عرضه اولیه، نمونه ای از بازار اولیه است.
بازار ثانویه ارز
صادرات و واردات یک امر مستمر است. بخش بزرگی از اقتصاد کشور ما از طریق صادرات و واردات تامین می شود. هماهنگی و توزان بین صادرات و واردات یکی از عوامل مهم ثبات اقتصادی به شمار می رود. بازار ثانویه ارز به عنوان یک بازار بین صادرکنندگان و واردکنندگان، محلی برای تبادل ارز به قیمت تعیین شده توسط بازار است. در معمولترین تقسیمبندی، بازار سرمایه به دو بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود.
بازار اولیه:
بازار اولیه زمانی شکل میگیرد که دارایی برای بار اول مورد معامله قرار میگیرد؛ به عبارت دیگر بازاری که در آن اوراق بهادار شرکتها برای اولین بار عرضه و فروخته میشود، بازار اولیه نام دارد. در این بازار شرکتها به طور مستقیم سرمایه مورد نیاز خود را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میکنند که این کار در قالب پذیرهنویسی صورت میگیرد. نکته پذیره نویسی عبارت است از عمل حقوقی که به موجب آن شخص تعهد می کند با تامین قسمتی از سرمایه شرکت در حدود مبلغ برآورده شده در شرکت سهامی عام شریک شود. پذیره نویسی شخص را متعهد می کند که مبلغی را برابر مبلغ قید شده در ورقه تعهد سهام پرداخت نماید و در مقابل چنین تعهدی حق دریافت سهام پس از تشکیل شرکت و استفاده از آن برای پذیره نویسی ایجاد گردد.
بیشتر بخوانید : قیمت ارز دیجیتال
بازار ثانویه:
داراییهایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرارگرفته است برای معاملههای بعدی و مجدد، نیاز به بازار ثانویه دارد؛ مثلاً اگر فردی که سهام شرکتی را در مرحله پذیرهنویسی خریداری کرده و حال قصد فروش این سهم به سایر سرمایهگذاران بازار را دارد، باید به بازار ثانویه مراجعه کرده و اقدام به فروش سهم خود کند. پس میتوان گفت که تمام معاملات سهام در بازار بورس، جزء معاملات بازار ثانویه هستند و در این بازار، اوراق بهادار میان سرمایهگذاران معامله میشود و شرکت در آن نقشی ندارد. برای اطلاعات بیشتر دز زمینه بازده نقدی و سرمایه ای سهام از این لینک استفاده کنید. روش تعیین قیمت در بازار ثانویه ارز چگونه است؟ روش تعیین قیمت در بازار ثانویه ارز سازوکار پیش بینی شده به این صورت است که خریداران ارز یعنی همان واردکنندگان دارای ثبت سفارش کالاهای گروه سوم، به عنوان متقاضی و صادرکنندگان 20 درصدی یا خرد نیز به عنوان عرضه کنندگان محسوب می شوند. در این میان صرافی های مجاز به عنوان واسطه در خرید و فروش ارز ایفای نقش می کنند و این نظام عرضه و تقاضا، قیمت ارز را در بازار تعیین خواهد کرد. اگر بازار ارز ثانویه وجود نداشته باشد، چه اتفاقی می افتد؟ مثلا تصور کنید افرادی که میخواهند از بازار اولیه خانه بخرند، این کار را از ترس اینکه فرصتی برای فروش خانههای جدید شان در بازار پیدا نکنند، انجام ندهند. این استدلال در مورد سهام نیز صادق است. از آنجایی که در خصوص سهام و اوراق قراضه، بازاری به نام بازار ثانویه وجود دارد همانند بورس اوراق بهادار، مردم دیگر نگران فروش سهامشان در آینده و نگهداری دائم آن نیستند؛ بنابراین سهام خود را بدون هیچ گونه نگرانی از بازار اولیه خریداری میکنند. در واقع بدون وجود این بازار، فرصت خرید یا فروش بیشتر نیز وجود ندارد. مزایای بازار ثانویه چیست؟ بازار ثانویه ارز هرچند راهکار کاملی به شمار نمی رود، اما بسیار از مشکلات به وجود آمده ناشی از تک نرخی بودن ارز سامانه نیما را حل می کند. معاملات در این بازار زیر نظر دولت بوده و شفاف است، از این رو دلالان ارز نمی توانند با حضور در این بازار مانند بازار آزاد جو آن را متشنج کنند. شفافیت این بازار در کنار ثبات و قیمت متعادل تر نسبت به بازار آزاد، باعث شده تا واردکنندگان و صادرکنندگان رغبت بیشتری برای انجام معاملات در بازار ثانویه ارز را داشته باشند. مسیر خروج عالی برای سرمایه گذاران IPO ریسک کمتر آزادی جهت خرید و فروش از بین رفتن شرایط دزدی و کلاهبرداری امکان خرید و فروش بیشتر بازارهای خصوصی کمک به بازار های نوپا کمک به رشد اقتصادی کمک به بازده دهی بیشتر و رونق و رشد اقتصادی مکانی عالی برای نظارت و کنترل شرکتها معایب بازار ثانویه ارز چیست؟ با وجود محاسن زیاد بازار ثانویه ارز این بازار، هنوز هم نواقصی در آن وجود دارد. به طور کلی کالاهای وارداتی در چهار گروه دسته بندی می شوند. کالاهای گروه اول کالاهای اساسی هستند که ارز دولتی دریافت می کنند. کالاهای گروه دوم و سوم کالاهای مصرفی غیر اساسی به شمار می روند که مشمول دریافت ارز بازار ثانویه هستند و گروه چهارم که واردات آنها ممنوع است؛ اما مشکل این است که کالاها ممکن است از یک گروه کالایی به یک گروه دیگر انتقال پیدا کنند. برای مثال یک کالا از گروه چهار به گروه سه و یا کالایی از گروه یک به گروه دو منتقل بشود. این تغییرات می تواند توازن به وجود آمده در بازار ثانویه ارز را از بین برده و باعث تشنج در این بازار بشوند. هرچند بازار ثانویه تا حدودی می تواند از بروز مشکلات ناشی از تک نرخی شدن ارز جلوگیری کرده و و از بدنه اقتصاد محافظت کند، اما به نظر می رسد تا پیدا کردن راهکاری جامع که به تمام جوانب این مشکلات رسیدگی کند، راه درازی در پیش داریم. ایجاد شدن زمینه رانت: رانت در ایران قدمتی به درازای تاریخ دارد، در مقابل و در مواجهه با این پدیده اما هیچگاه در تاریخ کشور قانونگذاری، نظارت بر اجرای قانون و جریان سازی با همان شدتی که سازوکارهای رانتی و عادیسازی آن جریان داشته شکل نگرفته است. زمانی که کالایی دو قیمت یا بیشتر داشته باشد و عرضه کننده ی آن کالا هم دولت باشد حتما زمینه رانت ایجاد خواهد کرد.دو نکته کلیدی در بازار ارز کشور داریم، نخست اینکه عرضه کننده ارز در کشور دولت است و نکته دوم اینکه بزرگ ترین مصرف کننده نیز دولت است، بنابراین زمانی که بزرگ ترین عرضه کننده و مصرف کننده ارز خود دولت است، برای کشف قیمت ممکن است ایجاد بازار ثانویه کمک کند، اما برای حذف زمینه رانت نمی تواند کمک کند. در کشور های دنیا و حتی در کشور های همسایه ارز قیمت یکسان و تک نرخی دارد، بنابراین نمی توانیم چند نرخی ارز را بپذیریم و انتظار داشته باشیم رانتی شکل نگیرد یا تقاضا ها واقعی باشد.
بازار اولیه و ثانویه
کلمه “بازار” می تواند معانی مختلفی داشته باشد، اما بیشتر اوقات به عنوان اصطلاح همه گیر استفاده می شود تا هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه را نشان دهد. در واقع، “بازار اولیه” و “بازار ثانویه” هر دو اصطلاحات متمایزی هستند.
بازار اصلی به بازاری در محل ایجاد اوراق بهادار گفته می شود، در حالی که بازار ثانویه بازاری است که در آن بین سرمایه گذاران معامله می شود.
بازار اولیه و ثانویه:
دانستن این که بازار های اولیه و ثانویه چگونه کار می کنند، کلیدی برای درک نحوه تجارت سهام، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار است. بدون آنها، بازار سرمایه بسیار دشوارتر خواهد بود و سودآوری آنها بسیار کمتر است. ما به شما کمک خواهیم کرد نحوه کار این بازار ها و ارتباط آنها با هر یک از سرمایه گذاران را بفهمید.
نکته های کلیدی:
بازار اصلی محلی است که اوراق بهادار ایجاد می شود، در حالی که بازار ثانویه چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه محلی است که این اوراق توسط سرمایه گذاران معامله می شود.
در بازار اولیه، شرکت ها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولین بار به مردم می فروشند، مثلاً با عرضه اولیه. بازار ثانویه در اصل بازار سهام است و به بورس اوراق بهادار نیویورک، نزدک و سایر صرافی های سراسر جهان اشاره دارد.
بازار اولیه:
بازار اصلی جایی است که اوراق بهادار ایجاد می شود. در این بازار است که شرکت ها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولین بار به مردم می فروشند.
عرضه اولیه، نمونه ای از بازار اولیه است.
این معاملات فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کند تا اوراق بهادار را از بانکی خریداری کنند که پذیره نویسی اولیه را برای سهام خاصی انجام داده است. زمانی اتفاق می افتد که یک شرکت خصوصی برای چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه اولین بار سهام عمومی را منتشر کند.
به عنوان مثال، این شرکت پنج پذیره نویسی را استخدام می کند تا جزئیات مالی شرکت خود را تعیین کند. پذیره نویسان جزئیات می دهند که قیمت انتشار سهام 15 دلار خواهد بود. سپس سرمایه گذاران می توانند مستقیماً از شرکت صادر کننده با این قیمت خرید کنند.
این اولین فرصتی است که سرمایه گذاران از طریق خرید سهام آن به سرمایه شرکت کمک می کنند. سرمایه سهام یک شرکت از وجوه حاصل از فروش سهام در بازار اولیه تشکیل شده است.
پیشنهاد حقوق به شرکت ها این امکان را می دهد که پس از ورود اوراق بهادار به بازار ثانویه، ارزش سهام اضافی خود را از طریق بازار اصلی جمع کنند. سرمایه گذاران فعلی بر اساس سهام هایی که در حال حاضر صاحب آنها هستند، حقوقی نسخ شده به آنها ارائه می شود و دیگران می توانند سرمایه گذاری جدیدی در سهام تازه ضرب شده داشته باشند.
انواع دیگر عرضه های اولیه بازار برای سهام شامل استقرار خصوصی و تقسیم ترجیحی است. استقرار خصوصی این امکان را به شرکت ها می دهد تا مستقیما به سرمایه گذاران مهم تر مانند صندوق های تامینی و بانک ها بدون در دسترس قرار دادن سهام در دسترس عموم فروشند. در حالی که تخصیص ترجیحی سهام را برای انتخاب سرمایه گذاران (معمولا صندوق های تامین مالی، بانک ها و صندوق های سرمایه گذاری مشترک) با قیمت ویژه ای که در دسترس عموم نیست ارائه می دهد.
به همین ترتیب، مشاغل و دولت هایی که می خواهند سرمایه بدهی تولید کنند می توانند انتشار اوراق قرضه کوتاه مدت و بلند مدت در بازار اولیه را انتخاب کنند. اوراق قرضه جدید با نرخ کوپن که با نرخ بهره فعلی در زمان انتشار مطابقت دارد، منتشر می شود که ممکن است از اوراق قبلی بیشتر یا کمتر باشد.
نکته مهمی که باید در مورد بازار اصلی بدانید این است که اوراق بهادار مستقیما از یک ناشر خریداری می شود.
پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله تجزیه و تحلیل مالی طرح توجيهی را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
بازار ثانویه:
برای خرید سهام، از بازار ثانویه معمولا “بورس سهام” یاد می شود. این شامل بورس اوراق بهادار نیویورک و کلیه مبادلات عمده در سراسر جهان است. مشخصه بارز بازار ثانویه این است که سرمایه گذاران بین خود معامله می کنند.
به این معنا که در بازار ثانویه، سرمایه گذاران قبلا اوراق بهادار منتشر شده را بدون دخالت شرکت های صادر کننده معامله می کنند. به عنوان مثال، اگر برای خرید سهام آمازون می روید، فقط با یک سرمایه گذار دیگر که سهام سهام آمازون را در اختیار دارد معامله می کنید. آمازون مستقیما درگیر این معامله نیست.
در بازار های بدهی، در حالی که تضمین شده است که یک اوراق قرضه در زمان سررسید به ارزش کامل اسمی آن پرداخت می کند، اما این تاریخ اغلب سال ها از آن خارج است. در عوض، دارندگان اوراق قرضه می توانند اوراق قرضه را در بازار ثانویه برای سود مرتب بفروشند در صورتی که از زمان انتشار اوراق قرضه، نرخ بهره کاهش یافته است و به دلیل نرخ کوپن نسبتاً بالاتر، ارزش آن را برای سرمایه گذاران دیگر ارزشمند تر می کند.
بازار ثانویه را می توان به دو دسته تخصصی چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه تقسیم کرد:
بازار حراج:
در بازار حراج، همه افراد و موسساتی که می خواهند اوراق بهادار را معامله کنند در یک منطقه جمع می شوند و قیمت هایی را که مایل به خرید و فروش هستند اعلام می کنند. به این قیمت ها قیمت پیشنهادی و پیشنهادی گفته می شود. ایده این است که باید یک بازار کارآمد با گردهم آوردن همه طرف ها و اعلام عمومی قیمت های آنها حاکم باشد.
بنابراین، از نظر تئوری، بهترین قیمت یک کالای مورد نیاز جستجو نمی شود زیرا همگرایی خریداران و فروشندگان باعث ظهور قیمت های توافق پذیر می شود. بهترین نمونه بازار حراج بورس اوراق بهادار نیویورک است.
بازار فروشنده:
در مقابل، یک بازار فروشنده احتیاج به احزاب برای همگرایی در یک مکان مرکزی ندارد. بلکه شرکت کنندگان در بازار از طریق شبکه های الکترونیکی به آن ملحق می شوند. فروشندگان موجودی امنیتی را در اختیار دارند، سپس آماده خرید یا فروش با فعالان بازار می شوند. این نمایندگی ها از طریق اختلاف بین قیمت هایی که اوراق بهادار را خریداری و می فروشند سود کسب می کنند.
نمونه ای از بازار فروشندگان این است که نمایندگی هایی که به عنوان سازندگان بازار شناخته می شوند، پیشنهادات قیمتی را ارائه می دهند و از قیمت هایی که مایل به خرید و فروش اوراق بهادار هستند درخواست می کنند. تئوری این است که رقابت بین فروشندگان بهترین قیمت ممکن برای سرمایه گذاران را فراهم می کند.
بازار های به اصطلاح “سوم” و “چهارم” مربوط به معاملات بین دلالان و موسسات از طریق شبکه های الکترونیکی بدون نسخه هستند و بنابراین به تنهایی برای سرمایه گذاران مربوط نیستند.
بازار فرابورس:
بعضی اوقات می شنوید که از یک بازار فروشنده به عنوان یک بازار بدون نسخه استفاده می شود. این اصطلاح در اصل به معنای یک سیستم نسبتاً غیر سازمان یافته بود که در آن معاملات در یک مکان فیزیکی انجام نمی شد، همان طور که در بالا توضیح دادیم، بلکه بیشتر از طریق شبکه های فروشنده انجام می شود.
این اصطلاح به احتمال زیاد از معاملات خارج از وال استریت حاصل شده بود که در طی بازار بزرگ گاو نر در دهه 1920 رونق گرفت، و در آن سهام “بدون نسخه” در مغازه های سهام فروخته می شد. به عبارت دیگر، سهام در بورس اوراق بهادار ذکر نشده اند، آنها “بدون لیست” بودند.
با گذشت زمان، معنای آن شروع به تغییر کرد. در سال 1971 توسط انجمن ملی فروشندگان اوراق بهادار ایجاد شد تا نقدینگی را برای شرکت هایی که از طریق شبکه های فروشنده تجارت می کردند، به ارمغان آورد.
در آن زمان، مقررات کمی در مورد معاملات سهام خارج از بورس وضع شده بود، که به دنبال بهبود آن بود. با گذشت زمان تکامل یافته و به یک مبادله عمده تبدیل شده است، معنای نسخه بدون نسخه گیج کننده تر شده است.
امروزه، اصطلاح “فرابورس” به طور کلی به سهام هایی اطلاق می شود که در بورس اوراق بهادار مانند بورس اوراق بهادار آمریکا تجارت نمی کنند. این بدان معناست که سهام یا روی تابلوی اعلانات بدون نسخه یا ورق های صورتی معامله می شود. هیچ یک از این شبکه ها مبادله ای نیستند.
در واقع، آنها خود را به عنوان ارائه دهنده اطلاعات قیمت گذاری برای اوراق بهادار توصیف می کنند. مقررات شرکت های ورق صورتی بسیار کمتر از قوانینی است که سهام آنها را در بورس سهام معامله می کنند. بیشتر اوراق بهاداری که از این طریق معامله می شود متعلق به شرکت های بسیار کوچک است. به همین دلایل، اگر چه هنوز بازار فروش و از نظر فنی امروز بورس اوراق بهادار محسوب می شود و بنابراین، نادرست است که بگوییم در اوراق بهادار بدون لیست معامله می کند.
پیشگامان بی نهایت مطالعه مقاله ابزار های تحلیل داده را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.
بازار های سوم و چهارم
بازار های سوم و چهارم:
همچنین ممکن است اصطلاحات “سوم” و “چهارم” بازار ها را بشنوید. اینها به سرمایه گذاران منفرد مربوط نمی شوند زیرا حجم قابل توجهی از سهام را برای معامله در هر معامله درگیر می کنند. این بازار ها از طریق شبکه های الکترونیکی بدون نسخه با معاملات بین دلالان کارگزار و موسسات بزرگ معامله می کنند. بازار سوم شامل معاملات فرابورس بین دلالان کارگزار و موسسات بزرگ است.
بازار چهارم معاملاتي است كه بين موسسات بزرگ انجام مي شود. دلیل اصلی وقوع این معاملات در بازار سوم و چهارم، اجتناب از انجام این سفارشات از طریق صرافی اصلی است که می تواند در قیمت اوراق بهادار تأثیر زیادی بگذارد. از آنجا که دسترسی به بازار های سوم و چهارم محدود است، فعالیت های آنها تأثیر چندانی بر متوسط سرمایه گذار ندارد.
نتیجه نهایی:
اگر چه همه فعالیت هایی که در بازار هایی که بحث کرده ایم انجام می شود، بر تک تک سرمایه گذاران تأثیر نمی گذارد، اما شناخت کلی از ساختار بازار خوب است. روشی که اوراق بهادار به بازار آورده و در بورس های مختلف معامله می شود، در عملکرد بازار نقش اساسی دارد. فقط تصور کنید که اگر بازار های ثانویه سازمان یافته وجود نداشته باشد؛ شما باید شخصاً سایر سرمایه گذاران را فقط برای خرید یا فروش سهام ردیابی کنید، که کار ساده ای نیست.
در حقیقت، بسیاری از کلاه برداری های سرمایه گذاری حول اوراق بهاداری ساخته می شوند که بازار ثانویه ندارند، زیرا می توان سرمایه گذاران بی خبر را برای خرید آنها کلاه برداری کرد. اهمیت بازار ها و توانایی فروش اوراق بهادار (نقدینگی) غالباً مسلم تلقی می شود، اما بدون بازار، سرمایه گذاران گزینه های کمی دارند و می توانند با ضرر های بزرگ گیر بیفتند. بنابراین، وقتی نوبت به بازار می رسد، آنچه نمی دانید، می تواند به شما آسیب برساند و در طولانی مدت، با کمی تحصیلات ممکن است صرفه جویی کنید.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله نسبت های مالی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
بازار ثانویه چیست؟
اوراق بهاداری که قبلا منتشر شده و در بازار اولیه فروخته شدهاند، در بازاری که به آن بازار ثانویه گفته میشود، مورد معامله قرار میگیرند. وجود بازار ثانویه به خریداران اوراق بهادار این اطمینان خاطر را میدهد که در صورت نیاز میتوانند اوراق بهادار خود را بفروشند و از وجه نقد حاصل از آن استفاده کنند. در این بازار، برخلاف بازار اولیه که تنها فروشنده، شرکت مربوطه بود و وجه حاصل از فروش به وی تعلق میگرفت، اوراق بهادار میان سایر سرمایهگذاران و معاملهگران بازار سرمایه مبادله میشود . بازار ثانویه بازاری است که سرمایه گذاران، اوراق بهادار یا سایر دارایی های مالی را به جای اینکه خودشان به طور مستقیم از شرکت های ناشر خریداری کنند، از سایر سرمایه گذارانی که قبلاً آنها را خریدهاند و حالا قصد فروششان را دارند، میخرند. بازارهای بورس، نظیر بورس اوراق بهادار تهران بازار ثانویه هستند.
در اقتصادهای توسعه یافته برای سایر انواع اوراق بهادار نیز بازار ثانویهای موجود است، برای مثال وقتیکه صندوق های سرمایه گذاری، بانک های سرمایه گذاری یا نهادهای بزرگ پولی و مالی وام های کلانی از وام دهندگان بزرگ خریداری میکنند. در هر معامله ای که در بازارهای ثانویه انجام میشود، پول نقد به جای اینکه مستقیم به حساب یک شرکت یا نهاد برود، به جیب سرمایه گذاران ریخته خواهد شد.
توضیحاتی در مورد بازار ثانویه
شرکت هایی که سهام آنها به تازگی عرضه عمومی اولیه شده است، وقتی به عنوان یک معامله در بازار اولیه در نظر گرفته میشود که سهام عرضه شده برای نخستین بار توسط سرمایه گذاران به صورت مستقیم از شرکت تأمین سرمایه ای که وظیفه پذیرهنویسی سهام را به عهده دارد، خریداری شود؛ بعدازآن هر سهمی در بازار ثانویه، بین سرمایه گذاران معامله خواهد شد. در بازار اولیه، اغلب قیمت ها از پیش تعیینشدهاند، درحالیکه در بازار ثانویه فقط عوامل پایهای اقتصادی مثل عرضه و تقاضا قیمت اوراق را تعیین میکنند.
چگونه سهام قیمت گذاری می شود ؟ روش کشف قیمت سهام شرکت ها در بورس
ما در این مقاله برای کشف قیمت سهام و نحوه قیمت گذاری سهام در بورس به روشهاي مختلف ارزشیابی و قیمت گذاري بر اوراق بهادار، الگوي قیمت گذاري قیمت و درآمد، و در پایان با روش هاي ارزش گذاري بر سهام شرکت هاي پذیرفته شده در بازار سرمایه می پردازیم. پیشنهاد می شود ابتدا مقاله تحلیل بنیادی و صورت های مالی را که در سایت ایران بورس برای شما آماده گردیده را مطالعه بفرمایید.
شرکت سرمایه گذاری چیست ؟ نحوه قیمت گذاری سهام و کشف قیمت سهام شرکت های سرمایه گذاری
شرکتهاي سرمایه گذاري موسساتی هستند که از طریق فروش سهم (پذیره نویسی) وجوهات و منابع مالی سرمایه گذاران و افراد را جمع آوري می کنند و آنها را در سهام سایر شرکت ها و بخشهاي مختلف اقتصادي، سهیم می کنند. در حال حاضر 50 شرکت سرمایه گذاري در بورس تهران وجود دارد که از این مجموع 50 شرکت سرمایه گذاري، 11 شرکت جزو واسطه گري هاي مالی و 6 شرکت بانک، مؤسسه اعتباري و لیزینگ می باشند. در ادامه نحوه قیمت گذاری سهام شرکت سهامی خاص را به شما توضیح خواهیم داد.
سایر شرکت ها نیز در زمینه هاي تخصصی نظیر ساختمان، خودرو، تجهیزات، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، معادن فلزي و فرآورده هاي نفتی فعالیت می کنند. در ضمن، چهار شرکت هم به عنوان هلدینگ چند رشته اي در زمینه هاي مختلف سرمایه گذاري می نمایند. در این راستا برای سرمایه گذاری در شرکت های گفته شده لازم است از ارزش های شرکت های مذکور آگاه باشیم که در این فصل به این موضوع می پردازیم تا با شناخت موارد ذکر شده بتوانیم تصمیمات مطلوب گرفته باشیم. و همین طور با نحوه قیمت گذاری سهام عدالت نیز آشنا شوید.
پرتفولیو یا پرتوفوی چیست ؟ سبد سهام چیست ؟
پرتفو یا پرتفولیو یک ترکیبی مناسبی از سهام یا سایر دارایی ها می باشد که یک سرمایه گذار آنها را خریداری می کند. در واقع یک سرمایه گذار برای اینکه ریسک کمتری در بازار بورس داشته باشد به جای خرید یک سهام، از سهام های متفاوت خریداری کرده و در سبد سهام خود تنوع ایجاد می کند. در این راستا به جمع ارزش دارایی های داخل پورتفو می گویند.
ارزش پرتفو یا پرتفولیو یا سبد سهام
ارزش پرتفولیو یک شرکت سرمایه گذاري، حاصل تقسیم ارزش جاري سهام موجود در پرتفولیو شرکت سرمایه گذاري، بر تعداد سهام آن شرکت می باشد که این عدد به نحوي نشان دهنده ارزش جاري سرمایه گذاري هاي شرکت براي هر سهم می باشد. با مقایسه قیمت روز سهم و ارزش پرتفولیو، شرکت می تواند گمانه زنی هایی در مورد وضعیت و قیمت آتی سهم انجام بدهد تا اطلاعات مناسب را جهت خرید یا فروش اتخاذ نماید.
NAV چیست ؟ نحوه محاسبه NAV در مورد شرکت های سرمایه گذاری
NAV یا همان ارزش خالص دارایی همان خالص دارایی های صندوق سرمایه گذاری می باشد که با محاسبه آن می توان به منظور انجام مقایسه صندوق های سرمایه گذاری از لحاظ عملکردی استفاده کرد. در واقع سرمایه گذاران با خرید واحدهای سرمایه گذاری در دارایی های صندوق سهیم می شوند، که ارزش دارایی هایشان را با توجه به شرایط بازار که همواره در حال تغییر است بدانند تا این محاسبه بتواند کمک شایانی به آنها در تصمیم گیری ایفا نماید.
برای محاسبه NAV لازم است ابتدا سرمایه گذاري هاي شرکت را ارزش گذاري کنیم و سپس این رقم را با بهاي تمام شده مندرج در ترازنامه مقایسه نماییم و در صورتی که ارزش بازار بیشتر از بهاي تمام شده باشد، مبلغ مازاد ارزش نسبت به بهاي تمام شده را در محاسبه خالص ارزش دارایی ها در نظر بگیریم. درحقیقت این مازاد ارزش، به هنگام ارائه اطلاعات در بخش دارایی ها در ترازنامه پنهان مانده است.
فرمول محاسبه خالص ارزش دارایی هاي یک شرکت به صورت زیر به دست می آید:
حقوق صاحبان سهام + مازاد ارزش سرمایه گذاري ها نسبت به بهاي تمام شده=خالص ارزش دارایی(NAV)
برای فهم توضیحات بالا به ارزش گذاری سهام شرکت دکتر عبیدی به کمک متغیر پرتفولیو طبق جدول زیر می پردازیم:
عمده سرمایه گذاری هاي انجام شده
بدیهی است انجام محاسبه فوق در زمانی که کلیه سرمایه گذاري ها در سهام بورسی صورت گرفته باشد آسان است، اما پیچیدگی، زمانی آشکار می شود که شرکت سرمایه گذاری، فعالیت هایی خارج از بورس داشته باشد که در این حالت معمولاً اختلاف زیادي بین تحلیلگران در خصوص محاسبه NAV بروز می کند که علت آن نیز به فقدان بازار منصفانه براي ارزش گذاري سرمایه گذاري ها باز می گردد.
فرمول و نحوه محاسبه NAV
براي محاسبه ارزش بازار شرکت هاي خارج بورسی می توان از تعمیم میانگین نسبت قیمت به درآمد هر سهم صنایع بورسی به میزان سودآوري هر سهم شرکت هاي خارج بورسی استفاده نمود. که نحوه محاسبات آن به شرح فرمول زیر می باشد:
انواع مدل های نحوه قیمت گذاری سهام در بورس و کشف قیمت سهام
مهم ترین مبحثی که در بورس هر کشوري مطرح است و به صورت روزانه و حتی لحظه اي مورد چالش فعالان بازار قرار می گیرد، ارزندگی یا ارزش گذاری قیمت سهام یک شرکت است.
ارزش گذاري، عبارت است از تخمین ارزش یک دارایی، بر اساس مقایسه آن دارایی با دارایی هاي مشابه و یا بر اساس ارزش فعلی متغیرهایی که بازده آتی دارایی به آنها بستگی دارد. براي ورود به مبحث ارزندگی و ارزش سهام ها باید توجه داشت، متغیري که سهام داران خرد بر مبناي آن حاضر به پرداخت پول هستند میزان ارزش یک سهم می باشد. در واقع سود هر سهم (EPC) اصلی ترین شاخصه ارزش گذاري سهام یک شرکت است که در ادامه به انواع مدل های قیمت گذاری سهام می پردازیم.
⦁ مدل ارزش جایگزینی
ارزش جایگزینی، ارزش اوراق بهادار است با فرض اینکه قصد ایجاد شرکت مورد نظر را در تاریخ محاسبه شده داشته باشیم. برای محاسبه آن ابتدا تمام هزینه هایی که برای تاسیس شرکت لازم است محاسبه گردیده و رقم به دست آمده را بر تعداد سهام تقسیم می نماییم. در واقع در این روش کارشناسان ظرفیت و توان شرکت موجود را با توجه به استهلاك دارایی و نیروي کار و منابع انرژي و مواد اولیه به یک شرکت مشابه مقایسه می نمایند و سپس رقم بدست آمده براي محاسبه ارزش هر سهم را بر تعداد سهام آن تقسیم می کنند.
به طور نمونه ارزش تولید سالانه شرکت سیمان کرمان 1.112.000 تن می باشد .جاگزینی یک واحد یک میلیون تنی سیمان درحدود 1300 میلیارد ریال تخمین زده می شود. ارزش جایگزینی شرکت 1445.6 میلیارد ریال برآورد می شود بنابراین با تقسیم ارزش جایگزینی بر تعداد سهام شرکت، ارزش جایگزینی به ازاي هر سهم آن بدست می آید که ارزش جایگزینی هر سهم آن 6560 ریال به ازاي هر سهم به دست می آید.
مدل تنزیل جریانهای نقدی
جریانات نقدی تنزیل شده یک روش قیمت گذاری سهام و کشف قیمت سهام برای چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه تعیین جذابیت یک فرصت برای سرمایه گذاری سرمایه گذاران می باشد که از طریق تخمین های جریانات نقدی آزاد آتی و تنزیل آنها استفاده می شود تا به تخمین ارزش فعلی برسد. اگر ارزش به دست آمده از طریق تحلیل جریان نقدی تنزیل یافته بیشتر از هزینه فعلی سرمایه گذاری باشد، این فرض را میتوان فرصت خوبی برای سرمایه گذاری دانست.
این روش بر این فرض استوار است که به دلیل وجود تورم و ریسکهای مختلف، ارزش فعلی پول در زمان حال بیشتر از زمان آینده می باشد. به همین خاطر میتوان ارزش یک شرکت را بر اساس پتانسیل آن در دارایی های نقدی که دارند به دست می آورند. دراین روش، سود سهام پیش بینی شده سال هاي آتی شرکت تبدیل به ارزش فعلی می گردد تا براساس آن قیمت هر سهم مشخص شود. فرمول محاسبه آن به شکل زیر است.
P/E چیست ؟ ارزش گذاری به روش ضرایب قیمت P/E
یکی از فاکتورهایی که همیشه در بین سرمایه گذاران بورس برای کشف قیمت سهام کاربرد زیادی دارد نسبت P/E می باشد. هر یک از سرمایه گذاران به نوعی از این نسبت برای قیمت گذاری سهام استفاده می کنند. برخی آن را درست و بسیاری نیز آن را به صورت اشتباه بکار می برند. برای آنکه بتوانیم از این نسبت به درستی استفاده کنیم ابتدا لازم است مفهوم آن را شناخته و با کاربردهای آن آشنا شویم.
به طور خلاصه نسبت P/E خلاصه شده عبارت Price (قیمت) تقسیم بر EPS (سود هر سهم) یعنی نسبت قیمت به سود هر سهم. حال این سوال مطرح می شود که این نسبت چه کاربردی برای ما در ارزش چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه گذاری دارد؟
نسبت P/E در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می دهد .به این معنی که یک سرمایهگذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی که بدست می آورد، چند ریال پرداخت کند .برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید. بانک به شما می گوید که به ازای این پولی که شما سپرده گذاری کرده اید سالیانه 20% سود به شما پرداخت می کند .یعنی در ازای ۱ میلیون تومان سپرده گذاری شما، سالیانه ۲۰۰ هزار تومان سود به شما پرداخت می کند .برای اینکه در این مثال P/E را محاسبه کنید باید قیمتی که یرداخت می کنید (یعنی ۱ میلیون تومان) را به سودی که بدست می آورید( یعنی 200 هزار تومان) تقسیم کنید:
P/E در اینجا عدد 5 می باشد یعنی شما حاضر شده اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می کنید ۵ ریال پرداخت بکنید.
همانطور که گفته شد وقتی شما ارزش سهم را با این روش کشف قیمت می کنید، باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار، بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد. نکته ای که اینجا وجود دارد این است که تمام این موارد به این بستگی دارد که شما نسبت P/E را به درستی محاسبه کنید. در غیر این صورت ارزشی که برای سهام بدست می آورید اشتباه خواهد بود.
ارزش گذاری به روش ارزش فعلی سود سهام DDM
( Dividend Discount Model ( DDM
مدل یک دوره ای DDM
سرمایه گذاري که سهام خریداري شده درابتداي دوره را در انتهاي دوره می فروشد.
مدل چند دوره اي DDM
ارزش فعلی سهام برابر است با ارزش فعلی سود سهام پرداخت شده در انتهاي دوره هاي اول تا N ام و قیمت مورد انتظار سهام در انتهاي دوره N ام.
ارزش گذاری با مدل گوردن Gordon Growth Model
در ادامه نحوه قیمت گذاری سهام و کشف قیمت سهام به مدل ارزش گذاری گوردن GGM یک روش ارزش گذاری سهام و کشف قیمت سهام است که گاهی اوقات به آن مدل تنزیل سود نقدی هم می گویند. این مدل در واقع جهت یافتن ارزش ذاتی و واقعی سهام یک شرکت به کار می رود و ارتباط بین نرخ رشد، نرخ تنزیل و ارزش یابی را مورد ارزیابی قرار می دهد. این مدل در نهایت به ارزش جاری سهام توجه نکرده و با سه عنصر میزان سود تقسیمی، نرخ رشد شرکت و بازده انتظاري، سهام یک شرکت ارزش گذاري می شود (طبق فرمول زیر):
G= نرخ رشد سود نقدی سهام
K= نرخ بازده مورد انتظار سهامداران
D1= سود نقدی مورد انتظار سهام برای سال آتی
GGM شکل ساده شده مدل DDM است.
قیمت گذاری سهام عدالت
در سال 1384 بود که دولت وقت طرحی را اجرا کرد که بر اساس آن سبدی متشکل از سهام کارخانه و شرکت های مختلف را به قشر خاصی از جامعه اهداد کرد. طبق گزارشات هدف اولیه آن کمک به آن دسته از افراد کم درآمد جامعه می باشد که تحت پوشش مدد جویان بهزیستی، کمیته امداد، کارگران و غیره بود. افرادی که این سهم ها به آنها تعلق گرفته نمی توانستند آنها را آزادسازی کنند تا اینکه در سال گذشته با موافقت رهبری این امکان فراهم شد. تا به حال نظریه های کارشناسی فراوان و متفاوتی در خصوص قیمت سهام عدالت شده است که نمی توان هر یک از آنها به تایید و یا رد کرد.
اما باید بدانید که تنها با داشتن کد بورسی می توان به خرید و فروش این سهام اقدام کرد. برخی از کارشناسان معتقدند که ارزش و قیمت این سهام پس از گذشت چندین سال دهها برابر افزایش یافته است. به عنوان مثال چندی پیش می گفتند که آن دسته از افرادی که سهام عدالتشان 530 هزار تومان در ابتدا ارزش داشت، با افزایش چند برابری الان 5 میلیون و 300 هزار تومان می باشد. به همین نسبت کسانی که ارزش سهام آنها یک میلیون تومان بود، در حال حاضر ده برابر شده است. البته ناگفته نماند که برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که ارزش این سهام ها 15 درصد رشد کرده است. در نتیجه ارزش اسمی آنها 15 برابر شده است.
نحوه قیمت گذاری سهام در بورس
در مورد اینکه چطور می توان ارزش سهام را قیمت گذاری کرد، باید در ابتدا بدانید که هر سهمی دارای دو نوع قیمت یا ارزش می باشد که در ادامه به آنها می پردازیم. زمانی که شرکتی تشکیل می شود، در همان روز نخست ارزشی را با نام ارزش اسمی تعهد می دهد. این ارزش را بر اساس سرمایه شرکت بدست می آورند. به عنوان مثال شرکتی داریم که سرمایه اولیه آن 3 میلیون ریال است و به هزار سهم 3 هزار ریالی تقسیم شده است. در نتیجه ارزش اسمی هر سهم شرکت مورد نظر 3 هزار ریال می باشد. این ارزش دقیقا همان قیمتی است که در زمان پذیره نویسی بر اساس آن انجام می شود.
اما ارزش دوم، ارزش تجاری می باشد که قیمت هر سهم به فعالیت های شرکت در طول سال بستگی دارد. البته شرکتی که در یک سال به میزان ده درصد سوددهی داشته باشد با شرکتی که 80 درصد منفعیت ایجاد کرده باشد، مطمئنا متفاوت می باشد. این امکان وجود دارد که ارزش تجاری نسبت به ارزش اسمی کمتر یا بیشتر باشد. به عنوان مثال شرکتی را در نظر بگیرید که نه تنها هیچ گونه فعالیتی را انجام نمی دهد بلکه بر اثر زیان هایی که به آن وارد شده، مقداری از سرمایه خود را نیز از دست داده است. سهام این شرکت در بازار خریداری ندارد و ناچار می شوند تا آنها را به قیمت پایین تری به فروش بگذارند. گاهی نیز این دو ارزش با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند که در این صورت گفته می شود که ارزش اسمی و تجارتی سهام با یکیدگر منطبق می باشند.
روشهای قیمت گذاری سهام در بورس
کارشناسان بر این باورند که 8 روش اصلی در قیمت گذاری سهام در بورس وجود دارد که به ترتیب می توان به تعیین ارزش سهام طبق ارزش دفتری آن، ارزش سهام طبق ارزش اسمی، ارزش سهام طبق قیمت و جریان بازار، تعیین ارزش سهام طبق نرخ سودآوری، تعیین ارزش سهام طبق ارزش فعلی خالص جریان های نقدی آتی، تعیین ارزش سهام طبق قیمت یا ارزش جاری خالص دارایی، تعیین ارزش سهام طبق ارزش معدل 2 و تعیین ارزش سهام طبق ارزش ذاتی و اقتصادی اشاره کرد. قیمت گذاری سهام بر اساس ارزش دفتری به ارقام ثبت شده در دفاتر و صورت های مالی شرکت اشاره می کند که اختلاف حاصل دارایی و بدهی های ثبت شده را بدست می آورند تا قیمت پایه سهام را محاسبه کنند. ارزش اسمی نیز همان قیمتی است که با محاسبه تعداد سهام در مبلغ ذکر شده بدست می آید که روی ورق سهام درج شده است. در روش قیمت گذاری بر اساس قیمت و جریان بازار، منظور همان قیمتی است که روی تابلوی بورس و اوراق بهادار در زمان انجام معامله مشخص می شود.
قیمت گذاری سهام دارا دوم
این صندوق بالاخره پس از کش و قوس های فراوان در روز 5 شهریور عرضه شد که دارای سهام چهار شرکت پالایش نفت تهران، نفت اصفهان، نفت تبریز و نفت بندر عباس می باشد. طبق آخرین گزارشی که در این باره منتشر شد، ارزش دارایی صندوق دارا دوم در ابتدای ماه شهریور چیزی حدود 64 هزار و 554 میلیارد تومان برآورد شده بود. بر اساس این گزارش، تخمین زده شد که در صورتی که 20 درصد تخفیف داده شود و به هر کد ملی 5 میلیون تومان سهم اختصاص یابد، 12 میلیون و 911 هزار نفر باید شرکت کنند تا تمام سهام مورد نظر این شرکت ها به فروش رود. در روز بازگشایی سهامداران این سهم ها را خریداری کرده اند و منتظر ماندند تا پس از یک ماه روی سامانه بورس معامله شوند. اما به دلیل روند نزولی بازار بیشتر تخفیف هایی که در ابتدا داده شد از بین رفت و سهامداران را دچار تشویش و دلهره کرد.
قیمت گذاری سهام عرضه اولیه
طی تحقیقی که در این زمینه انجام شده آمده است که قیمت عرضه های اولیه در دو مرحله به قیمتی که در بازار ثانویه تثبیت شده، می رسد. قیمتی که در بازار ثانویه تثبیت شده است، معممولا بزرگتر از قیمت عرضه اولیه می باشد. همچنین قیمت چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه گذاری عرضه های اولیه در بورس اوراق بهادار کمتر از ارزش آن می باشد. نرخ تورم، نسبت P/E نسبت بدهی بر قیمت تثبیت شده در بازار ثانویه سه متغیری هستند که تاثیر گذار می باشند. علاوه بر آن، متغیرهای حساسیت سرمایه گذار وجود دارد که از بین آنها تنها نسبت P/E با انحراف قیمت رابطه مستقیمی دارد.
سئوال های متداول در خصوص نحوه قیمت گذاری سهام
- آیا می توان قیمت تمامی سهم ها را تخمیین زد ؟
بلی. شما با جمع آوری اطلاعات کامل می توانید تفاوت قیمت و ارزش هر سهامی را محاسبه کنید. کافیست یکی از روش های ذکر شده را مبنای محاسبات خود قرار دهید.
خیر. نحوه ارزشیابی سهام کاملا به استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد. پیشنهاد می شود حتما مقاله تحلیل بنیادی را که در آن انواع استراتژی مالی به صورت کامل توضیح داده شده را مطالعه فرمایید.
ما در این مقاله سعی نموده ایم بهترین روش های کشف قیمت سهام را معرفی کنیم. بهترین روش تخمین ارزش یک شرکت بورسی در دل این مقاله نهفته است.
بازار اولیه و ثانویه
بازارهای مالی مکانی برای خرید و فروش دارایی های مالی هستند. خریداران و فروشندگان اوراق بهادار در این بازارها به یکدیگر مرتبط میشوند. در بازارهای مالی مکانیزمهایی به وجود آمده تا بنگاههایی که برای تامین مالی اوراق منتشر میکنند (فروشنده اوراق)، به کسانی که مازاد منابع مالی داشته و قصد سرمایهگذاری دارند (خریدار اوراق) متصل شوند. در این مقاله میخواهیم شما را با مفهوم بازار اولیه و ثانویه آشنا کنیم و از تفاوت های آن ها بگوییم.
بازار اولیه چیست؟
بازار اولیه بازاری است که خریدار اوراق را مستقیما به ناشر آن متصل میکند. یعنی اوراق بهادار برای اولین بار در این بازار به فروش میرسند. فروشندگان این اوراق شرکتهای ناشر هستند که برای تامین مالی اوراق منتشر میکنند و خریداران آن سرمایهگذاران هستند. سهام در این بازار به قیمت اسمی، که از سوی ناشر با نظارت سازمان بورس تعیین شود، عرضه میشود.
خرید مستقیم سهام شرکتها از طریق فرایند پذیرهنویسی صورت میگیرد. پذیرهنویسی فرایند خرید مستقیم از ناشران است.
به فروش سهام برای اولین بار در بورس عرضه اولیه یا IPO میگویند. طی عرضه اولیه یک سهم با نماد جدید به سهمهای مورد معامله در بازار اضافه میشود. روز و ساعت معامله عرضه اولیه از پیش تعیین شده است و سرمایهگذاران در ساعت تعیین شده میتوانند اقدام به خرید کنند.
البته باتوجه به اینکه حجم سهام منتشره از سوی ناشر مشخص است و نمیتواند از حد تعیین شده بیشتر باشد، هر سرمایهگذار تا سقف معینی میتواند سهام خریداری کند. معمولا خرید سهام از طریق عرضه اولیه علاقهمندان بسیاری دارد. چرا که سود خوبی با خود به همراه میآورد. فروش سهام در بازار اولیه برای شرکتها درامد ایجاد میکند.
صفحه چشم بورس مرجع خوبی برای اطلاع رسانی اخبار مربوط به عرضه اولیه سهام است.
بازار ثانویه چیست؟
بازار ثانویه یعنی جایی برای خرید و فروش سهامی که قبلا منتشر شده است. به عبارت دیگر سهامی که پیشتر در بازار اولیه منتشر شدهاند از طریق خریداران سابق آن، که اکنون نقش فروشنده دارند، به خریداران جدید فروخته میشود.
معامله در بازار ثانویه تاثیری بر حجم سهام منتشر شده از سوی شرکتها ندارد. چون سهام جدیدی منتشر نمیشود. از این رو معامله سهام در بازار ثانویه (تا زمانی که از چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه سوی شرکتها افزایش سرمایه صورت نگیرد)، تاثیری در درآمد شرکت ندارد. تمام معاملاتی که در بازار سرمایه صورت میگیرد، به جز معاملات پذیرهنویسی، در بازار ثانویه انجام میشود.
تفاوتهای بازار اولیه و بازار ثانویه
گفتیم که قابلیت نقدشوندگی یکی از اصلیترین کارکردهای بازار بورس است. بازاری که به بورس قابلیت نقدشوندگی میدهد، بازار ثانویه است. همچنین وجود بازار ثانویه موجب میشود تا شرکتهای منتشر کننده اوراق نگران بازخرید سهام سرمایهگذاران نباشد.
هر معامله پس از عرضه اولیه، در بازار ثانویه انجام میشود. در واقع معاملهای که روز بعد از عرضه اولیه سهام بر روی یک نماد صورت میگیرد، معامله در بازار ثانویه است. حجم معاملات در بازر ثانویه بسیار بیشتر از حجم معاملات در بازار اولیه است. در واقع آنچه در تابلوی بورس میبینیم معامله بر روی سهام موجود در بازار چگونگی قیمت گذاری در بازار ثانویه ثانویه است. پس عرضه و پذیرهنویسی سهام در بازار اولیه و معامله آن در بازار ثانویه انجام میشود.
جمعبندی
گفتیم که سهام برای اولین بار در بازار اولیه منتشر میشود. به اولین عرضه سهام در بازار بورس IPO یا عرضه اولیه میگوییم. معامله سهام در بازار ثانویه صورت میگیرد و در این بازار سهام جدیدی منتشر نمیشود. بازار ثانویه باعث جاری شدن نقدینگی در بازار بورس میشود.
دیدگاه شما