روش معامله با اندیکاتور استوکستیک


فرمول دوم اندیکاتور استوکاستیکD%

اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) — آموزش کاربردی و به زبان ساده

در ادامه آموزش مباحث بازار سهام، این‌بار به معرفی نوعی دیگر از اندیکاتور‌ها پرداخته‌ایم. اندیکاتور استوکاستیک یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است. در این نوشتار به بررسی مفاهیم پیرامون اندیکاتور استوکاستیک، فرمول محاسبه و سیگنال‌های بوجود آمده توسط آن می‌پردازیم.

اندیکاتور استوکاستیک چیست ؟

«اندیکاتور استوکاستیک» (Stochastic Indicator) رابطه بین قیمت بسته شدن سهم و بازه قیمتی آن‌ را در طی دوره زمانی می‌سنجد. تا به امروز، این اندیکاتور‌ها از محبوب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال بوده‌اند. این اندیکاتور‌ها قابل فهم هستند و در نشان دادن زمان خرید یا فروش یک سهم، دقت بالایی دارند. اندیکاتور استوکاستیک بر این فرض بنا شده که در هنگام صعودی شدن روند قیمت یک سهام، قیمت بسته شدن نزدیک به کران بالای بازه قیمتی است.

به عنوان مثال، اگر قیمت باز شدن، قیمت بالا، قیمت پایین و قیمت بسته شدن یک سهم به ترتیب ۱۰۰۰۰، ۱۰۷۵۰، ۹۷۵۰و ۱۰۵۰۰ تومان باشد، بازه قیمتی بین قیمت پایین (۹۷۵۰تومان) و قیمت بالا (۱۰۷۵۰تومان) است. اگر روند قیمت نزولی باشد، به صورت مخالف، قیمت بسته شدن مقداری نزدیک به کران پایینی بازه قیمتی را به خود می‌گیرد.

در حقیقت، اندیکاتورهای استوکاستیک یا «استوکاستیک‌های لین» (Lane’s stochastics)‌ در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی توسط «جرج لین» (George Lane) بوجود آمدند. به عقیده لین، استوکاستیک‌ها «شتاب روند» (Momentum) قیمت را می‌سنجند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، یک مقاله‌ به نقل قولی از لین درباره اندیکاتور مشهورش پرداخت. طبق گفته لین، اگر یک موشک در حال صعود را مجسم کنید، باید از سرعت خود قبل از فرود آمدن بر سطوح بکاهد. طبق نظر لین، تغییر جهت شتاب روند همیشه قبل از تغییر جهت قیمت رخ می‌دهد.

فرمول اندیکاتور استوکاستیک

اندیکاتور استوکاستیک عموماً از دو خط تشکیل شده است و با آن‌ها سنجیده می‌شود. یکی از آن‌ها (خط K) مقدار استوکاستیک برای هر دوره و دیگری (خط D) میانگین متحرک ۳دوره‌ای را نمایش می‌دهد. خط D نشان‌دهنده سیگنال‌های مهم در نمودار است در نتیجه معامله‌گران به شدت موقعیت آن را پیگیری می‌کنند. ممکن است در محاسبه فرمول اندیکاتور استوکاستیک از ۵، ۹ یا ۱۴ دوره استفاده شود. این اعداد بسته به میزان حساسیت اندیکاتور استوکاستیک نسبت به حرکت‌های روند قیمت انتخاب می‌شوند.

محاسبه خط K چگونه است ؟

درصد K به صورت زیر محاسبه می‌شود.

$$K= 100\times\frac$$

  • $$«CP»$$: آخرین «قیمت بسته شدن» (Closing Price)
  • $$«L14»$$ : پایین‌ترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین
  • $$«H14»$$: بالاترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین

خط D چگونه محاسبه می‌شود ؟

به روش زیر خط D را محاسبه می‌کنیم.

$$D= 100\times\frac$$

  • $$«H3» $$: بالاترین قیمت ۳ دوره معاملاتی اخیر
  • $$«L3 »$$: کمترین قیمت معامله شده درطی ۳ دوره

توجه داشته باشید که این فرمول‌ها برای اهداف آموزشی نگاشته شده‌اند. نرم‌افزار‌های معاملاتی امروزی تمام محاسبات را انجام می‌دهند و نیازی به محاسبه فرمول اندیکاتور‌ها به صورت دستی نیست.

بررسی خط K و D در نمودار

درصد K، اندیکاتور استوکاستیک سریع و D نشان‌دهنده درصد اندیکاتور کند است زیرا در بین دو خط K و D، به ترتیب، اولی سریع‌تر حرکت می‌کند. همانطور که بالاتر بیان کردیم، نظریه بوجود آورنده این اندیکاتور بیان می‌کند که در بازار با روند صعودی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت بالا و در یک روند نزولی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت پایین است.

خط‌وط K و D

سیگنال‌های معاملاتی زمانی بوجود می‌آیند که خط K از میانگین متحرک سه‌دوره‌ای (یا ۵ دوره‌ای) خط D عبور کند. خط D در واقع میانگین متحرک Nدوره‌ای (معمولاً ۳دوره‌ای) از خط K است. با توجه به اینکه قیمت، شتاب روند را دنبال می‌کند، نقطه تقاطع دو خط K و D به عنوان سیگنال معکوس شدن قیمت در نظر گرفته می‌شود.

تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع چیست ؟

مهم‌ترین تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع (یا همان خطوط D و K) میزان حساسیت آن‌هاست. استوکاستیک سریع در مقایسه با استوکاستیک کند نسبت به تغییرات قیمت حساس‌تر است بنابراین سیگنال‌های معاملاتی بیشتری نیز تولید می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با ابزار‌های بکار رفته در تحلیل تکنیکال می‌توانید به آموزش ویدئویی تهیه شده توسط «فرادرس» مراجعه کنید.

  • برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی +اینجا کلیک کنید.

مثال اندیکاتور استوکاستیک

در نمودار زیر که نشان‌دهنده روند طی شده سهام «EBAY» در بورس نزدک است، فرصت‌های خرید در طی ماه‌های بهار و تابستان سال ۲۰۰۱ میلادی را مشاهده می‌کنیم. در این نمودار همچنین تعدادی موقعیت فروش مشاهده می‌شود که می‌تواند مورد توجه معامله‌گران کوتاه‌مدت قرار بگیرد. در تصویر زیر، سیگنال قوی خرید در اوایل ماه آپریل مشاهده می‌شود و در ۱۲ روز پس از آن افزایش قیمت (از میانه ۳۰ دلار تا میانه ۵۰ دلار) ادامه دارد.

اندیکاتور استوکاستیک چیست

بیش‌ خرید چیست ؟

عبارت «بیش‌خرید» (Overbought) یا اشباع خرید را زمانی بکار می‌بریم که سهام معینی در قیمتی بیشتر از ارزش ذاتی‌اش معامله شود. در تحلیل بنیادی، بر ارزش ذاتی یک سهم برای انتخاب و سرمایه‌گذاری در آن تکیه می‌کنند. بیش‌خرید عموماً به حرکت اخیر یا کوتاه‌مدت روند قیمت اشاره می‌کند و انعکاس دهنده انتظار معامله‌گران برای اصلاح قیمت است. همانطور که در ادامه اشاره می‌کنیم، بعضی معامله‌گران امکان دارد سهام قرارگرفته در موقعیت بیش‌خرید را بفروشند.

بیش‌ فروش چیست ؟

اشباع فروش یا «بیش‌فروش» (Oversold) تعریفی مخالف بیش‌خرید دارد و به موقعیتی گفته می‌شود که سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن به فروش برسد. توجه داشته باشید که ممکن است تعاریف بیش‌فروش و بیش خرید بسته به دیدگاه معامله‌گر، متفاوت باشند. در واقع، هر معامله‌گر ارزش ذاتی متفاوتی را برای سهام معینی تعریف ‌می‌کند و بسته به آن سطوح بیش‌خرید و بیش‌فروش مختلف هستند. یکی از کاربرد‌های شناخته‌شده اندیکاتور استوکاستیک، تشخیص سطوح بیش‌خرید و بیش‌فروش است.

معامله‌گر باید در نمودار توجه کند که چه زمانی خط D و روند قیمتی تغییر می‌کنند و وارد موقعیت‌های بیش‌فروش و بیش‌خرید می‌شوند. در واقع معامله‌گر باید هنگامی که اندیکاتور سطوح بالای ۸۰ را نشان می‌دهد، سهام را بفروشد. برعکس، هنگامی که اندیکاتور نشان‌دهنده سطوح کمتر از ۲۰ و حجم آن در حال افزایش است، معامله‌گر باید سهام را خریداری کند.

اندیکاتور استوکاستیک RSI چیست ؟

«استوکاستیک RSI» یا «StochRSI» در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و در بازه‌ بین صفر تا یک – یا صفر تا صد – حرکت می‌کند. این اندیکاتور بجای استفاده از داده‌های قیمتی استاندارد، از بکار بردن فرمول اسیلاتور استوکاستیک برای مجموعه‌ای از «شاخص‌های قدرت نسبی» (Relative Strength Index | RSI) بوجود می‌آید.

استفاده از مقادیر RSI در این فرمول به معامله‌گران قدرت تشخیص بیش‌فروشی یا بیش‌خریدی RSI فعلی را می‌دهد. اسیلاتور استوکاستیک RSI به عنوان یک اندیکاتور حساس‌تر بوجود آمده است. این اندیکاتور استوکاستیک به نحوی تنظیم شده که بجای تحلیل کلی تغییرات قیمت به عملکرد تاریخی یک سهم توجه کند.

استوکاستیک RSI

بعضی از معامله‌گران از استوکاستیک RSI میانگین متحرک می‌گیرند تا این ناپایداری را کاهش و کارایی این اندیکاتور را افزایش دهند. برای مثال گرفتن میانگین متحرک ده روزه از استوکاستیک RSI می تواند اندیکاتور هموارتر و ثابت‌تری را بوجود بیاورد. بیشتر پلتفرم‌های معاملاتی امکان اعمال یک اندیکاتور روی اندیکاتور دیگر را در اختیار معامله‌گر قرار می‌دهند.

استوکاستیک RSI مشتق دوم از قیمت است. به عبارت دیگر، نتیجه استوکاستیک RSI دو گام از قیمت دارایی مورد تحلیل فاصله دارد. این باعث می‌شود که استوکاستیک RSI در زمان‌هایی با قیمت اصلی سهام همخوانی نداشته باشد. با توجه به تعداد بالای سیگنال‌های تولید شده توسط استوکاستیک RSI، اگر آن را به همراه سایر اندیکاتور‌ها استفاده کنیم، کارایی‌اش افزایش خواهد یافت.

فرمول محاسبه استوکاستیک RSI

  • $$«RSI»$$: $$«RSI»$$ فعلی
  • $$«minRSI»$$: کمترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر
  • $$«maxRSI»$$: بیشترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر

گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI

استوکاستیک RSI بر پایه مشاهدات اندیکاتور قدرت نسبی بدست می‌آید. RSI برای محاسباتش از ۱۴ دوره زمانی بهره می‌گیرد. در ادامه به ترتیب گام‌های محاسبه استوکاستیک RSI را شرح می دهیم.

  1. سطوح بدست آمده از RSI را برای ۱۴ دوره ثبت کنید.
  2. در دوره چهاردهم، RSI فعلی، بالاترینRSI و پایین‌ترینRSI را مدنظر قرار دهید. حال به تمام داده‌ها برای محاسبه استوکاستیک RSI دسترسی داریم.
  3. در دوره پانزدهم، به RSI فعلی، بالاترین RSI و پایین‌ترین RSI توجه کنید (اما فقط برای ۱۴ دوره اخیر نه دوره پانزدهم). استوکاستیک RSI جدید را محاسبه کنید.
  4. با پایان هر دوره، استوکاستیک RSI جدید را با استفاده از مقادیر ۱۴ RSI قبلی محاسبه کنید.

استوکاستیک RSI توسط «توشار چنده» (Tushar S. Chande) و «استنلی کرول» (Stanley Kroll) در سال ۱۹۳۴ میلادی بوجود آمد. با اینکه در آن‌زمان اندیکاتور‌های تکنیکالی برای تشخیص موقعیت‌های بیش‌خرید و بیش‌فروش وجود داشتند، این دو، استوکاستیک RSI را بوجود آوردند تا حساسیت بالایی داشته باشد و سیگنال‌های بیشتری را در مقایسه با اندیکاتور‌های قدیمی‌تر تولید کند.

وقتی مقادیر کمتر از ۰٫۲۰ می‌شوند و استوکاستیک RSI آن‌را به صورت بیش‌‌فروش تشخیص می‌دهد به این معنی است که اندیکاتور RSI کمتر از کران پایین بازه تعریف شده خود است. همچنین اگر استوکاستیک RSI بالاتر از ۰٫۸۰ شود، یعنی اندیکاتور RSI در حال رسیدن به نقاط بالای جدید است و می‌تواند به عنوان سیگنال پولبک تلقی شود.

استوکاستیک RSI همچنین برای تشخیص روند‌های کوتاه‌مدت بکار می‌رود. اگر استوکاستیک RSI را مانند یک اسیلاتور با خط مرکزی واقع شده در ۰٫۵۰ در نظر بگیریم، زمانی که این اندیکاتور استوکاستیک در بالای خط قرار می‌گیرد، روند قیمتی در حال افزایش است و اگر استوکاستیک RSI پایین‌تر از این خط باشد، روند قیمتی در حال کاهش یافتن است.

واگرایی

یکی از کاربرد‌های اندیکاتور استوکاستیک تشخیص «واگرایی» (Divergence) است. حرکت قیمت یک سهم در خلاف جهت اندیکاتور یا سایر داده‌ها را واگرایی می‌نامیم. واگرایی نشان‌دهنده ضعیف‌شدن خط روند فعلی قیمت و در بعضی زمان‌ها بیانگر تغییر جهت قیمت است.

واگرایی

واگرایی در دو نوع مثبت و منفی وجود دارد. واگرایی مثبت نشان‌دهنده احتمال صعودی شدن روند قیمت است و برعکس. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، بین روند قیمتی و حرکت اندیکاتور استوکاستیک واگرایی وجود دارد.

معرفی فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی

دوره آموزش تحلیل تکنیکال

برای آشنایی بیشتر با اندیکاتور استوکاستیک در تحلیل تکنیکال می‌توانید به آموزش بالا مراجعه کنید. این آموزش ویدئویی توسط «فرادرس» و در قالب دوره‌ای ۱۱ ساعته و ۴۴ دقیقه‌ای و در ۱۲ درس تدوین شده است. این آموزش برای رشته‌های مدیریت و علوم اقتصادی و سایر علاقمندان به تحلیل تکنیکال مفید به شمار می‌رود.

در آموزش پیش‌رو، درس‌های اول و دوم به ترتیب به فلسفه تحلیل تکنیکال و ساختار نمودارها می‌پردازند. درس سوم حاوی مباحث پیرامون مفاهیم مقدماتی است. الگوهای مهم برگشتی و ادامه‌دهنده به ترتیب در دروس چهارم و پنجم مطرح شده‌اند. در درس ششم، میانگین متحرک و در درس هفتم اسیلاتور‌ها را می‌آموزید.

مدرس در درس هشتم به آموزش نمودار‌های شمعی ژاپنی و در درس نهم به تدریس سری‌های فیبوناچی پرداخته است. مطالب پیرامون برخی از استراتژی‌های متداول معاملاتی در درس دهم مطرح می‌شود. در درس یازدهم به مدیریت سرمایه در معاملات پرداخته شده و درس دوازدهم حاوی مباحث تکمیلی است.

  • برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی + اینجا کلیک کنید.

جمع بندی

در این مطلب به تعاریف، تاریخچه و فرمول‌های محاسبه اندیکاتور استوکاستیک پرداختیم و آموختیم که می‌توان از آن برای شناسایی نقاط بیش‌فروش و بیش‌خرید (بیشترین کاربرد)، واگرایی، پولبک، روند کوتاه‌مدت قیمت و معکوس شدن آن بهره گرفت. با اینکه اندیکاتور استوکاستیک بسیار کاربردی و محبوب است اما از معایب آن می‌توان به ناپایدار بودن و حرکت سریع از نقاط بالایی نمودار به نقاط پایینی آن اشاره کرد.

برای دریافت نتایج بهتر، بعضی از معامله‌گران بسته به تحلیل مورد نظر خود از اندیکاتور‌های دیگری به همراه اندیکاتور استوکاستیک استفاده می‌کنند. طبق نظر لین، پایه‌گذار این اندیکاتور، اندیکاتور‌های استوکاستیک را می‌توان بهمراه موج الیوت و بازگشت فیبوناچی بکارگرفت.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) | به زبان ساده

اندیکاتور استوکاستیک اطلاعات مرتبط با مومنتوم و قدرت روند را به ما نشان می دهد. این اندیکاتور حرکات قیمت را تجزیه و تحلیل می کند و به ما می گوید که قیمت با چه سرعتی و قدرتی حرکت می کند.

اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) روش معامله با اندیکاتور استوکستیک چیست؟

جهت تفهیم بهتر موضوع توجه شمارا به جمله معروف مخترع این اندیکاتور، جورج لین (George Lane) ، جلب می کنیم که می گوید : “استوکاستیک مقدار حرکت یا مومنتوم قیمت را اندازه گیری می کند، اگر موشکی را در حال بالا رفتن تصور کنید، قبل از آنکه بتواند پایین بیاید باید ابتدا سرعتش کند شود، مومنتوم همیشه قبل از قیمت تغییر جهت می دهد”. لذا با این جمله ی کوتاه می توان به ماهیت این اندیکاتور پی برد. در ادامه با ارائه موضوعات متنوع بیش تر به واکاوی این اندیکاتور خواهیم پرداخت.

یک مثال برای درک مفهوم اندیکاتور استوکاستیک

  • مقادیر عددی بالا از استوکاستیک

زمانی که این اندیکاتور در مقادیر بالا قرار دارد، بدان معنا است که قیمت بر اساس یک دوره ی زمانی معین، و یا طبق تعداد کندل های قیمت، در یک محدوده مشخص بسته می شود. نمودار زیر نشان می دهد که پایین ترین قیمت در ۶۰ دلار و بالاترین قیمت در ۱۰۰ دلار (در محدوده ی ۴۰ دلار)، و در اغلب اوقات قیمت در بالای ۹۵ دلار بسته می شود. اندیکاتور استوکاستیک مقدار ۸۸% را نشان می دهد و بدان معنا است که قیمت به اندازه ی ۱۲% (۱۰۰% – ۸۸%) از مقدار مطلق بالا بسته شده است.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

نحوه ی محاسبات استوکاستیک :

  • پایین ترین مقدار ۵ کندل : ۶۰ $
  • بالاترین مقدار ۵ کندل : ۱۰۰ $
  • بسته شدن آخرین کندل : ۹۵ $

مقدار اندیکاتور استوکاستیک :

۱۰۰× [(۶۰-۱۰۰) / (۶۰-۹۵)] =۸۸%

طبق محاسبات، استوکاستیک به ما نشان می دهد که قیمت در طول ۵ کندل بسیار قوی بوده و کندل های اخیر همگی در بالا قرار می گیرند.

اشباع خرید و فروش در اندیکاتور استوکاستیک

سوء تعبیر از اشباع خرید / اشباع فروش (Oversold / Overbought) یکی از مشکلات بزرگ در روند معاملات محسوب می شود. اکنون نگاهی به این عبارات می‌اندازیم و خواهیم فهمید که چیز خاصی در مورد اشباع خرید و اشباع فروش وجود ندارد.

به طور کلی اندیکاتور استوکاستیک قیمت های overbought / oversold را نشان نمی دهد، بلکه این اندیکاتورها نشان دهنده ی مومنتوم هستند.

تریدرها این موضوع را به کرات عنوان می کنند که اندیکاتور استوکاستیک بالای ۸۰ بدان معنا است که روش معامله با اندیکاتور استوکستیک قیمت ها از نوع overbought می باشند و از طرفی دیگر زمانی که استوکاستیک زیر ۲۰ است، قیمت ها به صورت oversold در نظر گرفته می شوند. ذهنیتی که تریدرها از یک بازار در حالت اشباع فروش (oversold) دارند این است که فکر می کنند شانس زیادی برای نزول وجود دارد و یا بالعکس، اما این یک قاعده ی اشتباه و کاملاً خطرناک است.

تصویر زیر رفتار اسیلاتور استوکاستیک را در یک روند صعودی و نزولی نشان می دهد. در هر دو مورد استوکاستیک وارد Overbought (بالای ۸۰) و Oversold (زیر ۲۰) می شود و در حالی که روند همچنان ادامه دارد مدت زمان زیادی در آنجا می ماند. باز هم این اعتقاد که اندیکاتور استوکاستیک موارد اشباع خرید / اشباع فروش را نشان می دهد اشتباه است و داشتن اینگونه ذهنیت ها شما را در زمان معاملات با مشکل مواجه می کند.

یک مقدار استوکاستیک بالا نشان دهنده ی آن است که روند دارای یک مومنتوم قوی می باشد نه اینکه در حالت Overbought یا اشباع خرید است.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

سیگنال های اندیکاتور استوکاستیک

قصد داریم رایج ترین سیگنال ها و همچنین روش هایی که تریدرها از اندیکاتور استوکاستیک استفاده می کنند را ارائه دهیم.

  • معاملات مبتنی بر بریک اوت (Breakout Trading)

زمانی که مشاهده می کنید استوکاستیک به طور ناگهانی در یک جهت شتاب می گیرد و دو باند (band) آن در حال گسترش هستند، شرایطی پیش می آید که آغازگر یک روند جدید است. در این حالت شما می توانید حتی یک دامنه یا رنج از مسیرهای کناری نیز پیدا کنید.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

  • دنبال کننده ی روند (Trend Following)

تا زمانی که اندیکاتور استوکاستیک در یک جهت کاملاً متقاطع قرار بگیرد ، نشان دهنده ی آن است که روند همچنان اعتبار خود را دارد.

زمانی که استوکاستیک در منطقه ی اشباع خرید / اشباع فروش (Oversold /Overbought) قرار بگیرد. با روند مبارزه نکنید لذا سعی کنید هم روند و هم معاملات خود را به بهترین نحو حفظ کنید.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

  • معکوس یا بازگشت روند (Trend Reversal)

زمانی که استوکاستیک در حال تغییر جهت است، و مناطق اشباع خرید / اشباع فروش را ترک می کند، می تواند یک روند معکوس یا برگشت پذیر را پیش بینی کند. البته در این حالت ما می توانیم اندیکاتور استوکاستیک را با یک میانگین متحرک یا خط روند ترکیب کنیم.

نکته ی مهم : زمانی که به دنبال یک وارونگی صعودی (Bullish Reversal) هستیم باید ببینیم که خط سبز استوکاستیک از خط قرمز بالاتر رفته و همچنین منطقه اشباع خرید – اشباع فروش را نیز ترک کرده است.

مانند هر اندیکاتور مومنتوم، واگرایی نیز به نوبه ی خود می تواند یک سیگنال بسیار مهم برای نشان دادن بازگشت های احتمالی روند و یا حداقل پایان روند باشند.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

ترکیب اندیکاتور استوکاستیک با ابزارهای دیگر

شما نباید از اندیکاتور استوکاستیک به تنهایی استفاده کنید ،لذا جهت افزایش کیفیت معاملات خود می توانید آن را با این سه ابزار ترکیب کنید.

میانگین متحرک ها ابزارهای فوق العاده ای هستند که می توانند به عنوان یک فیلتر برای سیگنال های باشند. لذا همواره در جهت میانگین های متحرک ،معاملات خود را انجام دهید، و تا زمانی که قیمت ها بالاتر از میانگین متحرک هستند، تنها به دنبال بازه های زمانی طولانی مدت باشید و بالعکس.

آموزش اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

به عنوان یک تریدر شما باید همواره به دنبال اشکالی مانند گُوِه (wedge) ، مثلث و یا مستطیل باشید. زمانی که قیمت از طریق یک استوکاستیک شتاب دهنده چنین اشکالی را break می کند ، می تواند به طور بالقوه یک breakout موفقیت آمیز را ارائه دهد.

به ویژه واگرایی یا دیورژانس استوکاستیک (Stochastic Divergence) ، یا معکوس استوکاستیک (Stochastic Reversal) می توانند به خوبی با خط روند معامله شوند. شما باید یک روند ثابت همراه با یک خط روند معتبر بیابید و سپس منتظر باشید تا قیمت با تأیید استوکاستیک شما شکسته شود.

آموزش کامل اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

اندیکاتور استوکاستیک stochastic

شما برای بررسی بازارهای مالی از جمله بازار بورس سهام، ابزارهای مختلفی را در اختیار دارید. یکی از این ابزارها اندیکاتورها هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا بتوانید روند حرکتی قیمت را تشخیص داده و بر اساس ترفندهای مختلف، به کمک یک یا چند اندیکاتور، آینده‌ی قیمت را پیش بینی کنید. در این مقاله به یکی از اندیکاتورهای معروف به نام استوکاستیک Stochastic می پردازیم. سعی کرده ایم یک آموزش کامل درباره استفاده از اندیکاتور استوکاستیک ارائه دهیم تا شما بتوانید با درک کارکرد این اندیکاتور، از آن به نحو احسن در معاملات خود استفاده کنید. با همراه باشید.

اندیکاتور یا اسیلاتور استوکاستیک

در ابتدا اجازه بدهید ببینیم استوکاستیک در کدام دسته از اندیکاتورها قرار دارد. اگر با اندیکاتورها آشنا نیستید، ابتدا مقاله اندیکاتور (Indicator) چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد را مطالعه کنید. اندیکاتور یا اسیلاتور استوکاستیک (به انگلیسی Stochastic Oscillator) که با نام نوسانگر تصادفی نیز شناخته می‌شود یکی از اندیکاتورهای تکنیکی است که درباره نام آن کمی ابهام وجود دارد. همین جا باید بگوییم که اسیلاتورها همگی دسته ای از اندیکاتورها هستند. بنابراین یک اسیلاتور یک اندیکاتور است ولی هر اندیکاتوری اسیلاتور نیست. اسیلاتور یا نوسانگر به دسته ای از اندیکاتورها گفته می شود که بین دو محدوده مشخص نوسان میکنند و دارای حدود بالا و پایین هستند. به این دو محدوده اشباع خرید و فروش میگویند. معروف ترین نوسانگر، اندیکاتور RSI است. این نوع اندیکاتورها بین دو محدوده خاص نوسان میکنند و معمولا به عنوان نمایشگر مناطقی شناخته میشوند که خرید ها یا فروش های هیجانی در حال انجام است.

فرمول اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

قبل از آنکه به کارکرد اندیکاتور استوکاستیک در معاملات بپردازیم اجازه بدهید نگاهی به فرمول این اندیکاتور بیاندازیم. این اندیکاتور از منجنی تشکیل شده است:

فرمول منحنی اول K% :

فرمول اندیکاتور استوکاستیک

فرمول اول اندیکاتور استوکاستیک k%

  • c قیمت بسته شدن است.
  • L14 پایین ترین قیمت بسته شدن طی بازه زمانی 14 روزه اخیر (که می تواند بازه زمانی روزانه ، هفتگی و ماهانه باشد، در واقع 14 کندل آخر )
  • H14 بالاترین قیمت بسته شدن طی بازه زمانی 14 روزه اخیر ( بستگی به تحلیلگر دارد، که می تواند بازه زمانی روزانه ، هفتگی و ماهانه را انتخاب کند، 14 کندل اخیر)

در عدد 14 هیچ تقدسی وجود ندارد! شما به عنوان تحیلگر میتوانید در تنظیمات این اندیکاتور آن را تغییر دهید.

فرمول منحنی دوم D%:

فرمول دوم اندیکاتور استوکاستیکD%

نوسانات منحنی K% شدیدتر از منحنی D% است و از همین رو کراس این دو منحنی برای ما اهمیت خواهد داشت.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

استراتژی معامله با اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

ما همیشه گفته ایم شما نمیتوانید تنها با تکیه بر یک اندیکاتور به معامله بپردازید. اما در این قسمت میخواهیم به استراتژی معامله با اندیکاتور استوکاستیک Stochastic بپردازیم. این به این معنی نیست که شما باید بر این اساس معامله کنید. این مطلب تنها برای آشنایی با موارد استفاده از این اندیکاتور است و شما باید سیگنال های دریافت شده از ان به کمک ابزارهای دیگر اعتبار سنجی کنید.

اما استراتژی معامله با استوکاستیک چگونه است؟ به طور کلی هر گاه در منطقه اشباع فروش (حدود 20) خط K% منحنی D% را به سمت بالا قطع کرد یک سیگنال خرید شکل گرفته است. همچنین اگر منطقه اشباع خرید (در ناحیه بالای 80) خط k% منحنی D% را به پایین قطع کند یک سیگنال فروش شکل گرفته است. توجه کنید مناطق اشباع خرید و فروش در این اندیکاتور به بازه در نظر گرفته شده برای آن بسیار حساس است. اگر بازه را روی 14 قرار دهید تقریبا میتوانید از این اندیکاتور در کنار سایر اندیکاتورها استفاده کنید.

در شکل زیر سیگنال های خرید و فروش را در این اندیکاتور مشاهده میکنید.

استراتژی با اندیکاتور استوکاستیک

سیگنال های خرید و فروش اندیکاتور استوکاستیک

واگرایی در اندیکاتور استوکاستیک

اگر چه واگرایی در اندیکاتورهایی مثل اندیکاتور MACD و اندیکاتور RSI مرسوم تر است، اما میتوان از واگرایی شکل گرفته در اندیکاتور استوکاستیک هم استفاده کرد. همان طور میدانید واگرایی در تحلیل تکنیکال بحث مفصلی است و به رفتار متناقض بین حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور اشاره دارد. برای مثال واگرایی مثبت را در اندیکاتور استوکاستیک یعنی در یک روند نزولی قیمت یک دره پایین تر ثبت کند در حالی که اندیکاتور استوکاستیک موفق به این کار نشود. به شکل زیر توجه کنید که چگونه یک واگرایی مثبت در اندیکاتور استوکاستیک شکل گرفته است. واگرایی مثبت را میتوان یک سیگنال خرید تلقی کرد.

واگرایی در اندیکاتور استوکاستیک

واگرایی مثبت در استوکاستیک

استراتژی معاملاتی قدرتمند به کمک اندیکاتور Stochastic و MACD

همان طور که گفتیم شما نمی توانید تنها به کمک یک اندیکاتور به معامله بپردازید و در بازارهای مالی به موفقیت برسید. در واقع تکیه بر یک اندیکاتور میتواند یک اشتباه بزرگ از سوی یک تریدر باشد. بنابراین معمولا استراتژی هایی که از ترکیب چند اندیکاتور ساخته میشود و تمامی اصول سرمایه گذاری (مثل تعیین حد ضرر و حد سود) در ان مشخص است میتواند باعث کسب سود مستمر از بازارهای مالی شود. از این رو در این قسمت میخواهیم یک استراتژی معاملاتی با بازدهی 90 درصد پیروزی در معاملات را به شما معرفی کنیم که به کمک دو اندیکاتور Stochastic و MACD طراحی شده است. برای روش معامله با اندیکاتور استوکستیک اطلاعات بیشتر درمورد این استراتژی قدرتمند به لینک زیر مراجعه کنید.

جمع بندی آموزش اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

اندیکاتور استوکاستیک Stochastic یک نوسانگر است که سرعت و شتاب حرکت قیمت را مشخص میکند و براین اساس مناطق اشباع خرید و فروش را برای ما مشخص میکند. آموزش اندیکاتور استوکاستیک بسیار ساده است و در خلال این مقاله با کاربردهای این اندیکاتور آشنا شدید. از این اندیکاتور در همه تایم فریم ها میتوانید استفاده کنید اما معمولا برای بازار بورس ایران، بهترین تایم فریم مورد استفاده، تایم فریم روزانه است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

نحوه معامله کردن با استوکاستیک و کندل استیک ها

نحوه معامله کردن با استوکاستیک و کندل استیک ها

ابزار استوکاستیک ( stochastic ) و کندل استیک ( candlestick ) دو فاکتوری هستند که می‌توان از آن‌ها در کنار هم استفاده کرد. استوکاستیک یکی از اسیلاتورهایی است که مومنتوم و قدرت روند را به شما نشان می دهد. کندل استیک‌های ژاپنی هم الگوهای خاصی هستند که به دلیل تکرار شدن آن‌ها در نمودارهای قیمتی از گذشته تا کنون، به شکل‌های مختلفی توسط معامله‌گران استفاده می‌شوند. یکی از این شکل‌ها، ترکیب ابزار استوکاستیک و کندل استیک‌ها است که در این مقاله به بررسی آن می‌پردازیم.

پیشنهاد مطالعه: فارکس

ترکیب استوکاستیک و کندل استیک ها با مثال

برای این که از ترکیب اندیکاتور استوکاستیک و کندل استیک‌های ژاپنی استفاده کنیم با یک مثال شروع می‌کنیم.

استوکاستیک و الگوی کندل استیک چکش

ما در این مثال به ترکیب استوکاستیک و الگوی کندل استیک چکش ( Hammer ) می‌پردازیم. شکل زیر نمودار هفتگی مس را نشان می‌دهد.

استوکاستیک و الگوی کندل استیک چکش

همان طور که می‌بینید دو الگوی کندل استیک چکش در نمودار قابل رویت است. اگر به نمودار با دقت نگاه کنید متوجه نکات زیر می‌شوید:

  1. الگوی چکش B ، کف پایین‌تری نسبت به الگوی چکش A تشکیل داده است.
  2. اندیکاتور استوکاستیک در نقطه B ، عدد بالاتری را نسبت به نقطه A نشان می‌دهد. همان طور که می‌بینید این دو نقطه با یک خط به هم متصل شده‌اند. شیب خط در چارت قیمت رو به پایین است اما شیب خط در استوکاستیک رو به بالا است. تفاوت شیب این دو خط نشانه یک واگرایی مثبت است یعنی از فشار فروش کاسته شده است.
  3. همان طور که در شکل می‌بینید، خط %K (آبی رنگ) خط %D ‌ (نارنجی رنگ) را رو به بالا قطع کرده است و این درست جایی است که الگوی چکش B شکل گرفته است. این کراس یا تقاطع مثبت دو خط، خود نشانه دیگری از سیگنال خرید است (اگر درباره سیگنال‌های استوکاستیک چیزی نمی‌دانید، نگران نباشید چون در ادامه راجع به آن‌ها هم صحبت می‌کنیم).
  4. یک بار دیگر به شکل نگاه کنید. اگر نقطه B را به شکل عمودی تا استوکاستیک ادامه دهید می‌بینید که قیمت در محدوده اشباع فروش قرار دارد به این معنی که فروشندگان زیادی دارایی خود را فروخته‌اند و شروع روند صعودی قیمت نزدیک است.

در این مثال با ترکیب سه نوع سیگنال از اندیکاتور استوکاستیک و الگوی کندل استیک چکش به این نتیجه رسیدیم که پایان روند نزولی و شروع یک روند صعودی نزدیک است.

اسیلاتور استوکاستیک چگونه کار می کند؟

اندیکاتور استوکاستیک یکی از اسیلاتورهایی است که تحلیلگران تکنیکال از آن برای پیشبینی قیمت استفاده می‌کنند. کاربرد اندیکاتور استوکاستیک را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

  • نشان دادن مناطق اشباع خرید و فروش
  • سیگنال واگرایی ها یا دایورجنس‌ها
  • مقایسه روند کوتاه مدت با بلندمدت

استوکاستیک، آخرین قیمت پایانی را با یک محدوده قیمتی مشخص (به طور پیشفرض عدد ۱۴ را برای این اندیکاتور در نظر می‌گیرند) مقایسه می‌کند.

نمودار اسیلاتور استوکاستیک بین اعداد 0 تا 100 حرکت می‌کند. زمانی که مقدار این عدد بالا باشد، بدین معنی است که قیمت پایانی به بیشترین رنج قیمتی محدوده نزدیک شده است و زمانی که مقدار عدد استوکاستیک کمتر باشد، بدین معنی است که قیمت پایانی به کمترین رنج قیمتی محدوده نزدیک شده است.

در واقع می‌توان گفت مفهوم استوکاستیک به این نکته اشاره دارد که وقتی قیمت‌ها در حال افزایش هستند، قیمت پایانی به بیشترین قیمت محدوده نزدیک شده و زمانی که قیمت‌ها در حال کاهش هستند، قیمت پایانی به کمترین قیمت محدوده نزدیک می‌شود.

اسیلاتور استوکاستیک چگونه کار می کند؟

استوکاستیک از دو خط با نام های K ‌ % و %D تشکیل شده که اولی سرعت بیشتری دارد و نوسانات قیمت را نشان می‌دهد. برای نرم کردن این نمودار از خط D که یک میانگین متحرک سه روزه است استفاده می‌کنند. برخی از تحلیلگران خط K را به عنوان یک مووینگ اوریج کوتاه مدت و خط D را به عنوان یک مووینگ اوریج بلند مدت در نظر می‌گیرند.

نحوه استفاده از استوکاستیک

تحلیلگران از اندیکاتور استوکاستیک به شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کنند.

۱- بیشترین استفاده از این اندیکاتور برای نشان دادن واگرایی‌ها است. بیشتر تحلیلگرانی که برای پیدا کردن واگرایی‌ها از استوکاستیک استفاده می‌کنند، از مناطق اشباع خرید ( Overbought ) و اشباع فروشی ( Oversold ) که این اسیلاتور نشان می‌دهد نیز استفاده می‌کنند.

۲- بعضی از تحلیلگران زمانی که خط K ، خط D را رو به پایین قطع می‌کند، آن را به عنوان سیگنال فروش در نظر می‌گیرند اما اگر خط K خط D را رو به بالا قطع کند، از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده می‌کنند. البته زمانی از سیگنال فروش این دو خط استفاده می‌کنند که بازار در منطقه اشباع خرید باشد. در مورد سیگنال خرید هم وضعیت به همین صورت است یعنی زمانی که که خط K خط D ‌ را رو بالا قطع کند و بازار در منطقه اشباع فروش باشد، سیگنال خرید صادر شده از استوک استیک قوی‌تر است.

بنابراین می‌توان به طور کلی سیگنال‌های استوکاستیک را در سه دسته زیر خلاصه کرد:

نحوه استفاده از استوکاستیک

نکات کلی معامله کردن با ابزار استوکاستیک و کندل استیک ها

برای معامله کردن با استفاده از ترکیب استوکاستیک و کندل استیک‌ها بهتر است مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

  1. روند بازار را تشخیص دهید. تشخیص صعودی یا نزولی بودن روند بازار پیش از شروع هر کاری الزامی است.
  2. اگر بازار برای مدت طولانی صعودی بوده است به دنبال کندل استیک‌های بازگشتی نزولی بگردید.
  3. زمانی که الگوی شمعی بازگشتی مورد نظر مثلا ستاره عصرگاهی یا الگوی پوشا نزولی را پیدا کردید، اسیلاتور استوکاستیک را روی چارت اعمال کنید.
  4. همان طور که قبلا هم گفتیم این اسیلاتور به سه روش به شما سیگنال می‌دهد. در این مورد، اگر قیمت در استوکاستیک در منطقه اشباع خرید بود (سیگنال اول) و واگرایی منفی (سیگنال دوم) هم دیده شد، می‌توانید معامله فروش باز کنید البته می‌توانید برای اطمینان سیگنال سوم استوکاستیک که از تقاطع خطوط به وجود می‌آید را نیز در نظر بگیرید. در این مورد باید خط K خط D را رو به پایین قطع کرده باشد.
  5. حتما حمایت و مقاومت‌های پیش رو را پیش از شروع معاملات در نظر بگیرید. علاوه بر این می‌توانید با استفاده از همین سطوح پیش رو، حد سود و حد ضرر خود را مشخص کنید.

ابزار استوکاستیک و کندل استیک به شما امکانات زیادی برای معامله کردن می‌دهند. البته به این نکته دقت داشته باشید که قبل از استفاده از هر گونه تکنیک یا استراتژی معاملاتی باید آن‌ها را در حساب دمو تست کنید و اگر با سبک شما سازگار بود و سوددهی مناسبی داشت از آن‌ها استفاده کنید. انواع کندل استیک‌های بازگشتی و ادامه دهنده در ترکیب با اسیلاتور استوکاستیک یکی از چند شیوه مختلف معامله کردن با الگوهای شمعی ژاپنی هستند. برای استفاده کاربردی از کندل استیک‌ها بهترین راه این است که مفاهیم اصلی تحلیل تکنیکال را به درستی یاد بگیرید تا بتوانید از ترکیب آن‌ها با الگوهای شمعی بهترین معاملات را در بازارهای مالی انجام دهید.

سوالات متداول

۱- نحوه معامله کردن با استوکاستیک و کندل استیک ها به چه صورت است؟

در این روش از ترکیب سیگنال‌های اندیکاتور استوکاستیک و الگوهای کندل استیک بازگشتی استفاده می‌شود. زمانی که همه سیگنال‌ها در یک جهت (نزولی یا صعودی) بود با توجه به خطوط روند و حمایت و مقاومت‌های پیش رو می‌توان معامله کرد.

۲- چطور می‌توان از سیگنال های استوکاستیک در چارت قیمت استفاده کرد؟

این سیگنال‌ها به سه دسته مناطق اشباع خرید و فروش، واگرایی و تقاطع خطوط تقسیم می‌شوند که در متن مقاله به آن‌ها اشاره شده است.

۳- مهمترین نکته در رابطه با معامله بر اساس کندل استیک‌ها چیست؟

مهمترین نکته‌ای که در این رابطه باید به آن دقت کنید، تشخیص درست روند در بازار پیش از شروع معاملات است.

آموزش استفاده از اندیکاتور استوکاستیک

در ادامه آموزش تحلیل تکنیکال با دیجی اکسچنج همراه باشید.

استوکاستیک (اسیلاتور تصادفی ) یکی دیگر از شاخص های تجزیه و تحلیل نمودار ارزهای دیجیتال است که به ما کمک می کند تعیین کنیم که کجا یک روند ممکن است پایان یابد. این شاخص توسط جورج لین در اواخر دهه 1950 ساخته شد.

این شاخص حرکت قیمت را اندازه گیری می کند. اگر موشکی که به سمت بالا در هوا پرتاب می شود را تصور کنید – قبل از اینکه بتوانید آن را خاموش کنید، باید سرعت آن را کم کنید. شتاب همیشه قبل از قیمت، تغییر جهت می دهد.

نحوه استفاده از استوکاستیک Stochastic آموزش سرمایه گذاری در بورس و سهام

چگونه با استفاده از Stochastic به معامله ارزهای دیجیتال بپردازیم

همانطور که قبلا گفتیم، Stochastic به ما می گوید که چه زمانی در بازار بیش از حد خرید و فروش می شود. این شاخص از 0 به 100 حرکت می کند. وقتی خطوط Stochastic بالای 80 هستند، بدین معنی است که در بازار بیش از حد خرید شده است.

وقتی خطوط Stochastic زیر 20 هستند، بدین معنی است که در بازار بیش ازحد فروش شده است. به عنوان یک قاعده کلی، زمانی که در بازار بیش از حد فروش انجام می شود، ما خرید می کنیم، و زمانی که در بازار بیش از حد خرید می شود، ما فروش را انجام می دهیم.

نحوه استفاده از استوکاستیک Stochastic دانلود پیشبینی حرکت قیمت

با نگاهی به نمودار ارز بالا، می توانید ببینید که این شاخص وضعیت خرید افراطی را برای چند ماه نشان می دهد. بر اساس این اطلاعات می توانید حدس بزنید که قیمت ممکن است به چه کجا برسد؟

اگر گفتید که قیمت کاهش می یابد، کاملا درست حدس زدید! از آنجا که در بازار برای چنین مدت زمان زیادی بیش از حد خرید شده بود، حرکت مجبور بود که معکوس شود.

نحوه استفاده از استوکاستیک Stochastic آموزش بورس و سهام فارکس

بسیاری از معامله گران ارزهای دیجیتال به روش های مختلف از Stochastic استفاده می کنند، اما هدف اصلی این شاخص، نشان دادن این امراست که بازار چه زمانی درموقعیت فروش افراطی است و چه زمانی در موقعیت خرید افراطی است .

با گذشت زمان، یاد خواهید گرفت که چگونه از Stochastic استفاده کنید تا آن را با سبک معاملاتی شخصی خود متناسب سازید.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.