مقابل، زمانی که سهام با قیمتی کمتر از ارزش اسمی به فروش برسد، می‌گویند سهام با کسر فروخته شده است. البته امروزه این امر، برخلاف قانون بوده و انجام آن غیرممکن است. توجه داشته باشید که این قیمت با ارزش بازاری سهام کاملاً متفاوت است.

ارزش بازاری سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

بعد از رسیدن سهام به دست سرمایه‌گذاران و فعالان در بازار بورس، قیمت‌ها به‌شدت تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا قرار می‌گیرند. بر اساس این اصل، هرچه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت سهام افزایش پیدا می‌کند و هرچه عرضه بیشتر از میزان تقاضا اتفاق بیفتد، موجب افت قیمت سهام شرکت می‌شود. ارزش بازاری سهام در واقع قیمت روز سهام یا مبلغی است که سهام با آن خرید و فروش می‌شود. ارزش بازاری سهام کاملاً تحت تأثیر عرضه و تقاضای بازار قرار می‌گیرد و ممکن است به‌ صورت دقیقه‌ای یا روزانه تغییر کند. بنابر این تعریف، مقدار ارزش بازاری سهام ممکن است چند برابر ارزش اسمی آن باشد یا حتی به مبلغی بسیار کمتر از آن برسد. این ارزش می‌تواند در شرکت‌های بزرگ تأثیر چشمگیری بر شاخص‌ها گذاشته و وضعیت بازار را تغییر دهد. برای اطلاع از ارزش بازاری سهام می‌توانید به پورتفوی یا سایت کارگزاری خود مراجعه کرده و بر روی نام شرکت مورد نظر کلیک کنید. این اطلاعات همواره در حال بروزرسانی هستند.

ارزش ذاتی یا ارزش واقعی سهام یک شرکت، تحت تأثیر عواملی مانند بدهی‌ها، وضعیت کنونی، پیش‌بینی میزان سوددهی در آینده و میزان سرمایه‌گذاری‌های شرکت مشخص می‌شود. ممکن است برخی ارزش ذاتی و بازاری را با یکدیگر یکی بدانند، اما این دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند. اکنون‌ که می‌دانید ارزش بازاری سهام چیست حتماً این را نیز می‌دانید که پیش‌بینی وضعیت شرکت با استفاده از آن (به‌ تنهایی) می‌تواند دشوار یا غیرممکن باشد. این در حالی است که ارزش ذاتی به سرمایه‌گذاران امکان پیش‌بینی وضعیت یک شرکت و تحلیل بنیادی آن را می‌دهد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند چه تعداد سهام را برای چه مدت خریداری کنند و سهامداران شرکت از زمان مناسب برای فروش یا نگهداری سهام خود مطلع می‌شوند.

ارزش دفتری چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

یکی دیگر از انواع ارزش سهام، ارزش دفتری است که به سهامداران این آگاهی لازم درباره حقوق صاحبان سهام را می‌دهد. لازم است سهامداران از این موضوع مطلع باشند که در صورت انحلال و ورشکستگی شرکت، چه میزان از سرمایه به آن‌ها تعلق می‌گیرد. به همین منظور، ارزش دفتری طی فرمول ساده مشخص می‌کند که تقسیم سهام میان سهامداران در چنین شرایطی چگونه خواهد بود. در این فرمول، تمام بدهی‌های شرکت از مجموعه دارایی آن کسر شده و بر تعداد سهام منتشر شده شرکت در بازار بورس تقسیم می‌شود. حاصل این محاسبه، همان ارزش دفتری یا مبلغی است.

همراه با این مطلب متوجه شدید که انواع ارزش سهام چیست و هر یک دارای چه ویژگی‌هایی هستند. به‌ این‌ ترتیب، با بررسی کامل و دقیقی از انواع ارزش سهام و مقایسه آن‌ها با یکدیگر می‌توانید به اطلاعات بیشتر و کارآمدتری درباره شرکت‌های موردنظر خود دست پیدا کنید. این ارزش‌ها به شما می‌فهمانند که سرمایه‌گذاری شما منطقی است یا خیر و تنوع سبد سرمایه‌گذاری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

نسبت P/B در بورس چیست؟

نسبت P/B سهم در بورس چیست؟ نسبت P/B در بورس برابر با حاصل تقسیم ارزش بازار یک سهم به ارزش دفتری آن سهم می باشد؛ ارزش دفتری هر سهم عبارت است از حاصل تقسیم ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ ارزش ویژه یک شـرکت بـه تعداد سهام آن‌ که بیانگر ارزش تاریخی شرکت است. از طرف دیگر ارزش بازار انعکاسی از انتظارات سهامداران از وضعیت آتی شرکت است. در واقع نسبت قیمت به ارزش دفتری طرز تفکر و انتظارات سهامداران نسبت به عملکرد گذشته و دورنمای آتی شرکت را تعیین می کند. پس به نسبت قیمت به ارزش دفتری سهم، نسبت P/B سهم در بورس گفته می شود و در این مقاله قصد داریم عنوان کنیم نسبت P/B در بورس چیست و چطور محاسبه می شود و کاربردهای معاملاتی آن در بازار بورس به چه صورت است.

نسبت P/B در بورس

بی شک یکی از اصلی ترین شرط ها برای موفق شدن در بورس، آموختن و شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات آن می باشد. چنانچه جزو فعالان بازار بورس هستید، با شناخت و تسلط بر اصطلاحات و مفاهیم موجود در بورس و با استفاده از آن ها در راستای درست، می توانید به یکی از برندگان این بازار تبدیل شوید. نسبت های P/E و P/S هم در کنار نسبت p/b در تحلیل بنیادی و همین طور تحلیل و روش های تابلوخوانی بازار کاربردهای بسیار زیادی دارند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

بررسی ها نشان داده است که تعداد زیادی از شرکت هایی که در حال حاضر در بورس فعالیت دارند، در شرایط کنونی کمتر از قیمت دفتری یا همان ارزش هنگام تاسیس خود، معامله می شوند. یکی از نسبت هایی که در تحلیل بنیادی از اهمیت بالایی برخوردار است، نسبت مهم ارزش بازاری به ارزش دفتری هر شرکت یا نسبت P/B شرکت است. در این مقاله تلاش می کنیم به نسبت P/B و کاربردهای مهم آن بپردازیم. پس با کد بورسی همراه باشید.

نسبت P/B چیست؟

نسبت P/B به زبان ساده نسبت Price یا همان قیمت و ارزش بازار یک سهم به Book value یا ارزش دفتری سهام در بورس می باشد. نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری با مقایسه ارزش دفتری با ارزش بازار به منظور پیدا کردن ارزش سهام شرکت ‌ها مورد ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ استفاده قرار می گیرد. ارزش دفتری هر سهم عبارت است از حاصل تقسیم ارزش ویژه که در واقع همان مجموع حقوق صاحبان سهام یک شرکت است، به تعداد سهام آن‌ که بیانگر ارزش تاریخی شرکت می باشد.

از طرف دیگر ارزش بازار انعکاسی از انتظارات سهامداران از وضعیت آتی شرکت است. در واقع نسبت قیمت به ارزش دفتری طرز تفکر و انتظارات سهامداران نسبت به عملکرد گذشته و دورنمای آتی شرکت را بیان می ‌کند. ارزش دفتری با استفاده از داده‌ های تاریخی موجود در صورت ‌های مالی در بورس به دست می آید. ارزش بازار یا همان قیمت سهم نیز در بازار بورس تعیین می گردد.

محاسبه نسبت ارزش بازار به دفتری سهام

به منظور محاسبه این نسبت ارزش بازار را در ارزش دفتری تقسیم می‌ کنیم. تفاوتی نمی کند که این نسبت را در سطح شرکت به دست آوریم یا برای هر سهم. ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام ارزش حسابداری سهام است که با کسر کل بدهی ‌ها از کل دارایی‌ ها قابل محاسبه خواهد بود. ارزش بازار هر سهم نیز قیمت آن سهم در بازار ثانویه است. با ضرب این قیمت در تعداد سهام در جریان، ارزش بازار شرکت محاسبه می شود. این ارزش در اصل ارزش واقعی سهام شرکت به حساب می آید. ابتدا باید اطلاعات و صورت ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ های مالی میان دوره ای ماهانه، ۳ ماهه، ۶ ماهه و یا یکساله از ترازنامه های اخیر منتشر شده شرکت را در اختیار داشته باشیم و بررسی کنیم.

گفتنی است که این اطلاعات و صورت های مالی هم در سایت خود شرکت و هم در سامانه کدال در دسترس تمامی فعالان بازار سرمایه است. در نخستین مرحله می بایست میزان ارزش دفتری هر سهم شرکت یا همان پارامتر B را تعیین کنیم؛ ارزش دفتری به ازای هر سهم با مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت تقسیم‌ بر تعداد کل سهام شرکت نسبت P/B در بورس؛ در بخشی از صورت های مالی میان دوره ای، جمع حقوق صاحبان سهام شرکت مورد نظر به صورت یک عدد نمایش داده شده است. برای مثال این طور فرض کنید این عدد برابر با ۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال باشد و تعداد کل سهام شرکت مورد نظر ۱۳ میلیارد سهم باشد.

از تقسیم عدد ۱۵٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ بر ۱۳٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ عدد ۱۱۵۳ به دست می آید. این عدد بیانگر این است که ارزش دفتری هر سهم شرکت مورد نظر امروزه ۱۱۵۳ ریال است. در قدم بعدی باید از روی تابلوی معاملات شرکت، قیمت پایانی سهام شرکت را بخوانیم که این عدد همان پارامتر P ما خواهد بود. فرض میکنیم قیمت پایانی نماد معاملاتی شرکت مورد نظر در تابلوی معاملات برابر با ۲۰۰۰ ریال باشد، اکنون با تقسیم پارامتر P یعنی عدد ۲۰۰۰ بر پارامتر B یعنی عدد ۱۱۵۳، نسبت P/B شرکت محاسبه خواهد شد که در اینجا این عدد برابر با ۱٫۷۳ است. این عدد بدین معنی است که قیمت بازاری هر سهم شرکت مورد نظر ۱٫۷۳ برابر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام آن به ازای هر سهم است.

نسبت p/b بالا بهتر است یا پایین؟

در صورتی که ارزش بازار هر سهم شرکت از ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ ارزش دفتری هر سهم بیشتر باشد، به آن بالای ‌ارزش قیمت ‌گذاری شده می گویند. چنانچه ارزش دفتری هر سهم بالاتر از ارزش بازار باشد، تحلیلگران شرکت را زیر ارزش قیمت‌ گذاری شده به حساب می آورند. در نظر داشته باشید که سرمایه ‌گذاران و تحلیل ‌گران از این نسبت برای درک تفاوت بین ارزش واقعی شرکت و سفته‌ بازی سرمایه‌ گذار بهره می گیرند. بنابراین چنانچه قصد خرید سهمی را دارید، هرچقدر نسبت P/B آن کم تر باشد، یعنی هنوز به قیمت واقعی خود خرید و فروش نمی شود و زیر قیمت است، ولی برای خرید لازم است تحلیل فاندامنتال و تکنیکال را کامل یاد گرفته باشید.

تفاوت صنایع مختلف در نسبت P/B سهم

مثل دیگر نسبت ها، نسبت قیمت به ارزش دفتری نیز از صنعتی به صنعت دیگر متفاوت است. شرکت هایی که با سرمایه زیر ساختی زیاد تاسیس می شوند، اغلب نسبت P/B پایین تری دارند. از این نسبت به صورت مکرر برای مقایسه بانک ها استفاده می شود، به خاطر این که بیشتر دارایی ها و بدهی های بانک ها دائما به ارزش روز قیمت گذاری می شوند. نسبت P/B بالاتر نشان دهنده این است که سرمایه گذاران از مدیریت انتظار دارند تا با میزان دارایی مشخص، ارزش افزوده بیشتری را خلق کند. با این وجود باید این نکته مهم را در خاطر داشت که نسبت قیمت به ارزش دفتری، به صورت مستقیم اطلاعاتی درباره توانایی شرکت در ایجاد سود یا جریان نقدی به سهامداران نخواهد داد.

چه اطلاعاتی را میتوان از نسبت p/b استخراج کرد؟

نسبت P/B در حقیقت نشان دهنده این است که آیا قیمتی که در حال حاضر یک سهم در بورس دارد، از ارزشی که از نظر حسابداری در دفاتر حسابداری آن شرکت ثبت شده کمتر و یا بیشتر است. به عبارتی هر چقدر نسبت P/B برای سهام یک شرکت کمتر باشد، آن شرکت وضعیت بهتری در بازار دارد. طبیعی است هرچه میانگین P/B تمام سهام موجود در بازار کمتر باشد، وضع آن بازار و در واقع وضع آن اقتصاد بهتر است؛ حداقل از نظر نسبت بین ارزش بازار به ارزش دفتر بدین صورت است.

از آنجا که طبق استاندارد های حسابداری، بدهی های شرکت در ترازنامه به ارزش روز و دارایی های شرکت به بهای تمام شده یا خالص ارزش بازیافتنی، هر کدام کم تر باشد، ثبت می شود، لذت اثر بسیار مهم تورم در سمت راست ترازنامه شرکت ها منعکس نمی شود و از همین روی نسبت P/B در واقع ارزش سهام را نسبت به ارزش خالص دارایی های شرکت با بهای تمام شده مورد بررسی قرار می دهد.

به این ترتیب در اقتصادهای تورمی، اغلب این نسبت در طول زمان، در صورتی که تجدید ارزیابی دارایی ها رخ ندهد، رشد خواهد کرد، به خاطر این که شتاب رشد صورت کسر که قیمت سهام است، از مخرج کسر که خالص ارزش دارایی های شرکت به بهای تمام شده است، بیشتر می شود، به همین خاطر این نسبت در بازارهای تورمی یک مقیاس بسیار محافظه کارانه برای ارزش گذاری سهام به حساب می آید و اغلب سهام دارای P/B حدود ۱ واحد، از منظر تحلیلی ارزنده و جذاب توصیف می شوند. مقدار پائین این نسبت می تواند بیانگر این باشد که سهم زیر ارزش ذاتی در حال معامله است.

نکات مهم در خصوص نسبت P/B سهم در بورس

• اغلب ارزش بازار یک شرکت بالاتر از ارزش دفتری آن است.
• ارزش دفتری، دارایی ‌های خالص یک شرکت محسوب می شود.
• نسبت P/B زیر ۱، اغلب یک سرمایه‌ گذاری قوی به شمار می رود.
• نسبت P/B ارزش بازار یک شرکت را به ارزش دفتری آن می ‌سنجد.
• نسبت P/B منعکس‌ کننده نسبت بین حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش دفتری آن است.
• نسبت P/B پائین‌ تر میتواند بدین معنی باشد که قیمت سهم زیر ارزش ذاتی در حال معامله است.
• در قیمت سهام، معیار آینده ‌نگری لحاظ شده و منعکس ‌کننده جریانات آتی پول نقد در شرکت می باشد.
• سرمایه‌ گذاران ارزشی از نسبت P/B به منظور شناسایی سرمایه ‌گذاری ‌های احتمالی استفاده می‌ کنند.
• ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام يک معيار حسابداری است كه طبق اصل هزينه تاريخی ساخته شده است.
• اختلافات بزرگ بین نسبت P/B و بازده حقوق صاحبان سهام معمولا زنگ خطری برای شرکت ها به شمار می رود.
• چنانچه شرکتی تمام دارایی‌ های خود را نقد کرده و تمام بدهی ‌ها را پرداخت کند، مقدار سرمایه باقی مانده ارزش دفتری شرکت است.

محدودیت‌ های استفاده از نسبت P/B

سرمایه‌ گذاران استفاده از این نسبت را مناسب به حساب می آورند، به خاطر این که ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام معیاری نسبتا پایدار و ملموس ارائه می‌ دهد که می ‌توانند آن را به راحتی با قیمت بازار مقایسه کنند. نسبت قیمت به ارزش دفتری همچنین می ‌تواند برای شرکت‌ هایی با ارزش دفتری مثبت و درآمد منفی استفاده شود، به خاطر این که زیانده بودن شرکت، نسبت‌ های قیمت به درآمد را بی‌ فایده می‌ کند. با این وجود وقتی استانداردهای حسابداری اعمال شده به وسیلع شرکت ‌ها متفاوت است، نسبت قیمت به ارزش دفتری امکان دارد قابل مقایسه نباشد، به ویژه برای شرکت‌ های کشورهای گوناگون.

همچنین محاسبه نسبت P/B برای شرکت ‌های خدماتی و فناوری اطلاعات که دارایی مشهود کمی در ترازنامه دارند چندان کارآمد نیست. لذا به دلیل وجود دوره‌ های زیان ‌دهی در یک شرکت، ارزش دفتری امکان دارد منفی شود و موجب شود نسبت قیمت به ارزش دفتری برای ارزیابی نسبتی بی‌ فایده باشد. دیگر مشکلات احتمالی در استفاده از نسبت قیمت به ارزش دفتری ناشی از این واقعیت است که سناریوهای گوناگون مثل مالکیت ‌های اخیر و … می‌ تواند رقم ارزش دفتری را در معادله تحریف کند. در جستجوی سهامی که زیر ارزش ذاتی هستند، سرمایه گذاران می بایست دیگر نسبت‌ ها و معیارها را به عنوان مکمل در کنار P/B مورد استفاده قرار دهند.

نتیجه گیری و کلام پایانی

در خصوص نسبت P/B نکات حائز اهمیتی وجود دارد و آن هم این است که این نسبت هیچگاه نباید زیر عدد یک باشد، به خاطر این که آن موقع نشان از ورشکستگی احتمالی شرکت و یا مشکلات عمده بنیادی است و همینطور این عدد به صورت یک مقیاس نسبی کاربرد دارد و برای اینکه ما بتوانیم ارزندگی یک سهم را تشخیص بدهیم باید کلیه نسبت های P /B سهام گروه مورد نظر را محاسبه بکیم و اگر نسبت P/B سهم مورد نظر ما از میانگین نسبت های P/ B گروه کمتر باشد بیانگر آن است که سهم ما یک سهم ارزنده است.

خب دوستان در این مقاله هم یکی دیگر از اصطلاحات و مفاهیم رایج در بازار سرمایه را آموختیم. امیدواریم که این مقاله هم مورد قبول شما بوده باشد و نظرتان را جلب کند. بنده و تمامی همکارانم در سایت کد بورسی خوشحال میشویم از اینکه دیدگاه تان را برای ما به اشتراک بگذارید. پند همیشگی ما به شما آموختن و یادگیری تکنیک ها و تحلیل های بورس است تا خودتان به تنهایی بتوانید تحلیلگر خودتان باشید. همواره موفق و پر سود باشید.

امیدوارم از این مقاله آموزشی با عنوان نسبت P/B در بورس چیست نهایت استفاده رو برده باشید.

هر گونه سوال و یا ابهامی در خصوص محاسبه نسبت P/B سهم و به صورت کلی مفهوم نسبت P/B در بورس داشتید، در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسختان را بدهم و اگر تجربه ای هم در این زمینه دارید، خوش حال میشیم که با ما و سایر کاربران سایت کد بورسی در میان بگذارید.

چگونه تجدید ارزیابی مقبول سازمان امور مالیاتی می شود؟

بحث تجدید ارزیابی از جمله مباحث داغ بازار سرمایه است که حرف و حدیث های زیادی به دنبال دارد. اگرمی خواهید بدانید تجدید ارزیابی چیست چه مزایایی دارد و چرا شرکت ها دست به تجدید ارزیابی می زنند تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.

تجدید ارزیابی چگونه انجام می شود؟

ارزش دفتری داراییهای ثابت مشهود برابر بهای تمام شده تاریخی داراییهای مذکور پس از کسر استهلاک انباشته آنهاست.ارزش دفتری داراییهای ثابت مشهود نشاندهنده ارزش واقعی آنها نیست .در شرایط تورمی ارزش واقعی(منصفانه) داراییهای ثابت مشهود بالاتر از ارزش دفتری منعکس در دفاتراست.

استفاده کنندگان از صورتهای مالی که بیشتر سهامداران شرکتها هستند باید از این موضوع اطلاع داشته باشند تا بتوانند در تصمیم گیریهای خود مدنظر قرار دهند.در مواقعی که سهامداران شرکت قصد واگذاری سهام خود را داشته باشند،هیچگاه ارزش دفتری سهام خود را ملاک انجام معامله قرار نمی دهند.در اینگونه مواقع ارزش روز داراییها وبدهیهای شرکت مبنای تعیین بهای سهام قرار می گیرد.

کلاً هنگام پیاده سازی تجدیدارزیابی ارزش دارایی‌ها را با نظر کارشناسان به قیمت روز تنزیل می‌ شود و تفاوت ارزش روز و ارزش دفتری دارایی‌ها یک مابه التفاوت است که می بایست در طرف دارایی‌ها بدهکار شود و حساب در مازاد تجدید ارزیابی‌ها بستانکار گردد. این حرکت بر ارزیابی بر دارایی‌هایی مانند ساختمان و ماشین‌آلات که استهلاک‌ نسبتاً بالاتری دارند، اثر قابل‌توجهی می گذارد.

تجدید ارزیابی و ساختار EPS شرکتها

حالا این دوگانگی بیشر در شرکتهای فعال در بورس که عرضه کننده سهام هستند بوجود آمده است،مبنی بر اینکه تجدید ارزیابی داراییها باعث افزایش سهام خواهد شد و معتقد هستند در شرایطی که دارایی استهلاک‌پذیر وجود داشته باشد، EPS کاهش می‌یابد،

EPS خلاصه اصطلاح earning per share یا سود هر سهم است. هرگاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم نماییم؛ سود هر سهم بدست می‌آید.

معمولاً انگیزه دلایل افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها می تواند یکی از حالت های زیر باشد:

• شرکت هایی که سوددهی قابل قبولی دارند و گردش مالی خوبی را ایجاد کرده اند
• شرکت و موسساتی که در حال ورشکستگی و انحلال هستند
• بانک ها و بیمه ها و موسسات مالی اعتباری

شرکت هایی که اوضاع مناسبی ندارند برای خروج از شرایط ورشکستگی دست به این اقدام می زنند و همچنین شرکت های دارای نسبت با بدهی بالایی در ارتباط با حقوق صاحبان سهام مواجه هستند و توانایی دریافت وام جدید را ندارند اقدام به این نوع افزایش سرمایه می‌کنند که البته باید مشمول ماده 141 قانون تجارت قرار بگیرند و هر شرکتی امکان پیاده سازی ندارد.

قانون ورشکستگی را بدانید

شرکت ها با افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها وضعیت ساختار سرمایه را تغییر داده و با کاهش نسبت زیان انباشته به سرمایه از مشمولیت قانون ورشکستگی که در ماده 141 قانون تجارت گنجانده شده، خارج می‌گردد؛ همچنین می‌تواند برای تامین مالی مجدد از محل دریافت وام های جدید، نیز اقدام کند اما این کار با افزایش هزینه های مالی همراه است. اگر در ادامه شرکت عملکرد مناسبی نداشته باشد افزایش هزینه های مالی می‌تواند بار دیگر بر مشکلات شرکت افزوده و بحران شرکت را شدیدتر کند.

گاهی شرکت هایی که قدمت بالاتری دارند و از همان ابتدا با سرمایه اسمی حرکت می کردند به منظور افزایش ظرفیت بدهی خود و دریافت تسهیلات مالی بیشتر اقدام ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ به افزایش سرمایه از این محل می‌کنند. افزایش سرمایه برای چنین شرکت هایی که از نظر عملیاتی وضعیت با ثبات و مطمئنی دارا بوده و از حاشیه سود قابل توجه برخوردار هستند مطلوب است. و می‌تواند ظرفیت استفاده از بدهی شرکت ها را افزایش داده و منافع بیشتری را برای سهامداران فراهم آورد.

پیشنهاد می‌شود مقاله خدمات مالیاتی را مطالعه کنید

برای بانک ها و بیمه ها افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها بسیار مفید است. زیرا در بانک ها افزایش سرمایه اسمی در ترازنامه موجب افزایش قدرت وام‌دهی می‌گردد. همچنین در بیمه ها نیز افزایش سرمایه اسمی میتواند قدرت بیمه ها را برای افزایش میزان سرمایه گذاری بالا ببرد.

طبق استاندارد حسابداری شماره 11 ایران، تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود مجاز است. در صورت اتخاذ این روش از سوی شرکت، هر 3 الی 5 سال می‌بایست تکرار شود. اما با توجه به این که انجام تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود مستلزم تحمل هزینه های قابل توجه است، شرکت ها به آن رقبتی ندارند مگر این که مجبور باشند.

مبلغ تجدید ارزیابی (درآمد غیر عملیاتی تحقق نیافته ناشی از تجدید ارزیابی) مستقیما تحت عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه به عنوان بخشی از حقوق صاحبان سرمایه طبقه بندی می شود و در صورت سود و زیان جامع انعکاس می یابد، بنابراین سودی در صورت سود و زیان شناسایی نمی‌گردد.

مدل های تجدید ارزیابی

1- دارایی های که استهلاک پذیر نمی باشند

دارایی هایی مانند زمین که در طول زمان مستهلک نمی‌شوند درصورتی که مورد تجدید ارزیابی قرار بگیرند تاثیری بر هزینه استهلاک و جریان های نقد آتی شرکت ندارند و صرفا اعداد دارایی و سرمایه را در ترازنامه را به روز می‌کنند.

2- دارایی هایی که قابلیت استهلاک گیری را دارند

در این بخش سود مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها که به حساب افزایش سرمایه لحاظ می‌شود، در سال ایجاد، مشمول مالیات نیست؛ اما تجدید ارزیابی دارایی های استهلاک پذیر (ساختمان، تجهیزات) موجب افزایش هزینه استهلاک برای سال های آتی می‌گردد و سود خالص را از طریق افزایش دادن هزینه سربار در بهای تمام شده ، کاهش می‌دهد. همچنین هزینه استهلاک دارایی های به روز شده در سال‌های بعد هزینه غیر قابل قبول مالیاتی است و صرفه جویی مالیاتی ایجاد نمی‌کند .

ماده مرتبط قانون مالیاتهای مستقیم در تجدید ارزیابی

در ادامه برای بررسی این نکته مالیاتی بهتراست با تغییرات مهم در ماده قانونی 149 قانون مالیاتهای مستقیم آشنا شوید طبق قوانین قبل از سال 95 در تشخيص درآمد مشمول ماليات محاسبة‌ استهلاکات دارايي و هزينه‌هاي تأسيس و سرمايه‌اي با رعايت ‌اصول زير انجام مي‌گرفت :

1 ـ آن قسمت از دارايي ثابت که بر اثر استعمال يا گذشت زمان ‌يا ساير عوامل بدون توجه به تغيير قيمت‌ها ارزش آن تقليل مي‌يابد قابل استهلاک است‌.

2 ـ مأخذ استهلاک‌، قيمت تمام شدة دارايي مي‌باشد.

3 ـ استهلاکات از تاريخي محاسبه مي‌شود که دارايي قابل ‌استهلاک آماده براي بهره‌برداري‌، در اختيار مؤسسه قرار مي‌گيرد.

در اصلاحیه جدید قانون مالیاتها 2 تبصره بسیار مهم وضع گردید که که شرکتها و موسسات دچار دوگانگی شدند. در تبصره۱ـ ماده 149 اصلاحی افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های اشخاص حقوقی، با رعایت استانداردهای حسابداری مشمول پرداخت مالیات بر درآمد نیست و هزینه استهلاک ناشی از افزایش تجدید ارزیابی نیز به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی نمی شود همچنین در زمان فروش یا معاوضه دارایی های تجدید ارزیابی شده، مابه التفاوت قیمت فروش و ارزش دفتری بدون اعمال تجدید ارزیابی در محاسبه درآمد مشمول مالیات منظور می شود.

تبصره۲ نیز اشاره به این نکته دارد،در صورتی که بر اثر فروش مال قابل استهلاک یا مسلوب المنفعه شدن ماشین آلات، زیانی متوجه مؤسسه گردد، زیان حاصل معادل ارزش مستهلک نشده دارایی منهای حاصل فروش (در صورت فروش) یکجا قابل احتساب در حساب سود و زیان همان سال است. حکم این تبصره در مورد دارایی های تجدید ارزیابی شده نسبت به ارزش دفتری ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ بدون اعمال تجدید ارزیابی جاری است.

یک اخطار مالیاتی مهم

نکته مهمی که باید در این بخش توجه داشته باشید این است که از نظر سازمان امور مالیاتی دارایی های مستهلک شده نباید از حساب موسسه خارج شود زیرا فروش دارایی های مستهلک شده کلاً سود بوده و مشمول محاسبه مالیات است، ضمناً کلیه هزینه های مرتبط با خرید یا تحصیل دارایی شامل هزینه های حمل،بیمه،حق العمل،گمرکی، نصب و …. باید به قیمت تمام شده دارایی مذکور اضافه شود و محاسبه استهلاک بر اساس این قیمت صورت پذیرد.

نظر دکتر موسی بزرگ اصل

دکتر موسی بزرگ اصل یکی از اعضا هیات عامل سازمان حسابرسی معتقد است از واژه افزایش سرمایه تفسیر نادرستی شده است. به گفته ایشان در استانداردهای حسابداری کشور، تجدید ارزیابی یک روش مجاز است و جنبه اجباری ندارد. یک شرکت می‌تواند از روش بهای تمام ارزش دفتری چگونه محاسبه می‌شود؟ شده یا روش تجدید ارزیابی برای دارایی‌های ثابت مشهود، دارایی‌های نامشهود و سرمایه‌گذاری‌ها استفاده کند. اما شرکت‌ها قبلا به دلیل تبعات مالیاتی از روش تجدید ارزیابی استفاده نمی‌کردند چون باید بابت مازاد تجدید ارزیابی مالیات پرداخت می‌کردند. پس از معاف کردن مازاد تجدید ارزیابی در قوانین مختلف در سال‌های گذشته، شرکت‌ها به سمت تجدید ارزیابی رفتند و مازاد تجدید ارزیابی را طبق قانون به حساب افزایش سرمایه منظور کردند. در قانون مالیات جدید، حفظ معافیت، مشروط به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی است. مهم‌ترین حسن تجدید ارزیابی بهبود کیفیت اطلاعات ترازنامه شرکت‌ها، به‌روز کردن استهلاک دارایی‌ها و در مجموع افزایش شفافیت مالی است. البته تجدید ارزیابی بی‌هزینه نیست. گاه مبالغ تجدید ارزیابی شده از قابلیت اتکای کافی برخوردار نیست و این نقص بر کیفیت ترازنامه اثر منفی دارد. تفسیر نادرست افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی در بازار سرمایه، مهم‌ترین خسارت تجدید ارزیابی به‌نظر می‌رسد. در استانداردهای حسابداری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی منع شده است مگر اینکه قانون اجازه دهد. دلیل این ممنوعیت این است که مازاد تجدید ارزیابی یک درآمد تحقق نیافته است.

ابلاغ اصلاحيه و مهم سازمان امور مالیاتی کشور که باید مدنظر قرار دهید تا در رسیدگی دفاتر قانونی با مشکل جدی مواجه نشوید تصويب نامه هاي شماره 90836/ت 48793 هـ مورخ 18/4/1392 ، شماره 136590/ت 50976 هـ مورخ 13/11/1393 و 53970/ت52406 هـ مورخ 10/5/1395 در خصوص تجديد ارزيابي داراييها می باشد.

در تبصره 3 اصلاحي ماده 2 آيين نامه در اجراي مصوبه اخير الذکر به شرح زير اصلاح مي شود:

تبصره 3- اشخاص حقوقي که تا پايان سال تجديد ارزيابي افزايش سرمايه ناشي از تجديد ارزيابي داراييهاي خود را در اداره ثبت شرکتها ثبت ننمايند، موظفند مبالغ ناشي از تجديد ارزيابي دارايي ها را طي سالمذکور در دفاتر قانوني به حساب مازاد ناشي تجديد ارزيابي منظور و حداکثر تا پايان سال مالي بعد از تجديدارزيابي دارايي ها، در اداره ثبت شرکتها ثبت و به حساب سرمايه در دفاتر قانوني خود منظور نمايند. مهلت انجام ساير ترتيبات افزايش سرمايه و همچنين ثبت آن در اداره ثبت شرکت ها و دفاتر قانوني در اشخاص حقوقي که در سالهاي 1392 الي 1394 نسبت به تجديد ارزيابي دارايي هاي خود اقدام نموده اند، تا پايان سال 1395 تعيين مي گردد.

2) ماده 10 اصلاحي آيين نامه در اجراي مصوبه اخير الذکر به شرح زير اصلاح و يک تبصره به ماده ياد شده الحاق مي گردد:

ماده 10_ بنگاه هاي اقتصادي براي استفاده از معافيت موضوع اين آيين نامه بايد تأييديه سازمان حسابرسي يا يکي از موسسات حسابرسي عضو جامعه حسابداران رسمي ايران و يا حسابدار رسمي و در خصوص شرکت ها و اتحاديه تعاوني روستايي و کشاورزي تاييديه سازمان مرکزي تعاوني روستايي ايران در صورت انجام حسابرسي مالي توسط آن سازمان را که مستند به گزارش حسابرسي مالي شرکتباشد، براي سال تجديد ارزيابي در موارد زير دريافت و حداکثر تا پايان سال مالي بعد از سال تجديد ارزيابيدارايي به اداره امور مالياتي ذي ربط ارايه نمايند:

الف– اعلام نظر در مورد عدم تجديد ارزيابي دارايي ها در پنج سال قبل از سال تجديد ارزيابي

ب– اظهار نظر در مورد صحت مبناي محاسبه استهلاک دارايي

شرکت هايي که سال مالي آنها با سال شمسي مطابقت ندارد نيز مشمول حکم اين ماده و تبصره 2 ماده 2 مي باشند .

تبصره_ مهلت ارسال تأييديه هاي مذکور در اين ماده براي اشخاص حقوقي که در سالهاي 1392 و 1393 نسبت به تجديد ارزيابي دارايي هاي خود اقدام نموده اند، تا پايان سال 1395 تعيين مي گردد.